Έπειτα από πολλά χρόνια αποχής από τη δισκογραφία, ο Πασχάλης Τερζής επιστρέφει για µία και µοναδική στιγµή µε ένα νέο τραγούδι, αποτέλεσµα της φιλίας και της συνεργασίας του µε τον Χρήστο Νικολόπουλο. Το κοµµάτι ηχογραφήθηκε αρχικά σε demo, πριν από 2-3 χρόνια, και πλέον κυκλοφορεί µε πλήρη ορχήστρα. Όπως αποκαλύπτει ο µεγάλος συνθέτης σε αποκλειστική συνέντευξή του στο «Secret» των «Παραπολιτικών», ο Τερζής δεν σκοπεύει να επιστρέψει στις πίστες, καθώς απολαµβάνει τη ζωή που έχει επιλέξει, µακριά από τα φώτα και κοντά στην οικογένειά του, όµως η φιλία και η κοινή τους αγάπη για το τραγούδι έκαναν αυτό το εγχείρηµα πραγµατικότητα.


Χρήστος Νικολόπουλος: "Είναι µόνο ένα τραγούδι προσωπικό µας" με τον Πασχάλη Τερζή

«Πρόκειται µόνο για ένα τραγούδι, το οποίο ηχογραφήσαµε για πρώτη φορά πριν από αρκετό καιρό, σε µορφή demo, και τώρα το ηχογραφήσαµε µε ορχήστρα. Θα κυκλοφορήσει κανονικά, ψηφιακά. Η ιδέα να το κυκλοφορήσουµε προέκυψε απλά, από µια συνάντησή µας. Όταν βρεθήκαµε, ακούσαµε το τραγούδι και τον ρώτησα “να το κυκλοφορήσουµε;”, και συµφώνησε. Η φωνή του είναι εξαιρετική», εξηγεί ο Χρήστος Νικολόπουλος, ο οποίος δεν κρύβει τον θαυµασµό του για τον Τερζή: «Μετά τους παλαιότερους, όπως οι Καζαντζίδης, Αγγελόπουλος και Πάνος Γαβαλάς, θεωρώ τον Πασχάλη Τερζή τον µεγάλο συνεχιστή. Εκτός αυτού, είµαστε καλοί φίλοι, οικογενειακοί φίλοι, µε πολύ συχνή επικοινωνία».

«∆εν επιστρέφει στις πίστες»: Ο Τερζής, όπως τονίζει ο Νικολόπουλος, παρά το νέο τραγούδι, δεν πρόκειται να επιστρέψει στα φώτα της δηµοσιότητας. «Είναι µια χαρά ο Πασχάλης, απλώς αποχώρησε από το τραγούδι οικειοθελώς, κάτι που απαιτεί δύναµη. Οι περισσότεροι γαντζώνονται από τη δόξα τους και δεν την αποχωρίζονται, ενώ ο Πασχάλης κατάφερε να σταµατήσει και να ζει µια χαρά µε την οικογένειά του και τα εγγόνια του». Μάλιστα, ο συνθέτης σηµειώνει ότι υπάρχουν και άλλα τραγούδια που είχαν ηχογραφήσει µαζί. «Εκτός από αυτό το ένα τραγούδι, έχω και µερικά ακόµα, αλλά θα δούµε στο µέλλον τι θα προκύψει. Αυτό όµως δεν σηµαίνει ότι ο Πασχάλης ξαναβγαίνει στις πίστες ή στη δισκογραφία. Είναι µόνο ένα τραγούδι προσωπικό µας».


Πασχάλης Τερζής: Από το 1974 "επιτυχίες χθες, σήµερα, αύριο…"

Ο Πασχάλης Τερζής γεννήθηκε και µεγάλωσε στην Πυλαία Θεσσαλονίκης. Η ουσιαστική του επαφή µε το τραγούδι ξεκίνησε το 1974 στη Ρόδο, όταν συνεργάστηκε µε τον συνθέτη και µουσικό Γρηγόρη Τζιστούδη. Από την αρχή ξεχώριζε, καθώς δεν περιοριζόταν µόνο στα λαϊκά τραγούδια, αλλά τραγουδούσε και δηµοτικά, ενθουσιάζοντας κάθε κοινό που τον άκουγε. Αν και είχε ήδη αρκετά χρόνια εµπειρίας, η δισκογραφική του πορεία ξεκίνησε το 1980, όταν τον άκουσε ο Χρήστος Νικολόπουλος και τον ενέταξε στην επαγγελµατική µουσική σκηνή. Το 1982 κυκλοφόρησε ο πρώτος προσωπικός δίσκος του µε τίτλο «Λέω», που αποτέλεσε την αφετηρία µιας µακράς και στενής συνεργασίας µε τον Νικολόπουλο. Παράλληλα, πραγµατοποίησαν συναυλίες σε όλη την Ελλάδα και εµφανίσεις στα κέντρα της Θεσσαλονίκης. Την ίδια χρονιά, ο Τερζής συµµετείχε φιλικά στον δίσκο «Παίξε, Χρήστο, επειγόντως», µαζί µε την Ελένη Βιτάλη, τον Γιώργο Σαρρή και τον ∆ηµήτρη Κοντογιάννη, σε µουσική Χρήστου Νικολόπουλου και στίχους Μανώλη Ρασούλη.

