EnΟ κόσμος δεν έχει δει τίποτα ακόμη
Τον Λευκό Οίκο ή τη φυλακή
Συμπληρώθηκε ήδη ένας χρόνος από την εκλογή του προέδρου Τραμπ. Έχει πει ότι δεν θα είναι πάλι υποψήφιος, αλλά το κίνημα MAGA πιστεύει πως μπορεί να συνεχίσει την επανάστασή του ακόμα και χωρίς αυτόν
Τον Νοέμβριο του περασμένου έτους ο Ντόναλντ Τραμπ αντιμετώπιζε δύο ρεαλιστικές επιλογές: τον Λευκό Οίκο ή τη φυλακή. Οι διάφορες νομικές διαμάχες του θα μπορούσαν κάλλιστα να είχαν πολύ κακή κατάληξη γι' αυτόν. Οσον αφορά την κούρσα για την προεδρία, οι ειδικοί είχαν προβλέψει με βεβαιότητα ότι θα ήταν τόσο αμφίρροπη (και τόσο πικρή), που το αποτέλεσμα δεν θα ήταν γνωστό -ή συμφωνημένο- για μέρες. Αλλά, όπως αρέσει στον πρόεδρο να λέει στην ομάδα του, έκαναν λάθος. Αντ' αυτού, κέρδισε με τόσο «μεγάλη διαφορά», που μέχρι τις 11 το βράδυ φαινόταν τελειωμένη υπόθεση. Εκείνη ήταν η στιγμή που η Σούζι Γουάιλς, νυν προσωπάρχης του, τον βρήκε για να του πει ότι ήταν 100% σίγουρη πως είχε κερδίσει, με τη Βόρεια Καρολίνα και την Τζόρτζια στο πλευρό του. Η ομάδα της Κάμαλα Χάρις έπαθε σοκ ανακαλύπτοντας σύντομα ότι τα πλήθη στα γήπεδα δεν ισοδυναμούσαν με τη λαϊκή ψήφο.
«Η προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ και οι πλούσιοι Δημοκρατικοί που πλήρωσαν για ιδιωτικές δημοσκοπήσεις, όλοι πίστευαν ότι δεν θα ήταν ιδιαίτερα κοντά τα ποσοστά των δύο υποψηφίων», θυμήθηκε ένας γνώστης της Ουάσινγκτον. Καθώς η κλίμακα της σαρωτικής νίκης του Τραμπ γινόταν σαφής, κερδίζοντας τη λαϊκή ψήφο, τη Βουλή και τη Γερουσία, οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικανοί του «ποτέ Τραμπ» παρηγορήθηκαν με ένα πράγμα: Μόνο μία θητεία ήταν δυνατή. Μια τρίτη θητεία ήταν μια προοπτική τόσο εφιαλτική για τους παλιούς της Ουάσινγκτον, ώστε οι στολές «Τραμπ 2028» ήταν συχνό θέαμα στα πάρτι για το Χάλογουιν αυτό το Σαββατοκύριακο. Ωστόσο, ενώ ο ίδιος ο πρόεδρος απέκλεισε μια τρίτη θητεία, η οποία θα αποτελούσε παραβίαση του Συντάγματος, σε μια συνάντηση με τα μέσα ενημέρωσης στο Air Force One, την περασμένη εβδομάδα, οι επικριτές του δεν θα έπρεπε να ανασάνουν με ανακούφιση.
Στην Ουάσινγκτον η επανάσταση του κινήματος MAGA μόλις αρχίζει και η ιδέα είναι ότι ξεπερνάει κατά πολύ τον Τραμπ. Ιστορικά, οι πρόεδροι που έχουν παραμείνει στην εξουσία το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα έχουν τις πιο μακροχρόνιες κληρονομιές. Τον περασμένο αιώνα υπήρξαν τρεις φορές που το κυβερνών κόμμα παρέμεινε στην εξουσία για τρεις ή περισσότερες θητείες: Το «New Deal» του Ρούζβελτ μέχρι τον Τρούμαν, ο συντηρητισμός του Ρέιγκαν μέχρι τον Μπους.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πολλοί στο κίνημα MAGA πιστεύουν ότι 12 χρόνια είναι το απαραίτητο χρονικό διάστημα για να γίνει μια επανάσταση μόνιμη. Είναι αυτό το δίδαγμα που κινεί τον κύκλο του Τραμπ, καθώς σχεδιάζει μια δυναστεία, αντί για μια προεδρία: Για να αλλάξεις την Αμερική, πρέπει πρώτα να την «ξεπεράσεις». Ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ υπηρέτησε ως πρόεδρος για τέσσερις θητείες (αν και οι δύο τελευταίες κυριαρχούνταν από τον πόλεμο), αλλά πέθανε 82 ημέρες μετά την έναρξη της τελευταίας, γεγονός που οδήγησε στην επικύρωση του ορίου των δύο θητειών. «Χάρη σε αυτόν έχουμε τα κοινωνικά προγράμματα που είναι τόσο ευεργετικά», δήλωσε ο Μάρτιν Ντούγκαρντ, συν-συγγραφέας του βιβλίου «Confronting the Presidents» («Αντιμέτωποι με τους Προέδρους»). «Ακόμα και στους ανθρώπους του κινήματος MAGA αρέσει το πρόγραμμα Medicare και η κοινωνική ασφάλιση» - αν και ορισμένοι στο κίνημα MAGA παραπονιούνται μέχρι σήμερα για το συνεχιζόμενο έργο του ξεμπερδέματος με την κληρονομιά του Ρούζβελτ, όπως ο ΟΗΕ και η πολυμέρειά του. Ο Ρόναλντ Ρέιγκαν υπηρέτησε ως πρόεδρος για δύο θητείες, ακολουθούμενος από τον αντιπρόεδρό του, Τζορτζ Μπους. «Ο Μπους ήταν σπουδαίος στρατιώτης. Δεν ήταν πραγματικά σπουδαίος πρόεδρος, αλλά συνέχισε την κληρονομιά του Ρέιγκαν», δήλωσε ο Ντούγκαρντ.
