Ισλανδία: Aκτιβιστές ζητούν την πρώτη στρατιωτική επιχείρηση μετά από 150 και πλέον χρόνια

Υπάρχουν ελάχιστες χώρες που έχουν προκαλέσει λιγότερα προβλήματα στους γείτονές τους από ό,τι η Ισλανδία κατά την τελευταία χιλιετία. Το νησιωτικό κράτος δεν διαθέτει μόνιμο στρατό από το 1869 και, εκτός από κάποιες διαμάχες με βρετανικά αλιευτικά σκάφη έναν αιώνα αργότερα, δεν έχει εμπλακεί σε ένοπλες συγκρούσεις από το 1500. Παρά το γεγονός ότι είναι ιδρυτικό μέλος του ΝΑΤΟ, η συμβολή της στη συμμαχία έχει περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό στη φιλοξενία των ενόπλων δυνάμεων άλλων χωρών και στην παροχή πολιτικής υποστήριξης στις αποστολές του.

Ένα ερευνητικό ινστιτούτο της Αυστραλίας κατέταξε την Ισλανδία στην πρώτη θέση του δείκτη «ειρηνικών» κρατών για κάθε ένα από τα τελευταία 17 χρόνια. Τώρα, όμως, υπάρχουν ενδείξεις ότι η κατάσταση αλλάζει. Καθώς ο πάγος της Αρκτικής λιώνει, τα ρωσικά και κινεζικά πλοία πλέουν με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα στον Άπω Βορρά και η δραστηριότητα των ρωσικών υποβρυχίων εντείνεται στα ανώτερα γεωγραφικά πλάτη του Ατλαντικού, η απαγόρευση της στρατιωτικοποίησης εξασθενεί.

Μια ομάδα ακτιβιστών, οι Guardians of Iceland, υποστηρίζει ότι η χώρα πρέπει να συγκροτήσει μια μικρή, ευέλικτη αμυντική δύναμη 2.000 στρατιωτών για να προστατεύσει τις κρίσιμες υποδομές της σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης και να εξασφαλίσει μια πρώτη γραμμή άμυνας μέχρι να φτάσουν οι ενισχύσεις του ΝΑΤΟ. Ζητά επίσης μαζική στρατιωτική εκπαίδευση για τη δημιουργία εφεδρείας έως 40.000 ατόμων – το ένα δέκατο του πληθυσμού – που θα μπορούν να κινητοποιηθούν σε περίπτωση κρίσης.

«Οραματιζόμαστε μια αμυντική δύναμη που θα βασίζεται σε μια μικρή χερσαία μονάδα, μια εθνική εφεδρεία και ένα πλαίσιο πολιτικής άμυνας και ανθεκτικότητας, σε στενή συνεργασία με την ακτοφυλακή και τους διεθνείς εταίρους μας», δήλωσε ο Άρνορ Σιγκούριονσον, εμπειρογνώμονας σε θέματα άμυνας, ο οποίος ίδρυσε την πρωτοβουλία αυτή μαζί με τον Ντάντι Φρέιρ Ολάφσον, ειδικό σε θέματα πληροφορικής. «Μια τέτοια δομή θα εξασφάλιζε αξιόπιστη αποτροπή, ταχεία αντίδραση σε κρίσεις και μεγαλύτερη αυτονομία εντός του ΝΑΤΟ». Προς το παρόν, η κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να προχωρήσει τόσο μακριά. Ωστόσο, το υπουργείο Εξωτερικών ανέθεσε στους βουλευτές να προετοιμάσουν το έδαφος για την πρώτη επίσημη αμυντική στρατηγική της χώρας. Πριν από μερικές εβδομάδες, μια επιτροπή προειδοποίησε σε μια έκθεση ότι η γεωγραφική απομόνωση της Ισλανδίας δεν αποτελεί πλέον εμπόδιο για τον πόλεμο και ότι η χώρα θα εμπλακεί αναπόφευκτα σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή σύγκρουση στην οποία θα εμπλακεί το ΝΑΤΟ.

Επεσήμανε την εξάρτηση του νησιού από υποβρύχια δίκτυα καλωδίων, τα οποία είναι ευάλωτα σε ρωσικές δολιοφθορές, καθώς και τη στρατηγική σημασία της θαλάσσιας περιοχής που είναι γνωστή ως «διάκενο Γροιλανδίας-Ισλανδίας-Ηνωμένου Βασιλείου», η θαλάσσια οδός προς τον Ατλαντικό για τον Βόρειο Στόλο της Μόσχας. Άλλοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ έχουν αρχίσει να δείχνουν ενδιαφέρον. Πριν από δύο εβδομάδες, ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους επισκέφθηκε την πρωτεύουσα Ρέικιαβικ και υπέγραψε κοινή «επιστολή προθέσεων» που καλύπτει τομείς όπως ο κοινός στρατιωτικός σχεδιασμός και οι προμήθειες. Η Κριστρούν Φροσταντότιρ, πρωθυπουργός της Ισλανδίας, δήλωσε ότι ο πρόεδρος Τραμπ της είπε ότι είναι «πλήρως ενήμερος για την αμυντική μας κατάσταση» και για τη συμφωνία ασφάλειας που υπέγραψε η χώρα της με τις ΗΠΑ το 1951, καθώς επικεντρώνεται στη βόρεια προσέγγιση της αμερικανικής ηπειρωτικής χώρας.

Σχετικά με την πρόσφατη διαταραχή που προκάλεσαν τα drones στο αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης, ο Σιγκούριονσον, της πρωτοβουλίας Guardians of Iceland, επεσήμανε ότι η χώρα δεν διαθέτει συστήματα αεροπορικής άμυνας ή αντι-drone. «Δεν διαθέτουμε τα απαραίτητα εργαλεία για να ανταποκριθούμε σε ένα τέτοιο περιστατικό», δήλωσε. Ωστόσο, η Φροσταντότιρ φάνηκε να απορρίπτει κατηγορηματικά τη συζήτηση σε σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στο Ρέικιαβικ πριν από τρεις εβδομάδες, δηλώνοντας: «Δεν νομίζω ότι θα δούμε ισλανδικό στρατό στη διάρκεια της ζωής μου».