Η Ουάσινγκτον προειδοποιεί σε ιδιωτικό επίπεδο ότι θα απαιτήσει «την επιστροφή των χρημάτων», εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση, μαζί με τη Βρετανία, προχωρήσει στην κατάσχεση παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων αξίας 210 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας. Σήμερα (Πέμπτη) επίκειτο μια πολιτική διαμάχη, που έθεσε την Ευρώπη σε σύγκρουση με τον Πρόεδρο Τραμπ και τη Ρωσία, η οποία απείλησε με «αιώνια αντίποινα». Η εφημερίδα Times εκτιμά ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ασκούν πίεση στους Ευρωπαίους ηγέτες προκειμένου να μην προχωρήσουν στην κατάσχεση των κεφαλαίων. Οι ΗΠΑ στήριζονται σε περιορισμένο βαθμό από την Τζιόρτζια Μελόνι, την Ιταλίδα Πρωθυπουργό, η οποία είναι στενή συνεργάτης του Τραμπ.

«Οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να τα επιστρέψουν», δήλωσε πηγή προσκείμενη στις εσωτερικές συζητήσεις και την πολιτική των ΗΠΑ σχετικά με την ανάκτηση των ρωσικών πόρων, ως κρίσιμο μέρος του σχεδίου διακανονισμού που πρότεινε ο Τραμπ για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Ζελένσκι θα ζητήσει σήμερα (Πέμπτη) προσωπικά από τους ηγέτες της ΕΕ να χρησιμοποιήσουν τα δεσμευμένα ρωσικά κεφάλαια για τη χώρα του.

Την περασμένη εβδομάδα, οι ΗΠΑ κινήθηκαν διακριτικά για να προειδοποιήσουν τις ευρωπαϊκές χώρες να μην προχωρήσουν στην κατάσχεση, παρά το γεγονός ότι η απόφαση του Τραμπ να μειώσει τη χρηματοδότηση προς το Κίεβο επιδεινώνει την κρίση του ουκρανικού προϋπολογισμού – κρίση που το σχέδιο της ΕΕ, με την υποστήριξη του σερ Κιρ Στάρμερ, προσπαθεί να αποφύγει. Η Ουκρανία αναμένεται να εξαντλήσει τα χρήματά της τον Απρίλιο και οι ανάγκες της, τόσο σε πολιτικό όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο, εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε 135 δισεκατομμύρια ευρώ για τα επόμενα δύο χρόνια.

Η ΕΕ έχει δεσμεύσει τα ρωσικά κεφάλαια και απαιτεί την απόφαση της πλειοψηφίας των κυβερνήσεων σχετικά με τις περαιτέρω ενέργειες. Η σύνοδος κορυφής στις Βρυξέλλες αναμένεται να υπερισχύσει της αντίθεσης, κυρίως από το Βέλγιο, στην κατάσχεση των κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση του Κιέβου τα επόμενα δύο χρόνια. Οι ΗΠΑ φέρεται να αντιτίθενται στην ιδέα της ΕΕ να χρησιμοποιήσει τα κεφάλαια ως εγγύηση για δάνειο προς την Ουκρανία, καθώς πιστεύουν ότι αυτό θα παρατείνει τον πόλεμο. Ουκρανός αξιωματούχος δήλωσε: «Η αμερικανική κυβέρνηση ασκεί πιέσεις στις ευρωπαϊκές χώρες νααπορρίψουν την ιδέα της χρήσης ρωσικών κεφαλαίων για τη στήριξη της Ουκρανίας».