Οι οικονομικές πολιτικές του Ρέιγκαν άλλαξαν αυτό που ακολούθησε. Ο Μπιλ Κλίντον έγινε ο Δημοκρατικός που ανέλαβε τα ηνία, ένας αρχιτέκτονας της «τρίτης οδού», ο οποίος προσπάθησε να διατηρήσει τα βασικά στοιχεία της οικονομικής πολιτικής του Ρέιγκαν και να μειώσει τις πιο σκληρές ακρότητές της. Απόδειξη ότι μια πολιτική εποχή διαρκεί περισσότερο όχι όταν πολεμάται, αλλά όταν οι αντίπαλοί της μαθαίνουν να ζουν μέσα σε αυτήν. Οι δασμοί είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση αμφισβήτησης του status quo από τον Τραμπ. Η άνευ προηγουμένου ανάπτυξη εκτελεστικών διαταγμάτων, η καταστολή της μετανάστευσης και η προσπάθεια συγκέντρωσης της εξουσίας δείχνουν πώς ο Τραμπ της δεύτερης θητείας έκανε σχέδια εκ των προτέρων. «Δεν έχει ξανασυμβεί αυτό, σωστά; Ποτέ δεν είχαμε κάποιον που είχε τέσσερα χρόνια ρεπό για να το σκεφτεί. Κάποιος που δεν ήταν διστακτικός σχετικά με το αν θα προσπαθούσε να επιστρέψει και που είχε πολλούς ανθρώπους γύρω του που ήθελαν να περάσουν αυτά τα τέσσερα χρόνια χτίζοντας μαζί ιδέες, προσωπικό και θεωρίες», δήλωσε ο Μαρκ Χάλπεριν, οικοδεσπότης του podcast «2Way Tonight» και συνέχισε: «Συνήθως στον πέμπτο χρόνο όλοι είναι εξαντλημένοι, ενώ τώρα όλοι έχουν φορτίσει τις μπαταρίες τους και είναι ένας συνδυασμός ανθρώπων που έχουν ξαναβρεθεί στη θέση αυτή και είχαν χρόνο να ξεκουραστούν, καθώς και νέων ανθρώπων, που είναι, ξέρετε, κατενθουσιασμένοι».
Μια αξιοσημείωτη στιγμή στην προεκλογική εκστρατεία του 2024 ήταν όταν ο Τραμπ έπρεπε να επιλέξει τον υποψήφιο αντιπρόεδρό του. Εκείνη την εποχή ήταν αντιμέτωπος με τις προτάσεις των Νταγκ Μπέργκαμ και Μάρκο Ρούμπιο. Αλλά τελικά επέλεξε τον Τζέι Ντι Βανς, που δεν είναι σε καμία περίπτωση μια επιλογή του κατεστημένου, με την υποστήριξη προσωπικοτήτων όπως ο Τάκερ Κάρλσον και ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ. «Το επιχείρημά τους προς τον Τραμπ ήταν ότι ο Βανς είναι αυτός που θα φροντίσει να συνεχιστεί το δόγμα America First (Πρώτα η Αμερική)», δήλωσε ένας έμπιστος, συμπληρώνοντας: «Δεν υπάρχει καμία παρέκκλιση προς κάποια μορφή νεοσυντηρητισμού». Η συναίνεση είναι σαφής ακόμα και μεταξύ των επικριτών του: Η δεύτερη θητεία του Τραμπ είναι μια πολύ πιο εξελιγμένη επιχείρηση. Οπως το έθεσε ένας κριτικός την περασμένη εβδομάδα: «Αυτήν τη φορά είναι πολύ χειρότερα. Πραγματικά, κάνουν πράγματα. [Δεκάδες] εκτελεστικά διατάγματα την πρώτη εβδομάδα». Μέχρι στιγμής: κατάπαυση του πυρός στη Μέση Ανατολή, δασμοί, επιδρομές κατά των μεταναστών, που μεταδίδονται τηλεοπτικά σαν αθλητικές εκδηλώσεις, μείωση φόρων, το υπουργείο Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας, συνάντηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν». Αυτό διαμορφώθηκε επίσης από μια λιγότερο απολογητική προσέγγιση. «Υπάρχει μια μεγαλύτερη συνολική αίσθηση από τον Τραμπ μέχρι τον Βανς και τον Ρούμπιο ότι δεν πρόκειται να μετακινούμαστε μεταξύ συμβιβασμού και επανάστασης», δήλωσε ο Χάλπεριν. «Απλώς κάνουμε επανάσταση. Και θα πάμε να πούμε στους Ευρωπαίους να αλλάξουν τους τρόπους τους και να μη διστάσουν». Ο Τραμπ μαθαίνει από τους προκατόχους του.
