Μια στις τόσες κάθε άνθρωπος αισθάνεται μοναξιά. Όταν όμως το πρόβλημα γίνεται χρόνιο, τότε ενδέχεται να υπάρξουν σωματικές επιπτώσεις, ακόμα και ένας πρόωρος θάνατος, εκτιμούν Γερμανοί και Αμερικανοί επιστήμονες.

Η έρευνα για την τρίτη ηλικία στη Γερμανία (Deutsche Alterssurvey) δείχνει ότι εδώ και 20 χρόνια το ποσοστό εκείνων που αισθάνονται μοναξιά μειώνεται. Σε παγκόσμιο επίπεδο ωστόσο, Αμερικανοί επιστήμονες προειδοποιούν για μια «επιδημία μοναξιάς», η οποία ενδέχεται να έχει επιπτώσεις στη σωματική υγεία. Στο πρόσφατο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας παρουσιάστηκαν διάφορες σχετικές μελέτες. Μία, για παράδειγμα, υποστηρίζει ότι άνθρωποι με πολλές κοινωνικές σχέσεις κινδυνεύουν κατά 50% λιγότερο να πεθάνουν πρόωρα. Μια άλλη, η οποία αξιολόγησε αποτελέσματα 148 ερευνών από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη, την Ασία και την Αυστραλία, έδειξε ότι η κοινωνική απομόνωση, η μοναξιά και η απουσία συντρόφου έχουν μετρήσιμες επιπτώσεις στην υγεία και ενδέχεται να οδηγήσουν σε πρόωρο θάνατο, όπως ακριβώς και η παχυσαρκία ή το κάπνισμα.

Σύμφωνα με την ψυχολόγο Γουλιάνε Χολτ-Λούντσταντ από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμινχαμ, η οποία παρουσίασε τα αποτελέσματα των ερευνών στην Ουάσιγκτον, «από τις έρευνες προκύπτουν βάσιμα στοιχεία που υπογραμμίζουν τη σχέση κοινωνικών σχέσεων με τη σωματική υγεία αλλά και τον πρόωρο θάνατο».

Καθοριστικές οι ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις

Η Άνε Μπέγκερ από το Γερμανικό Κέντρο Ζητημάτων Ηλικιωμένων (DZA) σημειώνει ότι «άτομα χωρίς ουσιαστική επαφή με άλλους ανθρώπους καπνίζουν περισσότερο, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο παχυσαρκίας και κάνουν λιγότερη σωματική άσκηση. Με τη μοναξιά συνδέονται επίσης ο καρκίνος του στήθους και καρδιοαγγειακά νοσήματα».

Για τις ΗΠΑ η ψυχολόγος Γουλιάνε Χολτ-Λούντσταντ αναμένει για τα επόμενα χρόνια ένα «κύμα μοναξιάς». Το 2010 σε παναμερικανική έρευνα το 35% όλων των ερωτηθέντων πάνω από 45 δήλωνε ότι αισθάνεται μοναξιά. 27 χρόνια νωρίτερα, το 1990, το αντίστοιχο ποσοστό βρισκόταν μόλις στο 20%. Στη Γερμανία, η καθηγήτρια ψυχολογίας Μάικε Λούμαν από το Πανεπιστήμιο του Μπόχουμ θεωρεί ότι το πρόβλημα της μοναξιάς δεν είναι οπωσδήποτε ζήτημα των ηλικιωμένων. Μπορεί βέβαια το 25% των ηλικιών από 86 και πάνω να αισθάνονται μοναξιά, ωστόσο το ίδιο δηλώνουν κατά 14% ηλικίες μεταξύ 46-55 και κατά 14,8% εκείνοι που βρίσκονται μεταξύ 26-35. Ενδιαφέρον έχει ότι η ηλιακή ομάδα που αισθάνεται λιγότερη μοναξιά είναι εκείνη μεταξύ 66-75.

Η Μάικε Λούμαν θεωρεί ότι ακόμα και άνθρωποι με παιδιά μπορεί να αισθάνονται μόνοι, ιδίως αν αυτά μένουν μακριά. Η Γερμανίδα καθηγήτρια συμπεραίνει πάντως ότι με τη βοήθεια σταθερών φίλων η μοναξιά αντιμετωπίζεται αποτελεσματικότερα: «Όσο περισσότερες ουσιαστικές σχέσεις έχει ένας άνθρωπος τόσο περισσότερο αισθάνεται ότι ανήκει κάπου».

Πηγή: dw