Tέλος στη νομική διαμάχη της κυβέρνησης του ισπανού πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ με την οικογένεια του δικτάτορα Φράνκο έβαλε το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας, ζητώντας την εκταφή του λειψάνου του Φράνκο από την περίφημη «Κοιλάδα των Πεσόντων» και της μεταφοράς του στο οικογενειακό κοιμητήριο.

Η «Κοιλάδα των Πεσόντων» αποτελεί ένα φαραωνικού τύπου μνημείο που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα από την Μαδρίτη. Εκεί έχει ταφεί ο Φράνκο, ο οποίος πέθανε το 1975, μαζί με χιλιάδες νεκρούς του Εμφυλίου Πολέμου (1936-1939). 

H κατασκευή του ξεκίνησε το 1940 και χρειάστηκε σχεδόν μία 20ετία για να ολοκληρωθεί. Στην κορυφή του δεσπόζει ένας πελώριος σταυρός (ύψους 150 μέτρων) ορατός από απόσταση πολλών χιλιομέτρων.

Δεν είναι λίγοι οι επισκέπτες του μνημείου, Ισπανοί και τουρίστες, Για πολλούς αποτελεί «τόπο προσκυνήματος» και απόδειξη του θριάμβου επί των κομμουνιστών στον Ισπανικό Εμφύλιο του ενός εκατομμυρίου νεκρών.

Η οικογένεια του Φράνκο (τα εγγόνια του πλέον) αρχικά είχε εναντιωθεί στην εκταφή του δικτάτορα. Στη συνέχεια πρότεινε τον ενταφιασμό του στην οικογενειακή κρύπτη, στον καθεδρικό ναό της Αλμουδένα στη Μαδρίτη.

Όμως η κυβέρνηση δεν επιθυμούσε να «μεταφερθεί» ουσιαστικά ένας τόπος προσκυνήματος, από τα περίχωρα στην καρδιά της ισπανικής πρωτεύουσας. 

Εκεί ακριβώς παρενέβη το Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο αποφάνθηκε ότι ο Φράνκο πρέπει να αναπαυθεί δίπλα στη σύζυγό του, Κάρμεν Πόλο (1900-1988) στο κοιμητήριο του Ελ Πάρδο.

Ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ επιθυμεί -προφανώς και για προεκλογικούς λόγους- να έχει κλείσει το θέμα μέχρι τις πρόωρες εκλογές της 10ης Νοεμβρίου. Αναφέρθηκε μάλιστα στις εξελίξεις από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, θυμίζοντας ότι η δικτατορία του Φράνκο ήταν ένας από τους λόγους που η Ισπανία δεν ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.

«Σήμερα, 24 Σεπτεμβρίου 2019, κλείσαμε συμβολικά έναν δημοκρατικό κύκλο, δεδομένου ότι το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάνθηκε υπέρ της εκταφής του δικτάτορα Φράνκο από το μαυσωλείο. Σήμερα κλείσαμε ένα σκοτεινό κεφάλαιο της ιστορίας μας [...] Ουδείς εχθρός της Δημοκρατίας αξίζει τόπο λατρείας ή θεσμικό σεβασμό. Είναι μια μεγάλη νίκη της ισπανικής δημοκρατίας.»