Σημαντικά επίπεδα τοξικών ουσιών τύπου PFAS, γνωστών ως «παντοτινά χημικά», εντοπίστηκαν σε προϊόντα δημητριακών σε ολόκληρη την Ευρώπη, σύμφωνα με νέα έρευνα του Δικτύου Δράσης για τα Φυτοφάρμακα στην Ευρώπη (PAN Europe).

Διαβάστε: ΕΦΕΤ: Ανακαλείται στραγγιστό γιαούρτι - Περιείχε ακατάλληλη ουσία

Τα δημητριακά πρωινού καταγράφηκαν ως η πιο επιβαρυμένη κατηγορία, με τις συγκεντρώσεις να ανέρχονται έως και 100 φορές υψηλότερα από τα αντίστοιχα επίπεδα που ανιχνεύονται στο νερό της βρύσης.

Τι βρέθηκε στα τρόφιμα

Η μελέτη κατέγραψε την παρουσία τριφθοροξικού οξέος (TFA) – ουσίας που σχηματίζεται από τη διάσπαση φυτοφαρμάκων με PFAS – σε:

  • δημητριακά πρωινού
  • ζυμαρικά
  • κρουασάν
  • επεξεργασμένο ψωμί & αλεύρι
  • προϊόντα ολικής άλεσης
  • γλυκίσματα και snacks

Συνολικά, το TFA ανιχνεύθηκε στο 81,5% των 65 δειγμάτων που ελέγχθηκαν από 16 ευρωπαϊκές χώρες, με τα προϊόντα σιταριού να παρουσιάζουν τα υψηλότερα επίπεδα μόλυνσης.

Τα πιο επιβαρυμένα προϊόντα

Τα υψηλότερα ποσοστά ρύπανσης εντοπίστηκαν:

  • σε δημητριακά πρωινού από Ιρλανδία
  • σε ψωμί ολικής άλεσης από Βέλγιο και Γερμανία
  • στη γαλλική μπαγκέτα

Το TFA εντοπίστηκε επίσης σε πλήθος άλλων προϊόντων, από σπαγγέτι μέχρι σκόνες τυριού και μπισκότα.

Τι είναι τα «παντοτινά χημικά»

Οι PFAS χρησιμοποιούνται από τη δεκαετία του 1950 σε βιομηχανικά και καταναλωτικά προϊόντα (αδιάβροχα υλικά, αντικολλητικές επιστρώσεις, καθαριστικά, φυτοφάρμακα).

  • Δεν αποδομούνται στο περιβάλλον για εκατοντάδες ή χιλιάδες χρόνια
  • Διεισδύουν στα εδάφη και στα υπόγεια ύδατα
  • Συσσωρεύονται στον οργανισμό ανθρώπων και ζώων


Οι επιδράσεις τους έχουν συνδεθεί με:

  • καρκίνο
  • ορμονικές διαταραχές
  • προβλήματα γονιμότητας και ανάπτυξης εμβρύου
  • δυσλειτουργία ήπατος, θυρεοειδούς και ανοσοποιητικού


Οι ακτιβιστές της PAN Europe καλούν τις κυβερνήσεις:

  • να θεσπίσουν αυστηρότερα όρια ασφαλείας για το TFA
  • να απαγορεύσουν πλήρως τα φυτοφάρμακα τύπου PFAS
  • να ξεκινήσουν συστηματική παρακολούθηση του TFA σε τρόφιμα.
«Όλοι εκτιθέμεθα στο TFA μέσω τροφής και πόσιμου νερού. Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν την επείγουσα ανάγκη άμεσης απαγόρευσης των φυτοφαρμάκων PFAS, πριν η μόλυνση επεκταθεί περαιτέρω στην τροφική αλυσίδα», δήλωσε η Σαλομέ Ροϊνέλ, υπεύθυνη πολιτικής της PAN Europe.

Η μελέτη θεωρείται η πρώτη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο που χαρτογραφεί τη ρύπανση από TFA στα δημητριακά και ανοίγει τον δρόμο για θεσμικές παρεμβάσεις με στόχο την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.