Μία πολύ σημαντική εξέλιξη σημειώθηκε πρόσφατα στη χώρα μας, μία εξέλιξη η οποία αφορά τους ασθενείς με Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου (ΙΦΝΕ). Συγκεκριμένα, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) ενέκρινε πρόσφατα νέα θεραπευτική ένδειξη για τα τελικά προϊόντα της φαρμακευτικής κάνναβης, επεκτείνοντας ουσιαστικά το πεδίο της χρήσης τους στην Ελλάδα. Η εξέλιξη αυτή αφορά ασθενείς με ΙΦΝΕ, δηλαδή με ελκώδη κολίτιδα ή νόσο Crohn, και διαφοροποιείται ουσιαστικά από τις μέχρι σήμερα εγκεκριμένες ενδείξεις.

Οι έως τώρα ενδείξεις για τη φαρμακευτική κάνναβη

Μέχρι σήμερα, η φαρμακευτική κάνναβη στην Ελλάδα ενδείκνυται, μεταξύ άλλων, για:

- ναυτία και έμετο από αντικαρκινικές ή αντι-ιικές θεραπείες,

- χρόνιο και νευροπαθητικό πόνο,

- σπαστικότητα σε σκλήρυνση κατά πλάκας ή κακώσεις του νωτιαίου μυελού,

- ενίσχυση της όρεξης στην παρηγορητική φροντίδα.

Η νέα ένδειξη για ΙΦΝΕ: τι αλλάζει


Η νέα εγκεκριμένη ένδειξη αφορά τη συμπτωματική αντιμετώπιση:

- κοιλιακού άλγους,

- διάρροιας,

- ναυτίας,

- ανορεξίας,

σε ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα ή νόσο Crohn.

Ιδιαίτερης σημασίας, μάλιστα, είναι το γεγονός ότι, για την ΙΦΝΕ, η φαρμακευτική κάνναβη μπορεί να εξεταστεί νωρίτερα στη θεραπευτική στρατηγική, ως συμπωματική αντιμετώπιση αρχικής επιλογής , πάντα κατά την ιατρική κρίση και χωρίς να αντικαθιστά τις καθιερωμένες θεραπείες της νόσου.

Διεθνής εμπειρία: Τι δείχνουν άλλες χώρες

Σε χώρες με μεγαλύτερη εμπειρία στη θεραπευτική χρήση της κάνναβης, όπως ο Καναδάς, το Ισραήλ και ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη, η χρήση της σε ασθενείς με ΙΦΝΕ έχει μελετηθεί εκτενώς σε πραγματικές συνθήκες (real-world data).

Τα δεδομένα αυτά δείχνουν:

- σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων, όπως πόνος, διάρροια και ανορεξία,

- βελτίωση της ποιότητας ζωής,

- μείωση της ανάγκης για συμπτωματικά φάρμακα σε ορισμένους ασθενείς.

Η δράση της αποδίδεται κυρίως στη ρύθμιση του ενδοκανναβινοειδούς συστήματος, το οποίο εμπλέκεται στη φλεγμονή, την κινητικότητα του εντέρου και την αίσθηση του πόνου.

Ένα νέο κεφάλαιο στη θεραπευτική προσέγγιση της ΙΦΝΕ

Η έγκριση της νέας ένδειξης από τον ΕΟΦ αποτελεί ένα ποιοτικό βήμα για τη θεραπευτική κάνναβη στην Ελλάδα. Για πρώτη φορά, ανοίγει ο δρόμος για χρήση της όχι μόνο ως λύση έσχατης ανάγκης, αλλά ως ενσωματωμένο συμπτωματικό εργαλείο στη διαχείριση μιας χρόνιας και επιβαρυντικής νόσου, όπως η ΙΦΝΕ. Πάντα με ιατρική καθοδήγηση, σαφείς ενδείξεις και σε συνδυασμό με τις καθιερωμένες θεραπείες, η φαρμακευτική κάνναβη αποκτά πλέον έναν πιο ουσιαστικό ρόλο στη σύγχρονη κλινική πράξη. Επίσης, η ένταξη της φαρμακευτικής κάνναβης στη θεραπευτική προσέγγιση της Ιδιοπαθούς Φλεγμονώδους Νόσου του Εντέρου σηματοδοτεί μια ουσιαστική αλλαγή φιλοσοφίας στη διαχείριση των χρόνιων συμπτωμάτων, τα οποία επιβαρύνουν την καθημερινότητα των ασθενών.

Πρόκειται για μια θεραπευτική επιλογή που δεν στοχεύει απλώς στη νόσο, αλλά στον ίδιο τον άνθρωπο: στον πόνο που περιορίζει τη λειτουργικότητα, στη ναυτία που εξαντλεί, στη διάρροια που απομονώνει κοινωνικά, στην απώλεια όρεξης που υπονομεύει τη θρέψη και τη δύναμη του οργανισμού. Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι, για πολλούς ασθενείς με ΙΦΝΕ, η χρήση της φαρμακευτικής κάνναβης συνοδεύεται από αισθητή βελτίωση της ποιότητας ζωής, καλύτερο έλεγχο των καθημερινών συμπτωμάτων και μεγαλύτερη αίσθηση ευεξίας. Δεν είναι τυχαίο ότι σε χώρες με μακρά εμπειρία στη θεραπευτική κάνναβη, η χρήση της έχει ενσωματωθεί στη σύγχρονη κλινική πράξη, ως πολύτιμο συμπλήρωμα της βασικής αγωγής.

Η πρόσφατη έγκριση από τον ΕΟΦ αναγνωρίζει ακριβώς αυτή την αξία: μια θεραπεία ελεγχόμενη, ιατρικά καθοδηγούμενη και προσανατολισμένη στην ανακούφιση του ασθενούς, όχι ως υποκατάστατο, αλλά ως ενισχυτικό εργαλείο.