Διφορούμενο μήνυμα Νετανιάχου σχετικά με τον στόχο των επιθέσεων
Τι κρύβει η ονομασία "Rising Lion"
Υπάρχει διαφωνία στο Ισραήλ σχετικά με το αν πρέπει να στοχοποιηθεί η πυρηνική απειλή ή η ηγεσία της Τεχεράνης, γράφει ο Richard Spencer
Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι, πέρα από την καταστροφή των πυρηνικών και πυραυλικών προγραμμάτων του Ιράν, στόχος του πολέμου είναι η αλλαγή του καθεστώτος. Αλλά έχουν δηλώσει και το αντίθετο.
Στο αμερικανικό κοινό, και ιδιαίτερα στη βάση υποστήριξης του Ισραήλ στα δεξιά του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, το Ισραήλ επιθυμεί να πουλήσει το όραμα ενός νέου, φιλοαμερικανικού Ιράν. Ο ανώτατος ηγέτης, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, «δεν ήταν εκτός ορίων», δήλωσε ένας αξιωματούχος στην εφημερίδα The Wall Street Journal. Όταν το Ισραήλ πρότεινε τη θανάτωσή του, ο πρόεδρος Τραμπ φέρεται να άσκησε βέτο προσωπικά στην ιδέα. Σε μια βιντεοσκοπημένη ομιλία προς «το λαό του Ιράν», ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, ήταν ακόμη πιο σαφής. «Ήρθε η ώρα για τον ιρανικό λαό να ενωθεί γύρω από τη σημαία του και την ιστορική του κληρονομιά, υπερασπιζόμενος την απελευθέρωσή σας από το κακό και καταπιεστικό καθεστώς», είπε.
Κάποιοι στην Ουάσινγκτον θεωρούν ότι η ονομασία «Rising Lion» που δόθηκε στη στρατιωτική επιχείρηση είναι ένα νεύμα προς τον Ρεζά Παχλαβί, τον γιο του τελευταίου Σάχη του Ιράν και μεγάλη ελπίδα όσων επιθυμούν την αποκατάσταση της μοναρχίας. Ο Παχλαβί έχει αποθεωθεί από φιλοϊσραηλινούς κύκλους στην Αμερική, αλλά οι περισσότεροι αναλυτές δεν θεωρούν ότι έχει τεράστια υποστήριξη στο ίδιο το Ιράν. Στο εσωτερικό του Ισραήλ έχει δοθεί μεγαλύτερη έμφαση σε αυτό που οι περισσότεροι πολίτες θεωρούν ζήτημα ζωής ή θανάτου: το πυρηνικό πρόγραμμα και οι πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς του Ιράν. Λίγοι Ισραηλινοί χρειάζονται να έχουν οποιοδήποτε άλλο κίνητρο προκειμένου το Ισραήλ να βομβαρδίσει το Ιράν, εκτός από την επιθυμία να εξαλείψει μια υπαρξιακή απειλή.
Χωρίς να διαχωρίζουν τη θέση τους από την απειλή προς τον Χαμενεΐ - κάτι που αναπαρήχθη στην ισραηλινή τηλεόραση - οι αξιωματούχοι τόνισαν ότι οι στόχοι του πολέμου είναι στρατιωτικοί και όχι πολιτικοί. Ο Τζάτσι Χανέγκμπι, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, ήταν σαφής ότι δεν υπήρχε πρόθεση να «κυνηγήσει» την «πολιτική ηγεσία». Ο Γιόσι Κουπερβάσερ, πρώην διευθυντής ερευνών στις ισραηλινές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών, δήλωσε ότι η αλλαγή καθεστώτος θα ήταν ένα θετικό αλλά όχι σκόπιμο αποτέλεσμα της στρατιωτικής δράσης. «Οι στόχοι είναι ξεκάθαροι: να καταστραφεί η απειλή που προέρχεται από το Ιράν και το πυρηνικό πρόγραμμα, καθώς και το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων», είπε. «Τίποτα περισσότερο από αυτό. Τίποτα λιγότερο από αυτό».
Σε κάθε υβριδικό καθεστώς, όπως αυτό του Ιράν, όπου η εξουσία κατανέμεται μεταξύ τεχνοκρατικών και θρησκευτικών αρχών, υπό το βλέμμα ενός και μόνο ηγέτη, οι πολιτικές απόψεις των απλών ανθρώπων είναι δύσκολο να κριθούν σύμφωνα με τις μετρήσεις των δημοκρατικών δημοσκοπήσεων. Ωστόσο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το καθεστώς είναι βαθιά αντιδημοφιλές σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού, ιδίως στις αστικές μεσαίες τάξεις και στις εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες που ζουν σε υποβαθμισμένες επαρχίες. Τηλεοπτικές εικόνες που δείχνουν φλεγόμενες εγκαταστάσεις αποθήκευσης πετρελαίου και εκρήξεις παγιδευμένων αυτοκινήτων στην Τεχεράνη ενισχύουν την αίσθηση της πυρετώδους αβεβαιότητας. Αυτό από μόνο του θα ήταν ένα σκόπιμο αποτέλεσμα της στρατηγικής του Ισραήλ.
Όμως, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η μακροχρόνια ικανότητα του καθεστώτος να τερματίζει την αντίθεση της κοινής γνώμης με τη βία, όπως φάνηκε πιο πρόσφατα στις κινητοποιήσεις «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία» του 2022, έχει αποδυναμωθεί σοβαρά.
Ο στρατός του Ισραήλ πιστεύει ότι μπορεί να καταστρέψει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, φθάνοντας ακόμη και στο βαθιά θαμμένο εργοστάσιο πυρηνικού εμπλουτισμού στο Φορντόου. Αλλά θα ήταν ευκολότερο αν αναλάμβαναν οι ΗΠΑ, με τις βόμβες τύπου «bunker buster» (καταστροφέας καταφυγίων) που διαθέτουν, οι οποίες είναι ειδικά σχεδιασμένες για να καταστρέφουν υπόγειες κατασκευές. Αυτό θα σήμαινε έναν βαθμό εμπλοκής των ΗΠΑ που ο πρόεδρος Τραμπ θέλει να αποφύγει. Αλλά αν δώσει το πράσινο φως, μπορεί να αποφασίσει ότι «μια φορά μέσα, για πάντα μέσα». Το πιο πιθανό είναι ότι το σφυροκόπημα του Ισραήλ θα συνεχιστεί, με ελάχιστη σοβαρή αντίσταση από την Τεχεράνη, μέχρι ο Νετανιάχου να πιστέψει ότι έχει κάνει αρκετά για να κηρύξει τη νίκη. Τότε, το καθεστώς θα συνέλθει και θα επιστρέψει στη δουλειά.
