Η χώρα μας οδεύει σε ένα νέο, διαδοχικό ρεκόρ στον αριθμό των διενεργηθεισών μεταμοσχεύσεων και τη δωρεά οργάνων για το 2025, δήλωσε πριν από λίγο καιρό ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, και ο κορυφαίος Έλληνας ηπατολόγος και καθηγητής Χειρουργικής Μεταμοσχεύσεων Ήπατος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Σωτηρόπουλος επιβεβαιώνει σήμερα στα «Π» ότι η Ελλάδα διανύει μια «άνοιξη των μεταμοσχεύσεων».

Διαβάστε: Στον Δρόμο: Πώς είναι η ζωή πριν και μετά τη μεταμόσχευση - Τι θα πρέπει να αλλάξει στην Ελλάδα και ποια είναι τα μεγάλα προβλήματα

Ο κ. Σωτηρόπουλος βρίσκεται από τις αρχές του 2025 στην επικαιρότητα με τη θαυμάσια δουλειά που κάνει στο Λαϊκό Νοσοκομείο, ο οποίος διενήργησε πρόσφατα τρεις διαδοχικές μεταμοσχεύσεις ήπατος εκεί, εντός μιας εβδομάδας, εκ των οποίων η μία είχε, μάλιστα, κατεπείγοντα χαρακτήρα.


"Επί τέσσερα συνεχόμενα έτη έχουμε αυξητική τάση στη δωρεά οργάνων και στις διενεργούμενες μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων"

Κύριε καθηγητά, βρισκόμαστε στις ημέρες του Δεκαπενταύγουστου και θα ήθελα να σας ρωτήσω εάν στη χώρα μας ζούμε ήδη ένα μικρό «θαύμα» στον τομέα των μεταμοσχεύσεων. Διανύουμε μια άνοιξη των μεταμοσχεύσεων ή είναι πολύ νωρίς για να πούμε κάτι τέτοιο;

Είμαστε σε πολύ καλό δρόμο. Για πρώτη φορά έχουμε, επί τέσσερα συνεχόμενα έτη, αυξητική τάση στη δωρεά οργάνων και στις διενεργούμενες μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων και το 2025 αναμένεται να ξεπεράσουμε κάθε προηγούμενο ρεκόρ. Οπότε θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για μια «άνοιξη των μεταμοσχεύσεων», όπως το θέτετε.

Θεωρείτε ότι τείνει να αλλάξει η νοοτροπία και η συμπεριφορά των Ελλήνων σχετικά με τη δωρεά οργάνων ή έχουν πέσει, απλώς, τα φώτα της δημοσιότητας σε μερικές πολύ λαμπρές δωρεές οργάνων, με αποτέλεσμα να μας δημιουργείται η αίσθηση της θετικής αλλαγής σε αυτό το τόσο ευαίσθητο και κρίσιμο θέμα;

Θεωρώ ότι είναι ένας συνδυασμός παραμέτρων. Για την αλλαγή νοοτροπίας και συμπεριφοράς χρειάζεται συστηματική προεργασία ενημέρωσης με συγκεκριμένες δράσεις, ρόλο που έχει αναλάβει ο Ελληνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων. Απαιτείται υπομονή και χρόνος για να πραγματοποιηθεί και να διαπιστωθεί αυτή η αλλαγή νοοτροπίας. Από την άλλη μεριά, οι θετικές ειδήσεις, και εδώ είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος και η αποστολή των δημοσιογράφων, συγκεκριμένες περιπτώσεις δωρεάς από αποβιώσαντα ή ζώντα δότη συγκινούν τους συμπολίτες μας και ενισχύουν αυτή την αίσθηση θετικής αλλαγής σε αυτό το ευαίσθητο θέμα. Άλλωστε, η φιλοτιμία είναι ένα μοναδικό χάρισμα των Ελλήνων.

Κάποτε, όχι πολύ παλιά, είχαμε ειδήσεις ακόμα και για αναβολές μεταμοσχεύσεων λόγω της πολύ σοβαρής έλλειψης διαθέσιμων αναισθησιολόγων. Το έχουμε ξεπεράσει, με κάποιον τρόπο, αυτό το πρόβλημα; Θα λέγατε ότι έχει βελτιωθεί αισθητά η κατάσταση;

Πρόκειται για μια κατάσταση η οποία αφορούσε το μεταμοσχευτικό πρόγραμμα του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης και η οποία, εξ όσων γνωρίζω, έχει αντιμετωπισθεί προσωρινά, χωρίς να έχει ξεπεραστεί πλήρως. Χρειάζονται οπωσδήποτε κίνητρα για να ασχοληθούν οι επιμέρους εξειδικευμένοι συνάδελφοι με τη μεταμοσχευτική δραστηριότητα και οι σκέψεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας να διανεμηθούν κάποια έσοδα από τα DRG’s (Diagnosis Related Groups) σε αυτή την κατεύθυνση θα μπορούσαν να δώσουν λύση.

