Ο πρόεδρος Τραμπ κατέστησε σαφές τη Δευτέρα ότι οι φιλοδοξίες του υπερβαίνουν την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Επόμενο βήμα στην επιδίωξή του για την αναδιαμόρφωση της Μέσης Ανατολής, θα ήταν η ειρήνη με το Ιράν. Όμως, πίσω από την προκλητική ρητορική, η κατάπαυση του πυρός στη Γάζα αποτελεί την τελευταία ήττα για το ιρανικό καθεστώς, το οποίο χρηματοδοτούσε επί μακρόν τη Χαμάς ως πληρεξούσιο στον σκιώδη πόλεμο με το Ισραήλ, πριν η σύγκρουση ξεσπάσει στο προσκήνιο. «Αν εξαρτιόταν από τον Αγιατολάχ Χαμενεΐ [Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν], το Ισραήλ θα έμενε κολλημένο στη Γάζα για πάντα», δήλωσε ο Μέιρ Τζαβεντανφάρ, καθηγητής ιρανικής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Reichman του Ισραήλ. «Ήθελε να δει το Ισραήλ να αιμορραγεί καθημερινά στη Γάζα και ήθελε να δει το Ισραήλ να αιμορραγεί διπλωματικά για όσο το δυνατόν περισσότερο. Και ο πόλεμος εκπλήρωνε αυτές τις επιθυμίες. Επομένως, η συμφωνία αποτελεί πλήγμα γι' αυτούς».

Ενώ οι αμερικανικές και ισραηλινές επιθέσεις τον Ιούνιο προκάλεσαν μια αντίδραση «συσπείρωσης γύρω από τη σημαία» από τον ιρανικό λαό, δεν έκαναν τίποτα για τον Χαμενεΐ, ο οποίος επικρίθηκε έντονα επειδή κρύφτηκε από τη δημόσια θέα κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης. Σπάνια σημάδια λαϊκής δυσαρέσκειας εμφανίστηκαν χθες, Τρίτη, με επιθέσεις στα μεταρρυθμιστικά μέσα ενημέρωσης για την άρνηση του Ιράν να συμμετάσχει στην ειρηνευτική σύνοδο κορυφής του Τραμπ στο Σαρμ ελ Σέιχ.

Όποιος νοιαζόταν πραγματικά για τη Γάζα θα είχε δεχτεί, ήταν το επιχείρημα. Ο Τζαβεντανφάρ είπε: «Μας δίνει ένα μικρό παράθυρο, την κορυφή που αναδύεται από το νερό από το παγόβουνο του θυμού που βρίσκεται από κάτω». Πολλοί Ιρανοί έχουν επίσης κουραστεί από το ατελείωτο μίσος για το Ισραήλ που εκπέμπεται από τα κρατικά μέσα ενημέρωσης: αρκετοί μεταρρυθμιστές πρόεδροι, συμπεριλαμβανομένου του εν ενεργεία Μασούντ Πεζεσκιάν, έχουν προτείνει ότι έχει περάσει η ημερομηνία λήξης του. Τον Απρίλιο, ο Τραμπ επανεκκίνησε τις διαπραγματεύσεις με την Τεχεράνη, πραγματοποιώντας πέντε γύρους έμμεσων πυρηνικών συνομιλιών που κατέληξαν σε αδιέξοδο λόγω διαφωνιών σχετικά με τον εμπλουτισμό ουρανίου από το Ιράν. Το Ιράν θεωρεί τώρα αυτή τη διαδικασία ως εξαπάτηση, αν και λίγοι ειδικοί πιστεύουν ότι η Τεχεράνη ήταν ποτέ πραγματικά ανοιχτή σε μια νέα συμφωνία. Ενώ η οικονομία του Ιράν παραπαίει υπό την επανεπιβολή κυρώσεων, στις οποίες έχουν επανέλθει η Βρετανία, η Γερμανία και η Γαλλία, το κληρικό καθεστώς συνεχίζει να επωφελείται από την κλειστή οικονομία και τις διεφθαρμένες πρακτικές.

«Πολλοί από τη βασική ομάδα γύρω από τον Χαμενεΐ θα χάσουν δισεκατομμύρια αν αρθούν οι κυρώσεις», δήλωσε ο Τζαβεντανφάρ. Αυτός είναι ο λόγος, υποστήριξε, για τον οποίο το καθεστώς αγνοεί την πρόταση του Τραμπ ότι μια ειρηνευτική συμφωνία θα ενίσχυε το εμπόριο του Ιράν στην περιοχή: η απελευθέρωση θα απειλούσε μόνο τα εδραιωμένα προνόμιά του. Ο Χαμενεΐ φαίνεται να έχει παραλύσει από τα γεγονότα, πρόσθεσε, ανίκανος να σκεφτεί το άνοιγμα της χώρας, αλλά υπό την αντίστοιχη πίεση να το κάνει. «Το να μην κάνει τίποτα είναι επίσης μια επιλογή», πρόσθεσε.

Η «πολύ, πολύ κακή απόφαση» του Τραμπ να αποσυρθεί από την πυρηνική συμφωνία του 2015 με το Ιράν συνέβαλε στο χάος στη Μέση Ανατολή, δήλωσε ο Τζαβεντανφάρ, επειδή ήρε τους περιορισμούς στις φιλοδοξίες του Ιράν για πυρηνικά όπλα. Ο Τραμπ πιστεύει ότι τα αμερικανικά πλήγματα στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν ήταν καθοριστικά για να πειστούν τα αραβικά κράτη να πιέσουν τη Χαμάς να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός. Ωστόσο, οι περισσότεροι στην περιοχή θεωρούν ως σημείο καμπής την αποτυχημένη προσπάθεια του Ισραήλ να σκοτώσει διαπραγματευτές της Χαμάς στο Κατάρ, σύμμαχο των ΗΠΑ, τον περασμένο μήνα.

Το Κατάρ συσπείρωσε τους γείτονες στον Κόλπο για να προειδοποιήσουν τον Τραμπ ότι το Ισραήλ ήταν εκτός ελέγχου, με αποκορύφωμα το ότι ο Τραμπ ανάγκασε τον Νετανιάχου να ζητήσει συγγνώμη από τον εμίρη του Κατάρ. Πριν από την επίσκεψη του Τραμπ στο Ισραήλ αυτή την εβδομάδα, ο Αμπάς Αραγτσί, υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, είχε ανοίξει την πόρτα των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ, αναγνωρίζοντας ότι η Τεχεράνη και η Ουάσινγκτον είχαν ανταλλάξει μηνύματα μέσω διαμεσολαβητών μετά τα χτυπήματα του Ιουνίου. Αλλά η επιθυμία του Τραμπ να εξομαλύνει το Ιράν τις σχέσεις του με το Ισραήλ ήταν «ευσεβής πόθος», δήλωσε ο Αραγτσί. «Το Ιράν δεν θα αναγνωρίσει ποτέ ένα κατοχικό καθεστώς που έχει διαπράξει γενοκτονία και έχει σκοτώσει παιδιά», είπε.


ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing