Η αεροπειρατεία συνήθως συνδεόταν με την εικόνα ενός απελπισμένου άνδρα που εισέβαλε στην καμπίνα του πιλότου, σημάδευε με όπλο τα τρομαγμένα μέλη του πληρώματος και απαιτούσε να κατευθυνθεί το αεροσκάφος προς την Κούβα. Σήμερα οι πιλότοι κάθονται πίσω από ασφαλισμένες πόρτες, είναι δύσκολο να επιβιβαστεί κανείς στο αεροπλάνο ακόμα και με ένα πιστόλι εκτυπωμένο σε 3D, ενώ ο Φιντέλ Κάστρο, που κάποτε υπήρξε η κύρια πηγή έμπνευσης της παγκόσμιας επανάστασης, έχει πεθάνει εδώ και καιρό.

Σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, η αεροπειρατεία σήμερα έχει μετατραπεί σε μια σκοτεινή, εξελιγμένη τέχνη του αεροπορικού λαθρεμπορίου, ένα βασικό όπλο σε ένα δίκτυο κατάργησης κυρώσεων, που έχει ως στόχο να ανατρέψει την παγκόσμια επιρροή των ΗΠΑ. Στον πυρήνα της βρίσκεται η επέκταση των στρατιωτικών σχέσεων και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ Μόσχας και Τεχεράνης. Η Μονάδα 190 της δύναμης Quds του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) διαθέτει μια ομάδα ειδικών στη χρήση εικονικών εταιρειών σε όλο τον κόσμο για να καλύψει την αγορά και τη μεταφορά παλαιών πολιτικών αεροσκαφών που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν - για μυστικές μεταφορές όπλων σε τρομοκρατικές ομάδες, μεταφορές μεταξύ κρατών που υπόκεινται σε κυρώσεις ή μεταφορά χρυσού από τη Βενεζουέλα.

Η Ρωσία, παραδοσιακά προμηθευτής όπλων στο Ιράν, επιδεικνύει ολοένα και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την ιρανική παραγωγή όπλων και την καινοτομία. Ενας διάδρομος μεταφοράς όπλων μεταφέρει ιρανικά πυρομαχικά, πυροβόλα όπλα και ρουκέτες για εκτοξευτές Grad, προκειμένου να διατηρηθεί η δυναμική του καταστροφικού πολέμου της Μόσχας κατά της Ουκρανίας. Δορυφορικές εικόνες πέρυσι έδειξαν τη φόρτωση 25 κιβωτίων που θεωρείται ότι περιείχαν βαλλιστικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς Fatih-360 και παρακολούθησαν τη μεταφορά τους σε πλοίο και κατόπιν στο ρωσικό λιμάνι Ολιά, όπου φορτώθηκαν σε σιδηροδρομικά βαγόνια με κατεύθυνση προς τα δυτικά. Η Τεχεράνη εκπαιδεύει Ρώσους στρατιώτες σε ιρανικό πεδίο δοκιμών σχετικά με τον βέλτιστο τρόπο συντήρησης και ανάπτυξης των πυραύλων.

Και έπειτα υπάρχει το πεδίο των μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones). Στην Αλαμπούγκα, μια ειδική ζώνη επιχειρήσεων με χαμηλή φορολογία στο Ταταρστάν της Ρωσίας, το Ιράν βοηθά τη Ρωσία να αυξήσει την παραγωγή των drones Shahed-136 (που μετονομάστηκαν σε Geran-2, ένα όνομα που ακούγεται πιο ρωσικό), τα οποία κατασκευάζονται με γρήγορους ρυθμούς από εξειδικευμένους και χαμηλόμισθους μετανάστες εργάτες, με εξαρτήματα που προμηθεύει η Κίνα. Εχουν κατασκευαστεί ασπίδες κατά των drones πάνω από τα εργοστάσια, ώστε η Ουκρανία να μην μπορεί να χρησιμοποιήσει τα όπλα μακράς εμβέλειας για να εξαπολύσει επίθεση.

Το αεροπορικό λαθρεμπόριο -κατά τα πρότυπα του «σκιώδους» ναυτιλιακού στόλου της Ρωσίας- κρατά το ιρανικό καθεστώς σε εγρήγορση. Οι αμερικανικές κυρώσεις στον τομέα των αερομεταφορών της Τεχεράνης είναι αρκετά εκτενείς: απαγόρευση πτήσεων ιρανικών αεροσκαφών προς ορισμένες χώρες, απαγόρευση πώλησης ή μίσθωσης αεροσκαφών στο Ιράν, καθώς και απαγόρευση συντήρησης του υφιστάμενου στόλου, στον βαθμό που διαθέτει αμερικανικά εξαρτήματα ή λογισμικό. Ως αποτέλεσμα, τα αεροσκάφη του Ιράν είτε παραμένουν καθηλωμένα στο έδαφος είτε συντρίβονται είτε διαλύονται για ανταλλακτικά. Μια νέα, πρωτοποριακή μελέτη του Ινστιτούτου Μελετών Εθνικής Ασφάλειας (INSS) στο Τελ Αβίβ δείχνει πώς λειτουργεί στην πράξη η παράκαμψη των κυρώσεων. Οι εταιρείες-βιτρίνα και οι εταιρείες-κελύφη με αδιαφανή ιδιοκτησία ιδρύονται σε χώρες που δεν παρεμβαίνουν σε αυτές τις δραστηριότητες.

