Στον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκο Πιερρακάκη, εναποθέτει πλέον τις ελπίδες του ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ) και ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Ολύμπιος Παπαδημητρίου, προκειμένου να υπάρξει κάποια αισθητή αύξηση στην δημόσια νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη για το 2024, η οποία θα μείωνε αναλόγως το clawback για το ίδιο έτος.

Ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ εκφράζει σήμερα στο parapolitika.gr την ελπίδα του ότι ο Κυριάκος Πιερρακάκης θα διαγνώσει την “αλήθεια των αριθμών”, θα τηρήσει μία στάση η οποία “θα ακούει” τα επιχειρήματα και τις αιτιάσεις των πολυεθνικών φαρμακευτικών εταιρειών, ενώ ο ίδιος ευελπιστεί επίσης ότι ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θα έχει την δυνατότητα να εξασφαλίσει επιπλέον 50 εκατ. ευρώ για την δημόσια νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη για το έτος 2024, έναντι των 15 εκατ. ευρώ, τα οποία έχει δηλώσει ότι προτίθεται να προσθέσει στην εν λόγω δαπάνη ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης.

Η πλήρης συνέντευξη του Ολύμπιου Παπαδημητρίου στο parapolitika.gr έχει ως εξής:

- Κύριε πρόεδρε, πως εκτιμάτε το περιεχόμενο της πρόσφατης ευρείας σύσκεψης, την οποία συνεκάλεσε ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, με τους εκπροσώπους σχεδόν όλων των φαρμακευτικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, σχετικά με το θέμα του δυσθεώρητου clawback επί της δημόσιας νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης;

Τη Δευτέρα 3 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε συνάντηση στον Υπουργό Υγείας, με πάνω από 45 συμμετέχοντες, μεταξύ των οποίων Διευθύνοντες Σύμβουλοι φαρμακευτικών εταιρειών και εκπρόσωποι από όλους τους Φαρμακευτικούς Συνδέσμους. Το κύριο θέμα που συζητήθηκε ήταν οι συνολικές επιστροφές των νοσοκομείων για το δεύτερο εξάμηνο του 2024 που εκτιμώνται σε πάνω από 75% για ορισμένες κατηγορίες φαρμάκων με τιμή άνω των 30€, ενώ αναμενόταν να κυμανθούν γύρω στο 69%.

Εκφράστηκαν σοβαρές ανησυχίες από τον κλάδο μας, καθώς αυτές οι υψηλές επιστροφές υπονομεύουν περαιτέρω την αξία των καινοτόμων φαρμάκων. Ο Υπουργός Υγείας υποσχέθηκε επιπλέον 15 εκατομμύρια ευρώ για να μειωθεί κάπως αυτή η επιβάρυνση, ποσό που σαφώς δεν επαρκεί, και μειώνει το ποσοστό των επιστροφών από 75% σε 73%. Σε κάθε περίπτωση, τα ποσοστά αυτά των επιστροφών είναι πάρα πολύ υψηλά και δεν υφίστανται πουθενά στην Ευρώπη. Προτάθηκε από τον Υπουργό Υγείας να υπάρξει άλλη μια συνάντηση την επόμενη εβδομάδα με τον Υπουργό Οικονομικών, με τη συμμετοχή ορισμένων εκπροσώπων του κλάδου μας, για να συζητηθεί περαιτέρω αυτή η υποχρηματοδότηση.

- Ήταν το μοναδικό θέμα της εν λόγω σύσκεψης;

Κοιτάξτε. Το δεύτερο θέμα που συζητήθηκε ήταν η απόφαση του Υπουργείου Υγείας να χωρίσει τον προϋπολογισμό για τα φάρμακα λιανικής σε τρεις ξεχωριστούς προϋπολογισμούς: φάρμακα on-patent, φάρμακα off-patent και γενόσημα. Αυτό είναι κάτι στο οποίο ο ΣΦΕΕ αντιτίθεται ξεκάθαρα, διότι πρόκειται για έναν διαχωρισμό που δεν στηρίζεται σε κάποια λογική που να έχει σχέση με θεραπευτικές κατηγορίες ή ενδείξεις, παρά μόνο στη νομική βάση των προϊόντων. Διασφαλίζεται έτσι υψηλή προβλεψιμότητα για γενόσημα και off patent προϊόντα και τα καινοτόμα προϊόντα εισέρχονται σε ακόμη πιο υψηλή αβεβαιότητα. Ταυτόχρονα καταστρατηγείται και η λογική των κλειστών προϋπολογισμών στο κανάλι των ιδιωτικών φαρμακείων αφού θα ισχύουν άλλα για τα πρωτότυπα και άλλα για τα γενόσημα της ίδιας θεραπευτικής κατηγορίας. Άλλη μια απόφαση λοιπόν που ενισχύει τις στρεβλώσεις και μειώνει την προβλεψιμότητα για τη φαρμακευτική καινοτομία.

- Θα λέγατε ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν απογοητευθεί από την πορεία της κυβερνητικής πολιτικής στο Φάρμακο;

Πρέπει να σημειωθεί ότι δυστυχώς αρκετά διαρθρωτικά μέτρα που είχαν αναγγελθεί το πρώτο τρίμηνο του 2024 καθυστερούν και δεν έχουν αποδώσει ακόμα τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Ο ΣΦΕΕ εκτιμά τις προσπάθειες του Υπουργείου Υγείας που έχουν γίνει μέχρι σήμερα για τον εξορθολογισμό του συστήματος και τη θέσπιση του Μεταβατικού Συστήματος Αποζημίωσης (Ταμείο Καινοτομίας), ωστόσο απαιτείται επαναξιολόγηση της χρηματοδότησης του φαρμάκου, λαμβάνοντας υπόψη τη ζωτική ανάγκη ενίσχυσης της καινοτομίας, η οποία είναι τόσο απαραίτητη για την υγεία και την ευημερία των Ελλήνων πολιτών.

- Πιστεύετε ότι υπάρχουν δημοσιονομικά περιθώρια για να προστεθούν άλλα 50 εκατ. ευρώ, προκειμένου να απομειωθεί το clawback επί της δημόσιας νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης για το έτος 2024;

Σαφώς και υπάρχουν τα δημοσιονομικά περιθώρια να προστεθούν επιπλέον 50 εκατ. ευρώ στη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη και σε κάθε περίπτωση μπορούν να βρεθούν. Βλέπουμε πως σε άλλους τομείς βρίσκονται τρόποι για έκτακτες ενισχύσεις. Αλλά τώρα φαίνεται για μια ακόμη φορά, πως η εμμονή των κυβερνήσεων να αναλάβουν οποιαδήποτε δέσμευση για ένα ανώτατο όριο υποχρεωτικών επιστροφών, τροφοδοτεί τον εφησυχασμό και αίρει το αίσθημα επείγοντος για τη λήψη ουσιαστικών μέτρων για την δημόσια χρηματοδότηση και την πολιτική του φαρμάκου.

Είναι γνωστό πως η δημόσια κατά κεφαλήν δαπάνη για φαρμακευτικά και άλλα υγειονομικά αναλώσιμα είναι χαμηλότερη του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη (εξωνοσοκομειακή και νοσοκομειακή) δεν επαρκεί να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού της χώρας μας. Τα τελευταία 3 χρόνια η συνεισφορά της φαρμακοβιομηχανίας στη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη – μέσω επιστροφών- είναι παραπάνω από τη συμβολή του κράτους. Με άλλα λόγια, η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη έχει μειωθεί τόσο πολύ που από το 2022 και μετά η φαρμακοβιομηχανία καλύπτει μεγαλύτερο μέρος της φαρμακευτικής δαπάνης (πάνω από το 50%) από ό,τι η Πολιτεία. Αυτό αποτελεί ευρωπαϊκό ρεκόρ.

- Κύριε πρόεδρε, θεωρείτε ότι ο υπουργός Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, έχει τα περιθώρια για να σας πει διαφορετικά πράγματα για το clawback, σε σχέση με όσα σας ανέφερε ο Άδωνις Γεωργιάδης, κατά τη διάρκεια της ευρείας σύσκεψης;

Ευελπιστούμε ότι ο Υπουργός Οικονομικών που είναι ένας άνθρωπος που καλείται να διαχειριστεί την αλήθεια των αριθμών, εφόσον του εκθέσουμε το μέγεθος του προβλήματος, θα μας ακούσει. Η υποχρηματοδότηση της φαρμακευτικής δαπάνης - αποτέλεσμα της 8χρονης οικονομικής κρίσης και των μνημονίων – έχει ως αποτέλεσμα την υπερφορολόγηση των φαρμακευτικών επιχειρήσεων μέσω των υποχρεωτικών επιστροφών (clawback & rebates). Το κενό στη χρηματοδότηση της φαρμακευτικής δαπάνης δεν καλύφθηκε ποτέ, με άλλα λόγια βγήκαμε από τα μνημόνια το 2018, αλλά ποτέ δεν έγινε σταδιακή αναπροσαρμογή της φαρμακευτικής δαπάνης. Αυτό σίγουρα έχει επιπτώσεις, ειδικά στην καινοτομία. Σύμφωνα με τη μελέτη της IQVIA (2025) για τη διαθεσιμότητα των καινοτόμων φαρμάκων στη χώρα μας, μόνο ένα (1) στα πέντε (5) καινοτόμα φάρμακα της τελευταίας τετραετίας είναι διαθέσιμο στην ελληνική αγορά. Μάλιστα, το δεινό επιχειρηματικό κλίμα που διαμορφώνουν η υποχρηματοδότηση του φαρμάκου και οι υπέρογκες υποχρεωτικές επιστροφές έχει σαν συνέπεια σχεδόν τα μισά (49%) από τα νέα καινοτόμα φάρμακα να μην καταστούν κατά πάσα πιθανότητα διαθέσιμα για τους Έλληνες ασθενείς στο άμεσο μέλλον.