Κάποιες φορές ένας φαινομενικά «αθώος» πόνος στον καρπό μπορεί να σημαίνει κάτι περισσότερο. Μπορεί να σημαίνει ρήξη του τρίγωνου χόνδρου. Ο τρίγωνος χόνδρος είναι ένας σύνδεσμος που βρίσκεται στην έξω πλευρά του καρπού μας (προς το μικρό δάχτυλο δηλαδή) και συνδέει μεταξύ τους το κάτω άκρο της κερκίδας και της ωλένης, που είναι τα δύο οστά στον πήχη μας.

Ο τρίγωνος χόνδρος είναι δομή, εξηγεί ο Νικόλαος Α. Δαρλής, MD, PhD, Διευθυντής Ορθοπαιδικός Χειρουργός Άνω Άκρου & Μικροχειρουργικής στο Metropolitan Hospital, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Επανορθωτικής Μικροχειρουργικής (2021), τη σημασία της οποίας έχουμε κατανοήσει καλύτερα τα τελευταία χρόνια.

Φαίνεται ότι έχει δύο λειτουργίες. Η μία είναι η απορρόφηση κραδασμών, λειτουργεί δηλαδή σαν μαξιλάρι μεταξύ του πήχη και του καρπού, με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούν οι μηνίσκοι στο γόνατο, σαν μαξιλάρι μεταξύ του μηρού και της κνήμης.

Η δεύτερη λειτουργία του είναι ότι κρατάει σταθερή την κίνηση μεταξύ κερκίδας και ωλένης, με τον ίδιο τρόπο που ο πρόσθιος χιαστός στο γόνατο δεν επιτρέπει ανώμαλη κίνηση ανάμεσα στο μηρό και την κνήμη. Θα μπορούσαμε επομένως να πούμε πως ο τρίγωνος χόνδρος είναι κάτι σαν «μηνίσκος» και «πρόσθιος χιαστός» του καρπού.

Ο τρίγωνος χόνδρος μπορεί να τραυματιστεί όταν ασκείται μεγάλη δύναμη στον καρπό, στιγμιαία ή επανειλημμένα. Αυτό μπορεί να γίνει σε αθλητικές δραστηριότητες όπως το τένις, οι πολεμικές τέχνες και γενικά με σπορ που περιλαμβάνουν χρήση του χεριού. Μπορεί όμως να τραυματιστεί και κατά τη διάρκεια της εργασίας, ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιούνται εργαλεία που περιλαμβάνουν περιστροφή όπως τρυπάνια ή κατσαβίδια. Τέλος, με την πάροδο της ηλικίας και επανειλημμένους μικροτραυματισμούς, ιδιαίτερα σε κάποιους ανθρώπους στους οποίους η ωλένη είναι λίγο μακρύτερη από την κερκίδα, μπορεί να υπάρξουν οι λεγόμενες εκφυλιστικές ρήξεις του τρίγωνου χόνδρου.

Η διάγνωση της ρήξης του τρίγωνου χόνδρου βασίζεται στο ιστορικό, στην κλινική εξέταση και στη μαγνητική τομογραφία. Δυστυχώς, όμως, η μαγνητική τομογραφία δεν έχει στον καρπό την ακρίβεια την οποία έχει στο γόνατο, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να «δει» μέχρι και το 30% των ρήξεων. Έχει σημασία λοιπόν, να εξεταστεί ο καρπός από έναν έμπειρο και ειδικό στο αντικείμενο ορθοπαιδικό, ώστε να υπάρχει έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση.

Όπως και στον μηνίσκο στο γόνατο, οι δυνατότητες συντηρητικής (δηλαδή, χωρίς χειρουργείο) αντιμετώπισης των ρήξεων του τρίγωνου χόνδρου είναι περιορισμένες. Επίσης, όπως και στην περίπτωση του μηνίσκου στο γόνατο, η επανάσταση στην αντιμετώπιση των ρήξεων του τρίγωνου χόνδρου έχει προέλθει από την αρθροσκόπηση του καρπού.

Κατά την αρθροσκόπηση του καρπού, μια μικρή κάμερα διαμέτρου 2,5 χιλιοστών τοποθετείται στον καρπό μέσα από δύο ίδιου μικρού μεγέθους οπές, και η εικόνα της άρθρωσης προβάλλεται μεγεθυμένη σε μια οθόνη. Η αρθροσκόπηση χρησιμοποιείται τόσο για την ακριβή διάγνωση των ρήξεων του τρίγωνου χόνδρου όσο και για την αντιμετώπισή τους. Υπάρχει δυνατότητα αρθροσκοπικής συρραφής, καθήλωσης ή καθαρισμού, αναλόγως της αιτιολογίας.

Η αρθροσκοπική χειρουργική για τον τρίγωνο χόνδρο πλεονεκτεί σημαντικά έναντι της κλασικής ανοικτής χειρουργικής εξαιτίας των δραματικά μικρότερων δερματικών τομών και παρεμβάσεων σε υγιείς ιστούς, αλλά κυρίως γιατί με αυτήν, πριν γίνει η οποιαδήποτε παρέμβαση στον τρίγωνο χόνδρο υπάρχει επιβεβαίωση του είδους του τραυματισμού του. Λαμβάνοντας υπόψη τις ομοιότητες που έχει ο τρίγωνος χόνδρος με τον μηνίσκο, ποιος θα διανοούνταν σήμερα να αντιμετωπίσει τον μηνίσκο του με ένα ανοιχτό χειρουργείο;

Στις τραυματικές ρήξεις του τρίγωνου χόνδρου, ο χρόνος μέχρι τη χειρουργική αποκατάσταση έχει μεγάλη σημασία και ιδανικά θα πρέπει να είναι 3 έως 6 μήνες. Είναι σημαντικό λοιπόν, αν κάποιος έχει επίμονο πόνο στον καρπό του, που δεν ανταποκρίνεται στα αντιφλεγμονώδη φάρμακα ή την ακινητοποίηση, να απευθύνεται σε ειδικό ορθοπαιδικό χειρουργό χεριού, ο οποίος θα τον κατευθύνει στο να κάνει τους απαιτούμενους ελέγχους και να διαπιστωθεί το πρόβλημα.

Η πρόγνωση για πλήρη αποκατάσταση μετά από μια έγκαιρη συρραφή του τρίγωνου χόνδρου είναι πολύ ευνοϊκή, ενώ η επιβάρυνση από την αρθροσκόπηση του καρπού είναι περιορισμένη.