Άκρως αμφιλεγόμενες και σκοτεινές πτυχές της επιχειρηματικής δραστηριότητας του Ιβάν Σαββίδη, με πιθανώς απροσδιόριστες συνέπειες ακόμα και για την ίδια τη χώρα μας, αναδεικνύει μέσω ενός εκτενούς αφιερώματος στον μεγαλομέτοχο του ΠΑΟΚ ο ουκρανικής προέλευσης ειδησεογραφικός οργανισμός με την επωνυμία «Radio Svoboda». Πρόκειται για ένα δίκτυο με ιδιαίτερα ισχυρό στίγμα στην άλλοτε σοβιετική δημοκρατία, που, όπως αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα του, είναι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και χρηματοδοτείται από πόρους οι οποίοι προέρχονται από την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού.

Οπως γίνεται αντιληπτό, το στοιχείο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε ό,τι αφορά την επιλογή της θεματολογίας, αλλά και τον τρόπο κάλυψής της από το δυναμικό του ομίλου. Υπό την ομπρέλα του «Ράδιο Ελευθερία», επί το ελληνικόν, λειτουργούν, πέραν της ιστοσελίδας, ένα ιντερνετικό ραδιόφωνο, αλλά κι ένα ενημερωτικό κανάλι στο ΥouΤube, από το οποίο και παρουσιάζονται αποκαλυπτικά ρεπορτάζ σχετικά με ένα ευρύ φάσμα θεμάτων.

Εμφαση δίνεται, μεταξύ άλλων, και σε έρευνες που άπτονται της γνωστής και διαρκούς διαμάχης Δύσης-Ρωσίας με φόντο την επιρροή της κάθε πλευράς επί ουκρανικού εδάφους. Σε αυτό το πλαίσιο κινήθηκε και η δημοσιογραφική έρευνα για τον επιχειρηματία από το Ροστόφ και τις... λαθραίες, όπως χαρακτηρίζονται, μεθόδους που χρησιμοποιεί προκειμένου να αυξήσει τα έσοδά του από την αγορά καπνού, καθώς και για τις παρελκόμενες επιδιώξεις και συνέπειες του εν λόγω εγχειρήματος.

Το όνομα του Ιβάν Σαββίδη φιγουράρει σε μια δημοσιογραφική έρευνα του «Ράδιο Ελευθερία», που παρουσιάστηκε τόσο στο ΥouΤube όσο και στα υπόλοιπα Μέσα του δικτύου, το οποίο καταπιάνεται με το θέμα των παράνομων και υπόγειων οικονομικών συναλλαγών που εξελίσσονται στις «κατεχόμενες περιοχές» (έτσι κατονομάζει τα αυτόνομα και φίλα προσκείμενα στη Μόσχα εδάφη της ανατολικής ουκρανικής επικράτειας) του Ντονμπάς.

Η ΕΡΕΥΝΑ

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Στο κομμάτι της έρευνας που αφορά τον μεγαλομέτοχο του ΠΑΟΚ, ο οποίος, ως γνωστόν, εκτός των υπόλοιπων επιχειρηματικών του ανοιγμάτων, έχει ως βασική ενασχόληση την παραγωγή και το εμπόριο προϊόντων καπνού, ο δημοσιογράφος του «Ράδιο Ελευθερία» ξεκινά με την αναφορά ότι από την αρχή των πολεμικών επιχειρήσεων μεταξύ Ρωσίας και Κιέβου στην Κριμαία και το Ντονμπάς, τον Φεβρουάριο του 2014, οι παγκόσμιες καπνοβιομηχανίες απαγόρευσαν την εισαγωγή τσιγάρων (ανάμεσα σε άλλα προϊόντα) στην εν λόγω περιοχή.

Μάλιστα, όπως επισημαίνεται στο βίντεο, το Κοινοβούλιο της Ουκρανίας έκλεισε διά νόμου οποιοδήποτε παράθυρο συναλλαγής των καπνοβιομηχανιών (είτε ντόπιες είτε ξένες) που εμπορεύονται τσιγάρα στη χώρα με τις «κατεχόμενες» περιφέρειες. «Ο μοναδικός τρόπος» -συνεχίζει ο ρεπόρτεργια την είσοδο των τσιγάρων στο Ντονμπάς (που περιλαμβάνει τις περιφέρειες του Ντονέτσκ και του Λουγκάντσκ, οι οποίες έχουν κηρύξει μονομερώς την ανεξαρτησία τους από το Κίεβο) «δεν είναι άλλος από το λαθρεμπόριο, και δη από τη γειτονική Ρωσία».

Οπως σημειώνει, ο ίδιος, παρά το σχετικό διεθνές εμπάργκο, κατάφερε να εντοπίσει στην απαγορευμένη ζώνη τσιγάρα που κατασκευάζονται «στο καπνεργοστάσιο γνωστού Ρώσου ολιγάρχη». «Τι άνθρωπος είναι και ποιου τα ενδιαφέροντα μπορεί να εκπροσωπεί;», αναρωτιέται.

