Μια σπάνια ανακάλυψη στα βάθη του Νότιου Ωκεανού έφερε στο φως την πρώτη καταγραφή ζωντανού Antarctic gonate καλαμαριού στο φυσικό του περιβάλλον. Το σπάνιο αυτό είδος, που ζει σε εξαιρετικά βάθη, παρατηρήθηκε για πρώτη φορά από ερευνητές σε βάθος που ξεπερνά τα 2.152 μέτρα κάτω από την παγωμένη επιφάνεια της Ανταρκτικής.

Η ιστορική στιγμή της ανακάλυψης

Το εντυπωσιακό πλάσμα με το χαρακτηριστικό αιματοκόκκινο χρώμα και τα αγκιστροειδή πλοκάμια εντοπίστηκε από την ερευνητική ομάδα του σκάφους R/V Falkor του Schmidt Ocean Institute. Με μήκος που φτάνει περίπου το ένα μέτρο, το καλαμάρι της Ανταρκτικής αποτελεί έναν από τους πιο μυστηριώδεις κατοίκους των βαθιών υδάτων.

Η αποστολή των επιστημόνων είχε αρχικά στόχο τη μελέτη της θαλάσσιας βιοποικιλότητας στη Λεκάνη Powell, μια υποθαλάσσια κοιλάδα βάθους 3.000 μέτρων. Όταν όμως ο παχύς θαλάσσιος πάγος εμπόδισε την πρόοδό τους, η χρήση του τηλεχειριζόμενου οχήματος SuBastian οδήγησε σε αυτή την εκπληκτική ανακάλυψη.

Επιβεβαίωση από ειδικούς και σημασία της ανακάλυψης

Η δρ Kat Bolstand, ειδικός στα καλαμάρια από το Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Όκλαντ, επιβεβαίωσε την ταυτότητα του πλάσματος μετά την ανάλυση του βίντεο. Όπως δήλωσε στο National Geographic, πρόκειται για τα πρώτα πλάνα ζωντανού δείγματος Antarctic gonate παγκοσμίως.

Παρά το γεγονός ότι οι ερευνητές γνωρίζουν την ύπαρξη αυτού του καλαμαριού εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα, όλες οι προηγούμενες πληροφορίες προέρχονταν αποκλειστικά από νεκρά δείγματα. Αυτά είχαν βρεθεί είτε σε δίχτυα ψαράδων είτε διατηρημένα στα στομάχια μεγαλύτερων θαλάσσιων ζώων.

Χαρακτηριστικά και συμπεριφορά του σπάνιου είδους

Το Antarctic gonate καλαμάρι κατοικεί κυρίως στη λεγόμενη «ζώνη του μεσονυκτίου», μεταξύ 1.000 και 4.000 μέτρων βάθος. Σε αυτό το περιβάλλον απόλυτου σκότους, το μόνο φως προέρχεται από βιοφωταυγή θαλάσσια όντα.

Τα διακριτικά χαρακτηριστικά του περιλαμβάνουν:
• Μεγάλα αγκιστροειδή πλοκάμια για την αιφνιδιαστική σύλληψη θηραμάτων
• Εξαιρετικά μεγάλα μάτια για την ανίχνευση ελάχιστων ποσοτήτων φωτός
• Ικανότητα απελευθέρωσης πρασινωπού μελανιού ως μηχανισμός άμυνας
• Προσαρμογές για επιβίωση σε συνθήκες ακραίας πίεσης

Λεπτομέρειες της συνάντησης στα βάθη

Η ιστορική συνάντηση έλαβε χώρα την ημέρα των Χριστουγέννων, όταν το ROV εντόπισε το καλαμάρι σε βάθος ακριβώς 2.152 μέτρων, λίγο έξω από τη Λεκάνη Powell. Το πλάσμα, προφανώς ξαφνιασμένο από τα φώτα του υποβρύχιου οχήματος, αντέδρασε απελευθερώνοντας ένα χαρακτηριστικό σύννεφο πρασινωπού μελανιού.

Οι ερευνητές παρακολούθησαν το καλαμάρι για αρκετά λεπτά, χρησιμοποιώντας τα λέιζερ του ROV για να υπολογίσουν με ακρίβεια τις διαστάσεις του. Η παρουσία των χαρακτηριστικών μεγάλων αγκιστριών στα δύο κύρια πλοκάμια επέτρεψε την οριστική ταυτοποίηση του είδους.

Ενδείξεις μάχης και επιβίωσης

Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα παρατήρηση ήταν τα σημάδια που έφερε το καλαμάρι από πρόσφατη αντιπαράθεση. Αποτυπώματα βεντουζών ήταν ορατά τόσο στον μανδύα όσο και στα πλοκάμια του πλάσματος, υποδεικνύοντας μια πρόσφατη μάχη για επιβίωση.

Ο Alex Hayward, οικολόγος από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ, εξηγεί ότι η καθημερινή ζωή αυτών των καλαμαριών αποτελεί συνεχή εναλλαγή μεταξύ ενεργητικού κυνηγιού και προσπαθειών αποφυγής των αδηφάγων θηρευτών της περιοχής. Οι επιστήμονες θεωρούν πιθανό ότι τα τραύματα προκλήθηκαν από νεαρό κολοσσιαίο καλαμάρι.

Αυτή η εξαιρετική καταγραφή ανοίγει νέους ορίζοντες στην κατανόηση της ζωής στα βάθη των ωκεανών και αποδεικνύει ότι οι θάλασσες της Ανταρκτικής κρύβουν ακόμη πολλά μυστικά που περιμένουν να αποκαλυφθούν.