Το τελευταίο χρονικό διάστημα μάς έχετε εκπλήξει θετικά με ένα «μπαράζ» μεταμοσχεύσεων ήπατος, μία εκ των οποίων, αν θυμάμαι καλά, είχε επίσης επείγοντα χαρακτήρα. Τι άλλο καλό μάς επιφυλάσσετε για το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα;

Στα πλάνα της μεταμοσχευτικής μας ομάδας είναι να αυξήσουμε τη μεταμοσχευτική μας δραστηριότητα, δίνοντας θεραπευτική λύση σε περισσότερους ηπατοπαθείς ασθενείς, να προαγάγουμε περαιτέρω τη μεταμόσχευση ήπατος από ζώντα δότη και την εφαρμογή ρομποτικής τεχνολογίας σε αυτές τις επεμβάσεις, να ξεκινήσουμε παιδιατρικό πρόγραμμα μεταμόσχευσης ήπατος στο Ωνάσειο Μεταμοσχευτικό Κέντρο το 2026 και να προβούμε σε περισσότερες μεταμοσχεύσεις ήπατος σε καρκινοπαθείς ασθενείς, υποστηρίζοντας το διεθνές πρωτόκολλο που εφαρμόζουμε.

Ποια θα λέγατε ότι αποτελεί την πλέον σοβαρή έλλειψη στο ελληνικό σύστημα των μεταμοσχεύσεων και της δωρεάς οργάνων, τέτοια που η αντιμετώπισή της θα μπορούσε να «απογειώσει» τις μεταμοσχεύσεις στη χώρα μας;

Νομίζω ότι η έλλειψη οικονομικού κινήτρου αποτελεί ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα στη μεταμοσχευτική δραστηριότητα της χώρας μας. Είναι το γεγονός που μου τονίζει κάθε φορά και ο κ. Ανδρέας Τζάκης, όταν συζητάμε για το συγκεκριμένο θέμα. Μιλώντας εξ ονόματος της ομάδας μεταμόσχευσης ήπατος του Λαϊκού Νοσοκομείου, το κίνητρο στους εμπλεκόμενους ιατρούς και νοσηλευτές είναι το μεταμοσχευτικό όραμα και η κοινωνική προσφορά. Όμως, όσο και να προσπαθούμε οι επικεφαλής της ομάδας να εμπνεύσουμε και να ενισχύσουμε τον ενθουσιασμό των συνεργατών μας, η «φλόγα» για να διατηρηθεί απαιτεί συγκεκριμένες δράσεις. Για παράδειγμα, στη Γερμανία, όπου υπηρέτησα για πολλά χρόνια, η Deutsche Stiftung Organtransplantation (αντίστοιχος ΕΟΜ) διαμοιράζει στους δύο χειρουργούς που μετέχουν στη λήψη των ενδοκοιλιακών οργάνων το ποσό των €3.800. Στην Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσό που δίνεται στους δύο χειρουργούς που ξενυχτούν και μεταβαίνουν από την Κέρκυρα μέχρι τη Ρόδο και από την Κρήτη μέχρι την Αλεξανδρούπολη για λήψη οργάνων, ματαιώνοντας το προγραμματισμένο χειρουργικό τους πρόγραμμα της ημέρας που ακολουθεί, είναι μόλις €80! Από τα 18 κατά μέσο όρο άτομα ιατρονοσηλευτικού προσωπικού που εμπλέκονται σε μία μεταμόσχευση ήπατος, τα 2/3 εργάζονται αφιλοκερδώς, δεδομένου ότι το σύστημα εφημεριών του νοσοκομείου δεν επιτρέπει σε τόσα άτομα να αναγράψουν εφημερία ή ξεπερνιέται το λεγόμενο «πλαφόν» των πληρωτέων εφημεριών. Μία λύση λοιπόν για να απογειωθούν οι μεταμοσχεύσεις και να μη στηρίζεται η διενέργειά τους μόνο «στη φιλοπατρία των Ελλήνων» είναι αυτή που μελετά τώρα το υπουργείο Υγείας, αποδίδοντας ένα μέρος των εσόδων από τα DRGs στο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό του νοσοκομείου του δότη, στις ομάδες λήψης και στις ομάδες μεταμόσχευσης. Η διενέργεια μεταμόσχευσης ήπατος στο εξωτερικό στοιχίζει στο ελληνικό Δημόσιο €80.000- 300.000, ενώ όταν γίνεται στην Ελλάδα €15.000-20.000!

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά