Τρεις νέες ψηφιακές εφαρμογές με τις οποίες θα «κλειδώνει» ηλεκτρονικά ο αποκλεισμός των ανηλίκων από την πρόσβαση σε προϊόντα καπνού και στο αλκοόλ έδωσαν την Τετάρτη το πρωί στη δημοσιότητα, με συνέντευξη Τύπου, ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, ο υφυπουργός Υγείας, αρμόδιος για τα θέματα της Ψυχικής Υγείας και των Εξαρτήσεων, Δημήτρης Βαρτζόπουλος, και ο γενικός γραμματέας Δημοσίας Τάξης, Παναγιώτης Στάθης.
Οι εφαρμογές που στόχο έχουν το "μπλόκο" στην πρόσβαση ανηλίκων σε αλκοόλ και καπνικά προϊόντα
Τα νέα μέτρα, τα οποία παρουσιάστηκαν την περασμένη Δευτέρα στον ίδιον τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, στο Μέγαρο Μαξίμου, και ανέλυσε ο Δημήτρης Παπαστεργίου, έχουν ως εξής:
* Ψηφιακό Μητρώο Ελέγχου Προϊόντων - «alto.gov.gr», όπου καλούνται να εγγραφούν έως τις 31 Ιανουαρίου του 2026 όλες οι επιχειρήσεις που πωλούν Προϊόντα Καπνού, Αλκοόλ και λοιπά Μη Καπνικά Προϊόντα, όπως για παράδειγμα προϊόντα άτμισης. Με την εγγραφή στο Ψηφιακό Μητρώο εκδίδεται έγγραφο που φέρει QR code. Με τον τρόπο αυτό, διευκολύνονται οι έλεγχοι νομιμότητας που διενεργούν οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές. Κατά τους επιτόπιους ελέγχους θα υπάρχει η δυνατότητα τόσο σκαναρίσματος του QR code του εγγράφου, όσο και επιβεβαίωσης εγγραφής στο Μητρώο. Φυσικά και νομικά πρόσωπα που δε θα εγγραφούν στο Μητρώο θα απαγορεύεται να πωλούν τα προαναφερόμενα προϊόντα. Σε περίπτωση πώλησης ή διάθεσης από μη εγγεγραμμένα πρόσωπα, ανακαλείται η χορηγηθείσα άδεια πώλησης ή ο σχετικός Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.). Στόχος του alto.gov.gr είναι ο αποτελεσματικός έλεγχος της αγοράς και η εξασφάλιση ότι η διάθεση των σχετικών προϊόντων πραγματοποιείται με πλήρη συμμόρφωση προς το θεσμικό πλαίσιο που απαγορεύει την πώλησή τους σε ανήλικους.
* Αναγγελία Ιδιωτικής Εκδήλωσης μέσω gov.gr – «events.gov.gr». Η πλατφόρμα λειτουργεί ως ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό Μητρώο για την καταχώριση και παρακολούθηση εκδηλώσεων με συμμετοχή ανηλίκων με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και τον έλεγχο των εκδηλώσεων αυτών. Ιδιοκτήτες νυχτερινών κέντρων, στα οποία σε κανονική λειτουργία η είσοδος ανηλίκων δεν επιτρέπεται, εισέρχονται στο events.gov.gr όπου και δηλώνουν την εκδήλωση με τη συμμετοχή ανηλίκων. Στη συνέχεια οι διοργανωτές, για παράδειγμα ένα φροντιστήριο, μια σχολή χορού, αποδέχονται μέσω της πλατφόρμας την εκδήλωση και παράγεται ένα ιδιωτικό συμφωνητικό το οποίο φέρει QR code και αποθηκεύεται στις «Θυρίδες Πολίτη» στο gov.gr και στο Gov.gr Wallet του επιχειρηματία και του διοργανωτή. Σε περίπτωση ελέγχου επιδεικνύουν το ιδιωτικό συμφωνητικό, ώστε να αποδειχθεί και μέσω του ελέγχου του QR code η νομιμότητα της εκδήλωσης.
* Ο Μηχανισμός Επαλήθευσης Ηλικίας μέσω του Gov.gr Wallet και του Kids Wallet τόσο για το φυσικό όσο και για το ψηφιακό περιβάλλον: Πρόκειται για την ένταξη της ευρωπαϊκής τεχνικής προσέγγισης για το «age verification» στο Gov.gr Wallet και στο Kids Wallet. Με τον τρόπο αυτό, εφαρμόζεται ένας σύγχρονος και ασφαλής μηχανισμός επαλήθευσης ηλικίας, με την απαραίτητη προστασία των προσωπικών δεδομένων. Πιο συγκεκριμένα: α) Όσον αφορά στα σημεία λιανικής πώλησης, οι πωλητές επιλέγουν στην εφαρμογή Gov.gr Wallet την ηλικιακή ομάδα για την επαλήθευση της ηλικίας (π.χ. πάνω από 15) και εμφανίζεται ένα QR code. Ο πιθανός αγοραστής σκανάρει το QR code μέσω είτε του Gov.gr Wallet, είτε του Kids Wallet και επιτρέπει την κοινοποίηση του πιστοποιητικού επιβεβαίωσης της ηλικίας. Στο Gov.gr Wallet του πωλητή εμφανίζεται πράσινη ή κόκκινη σήμανση ανάλογα με το εάν επιτρέπεται ή όχι η πώληση του προϊόντος βάσει της ηλικίας, β) Όσον αφορά στα διαδικτυακά καταστήματα, ο πολίτης σκανάρει από το Gov.gr Wallet και το Kids Wallet το QR code που εμφανίζεται στο περιβάλλον του διαδικτυακού καταστήματος. Με αυτόν τον τρόπο, τα διαδικτυακά καταστήματα λαμβάνουν μόνο την πληροφορία της ηλικίας (π.χ. πάνω από 18), ώστε να επιτρέψουν ή να αποτρέψουν την αγορά του προϊόντος (π.χ. προϊόν καπνού, αλκοόλ ή ταινία).
Από την δική του πλευρά, ο Άδωνις Γεωργιάδης τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι «στόχος είναι να προστατέψουμε τα παιδιά μας», καθώς, όπως σημείωσε ο ίδιος, «πολλοί ανήλικοι ισχυρίζονται ότι δεν έχουν ταυτότητα ή προσκομίζουν πλαστές ταυτότητες. Ο έλεγχος θα γίνεται τώρα με το κινητό τηλέφωνο και θα αφαιρούνται όλες οι μέχρι σήμερα δικαιολογίες».
Ο Δημήτρης Βαρτζόπουλος, στη συνέχεια, σημείωσε ότι «υπάρχει συνειδητοποίηση πως η χρήση των προϊόντων αυτών έχει τεράστιες επιπτώσεις στο μέλλον των παιδιών», ενώ ο Παναγιώτης Στάθης υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι «η προστασία των νέων από τα προϊόντα αυτά και το διαδίκτυο είναι στόχος της κυβέρνησης», καθώς και ότι «οι βεβαιώσεις παραβάσεων, κατά το δεκάμηνο του 2025, έχουν αυξηθεί κατά 50%, σε σχέση με το 2024».
Πρωτοβουλία Άδωνι Γεωργιάδη για την κατανάλωση αλκοόλ από ανήλικους
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πολύ καλά πληροφορημένες πηγές του parapolitika.gr, μία μεγάλη πρωτοβουλία, η οποία θα αφορά την πιο ευαίσθητη ηλικιακή κατηγορία του πληθυσμού της χώρας μας, τους ανηλίκους, μελετά να αναλάβει ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης.
Μετά από τον πρόσφατο θάνατο της 16χρονης κοπέλας έξω από κλαμπ, στο Γκάζι του κέντρου της Αθήνας, και μετά από την αποκάλυψη του parapolitika.gr, σύμφωνα με την οποία πέντε ανήλικοι, διαδοχικά και από διαφορετικές παρέες και από διαφορετικά σημεία της πρωτεύουσας, διακομίσθηκαν μία εβδομάδα αργότερα, με ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ και με απώλεια συνείδησης λόγω κατανάλωσης αλκοόλ, στο τμήμα επειγόντων περιστατικών (ΤΕΠ) του νοσοκομείου Παίδων της Αθήνας «Π. και Α. Κυριακού», ο Άδωνις Γεωργιάδης εξετάζει επισταμένως το ισχυρό ενδεχόμενο να διευρύνει άμεσα και στους ανηλίκους την ενημερωτική καμπάνια του υπουργείου Υγείας και των εταιρειών εμπορίας αλκοολούχων ποτών.
Ο Άδωνις Γεωργιάδης θα ενσωματώσει, λοιπόν, στην εν λόγω καμπάνια το δραματικό όσο και κατεπείγον μήνυμα για την αυστηρή απαγόρευση της κατανάλωσης αλκοόλ από τους ανηλίκους, ενώ ο ίδιος ο υπουργός Υγείας θα μεριμνήσει, προκειμένου το εν λόγω μήνυμα να φτάσει και στον τελευταίο ανήλικο συνάνθρωπό μας στη χώρα.
Οι παιδίατροι, Αρετή Μανιώτη και Ανδρέας Ηλιάδης, μιλούν στο parapolitika.gr για τις επιπτώσεις της κατανάλωσης αλκοόλ στους ανηλίκους
Η επιμελήτρια Β’ – παιδίατρος του ΤΕΠ του νοσοκομείου παίδων της Αθήνας «Π. και Α. Κυριακού», Αρετή Μανιώτη, η οποία είναι μεταξύ των παιδιάτρων, οι οποίοι «υποδέχονται» και φροντίζουν τα περιστατικά ανηλίκων με απώλεια συνείδησης ή άλλες σοβαρές επιπλοκές στην υγεία τους, λόγω κατανάλωσης αλκοόλ, στο ΤΕΠ του νοσοκομείου «Π. και Α. Κυριακού», τονίζει τα εξής στο parapolitika.gr: «Κι όμως, το αλκοόλ δεν είναι απλώς “μια γουλιά για το καλό”. Είναι νομικά απαγορευμένο για τους ανηλίκους, και επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι δεν υπάρχει “ασφαλής” ποσότητα για έναν αναπτυσσόμενο εγκέφαλο. Από την πρώτη κιόλας γουλιά, η αιθανόλη, που είναι λιπόφιλο μόριο, διαπερνά τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και επηρεάζει τον εγκέφαλο των εφήβων, ο οποίος βρίσκεται ακόμη σε φάση ωρίμανσης. Ο προμετωπιαίος φλοιός, υπεύθυνος για τον έλεγχο των παρορμήσεων, τη λήψη αποφάσεων και την αυτορρύθμιση, είναι το τελευταίο τμήμα που ολοκληρώνεται — και το πρώτο που “παραλύει” από το αλκοόλ. Παράλληλα, ο ιππόκαμπος, κέντρο της μνήμης και της μάθησης, γίνεται κυριολεκτικά “στόχος”. Μελέτη του Journal of Neuroscience (2022) έδειξε ότι η κατανάλωση αλκοόλ στην εφηβεία συσχετίζεται με αλλοιώσεις στη δομή της λευκής ουσίας και συρρίκνωση του εγκεφαλικού ιστού. Οι βλάβες αυτές μπορεί να είναι μερικώς αναστρέψιμες, αλλά οι επαναλαμβανόμενες καταναλώσεις αυξάνουν τον κίνδυνο μόνιμων επιπτώσεων».
Τελικά, ποιος είναι ο λόγος για τον οποίον οι ανήλικοι βιώνουν τόσο καταστροφικές για την υγεία και την ίδια τη ζωή τους καταστάσεις μετά από κατανάλωση αλκοόλ; Η Αρετή Μανιώτη είναι κατατοπιστική και σαφής: «Οι ανήλικοι επηρεάζονται πολύ περισσότερο από το αλκοόλ σε σχέση με τους ενήλικες για τρεις βασικούς λόγους. Ο πρώτος είναι ότι ο εγκέφαλός τους βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης και διαμόρφωσης, καθιστώντας τις νευροδομές πιο ευαίσθητες στα αποτελέσματα της αιθανόλης. Ο δεύτερος είναι ότι τα ηπατικά ένζυμα που μεταβολίζουν το αλκοόλ είναι λιγότερα και ανώριμα, με αποτέλεσμα το αλκοόλ να παραμένει περισσότερο στον οργανισμό και να ασκεί μεγαλύτερη τοξική επίδραση στους ιστούς. Ο τρίτος λόγος είναι το χαμηλότερο σωματικό βάρος και ο μικρότερος όγκος κατανομής, που σημαίνει ότι η ίδια ποσότητα αλκοόλ οδηγεί σε πολύ υψηλότερη συγκέντρωση στο σώμα ενός ανηλίκου σε σχέση με έναν ενήλικα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το αλκοόλ επηρεάζει σημαντικά τους νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου στους εφήβους. Αυξάνει τη δραστηριότητα του GABA, προκαλώντας χαλάρωση, υπνηλία και μειωμένα αντανακλαστικά, ενώ μειώνει το γλουταμινικό, επιβραδύνοντας τη σκέψη και τη μνήμη. Παράλληλα, αυξάνει την απελευθέρωση ντοπαμίνης στο κέντρο ανταμοιβής, προκαλώντας ευφορία, και οδηγώντας έως και τέσσερις φορές περισσότερο σε εθισμό σε σχέση με τους ενήλικες».
Η Αρετή Μανιώτη προσθέτει αφοπλιστικά: «Η κατανάλωση αλκοόλ δεν επηρεάζει μόνο τους νευροδιαβιβαστές αλλά έχει ευρύ φάσμα βιολογικών συνεπειών στους εφήβους. Καταστέλλει την ανάπτυξη και την έναρξη της ήβης, επηρεάζοντας τον άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων και μειώνοντας την έκκριση βασικών ορμονών όπως τα οιστρογόνα και η τεστοστερόνη. Στα αγόρια αυτό προκαλεί καθυστέρηση στην ανάπτυξη των γεννητικών οργάνων και γυναικομαστία, ενώ στα κορίτσια οδηγεί σε διαταραχές του κύκλου. Παράλληλα, καταστέλλεται η έκκριση αυξητικής ορμόνης και μειώνεται η σύνθεση βιταμίνης D, αυξάνοντας τον κίνδυνο οστεοπενίας. Η επίδραση στον άξονα στρες διαταράσσει την παραγωγή κορτιζόλης, με αποτέλεσμα διαταραχές στον ύπνο: το αλκοόλ διευκολύνει την έναρξη του ύπνου αλλά κατακερματίζει τα στάδια του, μειώνοντας τον βαθύ ύπνο και τον ύπνο REM ακόμη και για 2–3 ημέρες μετά. Διαταράσσει τον μεταβολισμό της γλυκόζης, αυξάνοντας τον κίνδυνο παχυσαρκίας, ενώ επιβαρύνεται το ήπαρ και τα νεφρά, και το καρδιοαναπνευστικό σύστημα επηρεάζεται αρνητικά με αρρυθμίες, αυξημένη αρτηριακή πίεση και φλεγμονώδεις διεργασίες. Τέλος, η κατανάλωση νοθευμένων ποτών με μεθανόλη ή βαρέα μέταλλα προσθέτει σοβαρούς κινδύνους, όπως οξεία δηλητηρίαση, τύφλωση (10 ml μεθανόλης) ή ακόμη και καρδιακή ανακοπή (30 ml μεθανόλης)».
Ίσως η πιο σημαντική συμβουλή της παιδιάτρου, Αρετής Μανιώτη, την οποία απευθύνει σε όλους μας διά μέσου του parapolitika.gr να είναι η εξής, η κατακλείδα της συζήτησής μας μαζί της: «Το αλκοόλ δεν είναι παιχνίδι. Δεν είναι “δοκιμή ενηλικίωσης”. Είναι μια επικίνδυνη παρανόηση που μπορεί να αφήσει μόνιμα σημάδια σε έναν εγκέφαλο που μόλις ανθίζει. Και καθήκον μας, ως γονείς και γιατροί, είναι να τον προστατεύσουμε πριν είναι πολύ αργά».
"Όλο και πιο συχνά οδηγούνται στις ΜΕΘ"...
Πολύτιμη για το θέμα είναι επίσης η επιστημονική γνώμη και θέση ενός θαυμάσιου ανθρώπου και σπουδαίου παιδιάτρου της χώρας μας, του διευθυντή της μονάδας εντατικής θεραπείας Παίδων (ΜΕΘ Παίδων) του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Ρίου, Ανδρέα Ηλιάδη.
Ο Ανδρέας Ηλιάδης, χωρίς να «μασάει» τα λόγια του και με αξιοσημείωτη σαφήνεια, εξηγεί στο parapolitika.gr σχετικά: «Τα τελευταία χρόνια γινόμαστε όλο και περισσότερο μάρτυρες εισαγωγών μικρών παιδιών στις μονάδες εντατικής θεραπείας Παίδων, με οξεία δηλητηρίαση από αλκοόλη. Θεωρώ αυτό το θέμα ως εξαιρετικά σοβαρό, γιατί πρόκειται περί μίας πολύ σοβαρής δηλητηρίασης, η οποία, κάλλιστα, μπορεί να απειλήσει ακόμη και την ίδια τη ζωή των μικρών παιδιών.
Απευθύνω έκκληση, σαν γιατρός των παιδιών και, ειδικά, σαν εντατικολόγος Παίδων, προς τις οικογένειες των μικρών παιδιών να είναι πάρα πολύ αυστηροί ως προς αυτό το θέμα. Η ζωή των παιδιών μας είναι τόσο σημαντική και πολύτιμη και είναι κρίμα να απειλείται από αυτό το δηλητήριο, το οποίο ονομάζεται αλκοόλ.
Τέλος, θα ήθελα να προσθέσω ότι, κατά την γνώμη μου, κακώς πάντα μπαίνει στον παρονομαστή του ‘κλάσματος’ η πιθανότητα το αλκοόλ, που καταναλώθηκε από ανήλικο, να ήταν νοθευμένο. Πρέπει όλοι να γνωρίζουν και να κατανοήσουν βαθιά ότι, όταν αναφερόμαστε σε ανηλίκους, το δηλητήριο είναι ένα και λέγεται αλκοόλ. Συνεπώς, για τους ανηλίκους δεν υπάρχει ‘καλό’ και ‘κακό’ αλκοόλ. Υπάρχει ένα και αυτό είναι θανατηφόρο».