Ήταν 6.30 π.μ. και ο Τομάς Βεσολόφσκι, συνταξιούχος, ήταν στο ισόγειο του σπιτιού του, παρακολουθώντας τις ειδήσεις για την εισβολή ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών στην πολωνική τηλεόραση, όταν ένα από αυτά έπεσε πάνω στο διώροφο τούβλινο σπίτι του στο χωριό Βίρικι-Βόλα, στην ανατολική Πολωνία. Η σκεπή είχε καταστραφεί και τα συντρίμμια είχαν διασκορπιστεί στο υπνοδωμάτιο. Δήλωσε ότι: «Άνοιξα την τηλεόραση και όλες οι ειδήσεις ήταν για αυτή την τεράστια πτήση με drone, και μετά από λίγο, άκουσα ένα αεροπλάνο να πετάει από πάνω μας ... και ξαφνικά κάτι έσκασε, το φως έπεσε από το ταβάνι στο σαλόνι του ισογείου. Έτρεξα έξω στην αυλή και είδα όλη την σκεπή σε κομμάτια, τα πάντα είχαν καταστραφεί».

Αν κοιμόταν ακόμα, η τύχη του χθες (Τετάρτη) θα ήταν διαφορετική. Για τις ένοπλες δυνάμεις της Πολωνίας και τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ, τα πρωτοφανή γεγονότα της νύχτας είχαν ξεκινήσει ώρες νωρίτερα. Ο στρατός βρισκόταν ήδη σε κατάσταση υψηλής επιφυλακής. Οι αεροπορικές επιδρομές ακούστηκαν σε όλη την Ουκρανία μετά από κύματα εναέριων επιθέσεων. Πουθενά δεν υπήρχε ασφάλεια, ούτε καν στις δυτικές περιοχές του Βόλιν και του Λβιβ. Όταν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη πέρασαν τα σύνορα της Πολωνίας, ενεργοποιήθηκαν τα συστήματα αεράμυνας του ΝΑΤΟ. Το διακύβευμα δεν θα μπορούσε να είναι υψηλότερο. Στρατιωτικά μέσα αναπτύχθηκαν για την αντιμετώπιση των εισερχόμενων απειλών. Πολωνικά F-16 και ολλανδικά F-35 - τα οποία είχαν παραταχθεί στην Πολωνία σε αποστολή εναέριας αστυνόμευσης - επιστρατεύτηκαν βιαστικά, μαζί με ένα ιταλικό αεροσκάφος G550 έγκαιρης προειδοποίησης . Δύο γερμανικά πυραυλικά συστήματα Patriot που βρίσκονταν ήδη στην Πολωνία τέθηκαν σε λειτουργία.

Ζητήθηκε από τον κόσμο να παραμείνουν εντός του σπιτιού. Κανείς δεν μπορούσε να είναι σίγουρος αν η επίθεση ήταν εσκεμμένη και αν θα ακολουθούσαν κι άλλες. Μέχρι να ξυπνήσει η Πολωνία, είχαν σημειωθεί 20 εισβολές στον εναέριο χώρο της. Μια από αυτές είχε διεισδύσει πάνω από 124 μίλια στο έδαφος του ΝΑΤΟ, δήλωσε πηγή της πολωνικής αμυντικής βιομηχανίας. Σύμφωνα με τον Ντόναλντ Τουσκ, τον Πολωνό πρωθυπουργό, καταρρίφθηκαν συνολικά τέσσερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ενώ το τελευταίο καταρρίφθηκε στις 6.45 π.μ. Ορισμένα είχαν περάσει από τη Λευκορωσία, δήλωσε ο Τουσκ. Πρόσθεσε ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που αποτελούσαν «άμεση απειλή» καταρρίφθηκαν. Ήταν η πρώτη κατάρριψη ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών πάνω από χώρα του ΝΑΤΟ. Ο Τουσκ συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση του υπουργικού του συμβουλίου στις 8 το πρωί και δήλωσε ότι βρίσκεται σε «συνεχή επαφή» με τον Μαρκ Ρούτε, τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ.

Στο Λονδίνο, ο Τζον Χίλι, ο Βρετανός υπουργός Άμυνας, φιλοξένησε στο Λονδίνο μια μειωμένη συνάντηση των υπουργών Άμυνας της Ομάδας των Πέντε - τυπικά από το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιταλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Πολωνία. Ο Πολωνός υπουργός Άμυνας έφυγε για να επιστρέψει στη χώρα του και να διαχειριστεί τις συνέπειες. Η αεράμυνα του ΝΑΤΟ «λειτούργησε αποτελεσματικά», δήλωσε ο Χίλι. Ωστόσο παραμένουν ερωτήματα σχετικά με το γιατί καταρρίφθηκαν μόνο τέσσερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Η Ουκρανία πρέπει να αμύνεται καθημερινά απέναντι σε εκατοντάδες οπλισμένα ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη και δολώματα.

