Ηπατίτιδα Α: Υψηλή η διάδοση της νόσου σε ευρωπαϊκές χώρες χωρίς υποχρεωτικό εμβολιασμό των παιδιών
Ποια είναι η νόσος και πώς μεταδίδεται
Η Ελλάδα διαθέτει υποχρεωτικό πρόγραμμα και δεν ανήκει στις χώρες υψηλού κινδύνου, υπογραμμίζει ακόμη και το ECDC - Τι πρέπει να γνωρίζουμε για την ηπατίτιδα

Την αξία και τη μεγάλη σημασία του υποχρεωτικού εμβολιασμού των μικρών παιδιών έναντι της ηπατίτιδας Α αποδεικνόυν τα επιδημιολογικά στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), τα οποία δείχνουν πολύ υψηλή διασπορά της νόσου, εντός του 2025, σε ορισμένες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, χαρακτηριστικό των οποίων είναι ότι δεν διαθέτουν υποχρεωτικό πρόγραμμα εμβολιασμού των παιδιών κατά της ηπατίτιδας Α.
Διαβάστε: Επιληψία: Μια "άγνωστη" σε πολλούς νόσος - Τι πρέπει να κάνουμε σύμφωνα με τους ειδικούς
Μάλιστα, οι τέσσερις πληγείσες χώρες έχουν αναφέρει 2.097 κρούσματα ηπατίτιδας Α εντός του 2025.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία του ECDC, η Ελλάδα δεν συγκαταλέγεται στις χώρες υψηλού κινδύνου για τη διάδοση της νόσου, καθώς ανήκει σε εκείνες τις χώρες οι οποίες διαθέτουν υποχρεωτικό δωρεάν πρόγραμμα για τον καθολικό εμβολιασμό των παιδιών κατά της ηπατίτιδας Α, όπως επιβεβαιώνει επίσης στο parapolitika.gr ο αναπληρωτής καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημοσίας Υγείας του υπουργείου Υγείας και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του Εθνικού Οργανισμού Δημοσίας Υγείας (ΕΟΔΥ), Γκίκας Μαγιορκίνης.
Η ηπατίτιδα Α είναι μια εξαιρετικά μεταδοτική λοίμωξη που προκαλεί φλεγμονή του ήπατος και μπορεί να επηρεάσει την ηπατική λειτουργία. Το χρονικό διάστημα από την έκθεση στον ιό έως την εμφάνιση των συμπτωμάτων κυμαίνεται κατά μέσο όρο από 28 έως 30 ημέρες και τα συμπτώματα διαρκούν συνήθως από δύο έως επτά εβδομάδες.
Η ηπατίτιδα Α συχνά δεν παρουσιάζει συμπτώματα ή προκαλεί ήπια νόσο, ιδίως σε παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών. Στους ενήλικες, η νόσος εκδηλώνεται συνήθως αιφνίδια, με τα ακόλουθα συμπτώματα:
- ίκτερος (κίτρινο δέρμα ή λευκό των ματιών)
- σκουρόχρωμα ούρα
- κόπωση
- απώλεια όρεξης
- κοιλιακοί πόνοι
- ναυτία
- έμετος
- πυρετός
Οι ασθενείς είναι πιο μολυσματικοί αμέσως πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων, ενώ τα περισσότερα κρούσματα θεωρούνται μη μολυσματικά μία εβδομάδα μετά την εμφάνιση του ικτέρου.
Έως και ένα έτος μετά την πρώτη λοίμωξη, 15% των ασθενών με ηπατίτιδα Α μπορεί να εμφανίσουν υποτροπές της ηπατίτιδας. Η ηπατίτιδα Α δεν εξελίσσεται σε χρόνια λοίμωξη, και η μόλυνση σημαίνει χρόνια ανοσία στη νόσο.
Ο κίνδυνος θανάτου είναι πολύ χαμηλός, αλλά είναι υψηλότερος σε ενήλικες άνω των 50 ετών ή σε άτομα με υποκείμενο χρόνιο ηπατικό νόσημα.
Ο ιός της ηπατίτιδας Α μεταδίδεται συνήθως μέσω των κοπράνων του μολυσμένου ατόμου, είτε με την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων ή νερού είτε με προσωπική επαφή εξαιτίας των κακών συνθηκών υγιεινής. Μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω των στενών επαφών του ατόμου, όπως με επαφές με τα μέλη της οικογένειας, σεξουαλικές επαφές, καθώς και επαφές με μαθητές στο σχολείο ή σε κέντρα ημερήσιας φροντίδας. Οι παρακάτω ομάδες πληθυσμού διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό της ηπατίτιδας Α:
Διαβάστε: Επιληψία: Μια "άγνωστη" σε πολλούς νόσος - Τι πρέπει να κάνουμε σύμφωνα με τους ειδικούς
Μάλιστα, οι τέσσερις πληγείσες χώρες έχουν αναφέρει 2.097 κρούσματα ηπατίτιδας Α εντός του 2025.
- Η Σλοβακία – η οποία βιώνει μια συνεχιζόμενη έξαρση από τα τέλη του 2022 – έχει αναφέρει 880 κρούσματα μόνο το 2025.
- Η Αυστρία, η οποία, όμως, διαθέτει τέτοιο υποχρεωτικό πρόγραμμα εμβολιασμού κατά της νόσου, έχει καταγράψει 87 επιβεβαιωμένα κρούσματα, συμπεριλαμβανομένων τριών θανάτων, ξεπερνώντας ήδη το σύνολο του 2024.
- Η Τσεχία έχει επιβεβαιώσει 600 κρούσματα το 2025, συμπεριλαμβανομένων έξι θανάτων, με τα μικρά παιδιά να είναι η πιο πληγείσα ομάδα.
- Η Ουγγαρία έχει αναφέρει 530 κρούσματα φέτος, κυρίως μεταξύ ενηλίκων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία του ECDC, η Ελλάδα δεν συγκαταλέγεται στις χώρες υψηλού κινδύνου για τη διάδοση της νόσου, καθώς ανήκει σε εκείνες τις χώρες οι οποίες διαθέτουν υποχρεωτικό δωρεάν πρόγραμμα για τον καθολικό εμβολιασμό των παιδιών κατά της ηπατίτιδας Α, όπως επιβεβαιώνει επίσης στο parapolitika.gr ο αναπληρωτής καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημοσίας Υγείας του υπουργείου Υγείας και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του Εθνικού Οργανισμού Δημοσίας Υγείας (ΕΟΔΥ), Γκίκας Μαγιορκίνης.
Ποια είναι η νόσος
Η ηπατίτιδα Α είναι μια εξαιρετικά μεταδοτική λοίμωξη που προκαλεί φλεγμονή του ήπατος και μπορεί να επηρεάσει την ηπατική λειτουργία. Το χρονικό διάστημα από την έκθεση στον ιό έως την εμφάνιση των συμπτωμάτων κυμαίνεται κατά μέσο όρο από 28 έως 30 ημέρες και τα συμπτώματα διαρκούν συνήθως από δύο έως επτά εβδομάδες.Η ηπατίτιδα Α συχνά δεν παρουσιάζει συμπτώματα ή προκαλεί ήπια νόσο, ιδίως σε παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών. Στους ενήλικες, η νόσος εκδηλώνεται συνήθως αιφνίδια, με τα ακόλουθα συμπτώματα:
- ίκτερος (κίτρινο δέρμα ή λευκό των ματιών)
- σκουρόχρωμα ούρα
- κόπωση
- απώλεια όρεξης
- κοιλιακοί πόνοι
- ναυτία
- έμετος
- πυρετός
Οι ασθενείς είναι πιο μολυσματικοί αμέσως πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων, ενώ τα περισσότερα κρούσματα θεωρούνται μη μολυσματικά μία εβδομάδα μετά την εμφάνιση του ικτέρου.
Έως και ένα έτος μετά την πρώτη λοίμωξη, 15% των ασθενών με ηπατίτιδα Α μπορεί να εμφανίσουν υποτροπές της ηπατίτιδας. Η ηπατίτιδα Α δεν εξελίσσεται σε χρόνια λοίμωξη, και η μόλυνση σημαίνει χρόνια ανοσία στη νόσο.
Ο κίνδυνος θανάτου είναι πολύ χαμηλός, αλλά είναι υψηλότερος σε ενήλικες άνω των 50 ετών ή σε άτομα με υποκείμενο χρόνιο ηπατικό νόσημα.
Πώς μεταδίδεται
Ο ιός της ηπατίτιδας Α μεταδίδεται συνήθως μέσω των κοπράνων του μολυσμένου ατόμου, είτε με την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων ή νερού είτε με προσωπική επαφή εξαιτίας των κακών συνθηκών υγιεινής. Μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω των στενών επαφών του ατόμου, όπως με επαφές με τα μέλη της οικογένειας, σεξουαλικές επαφές, καθώς και επαφές με μαθητές στο σχολείο ή σε κέντρα ημερήσιας φροντίδας. Οι παρακάτω ομάδες πληθυσμού διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό της ηπατίτιδας Α:- άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άλλους άνδρες
- όσοι ζουν με άτομο που έχει μολυνθεί από την ηπατίτιδα Α
- όσοι ζουν σε περιοχές με κακές συνθήκες υγιεινής και αποχέτευσης
- άτομα που κάνουν χρήση ή ένεση ναρκωτικών ουσιών