Ο Τζον Φ. Κένεντι εξάντλησε τα όρια του υπουργείου Δικαιοσύνης, ο Λίντον Τζόνσον το χρησιμοποίησε για να πλουτίσει. Γιατί, λοιπόν, να μην το κάνει και να μην πάει και λίγο παραπέρα; Κατά τη μεταβατική περίοδο μετά τη νίκη του Τραμπ το 2016, πήγε με το καπέλο στο χέρι στις συντακτικές επιτροπές των «New York Times» και της Condé Nast. Τη δεύτερη φορά, ήρθαν εκείνοι σε αυτόν. Το Μαρ-α-Λάγκο έγινε βασιλική αυλή με επιχειρηματίες και επίδοξους πολιτικούς να επιστρατεύουν τα χρήματα ή τη γοητεία τους προσπαθώντας να τραβήξουν την προσοχή του. «Τα ραντεβού σταμάτησαν πραγματικά κατά τη διάρκεια του δείπνου. Δεν είναι υπερβολή», είπε ένας επισκέπτης, ανακαλώντας στη μνήμη του τη λαχτάρα να φτάσει στο κορυφαίο τραπέζι όπου βρισκόταν ο πρόεδρος. «Ανθρωποι εμποδίζονταν να τον πλησιάσουν, αν άλλοι μπορούσαν να περάσουν». Από το δώρο 24 καρατίων του Τιμ Κουκ της Apple μέχρι τους υποστηρικτές του από τον τομέα της τεχνολογίας που παρατάχθηκαν στην ορκωμοσία, η κυριαρχία του Τραμπ στις αμερικανικές επιχειρήσεις ήταν πρωτοφανής. Ενώ ο Τραμπ εξακολουθεί να είναι επιρρεπής στην κολακεία, η Γουάιλς -η προσωπάρχης του- έμεινε κοντά στο Μαρ-α-Λάγκο για να παρακολουθεί τα ραντεβού. «Καθ’ όλη τη διάρκεια των χρόνων που πέρασαν στην “ερημιά”, ήρθαν όχι μόνο για να χτίσουν την πολιτική λειτουργία της βάσης, αλλά και για να ασχοληθούν με τους διανοούμενους της δημόσιας ζωής, τον Ρας Βόουτ, τον δρ Κέβιν Ρόμπερτς στο Heritage Foundation [Ιδρυμα Heritage, μια δεξιά δεξαμενή σκέψης], τον Στίβεν Μίλερ, την Μπρουκ Ρόλινς, τον Μαρκ Μίντοους, προκειμένου να δημιουργήσουν αυτά τα μικρά θεσμικά όργανα κάπως έξω από το ρεπουμπλικανικό και συντηρητικό κυρίαρχο ρεύμα, τα οποία χτίστηκαν όλα γύρω από ένα πρόγραμμα του Τραμπ», δήλωσε ο Στιβ Μπάνον, πρώην στρατηγικός σύμβουλος του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. «Για να είναι σίγουροι, όταν θα ερχόταν η ώρα της υλοποίησης του προγράμματος, έπρεπε να είναι έτοιμοι να ξεκινήσουν αμέσως με τους 3.000 ανθρώπους χωρίς την ανάγκη επικύρωσης της Γερουσίας. Επιπλέον, υπήρχαν, ξέρετε, πολιτικές που μπορούσαν πραγματικά να εφαρμόσουν για να “πλημμυρίσουν τη ζώνη” (σ.τ.μ.: από το “flood the zone”, αθλητικός όρος που σημαίνει την υπερφόρτωση ενός κρίσιμου μέρους του γηπέδου) και να παρουσιάσουν 15 πράγματα την ημέρα για να προκαλέσουν σύγχυση στον αντίπαλο και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης - και ήταν απλώς απίστευτο». Για άλλους, όμως, αυτή η θητεία ήταν πλέον πιο εύκολη, καθώς ο Τραμπ απλώς ξεφορτώθηκε τους ανθρώπους που έκαναν τις δύσκολες ερωτήσεις.
«Το μάθημα που πήρε στην πρώτη θητεία ήταν να μη διορίζει συμβούλους που έκαναν συνεχώς αυτές τις ενοχλητικές ερωτήσεις, αλλά να παίρνει συμβούλους που θα χαιρετούσαν και θα έλεγαν “Μάλιστα, κύριε”», δήλωσε ο Τζον Μπόλτον, ο οποίος διετέλεσε σύμβουλος εθνικής ασφάλειας στην πρώτη θητεία του Τραμπ και εναντίον του οποίου απαγγέλθηκαν πρόσφατα κατηγορίες. «Αν, λοιπόν, αυτό τον κάνει πιο αποτελεσματικό, θα έλεγα ότι [...] αυτό δείχνει ακριβώς τον κίνδυνο που διατρέχουμε τώρα, ότι δεν έχουμε, ευτυχώς, περιέλθει σε μια πολύ σοβαρή κρίση, όπου απλά δεν γνωρίζει ποιες είναι οι συνέπειες των πράξεών του». Οσο για τη σχεδιαζόμενη επανάσταση, απέχει πολύ απ’ ό,τι προηγήθηκε. Οι βασικές αποστολές: Εκκαθάριση του βαθέος κράτους. Επανασχεδιασμός του εκλογικού χάρτη. Σκληρότερα μέτρα ενάντια στους εχθρούς και τους διαφωνούντες, για να εξασφαλιστεί απόλυτη υποταγή. Κατάργηση του διοικητικού κράτους. Αυστηρότερα μέτρα σχετικά με τα σύνορα. Επαναπροσδιορισμός του τι σημαίνει να είσαι «γνήσιος Αμερικανός». Το κίνημα MAGA σήμερα θα ήταν σε μεγάλο βαθμό αγνώριστο για τον Ρέιγκαν. Ο διάδοχός του, Τζορτζ Μπους, στο Συνέδριο των Ρεπουμπλικανών το 1988, μίλησε για ένα «πιο ευγενικό και πιο ήπιο έθνος». Για πολλούς φάνηκε να είναι μια υπόσχεση ότι αυτό που θα ακολουθούσε θα ήταν λίγο λιγότερο σκληρό, ο «ρεϊγκανισμός» με τα άκρα του να έχουν αφαιρεθεί. Λίγοι πιστεύουν ότι οι πιθανότεροι διάδοχοι του Τραμπ θα αποτελέσουν μια ήπια εκδοχή. Ο διάδοχος του κινήματος MAGA πρέπει να χριστεί από τον Τραμπ. Την περασμένη εβδομάδα στο Air Force One μίλησε για τον Βανς και τον Ρούμπιο. Οι υποστηρικτές του Τραμπ γελούν με την ιδέα ότι οι πιο παραδοσιακοί Ρεπουμπλικανοί, όπως ο Τεντ Κρουζ, θα μπορούσαν να έχουν πιθανότητες, αν και οι αιχμές έχουν ξεκινήσει.
Στην Ουάσινγκτον υπάρχουν ήδη ψίθυροι στο ρεπουμπλικανικό κίνημα ότι ο Βανς είναι ένας χαμαιλέοντας απόφοιτος του Χάρβαρντ, που είναι υπόχρεος στους δισεκατομμυριούχους τεχνολογικούς υποστηρικτές του Τζορτζτάουν. Αλλά για τους συμμάχους της Αμερικής υπάρχουν αρκετά στοιχεία για να σκεφτούν ότι αυτό που έρχεται μετά τον Τραμπ θα μπορούσε να είναι ακόμα πιο δύσκολο από αυτό που ήρθε στο παρελθόν. «Στην πρώτη θητεία η ευρωπαϊκή προσέγγιση ήταν “και αυτό θα περάσει”», δήλωσε κυβερνητικό στέλεχος. «Ωστόσο, εξετάζουν τι μπορεί να ακολουθήσει μετά τον Τραμπ και αντισταθμίζουν ότι θα μπορούσε να είναι ακόμα πιο εχθρικό, οπότε δέχονται το “χτύπημα” για την αύξηση των αμυντικών δαπανών, δέχονται τη “συμφωνία” για τους δασμούς». Ο υπολογισμός ήταν απλός: καλύτερα να διαπραγματευτείς με τον Τραμπ παρά να τον πολεμήσεις. Το ερώτημα είναι: Πώς θα είναι η Αμερική όταν τελειώσει η επανάσταση; Μέχρι το 2028 ο Τραμπ θα έχει αποτύχει, ο λαϊκιστικός συνασπισμός του θα διασπαστεί από τον πληθωρισμό που προκαλείται από τους δασμούς ή από εσωτερικές δικαστικές διαμάχες και το σχέδιο θα ανατραπεί, πράγμα που σημαίνει ότι η παλιά πολιτική θα επιστρέψει. Ή θα καταφέρει να κάνει αυτό που ελάχιστοι άλλοι έχουν κάνει: να αλλάξει τους όρους της πολιτικής, ώστε ακόμα και οι αντίπαλοί του να κυβερνούν μέσα στο πλαίσιο που ο ίδιος έχτισε. Το αν πρόκειται για μια σύντομη εξέγερση -ή για μια μόνιμη αναπροσαρμογή- μπορεί να εξαρτηθεί όχι τόσο από τον ίδιο τον άνθρωπο όσο από το κίνημα που δημιούργησε για να διαρκέσει και μετά από αυτόν.
ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing
«Η προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ και οι πλούσιοι Δημοκρατικοί που πλήρωσαν για ιδιωτικές δημοσκοπήσεις, όλοι πίστευαν ότι δεν θα ήταν ιδιαίτερα κοντά τα ποσοστά των δύο υποψηφίων», θυμήθηκε ένας γνώστης της Ουάσινγκτον. Καθώς η κλίμακα της σαρωτικής νίκης του Τραμπ γινόταν σαφής, κερδίζοντας τη λαϊκή ψήφο, τη Βουλή και τη Γερουσία, οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικανοί του «ποτέ Τραμπ» παρηγορήθηκαν με ένα πράγμα: Μόνο μία θητεία ήταν δυνατή. Μια τρίτη θητεία ήταν μια προοπτική τόσο εφιαλτική για τους παλιούς της Ουάσινγκτον, ώστε οι στολές «Τραμπ 2028» ήταν συχνό θέαμα στα πάρτι για το Χάλογουιν αυτό το Σαββατοκύριακο. Ωστόσο, ενώ ο ίδιος ο πρόεδρος απέκλεισε μια τρίτη θητεία, η οποία θα αποτελούσε παραβίαση του Συντάγματος, σε μια συνάντηση με τα μέσα ενημέρωσης στο Air Force One, την περασμένη εβδομάδα, οι επικριτές του δεν θα έπρεπε να ανασάνουν με ανακούφιση.
Στην Ουάσινγκτον η επανάσταση του κινήματος MAGA μόλις αρχίζει και η ιδέα είναι ότι ξεπερνάει κατά πολύ τον Τραμπ. Ιστορικά, οι πρόεδροι που έχουν παραμείνει στην εξουσία το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα έχουν τις πιο μακροχρόνιες κληρονομιές. Τον περασμένο αιώνα υπήρξαν τρεις φορές που το κυβερνών κόμμα παρέμεινε στην εξουσία για τρεις ή περισσότερες θητείες: Το «New Deal» του Ρούζβελτ μέχρι τον Τρούμαν, ο συντηρητισμός του Ρέιγκαν μέχρι τον Μπους.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πολλοί στο κίνημα MAGA πιστεύουν ότι 12 χρόνια είναι το απαραίτητο χρονικό διάστημα για να γίνει μια επανάσταση μόνιμη. Είναι αυτό το δίδαγμα που κινεί τον κύκλο του Τραμπ, καθώς σχεδιάζει μια δυναστεία, αντί για μια προεδρία: Για να αλλάξεις την Αμερική, πρέπει πρώτα να την «ξεπεράσεις». Ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ υπηρέτησε ως πρόεδρος για τέσσερις θητείες (αν και οι δύο τελευταίες κυριαρχούνταν από τον πόλεμο), αλλά πέθανε 82 ημέρες μετά την έναρξη της τελευταίας, γεγονός που οδήγησε στην επικύρωση του ορίου των δύο θητειών. «Χάρη σε αυτόν έχουμε τα κοινωνικά προγράμματα που είναι τόσο ευεργετικά», δήλωσε ο Μάρτιν Ντούγκαρντ, συν-συγγραφέας του βιβλίου «Confronting the Presidents» («Αντιμέτωποι με τους Προέδρους»). «Ακόμα και στους ανθρώπους του κινήματος MAGA αρέσει το πρόγραμμα Medicare και η κοινωνική ασφάλιση» - αν και ορισμένοι στο κίνημα MAGA παραπονιούνται μέχρι σήμερα για το συνεχιζόμενο έργο του ξεμπερδέματος με την κληρονομιά του Ρούζβελτ, όπως ο ΟΗΕ και η πολυμέρειά του. Ο Ρόναλντ Ρέιγκαν υπηρέτησε ως πρόεδρος για δύο θητείες, ακολουθούμενος από τον αντιπρόεδρό του, Τζορτζ Μπους. «Ο Μπους ήταν σπουδαίος στρατιώτης. Δεν ήταν πραγματικά σπουδαίος πρόεδρος, αλλά συνέχισε την κληρονομιά του Ρέιγκαν», δήλωσε ο Ντούγκαρντ.