Σύμφωνα με την πηγή της πολωνικής αμυντικής βιομηχανίας, για την εισβολή χρησιμοποιήθηκαν κυρίως μη επανδρωμένα αεροσκάφη Gerbera, ένα ρωσικής κατασκευής μη επανδρωμένο αεροσκάφος που σχεδιάστηκε ως απλοποιημένη έκδοση του ιρανικού Shahed. Συνήθως αναπτύσσονται ως δολώματα πριν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Shahed σταλούν για να χτυπήσουν στόχους. Στο παρελθόν έχουν πετάξει για λίγο στον πολωνικό εναέριο χώρο πριν γυρίσουν πίσω στην Ουκρανία προς το Λβιβ. «Για κάποιο λόγο δεν εγκατέλειψαν τον πολωνικό εναέριο χώρο και πέταξαν πολύ βαθιά, μιλάω για πάνω από 200 χιλιόμετρα», δήλωσε η πηγή. «Βρήκαμε τουλάχιστον πέντε από αυτά, σε διάφορα μέρη της Πολωνίας, ορισμένα από αυτά πολύ κοντά σε πολύ στρατηγικές στρατιωτικές βάσεις. Μιλάμε για HVT [στόχους υψηλής αξίας]». Μια βρετανική αμυντική πηγή υποστήριξε ότι η Ρωσία μπορεί να έστειλε κατά λάθος τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη πέρα από τα σύνορα. Ωστόσο, ο Μπόρις Πιστόριους, ο Γερμανός υπουργός Άμυνας, δήλωσε: «Αυτά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη τοποθετήθηκαν σε αυτή την πορεία σκόπιμα». Μια ανώτερη διπλωματική πηγή στην περιοχή δήλωσε ότι το γεγονός ότι τόσα πολλά μη επανδρωμένα αεροσκάφη πέρασαν απέναντι «θα πρέπει να ανησυχεί το ΝΑΤΟ και την πολωνική αεράμυνα».

Μια πηγή της Βασιλικής Αεροπορίας της Βρετανίας επεσήμανε ότι δεν είχε νόημα για το ΝΑΤΟ να αναπτύξει ακριβούς πυραύλους Patriot σε ένα μικρό μη επανδρωμένο αεροσκάφος που μεταφέρει μια χειροβομβίδα, όταν αυτό θα μπορούσε να εξουδετερωθεί με ένα μικρό όπλο. Στρατιωτικοί αναλυτές δήλωσαν ότι οι επιδρομές υπογράμμισαν τα μακροχρόνια προβλήματα με την αεράμυνα του ΝΑΤΟ που είναι αραιά διασκορπισμένη στην ανατολική πλευρά του. Ιδιαίτερο πρόβλημα αποτελούν οι περιορισμοί των επίγειων συστημάτων ραντάρ, τα οποία επανειλημμένα απέτυχαν να εντοπίσουν χαμηλά ιπτάμενα ουκρανικά, ρωσικά και λευκορωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη τον τελευταίο χρόνο. Δημοσιεύματα στα πολωνικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι τα αεροσκάφη επιστρατεύτηκαν βιαστικά μόνο για να υπερασπιστούν τον εναέριο χώρο της χώρας μετά από δημόσια προειδοποίηση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων.

Ο Τόμας Γουίδινγκτον, εμπειρογνώμονας σε θέματα ηλεκτρονικού πολέμου στη δεξαμενή σκέψης Royal United Services Institute στο Λονδίνο, δήλωσε ότι αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι ήταν λιγότερο αποτελεσματικά σε χαμηλότερα ύψη και εν μέρει στο γεγονός ότι δεν είχαν κατασκευαστεί για να εντοπίζουν το είδος των μη επανδρωμένων αεροσκαφών που η Ρωσία χρησιμοποιεί πλέον ως ρουτίνα. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη τύπου Shahed που η Ρωσία έχει αρχίσει να εκτοξεύει μαζικά στην Ουκρανία είναι συχνά πολύ μικρότερα και έχουν υπογραφή ραντάρ που μπορεί να συγχέεται με πτηνά. Πολλά συστήματα ραντάρ δυσκολεύονται επίσης να ανιχνεύσουν αντικείμενα που πετούν σε ύψος κάτω των 200 μέτρων. Οι Ουκρανοί έχουν παρατηρήσει ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε ύψος μόλις 50 μέτρων πάνω από το έδαφος. Ο Γουίδινγκτον δήλωσε ότι οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ θα μπορούσαν να διδαχθούν από τον τρόπο με τον οποίο η Ουκρανία αντιμετώπισε αυτά τα προβλήματα αναπτύσσοντας πιο έξυπνο λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης και τοποθετώντας διάφορους αισθητήρες, συμπεριλαμβανομένων των ακουστικών ανιχνευτών.

Η Δρ. Μαρίνα Μίρον, ειδικός στον ρωσικό πόλεμο με μη επανδρωμένα αεροσκάφη στο King's College του Λονδίνου, δήλωσε ότι η απάντηση του ΝΑΤΟ φαινόταν χαοτική και κακώς σχεδιασμένη. «Μου φάνηκε ότι η Πολωνία οργάνωσε βιαστικά την ανάπτυξη», είπε. «Φαινόταν σαν κάτι που δεν θα περίμενες και μετά κάτι συνέβη και τρέχεις γύρω-γύρω αναπτύσσοντας όλα τα πιθανά μέσα χωρίς να σκέφτεσαι... Δεν φαίνεται ότι η αεράμυνα είναι τοποθετημένη με τέτοιο τρόπο και σε επαρκή αριθμό ώστε να μπορεί να αμυνθεί απέναντι στην απειλή των μη επανδρωμένων αεροσκαφών».

Η Μίρον πιστεύει ότι αυτό υποδηλώνει ότι ένα κράτος της πρώτης γραμμής του ΝΑΤΟ μπορεί να δυσκολευτεί να αντιμετωπίσει μια πλήρους κλίμακας ρωσική επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Οι εσωτερικές εκτιμήσεις του ΝΑΤΟ πιστεύεται ότι έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι διαθέτει μόνο το 5% των συστημάτων αεράμυνας που χρειάζεται για την προστασία της ανατολικής πλευράς.


ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing