Έρευνα: Τι μπορεί να προκαλέσει ο κοροναϊός στο νευρικό σύστημα των παιδιών
Ανησυχητικά είναι τα ευρήματα μελέτης επιστημόνων του πανεπιστημίου του Μάντσεστερ σχετικά με την επίδραση που μπορεί να έχει ο κοροναϊός στα παιδιά.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μελέτη για τα παιδιά των οποίων το κεντρικό νευρικό σύστημα έχει επηρεαστεί άμεσα ή έμμεσα από την COVID-19.
Χρηματοδοτήθηκε από την Αμερικανική Εταιρεία Παιδιατρικής Νευροραδιολογίας, και σύμφωνα με αυτή, ένας μικρός αριθμός προηγουμένως υγιών παιδιών που έχουν μολυνθεί με COVID-19 μπορεί να έχουν σοβαρές νευρολογικές επιπλοκές.
Τριάντα οκτώ παιδιά από οκτώ χώρες, σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Lancet Child and Adolescent Health, διαπιστώθηκε ότι πάσχουν από ανωμαλίες στον εγκέφαλο ή/και στον νωτιαίο μυελό.
Τα συμπτώματα
Σύμφωνα με την έρευνα που παρουσιάζεται στο iatropedia.gr, τα παιδιά, που όλα έκαναν αναλυτικές μαγνητικές τομογραφίες, παρουσίαζαν συμπτώματα όπως:
Πυρετό
μειωμένη επαφή με το περιβάλλον
προβλήματα μετακίνησης των χεριών και των ποδιών τους και
γνωστική δυσλειτουργία
Η επίδραση στο νευρικό σύστημα των παιδιών
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας:
Τα περισσότερα από τα παιδιά είτε είχαν αναρρώσει (26) είτε είχαν την COVID-19 εν εξελίξει (6)
Οκτώ παιδιά δεν παρουσίασαν τα αναπνευστικά συμπτώματα που παρατηρούνται συνήθως σε ασθενείς που έχει προσβάλλει ο κοροναϊός.
Τέσσερα παιδιά πέθαναν από λοιμώξεις, όπως η φυματίωση και ο MRSA (ανθεκτικός στη μεθικιλίνη σταφυλόκοκκος aureus) αφού ο κοροναϊός είχε καταστήσει πιο ευάλωτο το ανοσοποιητικό τους σύστημα.
Δύο από τα παιδιά είχαν παράλυση αφού ο κοροναϊός είχε επηρεάσει τον νωτιαίο μυελό τους.
«Οι επιπλοκές είναι σπάνιες» λέει ο Έλληνας επικεφαλής της έρευνας
Αν και η μελέτη δεν είναι σε θέση να εντοπίσει τη συχνότητα εμφάνισης νευρολογικών προβλημάτων σε παιδιά που έχει προσβάλλει ο κοροναϊός, οι ερευνητές αναμένουν ότι ο αριθμός αυτός θα είναι χαμηλός.
Ο καθηγητής Σταύρος Στιβαρός, παιδιατρικός νευροραδιολόγος και διευθυντής απεικόνισης στο πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, ήταν από κοινού ανώτερος συγγραφέας της μελέτης και δήλωσε σχετικά: «Είναι σαφές από τον αριθμό των παιδιών που έχουμε δει με COVID-19, ότι οι νευρολογικές επιπλοκές είναι σπάνιες. Αλλά είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η COVID-19 θα μπορούσε να είναι μια πιθανή διάγνωση, ακόμη και αν αυτά τα παιδιά δεν εμφανίζουν τα κλασικά αναπνευστικά συμπτώματα που παρουσιάζει ο κοροναϊός. Επομένως, ελπίζουμε ότι η μελέτη μας θα ειδοποιήσει τους γιατρούς του νοσοκομείου και το νοσηλευτικό προσωπικό που φροντίζουν τα παιδιά, για το γεγονός ότι ο κοροναϊός πρέπει να θεωρηθεί ως ένας από τους παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν δυσλειτουργία του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Γνωρίζαμε εδώ και χρόνια ότι διαφορετικοί ιοί μπορούν να επηρεάσουν τον εγκέφαλο και τη σπονδυλική στήλη, αλλά μέχρι αυτήν τη μελέτη, δεν μπορούσαμε να πούμε με βεβαιότητα ότι ο κοροναϊός, αν και σπάνια, θα μπορούσε επίσης να έχει αυτό το αποτέλεσμα».
