Ως έδρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, το Βέλγιο θεωρούταν επί δεκαετίες το πιο «υπάκουο» από τα μικρά κράτη, με μια ελίτ παραδοσιακά προσηλωμένη στο όραμα μιας ομοσπονδιακής Ευρώπης. Όμως, η κατάσταση αυτή άλλαξε χάρη στον Μπαρτ Ντε Βέβερ, τον «πολύπλευρο» πρωθυπουργό, ο οποίος άλλοτε χαρακτηρίζεται ως πολέμιος της «woke» κουλτούρας και άλλοτε ως ευρωσκεπτικιστής, ακολουθώντας την παράδοση της Μάργκαρετ Θάτσερ. Ίσως ο Ντε Βέβερ κρατά στα χέρια του και τη μοίρα της Ουκρανίας.

Ο 54χρονος είναι ο μόνος που αντιτίθεται στις ευρωπαϊκές απαιτήσεις, με επικεφαλής τη Γερμανία, για την κατάσχεση 210 δισ. ευρώ από παγωμένα ρωσικά κρατικά κεφάλαια, που βρίσκονται κυρίως σε βελγικό χρηματοοικονομικό κέντρο εκκαθάρισης. Η αδιαλλαξία του θα μπορούσε να προσφέρει μια νίκη στον Πρόεδρο Πούτιν και να ενισχύσει τους ισχυρισμούς του Ντόναλντ Τραμπ ότι η Ευρώπη δεν δρα αρκετά για να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο.

Φλαμανδός εθνικιστής και ένας από τους πρώτους λαϊκιστές ηγέτες στην Ευρώπη, ο ντε Βέβερ αποφεύγει την παραδοσιακή επιχειρηματική ενδυμασία των άλλων ευρωπαίων ηγετών, προτιμώντας κομψά πουκάμισα με στρογγυλή λαιμόκοψη, καλοραμμένα γιλέκα και υφάσματα που τραβούν τα βλέμματα. Κατάφερε να ανελιχθεί αθόρυβα στην εξουσία τον Φεβρουάριο και έγινε ο πλέον καθοριστικός ηγέτης της Ε.Ε. όταν ήταν ο μόνος που τάχθηκε ενάντια στη γερμανικής ηγεσίας επιχείρηση κατάσχεσης ρωσικών κεφαλαίων τον Οκτώβριο. Ακόμη και σήμερα, συνεχίζει να αντιτίθεται.

Οι διεθνείς και ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας μετά την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία το 2022 οδήγησαν σε «δέσμευση» περισσότερων από 285 δισ. ευρώ σε κρατικά και κεντρικά τραπεζικά κεφάλαια που τηρούνται σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των χωρών της G7, με σχεδόν τα τρία τέταρτα να παραμένουν κλειδωμένα σε θησαυροφυλάκια εντός της Ε.Ε.

Η μερίδα του λέοντος, 185 δισ. ευρώ, βρίσκεται στο Euroclear, ένα αποθετήριο τίτλων στην καρδιά των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Ευρώπης, το οποίο, όπως και η ΕΕ, εδρεύει στις Βρυξέλλες. Πρόκειται για ένα τεράστιο ποσό, για το οποίο το Βέλγιο, ως έδρα του Euroclear, φέρει νομική ευθύνη να το προστατεύσει. Τα έκτακτα κέρδη από τα δεσμευμένα κεφάλαια έχουν διοχετευθεί για τη στήριξη της Ουκρανίας και τώρα οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εποφθαλμιούν τα «ταμειακά υπόλοιπα» για να παράσχουν στο Κίεβο ένα «δάνειο αποζημίωσης» για τα έτη 2026 και 2027. Η εναλλακτική είναι οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι να βρουν 90 δισ. ευρώ, ποσό που απαιτείται για να καλυφθεί το έλλειμμα του ουκρανικού προϋπολογισμού ύψους 137 δισ. ευρώ τα επόμενα δύο χρόνια. Για τις κυβερνήσεις με έλλειψη ρευστότητας, τα ρωσικά κεφάλαια μοιάζουν να αποτελούν μια σωτήρια διέξοδο για το Κίεβο.

Πρόκειται για έναν δύσκολο αγώνα. Ο Τραμπ βλέπει τα κεφάλαια ως ευκαιρία για αμερικανικές εταιρείες στην Ουκρανία και τη Ρωσία, με σχέδιο να μοιραστεί τα δύο τρίτα σε κοινό επενδυτικό σχήμα με τον Πούτιν. Αν δεν τα πάρουν οι Ευρωπαίοι, θα τα πάρει αυτός. Ο Πρόεδρος Ζελένσκι θεωρεί ότι το μέλλον αυτών των κεφφαλαίων αποτελεί ένα από τα «πιο ευαίσθητα και πιο δύσκολα ζητήματα» στις ειρηνευτικές συνομιλίες. Για τους Ρώσους, κάτι τέτοιο θα μπορούσε να θεωρηθεί «πράξη πολέμου». Ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, δήλωσε: «Αν η τρελή Ε.Ε. προσπαθήσει, τελικά, να αρπάξει ρωσικά κεφάλαια που έχουν παγώσει στο Βέλγιο υπό το πρόσχημα ενός λεγόμενου δανείου αποζημίωσης, η Ρωσία ενδέχεται να θεωρήσει αυτή την κίνηση ισοδύναμη με αιτία πολέμου, με όλες τις σχετικές συνέπειες για τις Βρυξέλλες και τα μεμονωμένα κράτη μέλη της Ε.Ε.»

Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς θα ταξιδέψει σήμερα, Παρασκευή στις Βρυξέλλες σε μια προσπάθεια να υπερκεράσει την αντίθεση του Βελγίου, έχοντας προγραμματίσει ιδιωτικό δείπνο με τον ντε Βέβερ και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ωστόσο, η Ευρώπη δεν είναι σίγουρη για το πώς θα λύσει το πρόβλημα με τον Ντε Βέβερ. Ο κομψός λάτρης της γυμναστικής είναι ένας ευφυής και περίφημος ιστορικός, που έγινε γνωστός αρχικά ως τακτικός νικητής στο τηλεοπτικό κουίζ «Ο Πιο Έξυπνος Άνθρωπος στον Κόσμο». Σύμφωνα με το επιχείρημά του, τα παγωμένα κεφάλαια ανήκουν νομικά στη Ρωσία. Σε περίπτωση που οι διεθνείς κυρώσεις που έχουν παγώσει τα εν λόγω κεφάλαια αρθούν με μια ειρηνευτική συμφωνία και η Ρωσία βγει αήττητη, η χώρα του θα φέρει την ευθύνη για το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων. Την περασμένη εβδομάδα, κατηγόρησε τους Ευρωπαίους ηγέτες για «πλήρη έλλειψη κατανόησης» σχετικά με μια κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων που θα μπορούσε να αναστατώσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Την Τετάρτη, η Επιτροπή κατέθεσε πρωτοφανείς προτάσεις για την αξιοποίηση των έκτακτων εξουσιών της συνθήκης της Ε.Ε. προκειμένου να παρακαμφθεί το Βέλγιο, θέτοντας τις βάσεις για έναν επικό πολιτικό αγώνα.


ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing