Οι αστρονόμοι συζητούσαν επί αιώνες την αλήθεια πίσω από το Άστρο της Βηθλεέμ. Σήμερα, ένας επιστήμονας της NASA ισχυρίζεται ότι παρουσίασε την πρώτη επιστημονικά τεκμηριωμένη θεωρία η οποία μπορεί να εξηγήσει την παράξενη κίνηση του στον ουρανό, όπως περιγράφεται στη Βίβλο. Όπως προτείνει, η εξήγηση ίσως να σχετίζεται με έναν κομήτη που παραλίγο να συγκρουστεί με τη Γη πριν από λίγο περισσότερο από 2.000 χρόνια.

Στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου, το άστρο που οδηγεί τους μάγους στον νεογέννητο Ιησού εμφανίζεται για πρώτη φορά «στην ανατολή». Στη συνέχεια, «προηγείται» των μάγων στο σύντομο ταξίδι τους από την Ιερουσαλήμ στη Βηθλεέμ, πριν «σταθεί» πάνω από τον τόπο όπου γεννήθηκε ο Ιησούς. Συνήθως, τα αστρονομικά αντικείμενα δεν αιωρούνται πάνω από μικρές πόλεις. Το γεγονός αυτό οδήγησε πολλούς στο να θεωρήσουν ότι πρόκειται είτε για θαύμα, είτε για μεταφορά. Ο Μαρκ Μάτνεϊ, αστροφυσικός της NASA, προτείνει μια εναλλακτική θεωρία στο περιοδικό Journal of the British Astronomical Association. Ανατρέχει σε έναν παλιό ύποπτο: ένα αντικείμενο που καταγράφηκε από Κινέζους αστρονόμους το 5 π.Χ.

Αρχαία κινεζικά αρχεία της αυλής, που τηρούνταν για αστρολογικούς λόγους, αναφέρουν ένα λαμπρό κομήτη ορατό για περισσότερο από 70 ημέρες, ξεκινώντας την άνοιξη εκείνου του έτους. Οι ιστορικοί τοποθετούν συνήθως τη γέννηση του Ιησού κάπου μεταξύ του 6 π.Χ. και του 5 π.Χ., επειδή ο Ηρώδης ο Μέγας, ο οποίος ήταν ακόμα ζωντανός κατά την επίσκεψη των Μάγων, πέθανε τουλάχιστον πριν τα τέλη του 5 π.Χ.

Η συμβολή του Μάτνεϊ έγκειται στη χρήση μιας πρωτότυπης μεθόδου για να εξετάσει πώς θα μπορούσε να είχε κινηθεί αυτός ο κομήτης στον ουρανό, με βάση το πώς θα τον έβλεπαν οι άνθρωποι από τη Γη. Αφού προσομοίωσε μια σειρά πιθανών τροχιών που συμφωνούν με τις κινεζικές παρατηρήσεις, εντόπισε ένα σύνολο διαδρομών που θα το έφερναν αρκετά κοντά στη Γη, έτσι ώστε για λίγες ώρες η κίνησή του προς τα ανατολικά να σχεδόν ακυρώνει την επίδραση της περιστροφής της Γης.

Σήμερα, οι μηχανικοί δορυφόρων αναφέρονται σε αυτό το φαινόμενο ως «προσωρινή γεωσύγχρονη κίνηση». Για τους παρατηρητές στη Γη, ο κομήτης μπορεί να φαινόταν να «παγώνει» στον ουρανό, σχεδόν πάνω από τα κεφάλια τους, πριν συνεχίσει την πορεία του. Σε μια από τις αναπαραστάσεις της πορείας του αντικειμένου, το γεγονός αυτό συνέβη ένα πρωινό του Ιουνίου το 5 π.Χ. Αν ήταν ορατό από την Ιουδαία, η θέση του κομήτη θα ήταν ευθυγραμμισμένη με τον δρόμο από την Ιερουσαλήμ προς τη Βηθλεέμ, όσο ανέβαινε ψηλότερα στον ουρανό. Οι ταξιδιώτες που κινούνταν νότια, προς τη Βηθλεέμ, θα μπορούσαν εύλογα να το δουν να «προπορεύεται» και στη συνέχεια να μένει πάνω από τα κεφάλια τους καθώς έφταναν στον προορισμό τους.

«Πρόκειται για τον πρώτο αστρονομικό υποψήφιο για το Άστρο που έχει ταυτοποιηθεί ποτέ και θα μπορούσε να είχε εμφανή κίνηση αντίστοιχη με την περιγραφή στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, όπου το Άστρο «προπορευόταν» των Μάγων στο ταξίδι τους προς τη Βηθλεέμ μέχρι να «σταθεί πάνω» από το σημείο όπου βρισκόταν ο μικρός Ιησούς», γράφει ο Μάτνεϊ στη μελέτη του. Ο κομήτης θα έπρεπε να περάσει εξαιρετικά κοντά από τη Γη, σύμφωνα με τα αστρονομικά δεδομένα: μεταξύ 236.000 και 249.000 μιλίων (380.000–400.000 χλμ), δηλαδή περίπου στην απόσταση της Σελήνης. Στη μελέτη του, ο Μάτνεϊ αναφέρει το παράδειγμα του κομήτη Siding Spring, ο οποίος το 2014 πέρασε σε απόσταση μόλις 87.000 μιλίων (141.000 χλμ) από τον Άρη — περίπου το ένα τρίτο της απόστασης Γης–Σελήνης. «Αν και σπάνιες, τέτοιες κοντινές προσεγγίσεις είναι δυνατές», γράφει. Ένας κομήτης ορατός για μήνες θα ταίριαζε με τις ενδείξεις στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο ότι το «άστρο» είχε γίνει αντιληπτό εδώ και κάποιο διάστημα.

Επιπρόσθετα, στον αρχαίο κόσμο οι κομήτες θεωρούνταν φορείς μηνυμάτων και συμβολισμών. Στην ελληνορωμαϊκή και ανατολική αστρολογία, διαβάζονταν ως προάγγελοι αλλαγής καθεστώτος, βασιλικών γεννήσεων και θεϊκής παρέμβασης. Για μια ομάδα επιλεγμένων αστρολόγων, ένας εμφανής κομήτης θα μπορούσε εύκολα να αποτελέσει αφορμή για επίσκεψη παρατήρησης. Φυσικά, τίποτα από αυτά δεν λύνει οριστικά το μυστήριο. Τουλάχιστον 400 επιστημονικές προσπάθειες έχουν γίνει για να εντοπιστεί η αλήθεια πίσω από το άστρο και υπάρχουν αντίπαλες εξηγήσεις. Ο Γιοχάνες Κέπλερ, ο Γερμανός αστρονόμος και μαθηματικός του 17ου αιώνα, τάχθηκε υπέρ μιας συνόδου του Δία με τον Κρόνο το 7 π.Χ.. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι επρόκειτο για υπερκαινοφανή αστέρα, δηλαδή ένα αστέρι που εκρήγνυται και εμφανίζεται ξαφνικά. Πολλοί αρκούνται στο να το αντιμετωπίζουν ως θαύμα ή ως μύθο.

ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing