Αν ψάχναμε να βρούμε τον πραγματικό πλούτο μιας κοινωνίας, μιας χώρας και του κόσμου ολόκληρου, αυτός θα ήταν σίγουρα τα παιδιά. Τα παιδιά ήταν και είναι η προσωποποίηση της αθωότητας και της ελπίδας για ένα καλύτερο μέλλον. Σε κάθε εποχή και σε κάθε κοινωνία, στα παιδιά εναπόκεινται όλες οι ελπίδες για την πρόοδο και έναν καλύτερο τρόπο ζωής.

Εμείς ως μεγαλύτεροι, ως γονείς και συγγενείς, ως άνθρωποι υπεύθυνοι, έχουμε πάντα μια υποχρέωση απέναντι στα παιδιά: Να τους προσφέρουμε όσο το δυνατόν καλύτερη και ασφαλέστερη παιδική ηλικία, μακριά από κινδύνους, σωματικούς και ψυχολογικούς, ώστε να μετεξελιχθούν σε δυναμικούς, ολοκληρωμένους ενήλικες που θα συνεχίσουν την προστασία των δικών τους παιδιών εις το διηνεκές.

Στο πλαίσιο αυτό, κάθε μορφή παιδικής κακοποίησης, σωματικής, ψυχολογικής και σεξουαλικής, δεν είναι απλά κοινωνικό πρόβλημα. Είναι ένα πραγματικό έγκλημα προς την επόμενη γενιά και προς την κοινωνία.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΙΖΑ - Εταιρία κατά της Κακοποίησης του Παιδιού, στην Ελλάδα κάθε χρόνο πέφτουν θύματα κακοποίησης περίπου 7.500 παιδιά. Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο, 7 στους 10 Έλληνες δήλωσαν ότι έχουν αντιληφθεί κάποιο περιστατικό παιδικής κακοποίησης. Το 93% είπαν ότι θα κατήγγειλαν άμεσα στις αρχές περιστατικό σωματικής ή σεξουαλικής κακοποίησης παιδιού που θα αντιλαμβάνονταν με το 52% να αναφέρει ότι θα επενέβαιναν επιτόπου οι ίδιοι. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην αντίστοιχη έρευνα στις ΗΠΑ το ποσοστό αυτό ήταν μόνο 36%.

Σημαντικό είναι ότι από όσους είπαν ότι δεν θα επενέβαιναν, κάποιοι μόνο απάντησαν ότι θα φοβόνταν για τη δική τους σωματική ακεραιότητα και θα ήθελαν «να μην μπλέξουν». Αυτό το μικρό ποσοστό, υποδιαίρεση ενός ήδη μικρού ποσοστού, δείχνει ότι η κοινωνία μας έχει πάει μπροστά και το «ου μπλέξεις» αποτελεί μια ξεπερασμένη νοοτροπία όταν διαπράττονται μπροστά μας εγκλήματα. Κάποτε υπήρχε η αναχρονιστική αντίληψη ότι «το ξύλο στρώνει» τα παιδιά. Ευτυχώς οι κοινωνίες έχουν ξεπεράσει αυτή τη φάση. Τώρα ελάχιστοι πιστεύουν κάτι τέτοιο, πάντως σίγουρα όχι οι νέοι γονείς.

Μιλώντας για παιδική κακοποίηση δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τη μάστιγα της εποχής μας, το bullying. Η σωματική και συναισθηματική βία προς ένα παιδί δεν μπορεί να ασκηθεί μόνο μέσα σε ένα σπίτι αλλά και έξω από αυτό, στο σχολείο, στην παρέα, στις δραστηριότητες, όχι από μεγαλύτερους αλλά από συνομηλίκους. Το θέμα του bullying και του ηλεκτρονικού αντίστοιχού του, του cyber-bullying είναι ένα τεράστιο ζήτημα, για την καταπολέμηση του οποίου εργάζονται εδώ και χρόνια άτομα και φορείς. Είναι καθήκον της Πολιτείας να μεριμνήσει συνολικά για το συντονισμό προσπαθειών και φορέων και να δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο αντιμετώπισης του φαινομένου, σε όλες τις εκφάνσεις του.

Εμείς οι «μεγάλοι», οι γονείς, οι συγγενείς ακόμα και οι οικογενειακοί φίλοι, οι γείτονες ή και άγνωστοι που γνωρίζουμε το σωστό από το λάθος, έχουμε τεράστια, κοινωνική, ηθική αλλά και ανθρώπινη ευθύνη να χρησιμοποιούμε αυτή τη γνώση προς όφελος των παιδιών σε όλες τις περιπτώσεις, είτε αυτή είναι κακοποίηση, παραμέληση ή bullying.

Είναι πιο εύκολο από όσο νομίζουμε για εμάς τους μεγαλύτερους να προστατέψουμε τα παιδιά από κάθε μορφής κακοποίηση και bullying:

Πρώτα από όλα, χρειάζεται να ενημερωθούμε σωστά εμείς οι ίδιοι για το τι ακριβώς σημαίνει κακοποίηση, παραμέληση και bullying, ποιες πράξεις και παραλείψεις συμπεριλαμβάνουν και να ενημερώσουμε με τη σειρά μας τους οικείους μας. Υπάρχει σημαντικό πληροφοριακό υλικό στο Διαδίκτυο, από φορείς όπως το Χαμόγελο του Παιδιού, η ΕΛΙΖΑ-Εταιρία Κατά της Κακοποίησης του Παιδιού, η Ένωση «Μαζί για το Παιδί» και άλλοι.

Μετά, χρειάζεται να μιλήσουμε με τα παιδιά μας, με τρόπο κατανοητό για το φαινόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης αλλά και της λεκτικής και σωματικής κακοποίησης, είτε προέρχεται από μεγαλύτερους, είτε από συνομήλικους. Μπορούμε να συμβουλευτούμε τις πηγές πληροφόρησης ή έναν παιδοψυχολόγο για τους ενδεδειγμένους τρόπους. Είναι σημαντικό να τα μάθουμε να προστατεύουν τον εαυτό τους, να βάζουν και να τηρούν όρια. Χρειάζεται να μάθουν να υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους και να καταγγέλλουν την οποιαδήποτε περίπτωση που κάποιος πάει να τα παραβιάσει.

Όλα αυτά ανήκουν στο τομέα της ενημέρωσης και της πρόληψης. Μετά από την πρόληψη όμως έρχεται η καταστολή.

Εάν υποπέσει στην αντίληψή μας ότι κάποιο παιδί βιώνει στο περιβάλλον του παραμέληση ή κακοποίηση, σωματική ή σεξουαλική, τηλεφωνούμε αμέσως στη γραμμή βοηθείας 115 25 της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί» ή στην Εθνική Γραμμή SOS 10 56 του Χαμόγελου του Παιδιού και αναφέρουμε το γεγονός, επώνυμα ή ανώνυμα. Οι γραμμές αυτές είναι 24ώρες και λειτουργούν 365 μέρες το χρόνο, ενώ είναι στελεχωμένες από ειδικούς που μπορούν να απαντήσουν και να καθοδηγήσουν κατάλληλα για κάθε περίπτωση. Φυσικά, σε περιπτώσεις εμφανούς κακοποίησης δέον είναι να καλέσουμε άμεσα και την Αστυνομία που είναι ο αρμόδιος κρατικός φορέας και έχει την νόμιμη εξουσία να χειριστεί το περιστατικό.

Το πιο σημαντικό: Δεν κλείνουμε τα μάτια και τα αυτιά μας σε εγκληματικές πράξεις. Εγκληματικές τόσο με την έννοια του Νόμου, όσο και ως προς την σωστή ψυχοσωματική ανάπτυξη των παιδιών. Δεν γυρνάμε το κεφάλι, δεν «κοιτάμε τη δουλειά μας», δεν «φοβόμαστε να μπλέξουμε».

Η υποχρέωση που έχουμε για την προστασία των παιδιών δεν περιορίζεται μόνο στα παιδιά του συγγενικού και φιλικού μας περιβάλλοντος. Έχουμε καθήκον να προστατεύουμε όλα τα παιδιά. Όλα τα παιδιά του κόσμου είναι παιδιά μας και σε όλα αξίζει η καλύτερη, πιο ασφαλής, πιο χαρούμενη παιδική ηλικία. Στο χέρι μας είναι να τους την προσφέρουμε.