Το 1983 κυκλοφόρησε ο δεύτερος προσωπικός του δίσκος, «Μίλα µου στον ενικό», µε τη µεγάλη επιτυχία «Φαντασία µου πλανεύτρα», και συµµετείχε παράλληλα στον δίσκο «Ολοι δικοί µας είµαστε», δίπλα σε καταξιωµένους καλλιτέχνες, όπως ο Νίκος Παπάζογλου και ο ∆ηµήτρης Κοντογιάννης. Ακολούθησαν οι δίσκοι «Εθνική Θεσσαλονίκης» (1986), «Καινούργια χρώµατα» (1988) και «Είµαι µόνος µου» (1990), που καθιέρωσαν τον Τερζή ως έναν από τους σηµαντικότερους ερµηνευτές του λαϊκού τραγουδιού. Στη δεκαετία του ’90 και του 2000, οι δίσκοι του, όπως «Θα ’θελα να ’σουν εδώ» (1991), «Μια αφιέρωση καρδιάς» (1992), «Μεσόγειος» (1994), «Αφησέ µε µόνο» (1995) και «Ο δικός µου ο δρόµος» (1998), γνώρισαν τεράστια επιτυχία, µε πολλά από τα τραγούδια να γίνονται χρυσά και πλατινένια. Η συναυλία του στο Royal Albert Hall του Λονδίνου το 1999 και οι συλλογές µε τις µεγάλες επιτυχίες του, όπως «Επιτυχίες χθες, σήµερα, αύριο…», το 2000, επιβεβαίωσαν την καθολική αποδοχή του.

Έχω και µερικά ακόµα, αλλά θα δούµε στο µέλλον τι θα προκύψει. Αυτό δεν σηµαίνει ότι ξαναβγαίνει στις πίστες ή στη δισκογραφία. Είναι µόνο ένα τραγούδι προσωπικό µας.


Οι συνεργασίες µε κορυφαίους δηµιουργούς

Ο Τερζής συνεργάστηκε µε κορυφαίους δηµιουργούς, όπως ο Γιώργος Θεοφάνους, ο Μάνος Ελευθερίου, ο Λευτέρης Χαψιάδης, ο Φοίβος και ο Μάριος Τόκας, ενώ συµµετείχε σε πολυάριθµα µουσικά πρότζεκτ, συλλογές και promo singles. Οι δίσκοι «Φωτιά στις νύχτες» (2003), «Στα υπόγεια είναι η θέα» (2004) και «Η διαφορά» (2007) είναι µόνο µερικά παραδείγµατα της µακράς και πλούσιας δισκογραφίας του. Παράλληλα µε την επαγγελµατική του πορεία, η προσωπική του ζωή υπήρξε σηµαντική για τον ίδιο. Εχει δύο παιδιά, τη Γιάννα και τον Γιώργο Τερζή - τον οποίο απέκτησε από τον πρώτο του γάµο. Όπως έχει δηλώσει, η οικογένεια υπήρξε πάντοτε προτεραιότητα, ειδικά αργότερα, όταν αποφάσισε να µειώσει τις επαγγελµατικές του δραστηριότητες για να αφιερωθεί σε εκείνη.


Ο Μητροπάνος και η κουμπαριά

Υπήρχε, ωστόσο, και ένας καλλιτέχνης που έγινε οικογένεια για τον Πασχάλη Τερζή και η σχέση τους ξεπερνούσε τα όρια της φιλίας. Ο λόγος για τον µεγάλο ∆ηµήτρη Μητροπάνο. Οι δυο τους, εκτός από επιστήθιοι φίλοι, υπήρξαν και κουµπάροι, δεµένοι από βαθιά αµοιβαία εκτίµηση και εµπιστοσύνη. Η αφοσίωση αυτή αποτυπώθηκε και σε µια από τις πιο σηµαντικές στιγµές της ελληνικής µουσικής: την ηχογράφηση του θρυλικού άλµπουµ «Στου αιώνα την παράγκα». Τα τραγούδια του δίσκου ήταν απαιτητικά και ιδιαίτερα τεχνικά. Ο Μητροπάνος, παρά την τεράστια φωνητική του ικανότητα, δυσκολεύτηκε σε ορισµένα κοµµάτια και έφτασε να αρρωστήσει από το άγχος. Σε αυτό το κρίσιµο σηµείο, ο παραγωγός Ηλίας Μπενέτος σκέφτηκε ότι χρειαζόταν µια δεύτερη φωνή, που θα λείαινε τις γωνίες και θα αναδείκνυε τη λεπτοµέρεια. Η επιλογή του ήταν ο Πασχάλης Τερζής. Χωρίς δισταγµό, ο Τερζής πήρε το αεροπλάνο από τη Θεσσαλονίκη για να κάνει δεύτερες φωνές, δείχνοντας όχι µόνο επαγγελµατισµό, αλλά και βαθιά φιλική στήριξη.

Όπως θυµάται ο Μπενέτος, η πιο χαρακτηριστική στιγµή ήταν το «Πάντα γελαστοί», όπου η φωνή του Τερζή ακούγεται πίσω από τον Μητροπάνο, σαν µια «πυροβολαρχία» που ενίσχυε το αποτέλεσµα. Αυτή η σχέση ήταν γεµάτη αµοιβαία στήριξη, σεβασµό και φιλία. Ο Τερζής, ήδη καταξιωµένος και επιτυχηµένος, δεν είχε κανένα πρόβληµα να βάλει τον εαυτό του σε δεύτερο πλάνο για να στηρίξει τον Μητροπάνο. Η αλληλεγγύη τους, οι κοινές στιγµές στη σκηνή και η βαθιά εκτίµηση που έτρεφαν ο ένας για τον άλλον αποτυπώνουν µια σπάνια και ζωντανή φιλία, που σηµάδεψε τη ζωή αλλά και την καριέρα τους. Η φιλία τους ήταν καθοριστική και στη ζωή του Τερζή. Ο θάνατος του Μητροπάνου αποτέλεσε ένα καταλυτικό γεγονός, που επηρέασε την απόφασή του να αποσυρθεί από το τραγούδι και να αφιερωθεί στην οικογένειά του και στον εαυτό του.


Λαϊκοί "ύμνοι" του Πασχάλη Τερζή

Η φιλία και οι συνεργασίες του Τερζή µε άλλους σπουδαίους καλλιτέχνες αποδεικνύουν όχι µόνο το επαγγελµατικό του ήθος, αλλά και την προσωπική του ποιότητα: ένας καταξιωµένος καλλιτέχνης που στήριξε φίλους, έδωσε χώρο σε άλλους και παράλληλα δηµιούργησε έργο που σηµάδεψε γενιές ακροατών. Η πορεία του Πασχάλη Τερζή, από τα πρώτα βήµατα στη Ρόδο µέχρι τις µεγάλες επιτυχίες και τις συνεργασίες µε τους σηµαντικότερους δηµιουργούς του ελληνικού τραγουδιού, δείχνει έναν άνθρωπο που αγάπησε βαθιά τη µουσική και την πρόσφερε απλόχερα στο κοινό του, κερδίζοντας επάξια τον τίτλο ενός από τους µεγαλύτερους λαϊκούς ερµηνευτές της Ελλάδας.

Οι µεγαλύτερες επιτυχίες του Πασχάλη Τερζή αποτελούν σήµερα αναπόσπαστο κοµµάτι της σύγχρονης ιστορίας του λαϊκού τραγουδιού. Τραγούδια όπως τα «Παλιόκαιρος», «∆ε µε κατάλαβες ποτέ», «Ασε µε να βρω τον εαυτό µου», «Θα ’θελα να ’σουν εδώ», «Ο δικός µου ο δρόµος», «Μεσόγειος», «Τι να σου κάνω» και «Είµαι µόνος µου» ξεχώρισαν, ιδιαίτερα από τη δεκαετία του ’90 και µετά, καθιερώνοντάς τον ως έναν από τους κορυφαίους ερµηνευτές του λαϊκού τραγουδιού. Το «Παλιόκαιρος» θεωρείται ένας από τους µεγαλύτερους «ύµνους» της καριέρας του, ενώ το «∆ε µε κατάλαβες ποτέ» και το «Θα ’θελα να ’σουν εδώ» αγαπήθηκαν όσο λίγα τραγούδια από το κοινό. Κοµµάτια όπως το «Ασε µε να βρω τον εαυτό µου» και το «Ο δικός µου ο δρόµος» λειτούργησαν ως καλλιτεχνικές «σφραγίδες» της διαδροµής του, αποτυπώνοντας το προσωπικό του ύφος και τη βαθιά, εσωτερική ερµηνεία του. Ξεχωριστή θέση έχει και το ντουέτο «Φίλοι» µε τον Στέλιο Ρόκκο. Οι επιτυχίες αυτές περιλαµβάνονται σε σηµαντικούς δίσκους της πορείας του, όπως οι «Παλιόκαιρος» (1997), «Ο δικός µου ο δρόµος» (1998), «∆ε µε κατάλαβες ποτέ» (1999), η συλλογή «Οι µεγαλύτερες επιτυχίες - Χθες, σήµερα, αύριο…» (2000) και ο διπλός δίσκος «Φωτιά στις νύχτες…» (2002).

Μέσα από αυτά τα άλµπουµ και την προσωπική του πορεία, ο Πασχάλης Τερζής έχτισε ένα ρεπερτόριο που άντεξε στον χρόνο και συνεχίζει να συγκινεί γενιές ακροατών.

Δημοσιεύθηκε στο "Secret" των ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΩΝ στις 20 Δεκεμβρίου.