Οι οικονομικές πολιτικές του Ρέιγκαν άλλαξαν αυτό που ακολούθησε. Ο Μπιλ Κλίντον έγινε ο Δημοκρατικός που ανέλαβε τα ηνία, ένας αρχιτέκτονας της «τρίτης οδού», ο οποίος προσπάθησε να διατηρήσει τα βασικά στοιχεία της οικονομικής πολιτικής του Ρέιγκαν και να μειώσει τις πιο σκληρές ακρότητές της. Απόδειξη ότι μια πολιτική εποχή διαρκεί περισσότερο όχι όταν πολεμάται, αλλά όταν οι αντίπαλοί της μαθαίνουν να ζουν μέσα σε αυτήν. Οι δασμοί είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση αμφισβήτησης του status quo από τον Τραμπ. Η άνευ προηγουμένου ανάπτυξη εκτελεστικών διαταγμάτων, η καταστολή της μετανάστευσης και η προσπάθεια συγκέντρωσης της εξουσίας δείχνουν πώς ο Τραμπ της δεύτερης θητείας έκανε σχέδια εκ των προτέρων. «Δεν έχει ξανασυμβεί αυτό, σωστά; Ποτέ δεν είχαμε κάποιον που είχε τέσσερα χρόνια ρεπό για να το σκεφτεί. Κάποιος που δεν ήταν διστακτικός σχετικά με το αν θα προσπαθούσε να επιστρέψει και που είχε πολλούς ανθρώπους γύρω του που ήθελαν να περάσουν αυτά τα τέσσερα χρόνια χτίζοντας μαζί ιδέες, προσωπικό και θεωρίες», δήλωσε ο Μαρκ Χάλπεριν, οικοδεσπότης του podcast «2Way Tonight» και συνέχισε: «Συνήθως στον πέμπτο χρόνο όλοι είναι εξαντλημένοι, ενώ τώρα όλοι έχουν φορτίσει τις μπαταρίες τους και είναι ένας συνδυασμός ανθρώπων που έχουν ξαναβρεθεί στη θέση αυτή και είχαν χρόνο να ξεκουραστούν, καθώς και νέων ανθρώπων, που είναι, ξέρετε, κατενθουσιασμένοι».
Μια αξιοσημείωτη στιγμή στην προεκλογική εκστρατεία του 2024 ήταν όταν ο Τραμπ έπρεπε να επιλέξει τον υποψήφιο αντιπρόεδρό του. Εκείνη την εποχή ήταν αντιμέτωπος με τις προτάσεις των Νταγκ Μπέργκαμ και Μάρκο Ρούμπιο. Αλλά τελικά επέλεξε τον Τζέι Ντι Βανς, που δεν είναι σε καμία περίπτωση μια επιλογή του κατεστημένου, με την υποστήριξη προσωπικοτήτων όπως ο Τάκερ Κάρλσον και ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ. «Το επιχείρημά τους προς τον Τραμπ ήταν ότι ο Βανς είναι αυτός που θα φροντίσει να συνεχιστεί το δόγμα America First (Πρώτα η Αμερική)», δήλωσε ένας έμπιστος, συμπληρώνοντας: «Δεν υπάρχει καμία παρέκκλιση προς κάποια μορφή νεοσυντηρητισμού». Η συναίνεση είναι σαφής ακόμα και μεταξύ των επικριτών του: Η δεύτερη θητεία του Τραμπ είναι μια πολύ πιο εξελιγμένη επιχείρηση. Οπως το έθεσε ένας κριτικός την περασμένη εβδομάδα: «Αυτήν τη φορά είναι πολύ χειρότερα. Πραγματικά, κάνουν πράγματα. [Δεκάδες] εκτελεστικά διατάγματα την πρώτη εβδομάδα». Μέχρι στιγμής: κατάπαυση του πυρός στη Μέση Ανατολή, δασμοί, επιδρομές κατά των μεταναστών, που μεταδίδονται τηλεοπτικά σαν αθλητικές εκδηλώσεις, μείωση φόρων, το υπουργείο Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας, συνάντηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν». Αυτό διαμορφώθηκε επίσης από μια λιγότερο απολογητική προσέγγιση. «Υπάρχει μια μεγαλύτερη συνολική αίσθηση από τον Τραμπ μέχρι τον Βανς και τον Ρούμπιο ότι δεν πρόκειται να μετακινούμαστε μεταξύ συμβιβασμού και επανάστασης», δήλωσε ο Χάλπεριν. «Απλώς κάνουμε επανάσταση. Και θα πάμε να πούμε στους Ευρωπαίους να αλλάξουν τους τρόπους τους και να μη διστάσουν». Ο Τραμπ μαθαίνει από τους προκατόχους του.