Αναλυτικά τα ευρήματα
Πιο αναλυτικά, η έρευνα έδειξε ότι:
Από τα 38 παιδιά με σάρωση COVID-19, μια ομάδα 12 παιδιών παρουσίασε αναπνευστικά προβλήματα που προκλήθηκαν από τον ιό, με τέσσερα από αυτά τα παιδιά να πεθαίνουν ως αποτέλεσμα συν-λοιμώξεων.
Ένα παιδί παρέμεινε σε αναπνευστήρα ως αποτέλεσμα τραυματισμού της σπονδυλικής στήλης έξι μήνες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
Σε μια δεύτερη ομάδα, οκτώ παιδιά παρουσίασαν νευρολογικά προβλήματα αλλά δεν παρουσίασαν κανένα από τα κλασικά συμπτώματα της COVID-19, όπως δυσκολία στην αναπνοή, ή αγευσία, ή ανοσμία.
Δυστυχώς, ένα από αυτά τα παιδιά παραμένει κλινήρες σε αναπνευστική υποστήριξη λόγω τραύματος στη σπονδυλική στήλη έξι μήνες μετά την παρουσίαση των συμπτωμάτων.
Σε μια τρίτη ομάδα, 11 παιδιά ανέπτυξαν μια καθυστερημένη φλεγμονώδη απόκριση στην COVID-19, γνωστή ως φλεγμονώδες σύνδρομο πολλαπλών συστημάτων.
Και σε μια τελευταία τέταρτη ομάδα, επτά παιδιά είχαν νευρολογικά συμπτώματα και μη φυσιολογική απεικόνιση εγκεφάλου και σπονδυλικής στήλης, αλλά δεν μπορούσαν να ταξινομηθούν στις άλλες τρεις ομάδες.
Σύμφωνα με τον έλληνα καθηγητή, «είναι σημαντικό να τονιστεί ότι τα περισσότερα παιδιά με νευρολογικές ασθένειες που σχετίζονται με την COVID-19 θα γίνουν καλύτερα, αλλά παρόλα αυτά μπορεί σπανίως να συμβεί και σε προηγουμένως υγιή παιδιά. Ένας μικρός αριθμός αυτών των προηγουμένως υγιών παιδιών θα πεθάνουν είτε απευθείας από την COVID-19 είτε από την αυξημένη ευαισθησία τους σε άλλες λοιμώξεις και ορισμένα μπορεί να παρουσιάσουν νευρολογικές επιπλοκές από καθυστερημένη ανταπόκριση στην μόλυνση από COVID-19. Εικάζουμε, επίσης, ότι τα παιδιά που ήταν ήδη νευρολογικά εξασθενημένα λόγω της COVID-19 νωρίτερα στην πανδημία ενδέχεται να μην έχουν εντοπιστεί. Αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί από την απουσία διαθέσιμων τεστ PCR, ή επειδή τα άτυπα ή καθυστερημένα συμπτώματα που έδειξαν εκείνα τα παιδιά δεν ταυτοποιήθηκαν αμέσως ως σχετιζόμενα με την COVID-19″.
Από τα 38 παιδιά με νευρολογικές ασθένειες που σχετίζονται με μόλυνση από τον ιό SARS-CoV-2, 13 προήλθαν από τη Γαλλία, 8 από το Ηνωμένο Βασίλειο, 5 από τις ΗΠΑ, 4 από τη Βραζιλία, 4 από την Αργεντινή, 2 από την Ινδία, 1 από το Περού και 1 από τη Σαουδική Αραβία.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μελέτη για τα παιδιά των οποίων το κεντρικό νευρικό σύστημα έχει επηρεαστεί άμεσα ή έμμεσα από την COVID-19.
Χρηματοδοτήθηκε από την Αμερικανική Εταιρεία Παιδιατρικής Νευροραδιολογίας, και σύμφωνα με αυτή, ένας μικρός αριθμός προηγουμένως υγιών παιδιών που έχουν μολυνθεί με COVID-19 μπορεί να έχουν σοβαρές νευρολογικές επιπλοκές.
Τριάντα οκτώ παιδιά από οκτώ χώρες, σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Lancet Child and Adolescent Health, διαπιστώθηκε ότι πάσχουν από ανωμαλίες στον εγκέφαλο ή/και στον νωτιαίο μυελό.
Τα συμπτώματα
Σύμφωνα με την έρευνα που παρουσιάζεται στο iatropedia.gr, τα παιδιά, που όλα έκαναν αναλυτικές μαγνητικές τομογραφίες, παρουσίαζαν συμπτώματα όπως:
Πυρετό
μειωμένη επαφή με το περιβάλλον
προβλήματα μετακίνησης των χεριών και των ποδιών τους και
γνωστική δυσλειτουργία
Η επίδραση στο νευρικό σύστημα των παιδιών
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας:
Τα περισσότερα από τα παιδιά είτε είχαν αναρρώσει (26) είτε είχαν την COVID-19 εν εξελίξει (6)
Οκτώ παιδιά δεν παρουσίασαν τα αναπνευστικά συμπτώματα που παρατηρούνται συνήθως σε ασθενείς που έχει προσβάλλει ο κοροναϊός.
Τέσσερα παιδιά πέθαναν από λοιμώξεις, όπως η φυματίωση και ο MRSA (ανθεκτικός στη μεθικιλίνη σταφυλόκοκκος aureus) αφού ο κοροναϊός είχε καταστήσει πιο ευάλωτο το ανοσοποιητικό τους σύστημα.
Δύο από τα παιδιά είχαν παράλυση αφού ο κοροναϊός είχε επηρεάσει τον νωτιαίο μυελό τους.
«Οι επιπλοκές είναι σπάνιες» λέει ο Έλληνας επικεφαλής της έρευνας
Αν και η μελέτη δεν είναι σε θέση να εντοπίσει τη συχνότητα εμφάνισης νευρολογικών προβλημάτων σε παιδιά που έχει προσβάλλει ο κοροναϊός, οι ερευνητές αναμένουν ότι ο αριθμός αυτός θα είναι χαμηλός.
Ο καθηγητής Σταύρος Στιβαρός, παιδιατρικός νευροραδιολόγος και διευθυντής απεικόνισης στο πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, ήταν από κοινού ανώτερος συγγραφέας της μελέτης και δήλωσε σχετικά: «Είναι σαφές από τον αριθμό των παιδιών που έχουμε δει με COVID-19, ότι οι νευρολογικές επιπλοκές είναι σπάνιες. Αλλά είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η COVID-19 θα μπορούσε να είναι μια πιθανή διάγνωση, ακόμη και αν αυτά τα παιδιά δεν εμφανίζουν τα κλασικά αναπνευστικά συμπτώματα που παρουσιάζει ο κοροναϊός. Επομένως, ελπίζουμε ότι η μελέτη μας θα ειδοποιήσει τους γιατρούς του νοσοκομείου και το νοσηλευτικό προσωπικό που φροντίζουν τα παιδιά, για το γεγονός ότι ο κοροναϊός πρέπει να θεωρηθεί ως ένας από τους παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν δυσλειτουργία του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Γνωρίζαμε εδώ και χρόνια ότι διαφορετικοί ιοί μπορούν να επηρεάσουν τον εγκέφαλο και τη σπονδυλική στήλη, αλλά μέχρι αυτήν τη μελέτη, δεν μπορούσαμε να πούμε με βεβαιότητα ότι ο κοροναϊός, αν και σπάνια, θα μπορούσε επίσης να έχει αυτό το αποτέλεσμα».
Αναλυτικά τα ευρήματα
Πιο αναλυτικά, η έρευνα έδειξε ότι:
Από τα 38 παιδιά με σάρωση COVID-19, μια ομάδα 12 παιδιών παρουσίασε αναπνευστικά προβλήματα που προκλήθηκαν από τον ιό, με τέσσερα από αυτά τα παιδιά να πεθαίνουν ως αποτέλεσμα συν-λοιμώξεων.
Ένα παιδί παρέμεινε σε αναπνευστήρα ως αποτέλεσμα τραυματισμού της σπονδυλικής στήλης έξι μήνες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
Σε μια δεύτερη ομάδα, οκτώ παιδιά παρουσίασαν νευρολογικά προβλήματα αλλά δεν παρουσίασαν κανένα από τα κλασικά συμπτώματα της COVID-19, όπως δυσκολία στην αναπνοή, ή αγευσία, ή ανοσμία.
Δυστυχώς, ένα από αυτά τα παιδιά παραμένει κλινήρες σε αναπνευστική υποστήριξη λόγω τραύματος στη σπονδυλική στήλη έξι μήνες μετά την παρουσίαση των συμπτωμάτων.
Σε μια τρίτη ομάδα, 11 παιδιά ανέπτυξαν μια καθυστερημένη φλεγμονώδη απόκριση στην COVID-19, γνωστή ως φλεγμονώδες σύνδρομο πολλαπλών συστημάτων.
Και σε μια τελευταία τέταρτη ομάδα, επτά παιδιά είχαν νευρολογικά συμπτώματα και μη φυσιολογική απεικόνιση εγκεφάλου και σπονδυλικής στήλης, αλλά δεν μπορούσαν να ταξινομηθούν στις άλλες τρεις ομάδες.
Σύμφωνα με τον έλληνα καθηγητή, «είναι σημαντικό να τονιστεί ότι τα περισσότερα παιδιά με νευρολογικές ασθένειες που σχετίζονται με την COVID-19 θα γίνουν καλύτερα, αλλά παρόλα αυτά μπορεί σπανίως να συμβεί και σε προηγουμένως υγιή παιδιά. Ένας μικρός αριθμός αυτών των προηγουμένως υγιών παιδιών θα πεθάνουν είτε απευθείας από την COVID-19 είτε από την αυξημένη ευαισθησία τους σε άλλες λοιμώξεις και ορισμένα μπορεί να παρουσιάσουν νευρολογικές επιπλοκές από καθυστερημένη ανταπόκριση στην μόλυνση από COVID-19. Εικάζουμε, επίσης, ότι τα παιδιά που ήταν ήδη νευρολογικά εξασθενημένα λόγω της COVID-19 νωρίτερα στην πανδημία ενδέχεται να μην έχουν εντοπιστεί. Αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί από την απουσία διαθέσιμων τεστ PCR, ή επειδή τα άτυπα ή καθυστερημένα συμπτώματα που έδειξαν εκείνα τα παιδιά δεν ταυτοποιήθηκαν αμέσως ως σχετιζόμενα με την COVID-19″.
Από τα 38 παιδιά με νευρολογικές ασθένειες που σχετίζονται με μόλυνση από τον ιό SARS-CoV-2, 13 προήλθαν από τη Γαλλία, 8 από το Ηνωμένο Βασίλειο, 5 από τις ΗΠΑ, 4 από τη Βραζιλία, 4 από την Αργεντινή, 2 από την Ινδία, 1 από το Περού και 1 από τη Σαουδική Αραβία.