Η εταιρεία αγοράζει ένα μεταχειρισμένο αεροπλάνο από μια υπάρχουσα αεροπορική εταιρεία, συχνά μια εταιρεία που χρειάζεται απεγνωσμένα μετρητά. Το αεροσκάφος μεταφέρεται σε αυτό που το INSS αποκαλεί «ευνοϊκό περιβάλλον» - που θα μπορούσε να είναι ένα κράτος της Κεντρικής Ασίας στενά συνδεδεμένο με τη Ρωσία, όπως το Τατζικιστάν ή το Κιργιστάν. Το αεροσκάφος καταχωρίζεται σε μια εταιρεία, όπως στην Γκάμπια ή την Μπουρκίνα Φάσο, αλλά παραμένει καθηλωμένο για μήνες. Τελικά αναχωρεί, με επίσημο προορισμό πτήσης, ας πούμε, το Ουζμπεκιστάν. Καθ' οδόν προς την Τασκένδη, το αεροσκάφος εμφανίζει μηχανική βλάβη, ο πομπός του σβήνει και προσγειώνεται, για παράδειγμα, στην 10η Τακτική Αεροπορική Βάση του Ιράν, στο Τσαμπαχάρ. Αργότερα εντάσσεται στον στόλο της Mahan Air, στην οποία επίσης έχουν επιβληθεί κυρώσεις από πολλές δυτικές χώρες, καθώς βρίσκεται υπό τον έλεγχο του IRGC.

Πρόκειται για μια σύνθεση της έκθεσης του INSS, η οποία, με τη βοήθεια ενός εξαιρετικού συστήματος ανοιχτού κώδικα για την παρακολούθηση πτήσεων, παρουσίασε τις πολλαπλές αλληλεπικαλύψεις μεταξύ των εγκληματικών και των οριακά νόμιμων μεθόδων παράκαμψης των κακώς ρυθμισμένων γκρίζων ζωνών. Ορισμένοι πιο κυνικοί θα μπορούσαν να συμπεράνουν ότι οι κυρώσεις είναι αναποτελεσματικές, οπότε γιατί να τις λάβει κανείς σοβαρά ως μέσο πίεσης;

Η απάντηση, φυσικά, είναι ότι δεν εφαρμόζονται στρατηγικά και χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό ως υποκατάστατο της δράσης. Οι ρωσικές στρατιωτικές, επιχειρηματικές και πολιτικές τάξεις τιμωρούνται με απαγορεύσεις ταξιδιών και δέσμευση περιουσιακών στοιχείων στη Δύση, αλλά φαίνεται να μην έχουν κανένα πρόβλημα. Ο στόχος πρέπει να είναι η διακοπή της κοινής δράσης δύο χωρών που βρίσκονται στο επίκεντρο δύο πολέμων, της Ρωσίας και του Ιράν. Τα στοιχεία του INSS μάς δείχνουν από πού να ξεκινήσουμε. Στα δύο άκρα των ρωσο-ιρανικών διαδρόμων όπλων βρίσκονται υψηλόβαθμα στελέχη του στρατιωτικού και βιομηχανικού συστήματος. Από ρωσικής πλευράς, επιβάλλονται κυρώσεις που στην πράξη είναι μάλλον ανούσιες και αφορούν μόνο τη συμμετοχή στον σχεδιασμό του πολέμου κατά της Ουκρανίας. Εάν επιτευχθεί ειρηνευτική συμφωνία, είναι πιθανό να αρθούν. Ωστόσο, κάποια μέρα αυτή η σύνδεση μπορεί να οδηγήσει σε εντατικότερη μεταφορά πυρηνικών υλικών μεταξύ Ρωσίας και Ιράν. Είναι το τυφλό μας σημείο.

Οι πολύπλοκες παραπλανητικές τακτικές που χρησιμοποιεί η Τεχεράνη -με ρωσικές εταιρείες να εμπλέκονται σε ένα περίπλοκο δίκτυο υπονόμευσης των κυρώσεων κατά του Ιράν και ρωσικούς συμμάχους να βοηθούν στην κάλυψη των ιχνών της Τεχεράνης- καταδεικνύουν πόσα σημεία πίεσης διαφεύγουν από τη Δύση. Ακόμα και η τελική πράξη της σύγχρονης αεροπειρατείας -η απενεργοποίηση του αναμεταδότη, η προσποίηση έκτακτης προσγείωσης και η παράδοση ακόμα ενός αεροσκάφους στην «ευγενική» διοίκηση του IRGC- αποτελεί μια κοροϊδία για όλους μας.

Όσο περισσότερο συνεχίζεται αυτή η φάρσα, τόσο πιο βαθιές γίνονται οι σχέσεις μεταξύ Ιράν και Ρωσίας και τόσο πιο επικίνδυνος γίνεται ο κόσμος. Θεσμοί όπως το Συμβούλιο Συνεργασίας της Σανγκάης ενώνουν τις δυνάμεις τους γύρω από την ιδέα ότι η Αμερική έχει κηρύξει οικονομικό πόλεμο στον παγκόσμιο Νότο. Είναι ένας πόλεμος που η Κίνα, η Ρωσία και, πλέον, το Ιράν πιστεύουν ότι κερδίζουν.

ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing