Την ημέρα που ο Τόνι Μπλερ παραιτήθηκε από πρωθυπουργός, το 2007, ανέλαβε έναν νέο ρόλο: απεσταλμένος στη Μέση Ανατολή για το Κουαρτέτο, μια τετράδα κρατών και διεθνών οργανισμών που είχαν αναλάβει τη διαμεσολάβηση για την ειρήνη μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης.

Την ανακοίνωση έκανε ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους, ο οποίος χαρακτήρισε τον ηγέτη των Εργατικών «όχι μόνο φίλο, αλλά και οραματιστή ηγέτη».

Και συνέχισε λέγοντας: «Καθώς αποχωρεί από τη θέση του πρωθυπουργού και καθώς αναλαμβάνει έναν νέο ρόλο ως εκπρόσωπος του Κουαρτέτου, ο λαός των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής εκφράζει την ευγνωμοσύνη του για την ισχυρή φιλία του και τις συνεχείς προσπάθειές του να θέσει τα θεμέλια της ελευθερίας στη Μέση Ανατολή».

Μόνο που τα πράγματα δεν πήγαν σύμφωνα με το σχέδιο. Η παλαιστινιακή πλευρά σύντομα αποφάσισε ότι ο Μπλερ και ο αρμόδιος φορέας ήταν «άχρηστοι». Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι δήλωσαν: «Ο Τόνι Μπλερ δεν πρέπει να το πάρει προσωπικά, αλλά πρέπει να μαζέψει τα πράγματά του από το γραφείο του εκπροσώπου του Κουαρτέτου στην Ιερουσαλήμ και να πάει σπίτι του».

Οι υποστηρικτές του Μπλερ κατηγορούν τη διευθέτηση και το αμερικανικό σύστημα. «Δεν υπήρχε ουσιαστική βάση, διότι, αν και ο Τζορτζ Μπους το ήθελε, το αμερικανικό σύστημα -βασικά ο [αντιπρόεδρος, Ντικ] Τσένεϊ και το υπουργείο Εξωτερικών, η Κόντι [Κοντολίζα Ράις, υπουργός Εξωτερικών]- το μπλόκαρε», δήλωσε ένας εμπλεκόμενος. Ενώ η προσδοκία στο εξωτερικό ήταν ότι ο Μπλερ θα έφερνε την ειρήνη, ο ρόλος του τελικά περιορίστηκε σε μεγάλο βαθμό στην οικονομική ανάπτυξη. Είχε μπλοκαριστεί μέσα στο αμερικανικό σύστημα, παρά τις επιθυμίες του προέδρου.

Καθώς ο Μπλερ επιστρέφει στο προσκήνιο ως το πρώτο μέλος που αναφέρεται στο νέο «Συμβούλιο Ειρήνης» υπό την προεδρία του προέδρου Τραμπ, το ερώτημα είναι αν θα είναι διαφορετικά αυτήν τη φορά και αν οι δεσμοί του με τον Λευκό Οίκο θα είναι επαρκείς για να πετύχει. «Εχει πάρει το μάθημα από την τελευταία φορά. Πρέπει να είναι μια σοβαρή δουλειά για να την κάνει», δήλωσε ένας σύμμαχος.

Η ελπίδα έγκειται στο ότι οι διασυνδέσεις του Μπλερ που δημιουργήθηκαν με την πάροδο των ετών σημαίνουν ότι τώρα βρίσκεται σε ισχυρή θέση για να διαπρέψει. Τη Δευτέρα ο Τραμπ δήλωσε: «Θα βάλουμε ηγέτες από άλλες χώρες, πολύ διακεκριμένους ηγέτες. Θα έχουμε ένα συμβούλιο. Ενας από τους ανθρώπους που θέλει να είναι στο συμβούλιο είναι ο πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Τόνι Μπλερ. Καλός άνθρωπος, πολύ καλός άνθρωπος». Με τη σειρά του, ο Μπλερ δήλωσε ότι η στενή εμπλοκή του προέδρου είναι «ένα πολύ ισχυρό και ζωτικό μήνυμα». Μια προσωπικότητα προσκείμενη στην κυβέρνηση δήλωσε: «Έχει εξαιρετικά καλές διασυνδέσεις στο Ισραήλ, στη Σαουδική Αραβία, στα Εμιράτα και στην Ιορδανία, καθώς και στις ΗΠΑ, μέσω του Τζάρεντ Κούσνερ».