Την απάντηση δίνει αμέσως ο συνάδελφός του Αντρέι Στέλμαχ, που διενήργησε τη δημοσιογραφική έρευνα. Από αυτήν προέκυψε ότι, ενώ το εμπάργκο εισόδου τσιγάρων στις συγκεκριμένες περιοχές βρίσκεται σε πλήρη ισχύ, υπάρχει μια εταιρεία που όχι μόνο βρίσκει πρόσβαση στην εν λόγω αγορά, αλλά τα προϊόντα της έχουν καταστεί ιδιαίτερα δημοφιλή, δεδομένου του... ανύπαρκτου ανταγωνισμού. Ο λόγος για την Ντονσκόι Ταμπάκ με έδρα το γειτονικό στο Ντονμπάς, Ροστόφ, η οποία από το 1993 και μετά περιήλθε στα χέρια του Ιβάν Σαββίδη.

«Τι τσιγάρα πουλάτε; Από τη Ρωσία ή από τη Λευκορωσία;», ρωτά ο δημοσιογράφος μια υπάλληλο περιπτέρου στο Ντονμπάς. «Πουλάμε Ντονσκόι Ταμπάκ», ομολογεί με αφοπλιστική ειλικρίνεια η τελευταία, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι επί της ουσίας λανσάρει προϊόν λαθρεμπορίου, σύμφωνα με τα λεγόμενα του ερευνητή. Για του λόγου το αληθές, μάλιστα, επιδεικνύεται ξεκάθαρα στο αντίστοιχο απόσπασμα του βίντεο το πακέτο της εταιρείας, αλλά και ο διακριτικός τίτλος «Navigator», που συνοδεύει τον εν λόγω τύπο τσιγάρων που προέρχεται από την καπνοβιομηχανία του Πόντιου businessman.

Ομως, ω του θαύματος, όπως αποκαλύπτει ο δημοσιογράφος, αν και ο συγκεκριμένος τύπος παραγόταν επί πολλά χρόνια στο καπνεργοστάσιο του Σαββίδη, όλως τυχαίως είναι άφαντος από την ιστοσελίδα της εταιρείας.

Ταυτόχρονα, ο Α. Στέλμαχ εκφράζει την έκπληξή του για το γεγονός ότι στο πακέτο δεν υπήρχε αναφορά στον παραγωγό, ενώ αναγραφόταν η φράση «Οχι για πώληση στη Ρωσία», αφού προφανώς η επίμαχη παρτίδα προοριζόταν για... ειδικούς σκοπούς.    

Η παγίδα και οι ευθύνες της κυβέρνησης  

Από εκείνο το σημείο και έπειτα αρχίζει να ξεδιπλώνεται το βιογραφικό του αφεντικού του «Δικεφάλου του Βορρά». Ξεχωριστή μνεία γίνεται στο γεγονός ότι, εκτός από χαρακτηριστική περίπτωση Ρώσου ολιγάρχη, είναι πολύ κοντά στον επικεφαλής του Κρεμλίνου, Βλαντιμίρ Πούτιν, έχοντας, μάλιστα, διατελέσει και βουλευτής στη ρωσική Δούμα.

Το στοιχείο αυτό, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο, δείχνει δίχως αμφιβολία ότι ο Ιβάν Σαββίδης θα ήταν διατεθειμένος να στηρίξει τις πολιτικές επιλογές του προέδρου Πούτιν σε όλα τα επίπεδα και, κατά συνέπεια, στο ζήτημα της ουκρανικής κρίσης και της ενίσχυσης των φιλορωσικών περιοχών. Ακολούθως, σημειώνεται πως το 2004, ενώ ήταν αναπληρωτής πρόεδρος της Επιτροπής Προϋπολογισμού και Φόρων της Ρωσίας, ίδρυσε τη μητρική εταιρεία «ΑΓΡΟΚΟ», η οποία έβαλε υπό τη σκέπη της με το πέρασμα των χρόνων τις εταιρείες Ντονσκόι Ταμπάκ, ΣΕΚΑΠ (η Καπνοβιομηχανία Ξάνθης, που περιήλθε στην κατοχή του το 2013), ΤΑΒΡ, ΑΚΒΑ και ΝΤΟΝ.

Οπως τονίζεται στο ρεπορτάζ του ουκρανικού δικτύου, ο επιχειρηματίας αναπτύσσει ένα ευρύ φάσμα δράσης σε ό,τι αφορά τους ελληνικής καταγωγής πολίτες που κατοικούν σε περιοχές της άλλοτε ΕΣΣΔ (τους οποίους και επηρεάζει για διάφορα θέματα, όπως υπογραμμίζεται), ενώ ξεκαθαρίζεται με νόημα πως στην περίπτωση του Ντονμπάς στηρίζει ποικιλοτρόπως εκείνους που ταυτίζονται με τη Μόσχα.

Επιπλέον, υπάρχει εκτενής αναφορά για την εμπλοκή του στο μέτωπο της ιδιωτικοποίησης του ΟΛΘ, καθώς και για την προσπάθειά του να ενισχύσει την επιρροή του ρωσικού παράγοντα στην Ελλάδα και, κατ’ επέκταση, στην Ευρώπη, μέσω της εξαγοράς σημαντικής μερίδας ΜΜΕ, επιχειρώντας να αναδειχθεί σε «νέο ολιγάρχη της χώρας».

