Η χοληστερίνη (ή χοληστερόλη) δεν είναι φυσικά εκ προοιμίου κακή, πρόκειται άλλωστε για μια φυσική λιπαρή ουσία στο αίμα, που παράγεται στο συκώτι και περιέχεται επίσης σε ορισμένες από τις τροφές που τρώμε. Η χοληστερίνη είναι σημαντική για τη διατήρηση της υγείας των κυττάρων του σώματός μας. Ωστόσο, πρέπει να υπάρχει μέτρο, καθώς η υψηλή χοληστερόλη σημαίνει ότι έχετε υπερβολική ποσότητα χοληστερόλης στο αίμα σας. Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να το προκαλέσουν αυτό. Εάν δεν λάβετε μέτρα για να μειώσετε την υψηλή χοληστερόλη, μπορεί να αυξηθεί ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου.

*Διαβάστε: Αυτά είναι τα "επικίνδυνα" ποτά που ανεβάζουν την χοληστερίνη

Χοληστερίνη: Τα συμπτώματα που «σημαίνουν συναγερμό» χωρίς εξετάσεις

Φυσικά, παρόλο που ο μόνος τρόπος για να υπάρξει εξακρίβωση του αν πάσχει κανείς από υψηλή χοληστερίνη είναι οι εξετάσεις, υπάρχουν ορισμένα σημάδια που μπορεί να είναι «δείκτης» πως όντως υφίσταται ζήτημα. Ειδικότερα, όπως αναφέρει το bhf.org.uk, πρόκειται για τα εξής:

  • Ξανθωμάτωση των τενόντων - πρηξίματα από χοληστερόλη στις αρθρώσεις των χεριών σας, στα γόνατά σας ή στον αχίλλειο τένοντα στο πίσω μέρος του αστραγάλου σας.
  • Ξανθελάσματα - μικρά, κίτρινα εξογκώματα χοληστερόλης κοντά στην εσωτερική γωνία του ματιού σας.
  • Τόξο κερατοειδούς - πρόκειται για έναν ωχρό λευκό δακτύλιο γύρω από το χρωματιστό μέρος του ματιού σας, την ίριδα.

Γιατί μπορεί να έχετε υψηλή χοληστερίνη

Ο καθένας μπορεί να έχει υψηλή χοληστερίνη. Μπορεί να προκληθεί από πολλά διαφορετικά πράγματα, μερικά από τα οποία μπορείτε να ελέγξετε και άλλα όχι.

Υψηλή χοληστερίνη: Πράγματα που μπορείτε να ελέγξετε για να τη μειώσετε

Τρώτε πολλά κορεσμένα λιπαρά - αυτό μειώνει την ικανότητα του ήπατος να απομακρύνει τη χοληστερίνη, οπότε συσσωρεύεται στο αίμα.
Η σωματική αδράνεια - η δραστηριότητα αυξάνει το επίπεδο της «καλής» χοληστερόλης και μειώνει το επίπεδο της «κακής» χοληστερόλης.
Το κάπνισμα - αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υψηλά επίπεδα χοληστερίνης και προκαλεί τη συσσώρευση πίσσας στις αρτηρίες σας, καθιστώντας ευκολότερη την προσκόλληση της χοληστερόλης στα τοιχώματα των αρτηριών σας.
Εάν ζείτε με υπερβολικό βάρος, ειδικά γύρω από τη μέση σας.

Πράγματα που δεν μπορείτε να ελέγξετε

Γήρανση - το να έχουμε υψηλότερη χοληστερίνη είναι πιο πιθανό όσο μεγαλώνουμε.
Το να είστε άνδρας - αυξάνει τον κίνδυνο να έχετε υψηλότερη χοληστερίνη από νεαρή ηλικία.
Η εμμηνόπαυση - κατά τη διάρκεια και μετά την εμμηνόπαυση ο κίνδυνος των γυναικών για υψηλή χοληστερίνη αυξάνεται.
Το οικογενειακό σας ιστορικό - μπορεί να κληρονομήσετε μια πάθηση που προκαλεί υψηλή χοληστερίνη από τους γονείς σας.
Εάν είστε τρανσέξουαλ μπορεί να έχετε υψηλότερο κίνδυνο καρδιακής νόσου και υψηλής χοληστερόλης. Μιλήστε με το γιατρό σας για να κατανοήσετε τον κίνδυνο υψηλής χοληστερόλης.

Άλλες παθήσεις και υψηλή χοληστερίνη

Μπορεί να έχετε περισσότερες πιθανότητες να έχετε υψηλή χοληστερίνη εάν έχετε:

  • νεφρική νόσο
  • ηπατική νόσο
  • διαβήτη τύπου 2
  • έχετε υπολειτουργία του θυρεοειδούς (υποθυρεοειδισμός)
  • ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης.

Κληρονομικές παθήσεις και υψηλή χοληστερίνη

Τα γονίδια μεταφέρουν τις πληροφορίες που καθορίζουν τα χαρακτηριστικά ή τις ιδιότητές σας, τα οποία σας μεταβιβάζονται (κληρονομούνται) από τους γονείς σας.

Η οικογενής υπερχοληστερολαιμία (FH), είναι μια κληρονομική πάθηση, που σημαίνει ότι γεννηθήκατε με αυτήν. Συχνά μεταβιβάζεται οικογενειακώς με ελαττωματικά γονίδια και μπορεί να οδηγήσει σε πολύ υψηλά επίπεδα χοληστερόλης, ακόμη και αν δεν έχετε άλλους παράγοντες κινδύνου.

Η λιποπρωτεΐνη (α), ή LP(a), παράγεται στο συκώτι σας και μεταφέρει τα λίπη στο σώμα. Η υψηλή LP(a) είναι μια κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει καρδιακά προβλήματα, όπως καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό επεισόδιο. Αυτό συμβαίνει επειδή η LP(a) είναι «κολλώδης» και μπορεί να συσσωρευτεί στις αρτηρίες σας. Συνήθως πρόκειται για κληρονομική κατάσταση, αλλά υπάρχουν και άλλες αιτίες. Μάθετε περισσότερα μέσω του Heart UK.

Τύποι χοληστερόλης

Η χοληστερόλη χρησιμοποιείται από όλα τα κύτταρα του σώματός σας για να τα διατηρεί υγιή. Μεταφέρεται σε όλο το σώμα σας στα κύτταρα που τη χρειάζονται μέσω πρωτεϊνών στο αίμα σας. Οι πρωτεΐνες είναι ουσίες του σώματός σας που κάνουν τις περισσότερες εργασίες στα κύτταρά σας και βοηθούν να λειτουργούν οι ιστοί και τα όργανα του σώματός σας όπως πρέπει.

Όταν η χοληστερόλη και οι πρωτεΐνες συνδυάζονται, ονομάζονται λιποπρωτεΐνες. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι λιποπρωτεϊνών. Ο ένας είναι καλός για την υγεία σας, ο άλλος είναι κακός.

Λιποπρωτεΐνες υψηλής πυκνότητας (καλή χοληστερόλη)

Οι λιποπρωτεΐνες υψηλής πυκνότητας ή HDL είναι γνωστές ως «καλή» χοληστερόλη. Απαλλαγεί από την «κακή» χοληστερόλη από το αίμα σας, μεταφέροντας τη χοληστερόλη που δεν χρειάζεστε πίσω στο ήπαρ, όπου διασπάται και απομακρύνεται από το σώμα σας.

Μη υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνες (κακή χοληστερόλη)

Οι μη υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνες ή non-HDL είναι γνωστές ως «κακή» χοληστερόλη. Η υπερβολική ποσότητα μη-HDL οδηγεί σε συσσώρευση λιπαρών εναποθέσεων μέσα στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων (κανάλια που μεταφέρουν αίμα σε όλο το σώμα σας). Αυτό συσσωρεύεται και στενεύει τα αιμοφόρα αγγεία, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου.

Μπορεί επίσης να έχετε ακούσει ότι η «κακή» χοληστερόλη ονομάζεται «LDL» χοληστερόλη. Αυτή ήταν παλαιότερα το κύριο μέτρο των επιβλαβών τύπων χοληστερόλης, αλλά τώρα γνωρίζουμε ότι και άλλες μορφές μη-HDL χοληστερόλης μπορούν επίσης να επηρεάσουν την υγεία σας.

Τριγλυκερίδια

Το αίμα μας περιέχει επίσης έναν τύπο λίπους που ονομάζεται τριγλυκερίδια (βρίσκεται στα λιποκύτταρα), τα οποία μπορούν επίσης να συμβάλουν στη στένωση των αρτηριών. Το υπερβολικό βάρος, η κατανάλωση πολλών λιπαρών και ζαχαρούχων τροφών ή η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσουν υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων.

Εάν είχατε αποτελέσματα από ένα λιπιδαιμικό προφίλ (μια εξέταση που εξετάζει όλες τις πτυχές της χοληστερόλης σας), μπορεί να δείτε τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων σας - ο γιατρός σας θα είναι σε θέση να σας πει εάν είναι πολύ υψηλά.

Μπορεί να έχετε φυσιολογικά επίπεδα HDL και μη-HDL χοληστερόλης, αλλά να εξακολουθείτε να έχετε υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων. Εάν διαπιστωθεί ότι έχετε κάτι τέτοιο, ίσως θελήσετε να μιλήσετε με τον παθολόγο σας για να συζητήσετε τι σημαίνει αυτό για εσάς.