Βουλιμία, ανορεξία και άλλες ψυχικές διατροφικές διαταραχές: Το κοινωνικό στίγμα αποδυναμώνεται όσο μιλάμε ανοιχτά για αυτές
Πολύτιμες οι δωρεάν υπηρεσίες που προσφέρουν τα Κέντρα Ημέρας της ΕΠΑΨΥ
Τι λέει στο parapolitika.gr ο ομότιμος καθηγητής Κοινωνικής Ψυχιατρικής, Στέλιος Στυλιανίδης για τις ψυχικές διατροφικές διαταραχές

Παγκόσμια Ημέρα Δράσης για τις Διατροφικές Διαταραχές ήταν η χθεσινή Δευτέρα, 2 Ιουνίου και όλοι πρέπει να γνωρίσουμε ότι, όσο κι εάν συζητούμε για αυτές με ευκολία και σχετική ελαφρότητα, οι διατροφικές διαταραχές δεν είναι απλώς «θέμα φαγητού και διατροφής». Είναι πραγματικές ψυχικές διαταραχές, οι οποίες επηρεάζουν τη σχέση με το σώμα, την αυτοεικόνα, τη σκέψη και τη ζωή των ατόμων.
Διαβάστε: Φαγοφοβία: Η διατροφική διαταραχή που μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας
Οι διατροφικές διαταραχές αγγίζουν κυρίως νέους ανθρώπους, συχνά αθόρυβα, με έντονο άγχος, ενοχές και απομόνωση. Σήμερα, μπορούμε να πούμε ότι έχουμε εισέλθει σε μία εποχή κατά την οποία μιλάμε ανοιχτά για το εν λόγω πρόβλημα, για να μειώσουμε το στίγμα και να ενισχύσουμε την κατανόηση και την πρόληψη.
Μάλιστα, υπάρχει και μία δυνατότητα, την οποία δεν διέθετε η χώρα μας λίγα χρόνια πριν. Στην Εταιρεία Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας (ΕΠΑΨΥ), μέσω των Κέντρων Ημέρας Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής «ΕλπιΖώ» σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, προσφέρονται δωρεάν ολοκληρωμένες υπηρεσίες υποστήριξης στους πάσχοντες, με φροντίδα, ενσυναίσθηση και επιστημονική γνώση.
Τι είναι, όμως, οι διατροφικές διαταραχές και γιατί αποτελούν ένα βιολογικό φαινόμενο, το οποίο απαιτεί την συνέργεια του ειδικού επιστήμονα για να το ξεπεράσει κανείς;
Ο ομότιμος καθηγητής Κοινωνικής Ψυχιατρικής του Παντείου Πανεπιστημίου και επίτιμος πρόεδρος της ΕΠΑΨΥ, Στέλιος Στυλιανίδης, εξηγεί τα εξής στο parapolitika.gr: «Με τον όρο «Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής» αναφερόμαστε κυρίως στην ψυχογενή ανορεξία, την ψυχογενή βουλιμία και τη διαταραχή επεισοδιακής υπερφαγίας. Πρόκειται για σοβαρές καταστάσεις, καθώς εμπλέκουν το σώμα, την ψυχική λειτουργία, αλλά και τις οικογενειακές και κοινωνικές σχέσεις. Χαρακτηρίζονται από ασυνήθιστες ως και δυσλειτουργικές συμπεριφορές που σχετίζονται με την πρόσληψη τροφής, με συνέπειες που γίνονται εμφανείς τόσο στις ιατρικές επιπλοκές που προκύπτουν όσο και στην ποιότητα ζωής των ατόμων».

Είναι επώδυνες αυτές οι ψυχικές διαταραχές; Πολύ επώδυνες. Ο Στέλιος Στυλιανίδης επισημαίνει ότι «τα άτομα που αντιμετωπίζουν Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής βιώνουν έντονους φόβους, ανησυχίες και αγωνίες σχετικά με το φαγητό, το βάρος και το σχήμα του σώματός τους. Πρόκειται κυρίως για άτομα νεαρής ηλικίας, καθώς οι δυσκολίες αυτές εμφανίζονται με τυπική ηλικία έναρξης στην εφηβεία. Ωστόσο συχνά παρατηρούνται ενδείξεις και κατά την παιδική ηλικία».
Ο καθηγητής κάνει επίσης λόγο στο parapolitika.gr για «σημαντική αύξηση που σημειώνεται τα τελευταία χρόνια στην εμφάνιση των Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής» καθώς και για μία ορισμένη και προσδιορισμένη «ιδιαιτερότητα των προβλημάτων αυτών», φαινόμενα τα οποία οδήγησαν την ΕΠΑΨΥ στην ίδρυση των Κέντρων Ημέρας Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής «ΕλπιΖώ» στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
«Τα δύο Κέντρα απευθύνονται σε παιδιά, εφήβους, νεαρούς ενήλικες και τις οικογένειές τους, παρέχοντας ολοκληρωμένες θεραπευτικές υπηρεσίες», μας εξηγεί ο ίδιος ο καθηγητής και συμπληρώνει: «Είναι στελεχωμένα από εξειδικευμένες διεπιστημονικές ομάδες επαγγελματιών υγείας (διαιτολόγοι – διατροφολόγοι, ψυχίατροι, ψυχολόγοι και θεραπευτές μέσω τέχνης). Έμφαση δίνεται στο σεβασμό, τη φροντίδα και την ενδυνάμωση των ατόμων και των οικογενειών (ή όσων λειτουργούν ως οικογένεια για το κάθε άτομο), στην ενίσχυση του κινήτρου, της ανθεκτικότητας και την ενστάλαξη ελπίδας για το εφικτό της αλλαγής και μιας νέας θετικής σχέσης με τον εαυτό τους και τους άλλους. Για αυτόν τον λόγο, βλέποντας τον άνθρωπο ως ολότητα, συνεργαζόμαστε με το άτομο και την οικογένειά του και αναζητούμε μαζί νέους τρόπους ανάκτησης της φωνής του, σε συντονισμό με τις ανάγκες του και τη δυνατότητά του να απολαύσει τη ζωή».
Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι σημαντικό μέρος της λειτουργίας των Κέντρων Ημέρας «ΕλπιΖώ» αφορά τη συνεργασία με τους φορείς των τοπικών κοινοτήτων, μέσα στις οποίες αυτά δραστηριοποιούνται, καθώς και την πραγματοποίηση δράσεων ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και πρόληψης. Επίσης, παρέχεται εκπαίδευση σε επαγγελματίες Ψυχικής Υγείας και συμμετοχή σε ερευνητικά πρωτόκολλα.
Οι στόχοι μας είναι οι εξής, σημειώνει ο Στέλιος Στυλιανίδης:
- Παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών αξιολόγησης και διάγνωσης των Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής και κατάρτιση εξατομικευμένου θεραπευτικού πλάνου
- Βελτίωση της διατροφικής φροντίδας του ατόμου στο πλαίσιο μιας ολιστικής και επιστημονικά τεκμηριωμένης προσέγγισης
- Πρώιμη Παρέμβαση με στοχευμένες υπηρεσίες
- Ευαισθητοποίηση της κοινότητας με στόχο την πρόληψη, την αναγνώριση και τη θεραπευτική αντιμετώπιση των Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής, καθώς και για την καταπολέμηση του στίγματος
- Παρεμβάσεις αποκατάστασης και εφαρμογή θεραπευτικών στρατηγικών για όσους δεν ανταποκρίνονται στην αρχική θεραπεία.
Τέλος, δεν πρέπει να παραλείψουμε να σημειώσουμε ότι η λειτουργία των Κέντρων Ημέρας Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής «ΕλπιΖώ» συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω του ΕΣΠΑ 2021 – 2027.
- Κέντρο Ημέρας Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής «ΕλπιΖώ» Αθήνας (Ρουσοπούλου 11, Κηφισιά, 14563 / Τηλέφωνο: 2110016803 / elpizo.ath@epapsy.gr)
- Κέντρο Ημέρας Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής «ΕλπιΖώ» Θεσσαλονίκης (Θουκυδίδου 10 και Γ. Σουρή , Καλαμαριά / Τηλέφωνο: 2314071600 / elpizo.skg@epapsy.gr)