Φυσικά, γίνεται λόγος και για την απόφασή του να αποκτήσει το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών του ΠΑΟΚ, ενώ φιλοξενούνται δηλώσεις του ύστερα από αγώνα της ομάδας της Θεσσαλονίκης, μέσω των οποίων έστελνε ξεκάθαρα πολιτικά μηνύματα, επιμένοντας στη «δύναμη» που, όπως έλεγε, διέθετε.  

Απαγορευμένη Ζώνη

Ωστόσο, το σημείο όπου στέκεται περισσότερο ο δημοσιογράφος είναι η επένδυση Σαββίδη στην καπνοβιομηχανία Ξάνθης. Ο λόγος δεν είναι άλλος από το γεγονός ότι, όπως αναφέρει ένας εκπρόσωπος των ουκρανικών αρμοδίων Αρχών που παρουσιάζονται στο ρεπορτάζ (αποκαλύπτοντας επί της ουσίας και την παγίδα που κρύβεται για τη χώρα μας), κάποια από τα πακέτα με το λογότυπο της Ντονσκόι Ταμπάκ που βρέθηκαν στην απαγορευμένη ζώνη, αναφέρουν με λατινικούς χαρακτήρες ως έδρα παραγωγής την ΣΕΚΑΠ!

Ο ίδιος επισημαίνει ότι αυτό προκύπτει και από το barcode που εμφανίζεται στην συσκευασία. Στα ίδια πακέτα, υπάρχει και η ένδειξη «Οχι προς πώληση σε Ρωσία και Ευρωπαϊκή Ενωση», με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται.

Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τον Αντ. Σέλμαχ, προκύπτει εύλογα το ερώτημα αν η Ελλάδα, μέλος της Ε.Ε., η οποία έχει επιβάλει εμπάργκο, όπως και το σύνολο του δυτικού κόσμου, στην περιοχή του Ντονμπάς, προμηθεύει μέσω της ΣΕΚΑΠ με λαθραία τσιγάρα τις «αποκλεισμένες» περιφέρειες!

Στο πλαίσιο αυτό δείχνοντας στην κάμερα ένα από τα επίμαχα πακέτα, καλεί τις ελληνικές αρμόδιες υπηρεσίες να ξεκαθαρίσουν το ζήτημα, καθώς, εκτός των άλλων, παραβιάζονται και οι αρχές προστασίας του καταναλωτή. Τέλος, πληροφορεί πως, αν και κατατέθηκε αίτημα στη ΣΕΚΑΠ και την Ντονσκόι Ταμπάκ προκειμένου να δοθούν εξηγήσεις, δεν δόθηκε καμία απάντηση.  

ΝΕΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ  

Οι αποκαλύψεις αυτές, που με βάση τα παραπάνω θα μπορούσαν, υπό συνθήκες, να τορπιλίσουν ακόμα και τις σχέσεις της χώρας με τους Ευρωπαίους εταίρους, και όχι μόνο, έρχονται μόλις λίγους μήνες μετά τον εντοπισμό δύο πλοίων στη θαλάσσια περιοχή της Κρήτης που μετέφεραν λαθραία τσιγάρα με το λογότυπο της ΣΕΚΑΠ.

Ετσι, αποκτά νέες διαστάσεις η πολιτική διαμάχη, η οποία ξεκίνησε με αφορμή την πρωτοφανή κωλυσιεργία των Αρχών που παρατηρήθηκε στο μέτωπο αυτό, αλλά και την εμφανή προσπάθεια των αρμόδιων υπουργών να υποβαθμίσουν εξαρχής το ζήτημα, παρά τις διαδοχικές εκκλήσεις σύσσωμης της αντιπολίτευσης για άμεση διερεύνηση.

Κι όλα αυτά στον απόηχο της φωτογραφικής ρύθμισης που επιχείρησε να ψηφίσει η κυβέρνηση, προκειμένου να απαλλαχθεί ο Ιβάν Σαββίδης από το πρόστιμο ύψους σχεδόν 40 εκατ. ευρώ που είχε επιβληθεί στη ΣΕΚΑΠ, προτού ο ίδιος την εξαγοράσει, για... υπόθεση λαθρεμπορίας!

Οπως και να ’χει, ο ίδιος ο επιχειρηματίας, οι λοιποί αρμόδιοι, αλλά και οι ουκ ολίγοι θαυμαστές του στην κυβέρνηση θα πρέπει να δρομολογήσουν τις απαραίτητες διαδικασίες, ώστε επιτέλους να δοθούν πειστικές απαντήσεις. Εξάλλου, δεν πάει πολύ καιρός από τότε που ο Αμερικανός πρέσβης έκρουσε καμπανάκι προς πάσα κατεύθυνση για τη συμμετοχή Σαββίδη στον ΟΛΘ και την προέλευση των σχετικών κεφαλαίων.  

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου 2018