Ο Τζον Φ. Κένεντι εξάντλησε τα όρια του υπουργείου Δικαιοσύνης, ο Λίντον Τζόνσον το χρησιμοποίησε για να πλουτίσει. Γιατί, λοιπόν, να μην το κάνει και να μην πάει και λίγο παραπέρα; Κατά τη μεταβατική περίοδο μετά τη νίκη του Τραμπ το 2016, πήγε με το καπέλο στο χέρι στις συντακτικές επιτροπές των «New York Times» και της Condé Nast. Τη δεύτερη φορά, ήρθαν εκείνοι σε αυτόν. Το Μαρ-α-Λάγκο έγινε βασιλική αυλή με επιχειρηματίες και επίδοξους πολιτικούς να επιστρατεύουν τα χρήματα ή τη γοητεία τους προσπαθώντας να τραβήξουν την προσοχή του. «Τα ραντεβού σταμάτησαν πραγματικά κατά τη διάρκεια του δείπνου. Δεν είναι υπερβολή», είπε ένας επισκέπτης, ανακαλώντας στη μνήμη του τη λαχτάρα να φτάσει στο κορυφαίο τραπέζι όπου βρισκόταν ο πρόεδρος. «Ανθρωποι εμποδίζονταν να τον πλησιάσουν, αν άλλοι μπορούσαν να περάσουν». Από το δώρο 24 καρατίων του Τιμ Κουκ της Apple μέχρι τους υποστηρικτές του από τον τομέα της τεχνολογίας που παρατάχθηκαν στην ορκωμοσία, η κυριαρχία του Τραμπ στις αμερικανικές επιχειρήσεις ήταν πρωτοφανής. Ενώ ο Τραμπ εξακολουθεί να είναι επιρρεπής στην κολακεία, η Γουάιλς -η προσωπάρχης του- έμεινε κοντά στο Μαρ-α-Λάγκο για να παρακολουθεί τα ραντεβού. «Καθ’ όλη τη διάρκεια των χρόνων που πέρασαν στην “ερημιά”, ήρθαν όχι μόνο για να χτίσουν την πολιτική λειτουργία της βάσης, αλλά και για να ασχοληθούν με τους διανοούμενους της δημόσιας ζωής, τον Ρας Βόουτ, τον δρ Κέβιν Ρόμπερτς στο Heritage Foundation [Ιδρυμα Heritage, μια δεξιά δεξαμενή σκέψης], τον Στίβεν Μίλερ, την Μπρουκ Ρόλινς, τον Μαρκ Μίντοους, προκειμένου να δημιουργήσουν αυτά τα μικρά θεσμικά όργανα κάπως έξω από το ρεπουμπλικανικό και συντηρητικό κυρίαρχο ρεύμα, τα οποία χτίστηκαν όλα γύρω από ένα πρόγραμμα του Τραμπ», δήλωσε ο Στιβ Μπάνον, πρώην στρατηγικός σύμβουλος του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. «Για να είναι σίγουροι, όταν θα ερχόταν η ώρα της υλοποίησης του προγράμματος, έπρεπε να είναι έτοιμοι να ξεκινήσουν αμέσως με τους 3.000 ανθρώπους χωρίς την ανάγκη επικύρωσης της Γερουσίας. Επιπλέον, υπήρχαν, ξέρετε, πολιτικές που μπορούσαν πραγματικά να εφαρμόσουν για να “πλημμυρίσουν τη ζώνη” (σ.τ.μ.: από το “flood the zone”, αθλητικός όρος που σημαίνει την υπερφόρτωση ενός κρίσιμου μέρους του γηπέδου) και να παρουσιάσουν 15 πράγματα την ημέρα για να προκαλέσουν σύγχυση στον αντίπαλο και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης - και ήταν απλώς απίστευτο». Για άλλους, όμως, αυτή η θητεία ήταν πλέον πιο εύκολη, καθώς ο Τραμπ απλώς ξεφορτώθηκε τους ανθρώπους που έκαναν τις δύσκολες ερωτήσεις.
