Μια δεύτερη, παράλληλη πανδημία, το λεγόμενο infodemic, όπως εύστοχα χαρακτηρίστηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ζήσαμε όλοι μας κατά τη διάρκεια της πανδημίας του νέου κορονοϊού. Οι κάτοικοι όλων των χωρών του πλανήτη δέχθηκαν έναν πραγματικό καταιγισμό πληροφοριών, τόσο ορθών όσο και λανθασμένων ή/και παραπλανητικών.

Επρόκειτο για ένα φαινόμενο το οποίο κατέστησε ακόμη πιο δύσκολο το έργο των πολιτικών και των υγειονομικών αρχών να ενημερώσουν σωστά και έγκαιρα τους πολίτες των χωρών για τους κινδύνους που διέτρεχαν και για τα μέτρα πρόληψης και προστασίας που μπορούσαν και έπρεπε να λάβουν για την προστασία τόσο των ιδίων όσο και των οικογενειών τους και των λοιπών οικείων τους. Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) ανέδειξαν την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης στα θέματα της δημόσιας υγείας ως την αναγκαία προϋπόθεση για μια επιτυχή διαχείριση των κρίσεων της δημόσιας υγείας. Η παραπληροφόρηση στην Υγεία δεν γεννήθηκε με τη λοίμωξη COVID – 19, ασφαλώς.

Τα θέματα της Υγείας υπήρξαν πάντοτε ένα ιδανικό πεδίο για διαστρεβλώσεις, για την καλλιέργεια του φόβου, για απλουστεύσεις και για διασπορά ψευδών ισχυρισμών. Μόνο που η ύπαρξη της παραπληροφόρησης στη δημόσια σφαίρα δεν είναι και τόσο αθώα. Κάθε άλλο: μπορεί να κοστίζει ανθρώπινες ζωές. Στο πλαίσιο αυτό και δεδομένου ότι η αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης προβλέπεται στον νέο Οργανισμό του Εθνικού Οργανισμού Δημοσίας Υγείας (ΕΟΔΥ), η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, εξηγεί σήμερα στο parapolitika.gr ότι «δημιουργείται στον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας ένα “Γραφείο Αντιμετώπισης της Παραπληροφόρησης”. Τώρα είναι η στιγμή να περάσει η πρόβλεψη αυτή από τον θεσμικό σχεδιασμό στην πράξη».

Τέλος στα fake news για την Υγεία: Πώς θα λειτουργεί το νέο Γραφείο στον ΕΟΔΥ


Η Ειρήνη Αγαπηδάκη αναφέρει στο parapolitika.gr ότι «με αξιοποίηση σύγχρονων εργαλείων παρακολούθησης και ανάλυσης ανοικτών πηγών πληροφοριών, το Γραφείο θα παρακολουθεί συστηματικά δημοσιεύματα από ενημερωτικά μέσα, ιστολόγια, δημόσια διαθέσιμες αναρτήσεις και σχόλια σε κοινωνικά δίκτυα και πλατφόρμες διαδικτυακών συζητήσεων, με στόχο την καταγραφή των αφηγημάτων της παραπληροφόρησης για θέματα της δημόσιας υγείας, τον έγκαιρο εντοπισμό όσων από αυτά επικρατούν ή εμφανίζουν σχετική δυναμική, καθώς και την τεκμηριωμένη αποδόμησή τους».

Σύμφωνα με την ίδια, μάλιστα, το Γραφείο θα συντάσσει τακτικές αναφορές για τα τρέχοντα αφηγήματα της παραπληροφόρησης, όπου θα καταγράφονται οι ψευδείς ή παραπλανητικοί ισχυρισμοί και θα αντικρούονται με επιστημονική τεκμηρίωση, συνοδευόμενη από εκλαϊκευμένες απαντήσεις, κατανοητές στον μέσο πολίτη. Το υλικό αυτό θα δίνει στα στελέχη του Οργανισμού τα απαραίτητα εργαλεία για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.

Την ίδια στιγμή, βεβαίως, τα κυρίαρχα αφηγήματα της παραπληροφόρησης θα απαντώνται επίσης δημοσίως, μέσω των επίσημων καναλιών του Οργανισμού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στην ιστοσελίδα του κ.α., με σκοπό την έγκαιρη και την αξιόπιστη ενημέρωση της κοινωνίας μας.

Τέλος, το Γραφείο θα συνεργάζεται με τις αρμόδιες δομές του ΠΟΥ, του ECDC, καθώς και με άλλες, αντίστοιχες δομές σε φορείς της Δημόσιας Διοίκησης, θα εκπροσωπεί τον Οργανισμό σε ευρωπαϊκά και διεθνή fora για ζητήματα παραπληροφόρησης και θα συμβάλλει στην ενίσχυση των σχετικών ικανοτήτων (capacity building) σε θέματα παραπληροφόρησης, καθώς θα παρέχει στοχευμένη ενημέρωση και υποστήριξη σε θεσμικούς φορείς.

Ειρήνη Αγαπηδάκη στο parapolitika.gr: Απειλή για τη δημόσια υγεία η παραπληροφόρηση


Σε αποκλειστική της δήλωση στο parapolitika.gr, η Ειρήνη Αγαπηδάκη υπογραμμίζει με ιδιαίτερη έμφαση: «Η παραπληροφόρηση στην Υγεία δεν είναι απλώς ένα επικοινωνιακό πρόβλημα, είναι απειλή για τη δημόσια υγεία. Το ζήσαμε έντονα στην πανδημία, όταν ο φόβος και η αμφιβολία υπονόμευσαν την εμπιστοσύνη των πολιτών. Με το νέο Γραφείο Αντιμετώπισης Παραπληροφόρησης στον ΕΟΔΥ κάνουμε πράξη τη δέσμευσή μας για μια Πολιτεία που ενημερώνει έγκυρα, τεκμηριωμένα και ανθρώπινα. Θέλουμε κάθε πολίτης να έχει πρόσβαση σε αξιόπιστη γνώση, να αισθάνεται ασφαλής στις επιλογές του και να εμπιστεύεται την επιστήμη και τους θεσμούς».