Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ισπανίας για τους πολιτικούς της Καταλονίας που παραβίασαν το Σύνταγμα και προχώρησαν στο παράνομο δημοψήφισμα του 2017, έχει προκαλέσει ένα πρωτοφανές κύμα επεισοδίων στην Βαρκελώνη και όχι μόνο.

Σκηνές βίας που η περιοχή δεν είχε δει εδώ και δεκαετίες, όπως παρατηρούν τα ισπανικά ΜΜΕ. Παράλληλα, τα τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά δίκτυα μεταδίδουν σχεδόν καθημερινά λεπτό προς λεπτό ανακοινώσεις με το ποιοι δρόμοι είναι κλειστοί, πού έχουν σημειωθεί καταστροφές, πόσοι είναι οι τραυματίες και οι συλληφθέντες.

Τα επεισόδια συνεχίστηκαν και τη νύχτα της Τετάρτης προς Πέμπτη με δεκάδες ΙΧ αυτοκίνητα τυλιγμένα στις φλόγες στο κέντρο της Βαρκελώνης, ενώ ομάδες κουκουλοφόρων επιτέθηκαν ακόμα και με οξύ κατά των αστυνομικών. Τουλάχιστον 33 άτομα συνελήφθησαν, πάνω από 100 τραυματίστηκαν, μεταξύ αυτών και αστυνομικοί. 

Tέσσερις από τους συλληφθέντες στα επεισόδια της Τρίτης προφυλακίστηκαν χωρίς εγγύηση.

Παρόλα αυτά, ο πρόεδρος της Καταλονίας Κιμ Τόρα, χρειάστηκε τρεις μέρες για να καταδικάσει τις ακρότητες. 

Στη Μαδρίτη, η κυβέρνηση Σάντσεθ (υπηρεσιακή, ουσιαστικά, δεδομένου ότι στη χώρα θα γίνουν εκλογές στις 10 Νοεμβρίου) ξεκαθάρισε ότι δεν θα επιτρέψει «η βία να επιβληθεί στη συνύπαρξη». 

Ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός, που στο παρελθόν είχε ασκήσει δριμύτατη κριτική στον τέως πρωθυπουργό της κεντροδεξιάς, Μαριάνο Ραχόι, για τον τρόπο που εκείνος είχε χειριστεί την κατάσταση, ξεκαθάρισε ότι δεν αποκλείει κανένα σενάριο για την Καταλονία. Υπενθυμίζεται ότι το άρθρο 155 του ισπανικού Συντάγματος επιτρέπει στην κεντρική κυβέρνηση να αναστείλει το καθεστώς αυτονομίας σε μια περιοχή και να την διοικήσει απευθείας.

Η εφαρμογή του συγκεριμένου άρθρου έγινε από την κυβέρνηση Ραχόι μετά το αποτυχημένο δημοψήφισμα του Οκτωβρίου του 2017 και μέχρι να γίνουν οι τοπικές εκλογές για την ανάδειξη νέας κυβέρνησης. Σημειώνεται δε ότι σε εκείνες τις εκλογές, τα κόμματα που δεν επιθυμούν την ανεξαρτησία συγκέντρωσαν αθροιστικά περισσότερες ψήφους από τα τρία κόμματα που ζητούν την απόσχιση. 

Ο πρόεδρος της Καταλονίας αποφάσισε τελικά να καταδικάσει τη βία, εμφανιζόμενος στην τηλεόραση. Απέδωσε δε τις ασχήμιες που σημειώνονται σε μικρές ομάδες ταραξιών που «παρεισφρέουν» στις διαδηλώσεις των πολιτών κατά της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου.

Είναι προφανής η προσπάθεια της τοπικής κυβέρνησης να μην ταυτιστεί με τη βία και να μην κατηγορηθεί ότι υποδαυλίζει τα επεισόδια για να πιέσει την Μαδρίτη. Για πολλούς, είναι αργά.

Εξηγήσεις από τον πρόεδρο της Καταλονίας για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί ζήτησε και η προερχόμενη από τους Podemos δήμαρχος της Καταλονίας, Άδα Κολάου.

Η ίδια, πάντως, κράτησε και τη γνωστή πολιτική των ίσων αποστάσεων -όπως έκανε και ο επικεφαλής των Podemos- λέγοντας ότι και η Μαδρίτη πρέπει να δείξει αυτοσυγκράτηση στο πώς θα χειριστεί την κατάσταση. Ειδικά για το άρθρο 155 του Συντάγματος, είπε ότι «δεν είναι λύση».

Υπενθυμίζεται ότι το Ανώτατο Δικαστήριο «μοίρασε» βαρύτατες ποινές κάθειρξης από 9 έως 13 χρόνια σε εννέα πολιτικούς για εξέγερση και διασπάθιση δημόσιου χρήματος. Οι περισσότεροι ήταν μέλη της προηγούμενης καταλανικής κυβέρνησης υπό τον Κάρλες Πουτσδεμόν και προχώρησαν στην διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, παρά το γεγονός ότι αυτό κρίθηκε αντισυνταγματικό από το Συνταγματικό Δικαστήριο.

Μεταξύ των καταδικασθέντων είναι ο άλλοτε αντιπρόεδρος της καταλανικής κυβέρνησης και η τότε πρόεδρος της τοπικής Βουλής. Όλοι, από τη φυλακή, καταδίκασαν τα επεισόδια.

Όσο για τον ίδιο τον Πουτσδεμόν, έφυγε από την Ισπανία για να γλιτώσει τη σύλληψη και δηλώνει «αυτοεξόριστος» στις Βρυξέλλες. Εις βάρος του, πάντως, εκδόθηκε και νέο ένταλμα σύλληψης.