Πνευμονικά οζίδια: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε. Αιτία και αντιμετωπιση
Ο Λεωνίδας Παπασταύρου αναλύει
Οι όζοι πνεύμονος (μονήρεις ή πολλαπλοί) εμφανίζονται όλο και συχνότερα, καθώς έχει αυξηθεί ο αριθμός των ανθρώπων, που υποβάλλεται σε αξονική τομογραφία. Οι ενδείξεις για θωρακοχειρουργική παρέμβαση είναι απόλυτα συγκεκριμένες. Ο Διευθυντής της Θωρσκοσκοπικής Χειρουργικής στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών Λεωνίδας Παπασταύρου εξηγεί όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε.
Τι είναι οι πνευμονικοί όζοι;
Οι πνευμονικοί όζοι πάρα πολύ συχνοί δηλαδή φτάνουμε σε μια τάξη του 50% σε ανθρώπους οι οποίοι έχουν ιστορικό και κάνουμε έλεγχο. Είναι πολύ πολύ μικρές αλλοιώσεις έως 3 εκατοστά οι οποίες είναι στον πνεύμονα, σαν μικρογραφία ενός κουμπιού φανταστείτε, και τα οποία τα βρίσκουμε πάρα πολύ συχνά. Βέβαια αυτός ο οποίος έχει πνευμονικούς όζους δεν σημαίνει ότι είναι κατ’ ανάγκη και κακοήθεις αυτοί οι όζοι ή θα εξελιχτούν σε κακοήθεια, θα έλεγα ότι τα περισσότερα είναι καλοήθη απλώς θα πρέπει να προσέξουμε το ιστορικό τους ασθενούς, την ηλικία του, το αν είναι καπνιστής ή όχι. Υπάρχουν συγκεκριμένες μελέτες και συγκεκριμένες οδηγίες στις οποίες συμμετέχω και εγώ πλέον με κατευθυντήριες για την Ελλάδα. Τις έχουμε αποκλειστικά για την Ελλάδα, με ελληνικά δεδομένα και όχι ευρωπαϊκά γενικότερα και τα οποία θα ισχύσουνε πολύ σύντομα από όλους τους πνευμονολόγους και φυσικά από όλους οι οποίοι ασχολούνται με την παθολογία του πνεύμονα ογκολόγους, θωρακοχειρουργούς κλπ οι οποίοι ουσιαστικά θα πάρουν τα ηνία των οδηγιών και θα μπορέσουμε να κατευθύνουμε λιγάκι τον πληθυσμό γενικότερα σε μια διάγνωση ασφαλή χωρίς να υπάρχει κανένα απολύτως λόγο ανησυχίας περαιτέρω.
Πώς διαγιγνώσκεται το αίτιο των πνευμονικών όζων;
Οι όζοι συνήθως δεν έχουν κανένα απολύτως σύμπτωμα ο ρυθμός ανάπτυξης και η ανομοιογένεια και η υφή του όζου όπως εξελίσσεται, η απεικονιστική που μας δίνει αυτό αλλάζει την πρόγνωση και αυτό αλλάζει ουσιαστικά και μας βάζει σε μια ανησυχία ότι αυτό είναι κάτι το οποίο ενδεχομένως να εξελίσσεται χωρίς να μπαίνουμε σε διαδικασίες επεμβατικές άμεσα . Το πρώτο είναι η παρακολούθηση με αξονική πάντα, το οποίο είναι και το gold standard αυτή τη στιγμή σε όλες τις περιπτώσεις, και από εκεί και πέρα αν αυτό μας δείξει κάποια σημεία αλλαγής τότε αμέσως προχωράμε σε πιο επεμβατικές πράξεις όπως είναι η βιοψία με αξονικό τομογράφο, η βιοψία με θωρακοσκοπική μέθοδο ή το PET εάν είναι αυτό άνω του 1 εκατοστού. Δηλαδή οι όζοι που είναι πάνω από 1 εκατοστό υπάρχουν μη επεμβατικές πράξεις όπως είναι η ποζετρονική τομογραφία το λεγόμενο PET με το οποίο μπορούμε να δούμε σε ένα πολύ-πολύ υψηλό ποσοστό αν πρόκειται για κακοήθεια ή όχι. Συνιστάται να γίνεται μια προληπτική εξέταση σε καπνιστές, σε ανθρώπους οι οποίοι έχουν συγκεκριμένο ιστορικό δηλαδή γονείς οι οποίοι να είχαν καρκίνο του πνεύμονα, είναι σε γυναίκες γιατί η ίδια η νόσος ευνοεί τις γυναίκες αλλά και γιατι οι γυναίκες έχουν αυξήσει το κάπνισμά τους τα τελευταία χρόνια. Αυτό αφορά καθολικά τους καπνιστές οιουδήποτε μέσου, δεν αφορά μόνο τους καπνιστές του κλασικού τσιγάρου αφορά και τους καπνιστές των λεγόμενων υποπροιόντων καπνού.
Ποια είναι η αντιμετώπιση τους;
Όταν έχουμε βρει πλέον τον όζο και αυτός μας δίνει κάποια κλινικά στοιχεία τα οποία είναι ύποπτα τότε προχωράμε σε μια βιοψία με αξονικό ή σε ένα PET ή και στα δυο εφόσον το PET είναι θετικό και απευθείας μετά η λύση είναι ότι αυτός ο όζος πρέπει να αφαιρεθεί. Αυτό είναι ένα δικό μας κομμάτι αποκλειστικά στο οποίο μπαίνει η θωρακοσκοπική χειρουργική, οι εμπειρίες δεκαετιών οι προηγούμενες και πλέον η ρομποτική θωρακοσκοπική χειρουργική στην οποία πλέον έχουμε παντρέψει όλη μας την εμπειρία και με μια πολύ μικρή τομή ουσιαστικά ο άνθρωπος μπορεί να βρει λύση και την επόμενη ή την μεθεπόμενη μέρα να εξέλθει του νοσοκομείου χωρίς ουσιαστικά να εχει επιβαρυνθεί στο παραμικρό.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα θωρακοσκοπικής χειρουργικής;
Τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής θωρακοσκοπικής χειρουργικής είναι μικρή τομή, αναίμακτη, με ασφάλεια, χωρίς ανάγκη μεταγγίσεων, στις περισσότερες περιπτώσεις εφόσον δεν είναι επιβαρυμένος ήδη ο ασθενής δεν χρειάζεται να περάσει από ΜΕΘ. Ο χρόνος νοσηλείας είναι πολύ μικρός και πολύ μικρότερος από αυτόν που ήταν δηλαδή έχει αρχίσει και η θωρακοχειρουργική έχοντας όλα αυτά τα όπλα μέσα στη φαρέτρα μας να απομυθοποιείται.
Πρέπει να υπάρχουν χρόνια συσσωρευμένης εμπειρίας από την απλή θωρακοσκοπική δηλαδή χειρουργική με μικροκάμερα και μικροεργαλεία αυτό έχει εξελιχθεί και γίνεται μια πλήρης εκπαίδευση σε ένα ρομποτικό σύστημα και μια αντίστοιχη πιστοποίηση. Δηλαδή δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη πρέπει να έχεις κάποιες συγκεκριμένες ώρες πτήσεις, για να μπορέσεις να πας να δώσεις εξετάσεις και κατόπιν εξετάσεων να μπορέσεις να πιστοποιηθείς κλπ.
Ο Διευθυντής της Θωρσκοσκοπικής Χειρουργικής στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών Λεωνίδας Παπασταύρου