Όσον αφορά την πορεία του Μπλερ προς τον Τραμπ, η σχέση του με τον Κούσνερ, γαμπρό του Τραμπ, θεωρείται καθοριστική. Η σχέση των δύο ανδρών μετράει πάνω από μία δεκαετία. Η πρώτη τους συνάντηση λέγεται ότι έγινε το 2010, όταν και οι δύο παραβρέθηκαν στη βάφτιση των θυγατέρων του Ρούπερτ και της Γουέντι Ντενγκ Μέρντοχ, Γκρέις και Κλόε. Η Ντενγκ Μέρντοχ είναι στενή φίλη με τη σύζυγο του Κούσνερ, Ιβάνκα Τραμπ. Η σχέση τους αναπτύχθηκε περαιτέρω καθώς ο Τραμπ ανέλαβε την εξουσία στις εκλογές του 2016 και έκανε τον Κούσνερ ανώτερο σύμβουλο, με τη Μέση Ανατολή να συγκαταλέγεται μεταξύ των αρμοδιοτήτων του.

Ο Μπλερ συνάντησε τον Κούσνερ αρκετές φορές για μυστικές συνομιλίες σχετικά με την ανάληψη ενός ρόλου στο πλαίσιο της προσπάθειας του Τραμπ για ειρήνη: πρώτα στο Ασπεν του Κολοράντο, τον Σεπτέμβριο του 2016, σε μια εκδήλωση που διοργάνωσε ο βετεράνος παρουσιαστής ειδήσεων του CBS Τσάρλι Ρόουζ, φίλος του Τραμπ. Λίγες ημέρες μετά τη νίκη του Τραμπ στις εκλογές, τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, ο Μπλερ και ο Κούσνερ συναντήθηκαν ξανά στο εστιατόριο «Harry Cipriani» στο ξενοδοχείο «Sherry Netherland» της Νέας Υόρκης. Ο Μπλερ βρέθηκε στον Λευκό Οίκο για συνομιλίες με τον Κούσνερ στις αρχές του 2017, αλλά δεν ανακοινώθηκε επίσημος ή ανεπίσημος ρόλος. Μια πηγή δήλωσε τότε: «Ο Μπλερ έχει αγωνιστεί σκληρά γι’ αυτή τη δουλειά». Ο Μπλερ συνέχισε τις επαφές του για να υποστηρίξει την προσπάθεια του Κούσνερ περί εξομάλυνσης των σχέσεων των αραβικών κρατών με το Ισραήλ, η οποία έγινε γνωστή ως «Συμφωνίες του Αβραάμ».

Ο Μπλερ και το ίδρυμά του (σ.τ.μ.: αναφορά στο Tony Blair Institute for Global Change) διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στο να ενταχθούν τα ΗΑΕ στις «Συμφωνίες του Αβραάμ», ώστε να διασφαλιστεί ότι θα είναι το πρώτο κράτος που θα υπογράψει το 2020.

Ο Μπλερ εθεάθη στον Λευκό Οίκο τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους, την ημέρα που ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, επισκέφθηκε τον Τραμπ για να τον συγχαρεί για τον αμερικανικό βομβαρδισμό των εγκαταστάσεων πυρηνικού εμπλουτισμού του Ιράν. Επέστρεψε και πάλι στα τέλη Αυγούστου για την ιδιωτική σύνοδο κορυφής για το μέλλον της Γάζας που διοργάνωσε ο Στιβ Γουίτκοφ, ο απεσταλμένος του Τραμπ, ο οποίος επίσης αξιοποίησε τις γνώσεις και τις επαφές του Μπλερ.

Υπάρχουν κάποιοι στην παλαιστινιακή πλευρά που δεν βλέπουν τον Μπλερ ως έντιμο διαμεσολαβητή, αλλά ως θετικά προδιατεθειμένο απέναντι στο Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο πόλεμος στο Ιράκ έχει επίσης αναφερθεί ως σημάδι εναντίον του.

Ο Μπλερ θα ελπίζει ότι, με την άμεση εμπλοκή του Τραμπ και του Κούσνερ, αυτήν τη φορά θα είναι διαφορετικά.

ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing