Η Σοφία Φυρού, σύζυγος του γνωστού youtuber Αλέξανδρου Κοψιάλη, μοιράστηκε πρόσφατα μια προσωπική όσο και συγκλονιστική εξομολόγησή της με τους διαδικτυακούς της φίλους. Αποκάλυψε την περιπέτεια που έζησε με την υγεία της. Σε μία μακροσκελή ανάρτησή της, λοιπόν, η Σοφία έκανε γνωστό ότι, πριν η ίδια υποβληθεί σε μία προγραμματισμένη χειρουργική επέμβαση ανόρθωσης στήθους, αποφάσισε, μετά τη ρητή σύσταση του γιατρού της, να υποβληθεί σε γονιδιακό έλεγχο. Τα αποτελέσματα του γονιδιακού ελέγχου ήταν συγκλονιστικά. Οι πιθανότητες να διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού ήταν 85%, γεγονός που την οδήγησε σε μια δύσκολη, αλλά γενναία απόφαση: να υποβληθεί σε προληπτική μαστεκτομή, τη λεγόμενη «χειρουργική επέμβαση της Αντζελίνα Τζολί», για την προστασία της υγείας της και τη διασφάλιση του μέλλοντός της.

Διαβάστε: Σοφία Φυρού: Η γενναία απόφαση για προληπτική μαστεκτομή - 9 ώρες στο χειρουργείο

Πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι παραξενεύονται ή/και αναρωτιούνται γιατί δεν αποζημιώνεται ασφαλιστικώς από τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) η προληπτική μαστεκτομή, παρά το γεγονός ότι αυτή ενδείκνυται απολύτως σε σπάνιες περιπτώσεις, σε εκείνες τις περιπτώσεις γυναικών, δηλαδή, κατά τις οποίες ο σχετικός γονιδιακός έλεγχος, ο οποίος δεν αποζημιώνεται επίσης ασφαλιστικώς, έχει δώσει θετικά αποτελέσματα. Ο λόγος για τον οποίον δεν αποζημιώνεται ασφαλιστικώς ο σχετικός γονιδιακός έλεγχος είναι προφανής: Θα οδηγούσε μαθηματικά σε υπέρμετρη και προκλητή ζήτηση, καθώς και σε λίαν ανορθολογική και ανεξέλεγκτη συνταγογράφησή του.

Ο γονιδιακός έλεγχος δεν συστήνεται για όλες τις γυναίκες, όπως η μαστογραφία

Σύμφωνα με όσα αναφέρουν στο parapolitika.gr πηγές από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων Δημοσίας Υγείας του υπουργείου Υγείας, «ο γονιδιακός έλεγχος δεν συστήνεται ως καθολικό μέτρο πρόληψης για όλες τις γυναίκες, όπως η μαστογραφία. Αποτελεί μία εξέταση η οποία συστήνεται από τον γιατρό, σε ατομική βάση, ειδικά εάν υφίσταται το ενδεχόμενο της κληρονομικότητας, και μάλιστα πολύ συγκεκριμένα. Η εξέταση, η οποία συστήνεται για όλες τις γυναίκες, είναι η ψηφιακή μαστογραφία και οι γυναίκες δεν πρέπει να την αμελούν».

Υπενθυμίζεται, μάλιστα, ότι σε εξέλιξη βρίσκεται ήδη το δωρεάν πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου «Φώφη Γεννηματά» για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού, χάρη στο οποίο έχουν σωθεί ήδη εγκαίρως και σε πρώιμο στάδιο περίπου 45.000 γυναίκες στη χώρα μας. Ο κίνδυνος της προκλητής ζήτησης και της ανορθολογικής ιατρικής πρακτικής στην περίπτωση της ασφαλιστικής αποζημίωσης της ιδίας της χειρουργικής επέμβασης για την προληπτική μαστεκτομή, μάλιστα, θα ήταν ακόμη πιο υψηλός και, κυρίως, ακόμη πιο επώδυνος.

Έτσι, μόνον ορισμένα ιδιωτικά συμβόλαια Υγείας ορισμένων ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών της χώρας μας παρέχουν τη δυνατότητα ασφαλιστικής κάλυψης της χειρουργικής επέμβασης για την προληπτική μαστεκτομή, αλλά πάντα μόνον υπό αυστηρές προϋποθέσεις ανά εταιρεία και πάντα έπειτα από σχετική συνεννόηση με τον διαμεσολαβητή ή/και την ίδια την ιδιωτική ασφαλιστική εταιρεία.

Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Ως μετάλλαξη BRCA ορίζεται η μετάλλαξη που προκαλείται σε κάποιο από τα γονίδια BRCA1 και BRCA2. Οι παθολογικές μεταλλάξεις σε αυτά τα γονίδια προκαλούν το σύνδρομο του κληρονομικού καρκίνου του μαστού και των ωοθηκών. Αν και ο καρκίνος του μαστού είναι σχετικά κοινός, οι μεταλλάξεις στα BRCA1 και BRCA2 είναι σπάνιες, επομένως οι μεταλλάξεις αυτές είναι υπεύθυνες για μόλις το 5% - 10% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού στις γυναίκες.

Έχουν ταυτοποιηθεί εκατοντάδες διαφορετικοί τύποι μεταλλάξεων σε αυτά τα γονίδια. Οι μεταλλάξεις υψηλού κινδύνου απενεργοποιούν μια πολύ σημαντική και αλάνθαστη διαδικασία επιδιόρθωσης του DNA, με αποτέλεσμα να αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος για να αναπτύξει μία γυναίκα καρκίνο του μαστού, καρκίνο των ωοθηκών και ορισμένους άλλους καρκίνους. Δεν είναι, όμως, όλες οι μεταλλάξεις BRCA υψηλού κινδύνου, μερικές είναι ακίνδυνες. Ο κίνδυνος, πάντως, για την εμφάνιση καρκίνου εξαρτάται από την μετάλλαξη και συγκεκριμένα από τον τύπο, την τοποθεσία της και πιθανόν από άλλους ατομικούς παράγοντες.

Μάλιστα, υπολογίζεται ότι 1 στις 8 γυναίκες παγκοσμίως θα παρουσιάσει καρκίνο του μαστού. Στην Ελλάδα αναφέρονται περίπου 4.500 χιλιάδες νέες περιπτώσεις το χρόνο. Στην Ευρώπη, το 60% των κρουσμάτων διαγιγνώσκεται σε πρώιμο στάδιο, αλλά το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα δεν ξεπερνά το 10%. Γι’ αυτό, άλλωστε, εκτιμάται ως τεράστια η σημασία και η αξία του δωρεάν προγράμματος προσυμπτωματικού ελέγχου «Φώφη Γεννηματά» για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού, ένα πρόγραμμα το οποίο σχεδίασε και υλοποιεί η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, με το ειδικό επιστημονικό της επιτελείο.

Αμάντα Ψυρρή: Η προληπτική μαστεκτομή δεν είναι 100% αποτελεσματική μέθοδος


Σύμφωνα με όσα δηλώνει στο parapolitika.gr η καθηγήτρια Παθολογίας και Ογκολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και συντονίστρια διευθύντρια της Β’ προπαιδευτικής παθολογικής κλινικής του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Χαϊδαρίου «Αττικόν», Αμάντα Ψυρρή, «ο κύριος τύπος χειρουργικής επέμβασης για τη μείωση του κινδύνου καρκίνου του μαστού είναι η αφαίρεση και των δύο μαστών, που ονομάζεται αμφοτερόπλευρη μαστεκτομή μείωσης του κινδύνου ή αμφοτερόπλευρη προφυλακτική μαστεκτομή. Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι μια ολική μαστεκτομή, κατά την οποία αφαιρούνται η θηλή και η θηλαία άλως, ή μια μαστεκτομή που διατηρεί τη θηλή. Η ολική μαστεκτομή παρέχει ελαφρώς μεγαλύτερη μείωση του κινδύνου, ενώ η μαστεκτομή με διατήρηση της θηλής επιτρέπει τη διατηρηση της φυσικής εμφάνισης μετά τη χειρουργική επέμβαση αποκατάστασης μαστού».

Αμάντα Ψυρρή, η καθηγήτρια Παθολογίας και Ογκολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και συντονίστρια διευθύντρια της Β’ προπαιδευτικής παθολογικής κλινικής του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Χαϊδαρίου “Αττικόν”


Η Αμάντα Ψυρρή μας εξηγεί επίσης χαρακτηριστικά: «Η αμφοτερόπλευρη μαστεκτομή έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού κατά τουλάχιστον 95% σε γυναίκες που έχουν μια επιβλαβή (προκαλούσα ασθένεια) μετάλλαξη του γονιδίου BRCA1 ή του γονιδίου BRCA2 και έως και 90% σε γυναίκες που έχουν ισχυρό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ωστόσο ότι η μαστεκτομή δεν είναι 100% αποτελεσματική στη μείωση του κινδύνου καρκίνου μαστού, επειδή είναι αδύνατο να αφαιρεθεί όλος ο ιστός του μαζικού αδένα που μπορεί να κινδυνεύει να γίνει καρκινικός στο μέλλον. Άτομα που είναι γνωστό ότι έχουν κληρονομήσει μια επιβλαβή μετάλλαξη που αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού μπορεί να εξετάσουν το ενδεχόμενο αμφοτερόπλευρης μαστεκτομής μείωσης του κινδύνου για να μειώσουν αυτόν τον κίνδυνο».

Τέλος, η Αμάντα Ψυρρή διευκρινίζει στο parapolitika.gr ότι «άτομα με επιβλαβή μετάλλαξη στο BRCA που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού μπορεί επίσης να εξετάσουν το ενδεχόμενο να υποβληθούν σε σαλπιγγοωοθηκεκτομή μείωσης του κινδύνου για να βελτιώσουν τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματά τους. Σε ασθενείς με κληρονομούμενες μεταλλάξεις BRCA1 και BRCA2 και ιστορικό καρκίνου μαστού ο κίνδυνος θανάτου από οποιαδήποτε αιτία ύστερα από αμφοτερόπλευρη χειρουργική προληπτική επέμβαση καρκίνου του μαστού μειώθηκε περισσότερο από το μισό εάν υπεβλήθησαν επίσης σε προφυλακτική σαλπιγγοωοθηκεκτομή. Η μείωση του κινδύνου ήταν μεγαλύτερη για εκείνους με επιβλαβή παραλλαγή στο BRCA1 από ό,τι για εκείνους με επιβλαβή μετάλλαξη στο BRCA2».