Οι Χριστιανοί απειλούνται σε όλο τον κόσμο από αδύναμες κυβερνήσεις και αυταρχικά καθεστώτα. Αντιμετωπίζουν εκτοπισμό, απαγωγές, απαίτηση λύτρων, εμπρηστικές επιθέσεις σε εκκλησίες. Η κυβέρνηση Τραμπ, όπως φαίνεται, λαμβάνει σοβαρά υπόψη τους ισχυρισμούς για διώξεις και συστηματική γενοκτονία στη Νιγηρία, όπου βρίσκεται ο μεγαλύτερος πληθυσμός χριστιανών στην Αφρική. Με την παρότρυνση της ράπερ Νίκι Μινάζ, ο πρόεδρος ξεκίνησε μια πρωτοβουλία που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «συναλλακτικός χριστιανισμός», προσφέροντας στη νιγηριανή κυβέρνηση 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια για προγράμματα υγείας, με αντάλλαγμα την ενίσχυση της ασφάλειας των χριστιανών.

Νωρίτερα, ο Τραμπ είχε απειλήσει ότι «θα εισβάλει σε αυτή την πλέον ατιμασμένη χώρα με όπλα ανά χείρας», εκτός αν οι ηγέτες της έπαιρναν αυστηρά μέτρα. Ένα Χριστουγεννιάτικο μήνυμα «έτοιμο για δράση» στη λογική της εποχής Τραμπ. Ωστόσο, ο ισχυρισμός περί γενοκτονίας αμφισβητήθηκε και η απειλή του Τραμπ για μια ολοκληρωτική επίθεση φάνηκε, ακόμη και στους πιο πιστούς συμβούλους του, ως κάπως ακατάλληλη.

Ο υπουργός Πληροφοριών της Νιγηρίας δήλωσε ότι οι αναφορές για διώξεις χριστιανών ήταν «ψευδείς, αβάσιμες, απεχθείς και διχαστικές». Οι ηγέτες της χώρας φαίνεται να πιστεύουν ότι υπάρχει μια κρυφή ατζέντα της Δύσης, υπό την καθοδήγηση της Ουάσιγκτον, για να παρουσιάσουν τη Νιγηρία ως εστία θρησκευτικών συγκρούσεων, με σκοπό να την μετατρέψουν σε μια νέα Λιβύη ή ένα νέο Σουδάν. Ωστόσο, έχουν σημειωθεί πολλές σφαγές, πολλές απαγωγές και, παρόλο που οι αρχές ισχυρίζονται ότι οι επιθέσεις στοχεύουν μερικές φορές και μουσουλμάνους, δύσκολα μπορεί κανείς να θεωρήσει τα γεγονότα αυτά ως κάτι λιγότερο από έναν αγώνα για την πολιτιστική υπεροχή.

Τον περασμένο μήνα ένοπλοι εισέβαλαν σε χριστιανικό οικοτροφείο στην κεντρική Νιγηρία, αρπάζοντας περισσότερους από 300 μαθητές και δώδεκα δασκάλους. Ήταν η τρίτη τέτοια επιδρομή τον Νοέμβριο. Τον Ιούνιο περίπου 200 χριστιανοί σκοτώθηκαν σε ένα χωριό στην κεντρική περιοχή Μπενουέ. Ο Πάπας Λέων χαρακτήρισε το γεγονός ως «τρομερή σφαγή», αλλά και ο ίδιος απέφυγε να το αποκαλέσει γενοκτονία, για να μην επιδεινώσει τις διαφορές.

Στην πραγματικότητα, υπάρχουν διάφορες αιτίες για αυτή τη βία: Οι μουσουλμάνοι κτηνοτρόφοι σε αναζήτηση καλών βοσκοτόπων, βόσκουν σε χωράφια που ανήκουν σε χριστιανούς και οι εντάσεις ανεβαίνουν στα ύψη. Τρομοκρατικές ομάδες όπως η Μπόκο Χαράμ και τα παρακλάδια του Ισλαμικού Κράτους στοχεύουν τους χριστιανούς ομήρους, όχι μόνο επειδή μπορούν να επιτύχουν μεγαλύτερο πλήγμα σε μια πολιτιστική σύγκρουση, αλλά και επειδή μπορούν να εισπράξουν μεγαλύτερα λύτρα. Οι σφαγές αποτελούν συχνά μέρος μιας εκστρατείας εθνοκάθαρσης. Αν καεί μια εκκλησία, η κοινότητα διαλύεται και το έδαφος κατακτάται.

Ωστόσο, παραμένει μια τρομοκρατική εκστρατεία εναντίον των χριστιανών. Σε πρόσφατη επιστολή προς την εφημερίδα The Times, μια ομάδα παστόρων μετέφερε μαρτυρίες θυμάτων των απαγωγέων της Μπόκο Χαράμ στη Νιγηρία. Οι απαγωγείς τους είπαν: «Αν ήσαστε μουσουλμάνοι, δεν θα σας βασάνιζαν έτσι». Ο εξαναγκαστικός προσηλυτισμός στο Ισλάμ αποτελεί μέρος της στρατηγικής. Υπάρχει, λοιπόν, ξεκάθαρη ανάγκη για ανθρωπιστική παρέμβαση.

Ο πρόεδρος φαίνεται να θέλει να προχωρήσει ακόμη περισσότερο, εν μέρει ως φόρο τιμής στον πρόσφατα δολοφονημένο, συντηρητικό ευαγγελικό Χριστιανό, Τσάρλι Κερκ. «Γνωρίζατε ότι τα τελευταία 15 χρόνια 125.000 χριστιανοί έχουν δολοφονηθεί και 19.000 εκκλησίες έχουν καταστραφεί από μουσουλμάνους στη Νιγηρία;», είχε αναφέρει ο Κερκ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσθέτοντας: «Περίεργο που μια τέτοια είδηση δεν τραβάει ποτέ την προσοχή. Αναρωτιέμαι γιατί».

Τα στοιχεία αυτά αμφισβητούνται, μεταξύ άλλων και από την κυβέρνηση της Νιγηρίας, όμως προκάλεσαν αντίδραση από τη χριστιανική δεξιά των Ρεπουμπλικάνων. Ο γερουσιαστής, Τεντ Κρουζ, παρουσίασε τον Νόμο για τη Θρησκευτική Ελευθερία στη Νιγηρία, ο οποίος καθιστά τους ηγέτες της χώρας υπεύθυνους για την υποτιθέμενη διευκόλυνση της βίας κατά των χριστιανών, την επιβολή κανόνων περί βλασφημίας και τον νόμο της σαρία. Ο Τραμπ αύξησε την πίεση και χαρακτήρισε τη Νιγηρία ως «χώρα έντονης ανησυχίας» – μια επισήμανση που ανοίγει το δρόμο για εκτελεστικές ενέργειες, και που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως ένα είδος ασπίδας από τους χριστιανούς που θεωρούν ότι βρίσκονται σε κίνδυνο.

Η κίνηση αυτή μοιάζει με μια καλοδεχούμενη ένδειξη ηθικής ανησυχίας. Όμως, δεν μένουμε μόνο σε αυτό το επίπεδο. Ο Τραμπ αξιοποιεί την πρόβλεψη του Σάμιουελ Χάντινγκτον που προέκυψε αμέσως μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, σύμφωνα με την οποία οι καθοριστικοί συγκρούσεις στον κόσμο δεν είναι πλέον ιδεολογικές, αλλά πολιτιστικές, θρησκευτικές και πολιτισμικές. Οι εσωτερικές συγκρούσεις της Νιγηρίας προσφέρουν την ευκαιρία να μετατραπεί η ταυτότητα σε ένα κάλεσμα ενότητας, σε μια παγκόσμια σκηνή όπου μπορεί να επιδειχθεί ηθική ηγεσία. Ο Τραμπ δεν περιορίζεται σε μια εξωτερική πολιτική παρέμβαση, αλλά υιοθετεί και το σύνθημα των «πολιτιστικών πολέμων» στο εσωτερικό: στέλνει στο εκλογικό του ακροατήριο το μήνυμα ότι η Αμερική απειλείται όχι τόσο από το εξωτερικό όσο από την εκκοσμίκευση, τις φιλελεύθερες ελίτ και την επίθεση στις παραδοσιακές αξίες. Οι χριστιανοί της Νιγηρίας έχουν μετατραπεί σε εργαλείο μιας ιστορίας, της αφήγησης του Τραμπ (και του Κερκ) για την Αμερική που βρίσκεται υπό πολιορκία.

Τι θα ήταν τα Χριστούγεννα χωρίς μια δόση κυνισμού; Όμως, η ενασχόληση του Τραμπ με την τύχη των νιγηριανών χριστιανών πιστών μπορεί να είναι πραγματικά ειλικρινής. Άλλωστε, είναι ένας άνθρακας που έχει προσευχηθεί στο Air Force One και που κάποτε είπε σε μια αίθουσα γεμάτη πάστορες ότι ακούει τη φωνή του Θεού. Οι αναρτήσεις του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με κεφαλαία γράμματα μοιάζουν μερικές φορές με μίνι κηρύγματα, ενώ οι συγκεντρώσεις του με σταυροφορίες. Μεταξύ του θεάματος και των κηρυγμάτων, θα μπορούσε να υπάρχει ένας άνθρωπος που πραγματικά ανησυχεί για την ασφάλεια των πιστών και που αισθάνεται έτοιμος να αναλάβει τον ρόλο του προστάτη.

Αν ισχύει κάτι τέτοιο, μπορούμε να περιμένουμε μερικές ενδιαφέρουσες ανατροπές τον επόμενο χρόνο της προεδρίας του, με τον Τραμπ να αναλαμβάνει ταυτόχρονα τον ρόλο του σόουμαν και του σωτήρα. Θα μπορούσε επίσης να δείξει συμπόνια για όσους διώκονται λόγω της πίστης τους σε θρησκείες άλλες από τον Χριστιανισμό; Για τους Ουιγούρους μουσουλμάνους της Κίνας, για παράδειγμα, ή για τους Ροχίνγκια μουσουλμάνους της Μιανμάρ;

Μια τέτοια πρωτοβουλία, όπως και η παρέμβαση στη Νιγηρία, θα μπορούσε να έχει καθαρά συναλλακτικό χαρακτήρα, αλλά οι σύμβουλοι του Τραμπ σίγουρα θα επιχειρηματολογήσουν: γιατί οι πλούσιοι Μουσουλμάνοι δεν σώζουν τους δικούς τους; Ωστόσο, τώρα ενδέχεται να διαμορφωθούν οι συνθήκες για μια μερική υπαναχώρηση από την πολιτική του σχετικά με τις σημαντικές μειώσεις στον προϋπολογισμό των ΗΠΑ για την εξωτερική βοήθεια. Η βοήθεια που συνδέει την υγεία με την ασφάλεια των μειονοτήτων — δηλαδή τη ζωή Χριστιανών και Μουσουλμάνων — έχει νόημα, αλλά όχι μόνο τα Χριστούγεννα.


ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing