Οι υπερκυτταρικές καταιγίδες αποτελούν -σύμφωνα με την επιστήμη της Μετεωρολογίας- ένα από τα πιο βίαια και πιο καταστροφικά φαινόμενα της φύσης. Πρόκειται για τη δημιουργία σφοδρής χαλαζόπτωσης μέσω συγκεκριμένων ατμοσφαιρικών μηχανισμών.

 

Πώς σχηματίζονται οι υπερκυτταρικές καταιγίδες

Σύμφωνα με δημοσίευμα του «Meteoweb.eu.» οι υπερκυτταρικές καταιγίδες σχηματίζονται με τον εξής τρόπο:

1.Ισχυρά ανοδικά ρεύματα

Ο πρώτος βασικός παράγοντας είναι η παρουσία ισχυρών ανοδικών αλλά και καθοδικών ρευμάτων μέσα στα καταιγιδοφόρα νέφη, κάτι που το βλέπουμε ιδιαίτερα στις υπερκυτταρικές καταιγίδες (supercell). Αυτά τα ανοδικά ρεύματα είναι ικανά να ανυψώσουν τους κόκκους χαλαζιού, διατηρώντας τους παράλληλα αιωρούμενους για αρκετά λεπτά μέσα στο καταιγιδοφόρο νέφος, με αποτέλεσμα να διασχίζουν τμήματα της καταιγίδας που είναι πλούσια σε υγρασία και υδρατμούς. Αυτό ευνοεί ώστε να μεγαλώνει σε διάμετρο το χαλάζι, φτάνοντας σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και σε εντυπωσιακές διαστάσεις.

2.Ατμοσφαιρική αστάθεια

Για να συμβεί όμως το παραπάνω, θα πρέπει σε πρώτη φάση να επικρατήσει έντονη ατμοσφαιρική αστάθεια. Αυτό το φαινόμενο συντελείται όταν υπάρχει σύγκρουση θερμών και ψυχρών αέριων μαζών στα ανώτερα και κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Δηλαδή, δημιουργείται μία θερμική αντίθεση ή αν θέλετε μία θερμοκρασιακή διαφορά μεταξύ των κατωτέρων στρωμάτων της ατμόσφαιρας που είναι πολύ ζεστά και υγρά με τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας που είναι κρύα και ξηρά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να αυξάνονται οι προϋποθέσεις για τον σχηματισμό δυνητικά ισχυρών καταιγίδων.

Με πιο απλά λόγια, η ατμοσφαιρική αστάθεια είναι το «καύσιμο» αν θέλετε για την κατακόρυφη ανάπτυξη καταιγιδοφόρων νεφών κατά την καλοκαιρινή περίοδο, συμμετέχοντας και σε αυτό φυσικά η θέρμανση της ατμόσφαιρας, όπως εξίσου και η έντονη ηλιοφάνεια τις πρωινές ώρες της ημέρας.

3.Υψηλά ποσοστά υγρασίας

Εκτός όμως από την έντονη ατμοσφαιρική αστάθεια και τα ανοδικά ρεύματα, θα πρέπει να υπάρχουν και ικανοποιητικά ποσοστά υγρασίας. Κάθε φορά λοιπόν που ένας κόκκος χαλαζιού περνάει από τμήματα της καταιγίδας που είναι πλούσια σε υγρασία, οι υδρατμοί συμπυκνώνονται και παγώνουν γύρω από τον πυρήνα του, κάνοντάς τον να αναπτυχθεί. Όσο πιο υγρός λοιπόν είναι ο αέρας, τόσο μεγαλύτερη είναι και η πιθανότητα για τον σχηματισμό χαλαζόκοκκων.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο λοιπόν το γεγονός ότι οι ισχυρές καταιγίδες σχηματίζονται τις ημέρες που τα ποσοστά της σχετικής υγρασίας στην ατμόσφαιρα ξεπερνούν το 60% με 70% και ιδιαίτερα όταν έχουμε τον συνδυασμό μίας ασταθούς μάζας αέρα και έντονης ηλιοφάνειας.

 4.Δομή νεφών

Συνήθως τα νέφη που εξελίσσονται σε αυτόν τον τύπο καταιγίδας είναι οι σωρειτομελανίες, που πρόκειται για καταιγιδοφόρα νέφη, στα οποία μπορούν να φτάσουν σε κάποιες περιπτώσεις οι κορυφές τους κοντά στο επίπεδο της στρατόσφαιρας. Ωστόσο, οι υπερκυτταρικές καταιγίδες είναι κάτι πολύ πιο σύνθετο ατμοσφαιρικά.

Στον συγκεκριμένο τύπο καταιγίδας δημιουργείται ο λεγόμενος μεσοκυκλώνας, που πρόκειται για μία μεγάλη δίνη αέρα που ανεβαίνει και περιστρέφεται γύρω από έναν κατακόρυφο άξονα μέσα σε μία ισχυρή καταιγίδα. Επειδή όμως αυτός ο τύπος αέρα είναι κυκλωνικός, το αποτέλεσμα είναι να δημιουργηθούν ισχυροί επιφανειακοί άνεμοι και έντονο χαλάζι, καθώς αυτή η περιστροφική κίνηση του αέρα ευνοεί στην συνεχή ανάπτυξη χαλαζόκοκκων, οι οποίοι όμως σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθούν καταστροφικοί σε σπίτια, αυτοκίνητα και καλλιέργειες όταν πέσουν βίαια στο έδαφος.