«Το μάθημα που πήρε στην πρώτη θητεία ήταν να μη διορίζει συμβούλους που έκαναν συνεχώς αυτές τις ενοχλητικές ερωτήσεις, αλλά να παίρνει συμβούλους που θα χαιρετούσαν και θα έλεγαν “Μάλιστα, κύριε”», δήλωσε ο Τζον Μπόλτον, ο οποίος διετέλεσε σύμβουλος εθνικής ασφάλειας στην πρώτη θητεία του Τραμπ και εναντίον του οποίου απαγγέλθηκαν πρόσφατα κατηγορίες. «Αν, λοιπόν, αυτό τον κάνει πιο αποτελεσματικό, θα έλεγα ότι [...] αυτό δείχνει ακριβώς τον κίνδυνο που διατρέχουμε τώρα, ότι δεν έχουμε, ευτυχώς, περιέλθει σε μια πολύ σοβαρή κρίση, όπου απλά δεν γνωρίζει ποιες είναι οι συνέπειες των πράξεών του». Οσο για τη σχεδιαζόμενη επανάσταση, απέχει πολύ απ’ ό,τι προηγήθηκε. Οι βασικές αποστολές: Εκκαθάριση του βαθέος κράτους. Επανασχεδιασμός του εκλογικού χάρτη. Σκληρότερα μέτρα ενάντια στους εχθρούς και τους διαφωνούντες, για να εξασφαλιστεί απόλυτη υποταγή. Κατάργηση του διοικητικού κράτους. Αυστηρότερα μέτρα σχετικά με τα σύνορα. Επαναπροσδιορισμός του τι σημαίνει να είσαι «γνήσιος Αμερικανός». Το κίνημα MAGA σήμερα θα ήταν σε μεγάλο βαθμό αγνώριστο για τον Ρέιγκαν. Ο διάδοχός του, Τζορτζ Μπους, στο Συνέδριο των Ρεπουμπλικανών το 1988, μίλησε για ένα «πιο ευγενικό και πιο ήπιο έθνος». Για πολλούς φάνηκε να είναι μια υπόσχεση ότι αυτό που θα ακολουθούσε θα ήταν λίγο λιγότερο σκληρό, ο «ρεϊγκανισμός» με τα άκρα του να έχουν αφαιρεθεί. Λίγοι πιστεύουν ότι οι πιθανότεροι διάδοχοι του Τραμπ θα αποτελέσουν μια ήπια εκδοχή. Ο διάδοχος του κινήματος MAGA πρέπει να χριστεί από τον Τραμπ. Την περασμένη εβδομάδα στο Air Force One μίλησε για τον Βανς και τον Ρούμπιο. Οι υποστηρικτές του Τραμπ γελούν με την ιδέα ότι οι πιο παραδοσιακοί Ρεπουμπλικανοί, όπως ο Τεντ Κρουζ, θα μπορούσαν να έχουν πιθανότητες, αν και οι αιχμές έχουν ξεκινήσει.
Στην Ουάσινγκτον υπάρχουν ήδη ψίθυροι στο ρεπουμπλικανικό κίνημα ότι ο Βανς είναι ένας χαμαιλέοντας απόφοιτος του Χάρβαρντ, που είναι υπόχρεος στους δισεκατομμυριούχους τεχνολογικούς υποστηρικτές του Τζορτζτάουν. Αλλά για τους συμμάχους της Αμερικής υπάρχουν αρκετά στοιχεία για να σκεφτούν ότι αυτό που έρχεται μετά τον Τραμπ θα μπορούσε να είναι ακόμα πιο δύσκολο από αυτό που ήρθε στο παρελθόν. «Στην πρώτη θητεία η ευρωπαϊκή προσέγγιση ήταν “και αυτό θα περάσει”», δήλωσε κυβερνητικό στέλεχος. «Ωστόσο, εξετάζουν τι μπορεί να ακολουθήσει μετά τον Τραμπ και αντισταθμίζουν ότι θα μπορούσε να είναι ακόμα πιο εχθρικό, οπότε δέχονται το “χτύπημα” για την αύξηση των αμυντικών δαπανών, δέχονται τη “συμφωνία” για τους δασμούς». Ο υπολογισμός ήταν απλός: καλύτερα να διαπραγματευτείς με τον Τραμπ παρά να τον πολεμήσεις. Το ερώτημα είναι: Πώς θα είναι η Αμερική όταν τελειώσει η επανάσταση; Μέχρι το 2028 ο Τραμπ θα έχει αποτύχει, ο λαϊκιστικός συνασπισμός του θα διασπαστεί από τον πληθωρισμό που προκαλείται από τους δασμούς ή από εσωτερικές δικαστικές διαμάχες και το σχέδιο θα ανατραπεί, πράγμα που σημαίνει ότι η παλιά πολιτική θα επιστρέψει. Ή θα καταφέρει να κάνει αυτό που ελάχιστοι άλλοι έχουν κάνει: να αλλάξει τους όρους της πολιτικής, ώστε ακόμα και οι αντίπαλοί του να κυβερνούν μέσα στο πλαίσιο που ο ίδιος έχτισε. Το αν πρόκειται για μια σύντομη εξέγερση -ή για μια μόνιμη αναπροσαρμογή- μπορεί να εξαρτηθεί όχι τόσο από τον ίδιο τον άνθρωπο όσο από το κίνημα που δημιούργησε για να διαρκέσει και μετά από αυτόν.
ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing
