Η μοίρα των απολιθωμάτων δεινοσαύρων στα χέρια των πάμπλουτων, καθώς η αγορά ακμάζει

Τα λεφτά δεν φέρνουν την ευτυχία, λέει η παλιά παροιμία, αλλά σου αγοράζουν έναν απολιθωμένο δεινόσαυρο 150 εκατομμυρίων ετών. Ο οίκος Sotheby's, ένας από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως μεσίτες εκλεκτής και διακοσμητικής τέχνης, βγάζει σε δημοπρασία έναν σπάνιο σκελετό κερατόσαυρου, το μοναδικό γνωστό νεαρό δείγμα. Η τιμή του κυμαίνεται μεταξύ 4 και 6 εκατομμυρίων δολαρίων και μετά τις 16 Ιουλίου θα μπορούσε να περάσει στα χέρια ενός ιδιώτη συλλέκτη. Ενώ οι πάμπλουτοι σπαταλούν μετρητά για οστά δεινοσαύρων, οι παλαιοντολόγοι διχάζονται για την ακμάζουσα αγορά. Πέρυσι, ο Κεν Γκρίφιν, ένας Αμερικανός διαχειριστής αντισταθμιστικού κεφαλαίου (hedge fund), πλήρωσε 44,6 εκατομμύρια δολάρια για έναν στεγόσαυρο 150 εκατομμυρίων ετών, γνωστό ως «Apex», το μεγαλύτερο ποσό που έχει καταβληθεί μέχρι σήμερα για απολίθωμα. Το Apex είναι τώρα δανεισμένο στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης.

Άλλα καταλήγουν στα χέρια διάσημων. Ο Νίκολας Κέιτζ πλήρωσε 276.000 δολάρια για το κρανίο ενός ξαδέρφου του τυραννόσαυρου ρεξ, ξεπερνώντας τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο, αλλά το επέστρεψε στην κυβέρνηση της Μογγολίας αφού έμαθε ότι είχε κλαπεί. Ο Ράσελ Κρόου έπινε βότκα με τον Ντι Κάπριο όταν, για να ευχαριστήσει τα παιδιά του που είναι φαν των δεινοσαύρων, πρόσφερε 35.000 δολάρια για το κρανίο του μοσάσαυρου του πρωταγωνιστή του Τιτανικού. Αυτή η παιδιάστικη λατρεία προδίδει μια πιο σοβαρή υπόθεση. Ο Τζέθρο Σβέρντλοφ, διευθυντής της γκαλερί Art Ancient στο Λονδίνο, δήλωσε: «Πρόκειται για μια ασχημάτιστη ακόμη αγορά και υπάρχουν απολιθώματα της καλύτερης κατηγορίας που διατίθενται σε λογικές τιμές, αλλά και σοβαρές παγίδες για τους απληροφόρητους. Ο κόσμος περνά σε μια εντελώς διαφορετική κατηγορία [από την εικαστική τέχνη] και υποθέτει ότι οι κανονικοί κανόνες δεν ισχύουν. Πρέπει ακόμη να ελέγχουν την κατάσταση, την προέλευση και την ποιότητα». Η ατομική ιδιοκτησία δεν είναι απαραίτητα κακή, δήλωσε ο Σβέρντλοφ, προσθέτοντας: «Η ιδιωτική αγορά συμβάλλει εδώ και καιρό στη διατήρηση και προώθηση σημαντικών πολιτιστικών αντικειμένων και το ίδιο ισχύει και για τα απολιθώματα. Σε πολλές περιπτώσεις είναι η ιδιωτική χρηματοδότηση που επιτρέπει την ανασκαφή και τη συντήρηση δειγμάτων που διαφορετικά θα μπορούσαν να διαβρωθούν ή να χαθούν».

Είπε ότι ταινίες-μπλοκμπάστερ, όπως η ταινία «Jurassic World: Αναγέννηση», έχουν προσελκύσει νέους αγοραστές στην αγορά, «συμπεριλαμβανομένων ανθρώπων που δεν είχαν συνειδητοποιήσει ότι θα μπορούσαν να αποκτήσουν κάτι τέτοιο». Γενικά, όσο πιο διάσημος είναι ένας δεινόσαυρος, τόσο μεγαλύτερη είναι η τιμή του. Ο κερατόσαυρος δεν έχει τη φήμη ενός τυραννόσαυρου ρεξ, αλλά, δεδομένου ότι μόνο τρεις άλλοι τέτοιοι σκελετοί είναι γνωστοί ότι υπάρχουν, έχει μεγάλη επιστημονική απήχηση. Επίσης είναι πιο πολύτιμος επειδή είναι ένας νεανικός σκελετός. Η απολίθωση προϋποθέτει ότι η σάρκα και τα άκρα παραμένουν άθικτα πριν από την πολύ μακρά διαδικασία διείσδυσης των ορυκτών. Ωστόσο, οι νεαροί δεινόσαυροι είχαν εύθραυστα οστά και τρυφερή σάρκα, πράγμα που σημαίνει ότι τρώγονταν γρήγορα. Το απολίθωμα του οίκου Sotheby's βρέθηκε σε ιδιόκτητη γη στην κομητεία Άλμπανι του Γουαϊόμινγκ, στο λατομείο Bone Cabin, μία από τις πλουσιότερες πηγές οστών δεινοσαύρων στις ΗΠΑ.

Οι κερατόσαυροι, σύμφωνα με τον οίκο Sotheby's, είναι «ενδιαφέροντα σαρκοφάγα που δεν είναι πολύ γνωστά και αποτελούν ένα είδος μυστηρίου στην παλαιοβιολογία, καθιστώντας κάθε ανακάλυψη ένα σημαντικό γεγονός στον τομέα της παλαιοντολογίας». Ωστόσο, αυτό το απολίθωμα, το μοναδικό γνωστό στο είδος του, θα μπορούσε να καταλήξει να σκονίζεται σε μια ιδιωτική συλλογή. Ο καθηγητής Πολ Μπάρετ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, δήλωσε στους Financial Times ότι οι παλαιοντολόγοι είναι διχασμένοι στο θέμα αυτό. Ο ίδιος επίσης δήλωσε: «Στο ένα άκρο του φάσματος, υπάρχει η άποψη ότι όλα τα απολιθώματα πρέπει να ανήκουν σε όλους και να βρίσκονται σε μουσεία για να έχουν το προνόμιο να εργάζονται με αυτά οι επιστήμονες. Άλλοι είναι πιο χαλαροί με το θέμα αυτό και πιστεύουν ότι μπορείς να συνεργαστείς με οποιονδήποτε ιδιώτη συλλέκτη». Οι οίκοι δημοπρασιών, εν τω μεταξύ, κερδίζουν χρήματα. Στις 16 Νοεμβρίου, οι γαλλικοί οίκοι δημοπρασιών Collin du Bocage και Barbarossa πούλησαν τον μεγαλύτερο δεινόσαυρο που έχει προσφερθεί ποτέ σε δημοπρασία. Ο «Vulcain», ένας απατόσαυρος μήκους 67 ποδιών, που πήρε το όνομά του από τον Ρωμαίο θεό της φωτιάς, πωλήθηκε για 6,3 εκατομμύρια δολάρια.