Το αρχικό ειρηνευτικό σχέδιο των 28 σημείων των ΗΠΑ, που διέρρευσε τον περασμένο μήνα, περιλάμβανε σχέδια για την επένδυση 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων από παγωμένα ρωσικά κεφάλαια σε προσπάθειες, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, για την ανοικοδόμηση και την επένδυση στην Ουκρανία. Το υπόλοιπο ποσό, που εκτιμάται σε περισσότερα από 200 δισεκατομμύρια δολάρια, επρόκειτο να κατατεθεί σε ξεχωριστό αμερικανο-ρωσικό επενδυτικό οργανισμό για κοινά έργα. Ένας άλλος αξιωματούχος των ΗΠΑ δήλωσε ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ιταλία, το Βέλγιο και άλλες, «μας ζητούσαν διακριτικά να παρέμβουμε σε αυτό το θέμα, καθώς δεν θέλουν να εκφραστούν δημόσια την αντίθεσή τους. Φοβούνται τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις που θα προκληθούν στις μακροπρόθεσμες επενδύσεις στο σύστημά τους και στην αξιοπιστία των θεσμών τους».

Ο Λευκός Οίκος δεν σχολίασε. «Οι φήμες από ανώνυμες πηγές που δεν ήταν παρούσες σε αυτές τις συζητήσεις δεν πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη», δήλωσε η Άννα Κέλι, αναπληρώτρια εκπρόσωπος Τύπου. «Ο μόνος στόχος των Ηνωμένων Πολιτειών είναι η επαναφορά της ειρήνης στη διαμάχη που προκλήθηκε από την ανικανότητα του Τζο Μπάιντεν και είχε ως αποτέλεσμα χιλιάδες άσκοπες απώλειες ζωών. Τόσο οι Ουκρανοί όσο και οι Ρώσοι έχουν δηλώσει σαφώς τη θέση τους σχετικά με τα δεσμευμένα κεφάλαια, και το μόνο καθήκον μας είναι να διευκολύνουμε τις διαπραγματεύσεις που θα οδηγήσουν τελικά σε μια συμφωνία». Οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες έχουν παρατηρήσει πίεση από την Ουάσιγκτον. «Οι ΗΠΑ εφαρμόζουν την τακτική του "διαίρει και βασίλευε"», δήλωσε ένας αξιωματούχος.

Το Politico ανέφερε χθες το βράδυ (Τετάρτη) ότι αξιωματούχοι των ΗΠΑ και της Ρωσίας, μεταξύ των οποίων ο επικεφαλής του ρωσικού κρατικού επενδυτικού ταμείου, ο αμερικανός απεσταλμένος, Στιβ Γουίτκοφ και ο γαμπρός του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, αναμένεται να συναντηθούν στο Μαϊάμι το Σαββατοκύριακο. Η Μελόνι αρνήθηκε να πάρει θέση σχετικά με τη χρήση των ρωσικών κεφαλαίων, δηλώνοντας χθες (Τετάρτη) ότι πρέπει να υπάρχει «σταθερή νομική βάση» για να γίνει κάτι τέτοιο. Πρόκειται για «κοντόφθαλμη πολιτική πρακτική να εστιάσουμε την προσοχή μας σε έναν μόνο κάτοχο παγωμένων ρωσικών κρατικών κεφαλαίων, δηλαδή το Βέλγιο, όταν και άλλες χώρες-εταίροι διαθέτουν παγώματα κεφαλαίων στα χρηματοπιστωτικά τους συστήματα», δήλωσε.

Ο Φραντσέσκο Γκαλιέτι, της συμβουλευτικής εταιρείας Policy Sonar στη Ρώμη, δήλωσε ότι η Μελόνι θα συμφωνήσει τελικά με το σχέδιο, αλλά δεν θέλει να φανεί υπερβολικά ενθουσιώδης. Η Euroclear, η πανευρωπαϊκή εταιρεία κινητών αξιών με έδρα στις Βρυξέλλες, κατέχει 185 δισεκατομμύρια ευρώ από τα κεφάλαια της ρωσικής κεντρικής τράπεζας που υπόκεινται σε διεθνείς κυρώσεις, τα οποία θα αποτελέσουν το μεγαλύτερο μέρος ενός «δανείου αποζημίωσης» σύμφωνα με το σχέδιο της ΕΕ. Τα κεφάλαια θα χρησιμεύσουν ως εγγύηση για το δάνειο προς την Ουκρανία.

Ο οργανισμός αντιμετωπίζει ήδη υποβάθμιση της πιστοληπτικής του ικανότητας από τις χρηματοπιστωτικές αγορές λόγω των σχεδίων κατάσχεσης ρωσικών κεφαλαίων, επιβεβαιώνοντας τους φόβους στο Βέλγιο για οικονομική αναταραχή και τεράστιες υποχρεώσεις σε περίπτωση που τα κεφάλαια χρησιμοποιηθούν. Η ΕΕ προτίθεται να συνεισφέρει 90 δισεκατομμύρια ευρώ και άλλα 45 δισεκατομμύρια ευρώ από άλλες χώρες της G7, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας. Το υπόλοιπο των 120 δισεκατομμυρίων ευρώ των δεσμευμένων κεφαλαίων της Ρωσίας θα χρησιμοποιηθεί ως μέσο πίεσης στις διαπραγματεύσεις ή ως αποθεματικό σε περίπτωση που τα κεφάλαια πρέπει να επιστραφούν στη Μόσχα. Ένας αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε ότι η «μεγάλη πλειοψηφία» των χωρών υποστήριξε το σχέδιο της Γερμανίας για τη χρήση των κεφαλαίων. Ο Φρίντριχ Μερτς, ο Γερμανός καγκελάριος, δήλωσε στο δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο ZDF την Τρίτη: «Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα που διαθέτουμε στην ΕΕ για να ανατρέψουμε την ισορροπία, να αυξήσουμε την πίεση και να τερματίσουμε τον πόλεμο». Επίσης, πρόσθεσε: «Αν δεν κάνουμε το άλμα τώρα και δεν πάρουμε την απόφαση που θα μπορούσαμε να πάρουμε για να σταματήσουμε την προέλαση του ρωσικού στρατού, τότε πότε θα το κάνουμε;»

Ο Μερτς δήλωσε ότι οι πιθανότητες λήψης απόφασης για κατάσχεση των κεφαλαίων ήταν 50-50, πράγμα που σημαίνει ότι η ΕΕ θα έπρεπε να χρησιμοποιήσει τις έκτακτες εξουσίες που της παρέχει η Συνθήκη για να παρακάμψει το βέτο του Βελγίου, πιθανώς με την υποστήριξη της Ιταλίας, της Βουλγαρίας, της Μάλτας, της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας. Ο Βίκτορ Όρμπαν, πρωθυπουργός της Ουγγαρίας και στενότερος Ευρωπαίος σύμμαχος του Πούτιν, ζήτησε από τον υπουργό Οικονομικών της χώρας του να καταρτίσει σχέδια για την απόσυρση των συναλλαγματικών αποθεμάτων της Ουγγαρίας από το Βέλγιο, σε περίπτωση κατάσχεσης των ρωσικών κεφαλαίων.

Οι ηγέτες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν την «ειδική πλειοψηφία», αλλά το μέτρο αυτό θα ήταν πολιτικά επικίνδυνο και θα έδειχνε ότι η ΕΕ είναι βαθιά διχασμένη. Οι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι το βασικό ερώτημα ήταν αν θα ήταν δυνατό να πειστούν το Βέλγιο και άλλες χώρες να απέχουν από την ψηφοφορία. Μια άλλη επιλογή θα ήταν να αναβληθεί η λήψη απόφασης, δηλώνοντας την πρόθεση να χρησιμοποιηθούν τα κεφάλαια για ένα δάνειο αποζημίωσης, ενώ θα δοθεί εντολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στις κυβερνήσεις να οριστικοποιήσουν τις χρηματοοικονομικές εγγυήσεις για την αντικατάσταση των κεφαλαίων κατά το νέο έτος.

ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing