Βαθιά μέσα σε ένα σκοτεινό, θειούχοσπήλαιο(ή Σπήλαιο Θείο, όπως επίσης αποκαλείται) στο Σαραντάπορο, στα σύνορα Αλβανίας-Ελλάδας, ερευνητές ανακάλυψαν τον μεγαλύτερο ιστό αράχνηςστον κόσμο με περισσότερες από 111.000 αράχνες. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 17 Οκτωβρίου στο περιοδικό «Subterranean Biology», η τεράστια αποικία αραχνών αποτελείται από έναν κολοσσιαίο ιστό σε μια περιοχή του σπηλαίου, όπου επικρατεί μόνιμα σκοτάδι. Συγκεκριμένα, ο ιστός εκτείνεται σε επιφάνεια περίπου 106 τετραγωνικών μέτρων κατά μήκος στενού, χαμηλοτάβανου περάσματος κοντά στην είσοδο του σπηλαίου που βρίσκεται στο Φαράγγι του Σαραντάπορου. Η είσοδός του είναι στην Ελλάδα, ενώ τα βαθύτερα τμήματά του περνούν κάτω από την Αλβανία.
Το σπήλαιο σμιλεύθηκε από θειικό οξύ το οποίο δημιουργήθηκε από την οξείδωση υδρόθειου στα υπόγεια νερά. Οι πρώτοι που ανακάλυψαν τον ιστό ήταν σπηλαιολόγοι της Τσεχικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας το 2022 και ακολούθησε δειγματοληψία από επιστημονική ομάδα το 2024, την οποία ανέλυσε ο επικεφαλής συγγραφέας της τωρινής μελέτης, ο Ιστβάν Ουράκ, καθηγητής στο Sapientia Hungarian University of Transylvania στη Ρουμανία, πριν επισκεφτεί ο ίδιος το σπήλαιο για να μελετήσει τον ιστό.
Η εν λόγω ανάλυση έδειξε ότι στην αποικία ζουν δύο είδη, τα Tegenaria domestica –γνωστή ως οικιακή αράχνη– και Prinerigone vagans. Ο Ουράκ και οι συνεργάτες του υπολόγισαν την παρουσία περίπου 69.000 αραχνών από το πρώτο είδος και 42.000 από το δεύτερο.
Δεν ήταν γνωστό μέχρι τώρα ότι τα δύο είδη σχηματίζουν κοινές αποικίες, πόσω μάλλον σε τέτοια κλίμακα. Η συγκεκριμένη αποικία είναι «μια μοναδική περίπτωση συνύπαρξης δύο ειδών μέσα στην ίδια δομή ιστού σε τόσο μεγάλους αριθμούς», δήλωσε ο Ουράκ στο LiveScience.
Πώς επιβιώνουν οι αράχνες στο σπήλαιο
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι επιστήμονες περίμεναν ότι οι T. domestica θα κυνηγούσαν τις P. vagans, όμως η πλήρης έλλειψη φωτός μπορεί να επηρεάζει την όραση των αραχνών και να αλλάζει τις συμπεριφορές θήρευσης. Στο Θειούχο Σπήλαιο οι αράχνες τρέφονται κυρίως με σκνίπες που δεν τσιμπάνε, οι οποίες με τη σειρά τους καταναλώνουν λευκά μικροβιακά βιοφίλμ-βλέννες που παράγονται από βακτήρια που οξειδώνουν το θείο στη σπηλιά. Ένα ρυάκι πλούσιο σε θείο, τροφοδοτούμενο από φυσικές πηγές, διατρέχει το σπήλαιο και δημιουργεί το χημικό περιβάλλον που στηρίζει τόσο τα μικρόβια όσο και τις σκνίπες που τα καταναλώνουν και τις αράχνες-θηρευτές τους.
Η πλούσια σε θείο διατροφή των αραχνών επηρεάζει το μικροβίωμά τους, με αποτέλεσμα να είναι σημαντικά λιγότερο ποικιλόμορφο από εκείνο των ίδιων δύο ειδών εκτός σπηλαίου, όπως αποκάλυψε η ανάλυση του εντέρου τους. Τα μοριακά δεδομένα έδειξαν επίσης ότι οι αράχνες μέσα στο σπήλαιο ήταν γενετικά διαφορετικές από τις συγγενείς τους που ζούσαν έξω, υποδηλώνοντας ότι οι κάτοικοι του σπηλαίου έχουν προσαρμοστεί στο σκοτεινό περιβάλλον τους.
Μάλιστα, ο Ουράκ υπογράμμισε ότι είναι σημαντικό να διατηρηθεί η αποικία, παρά τις προκλήσεις που μπορεί να προκύπτουν από τη θέση του σπηλαίου μεταξύ δύο χωρών. Εν τω μεταξύ, οι ερευνητές ετοιμάζουν μια ακόμη μελέτη που θα αποκαλύψει περαιτέρω στοιχεία για τους κατοίκους του Θειούχου Σπηλαίου, συμπλήρωσε.
En
