«Εκτίναξη» καταγράφουν οι τιμές χονδρικής για το φυσικό αέριο και το ηλεκτρικό ρεύμα σε όλη την Ευρώπη, διευρύνοντας την προοπτική αύξησης των ήδη υψηλών λογαριασμών ρεύματος και περαιτέρω δυσκολιών για τον κόσμο που έχει ήδη υποστεί μεγάλο οικονομικό πλήγμα λόγω της πανδημίας.

Οι κυβερνήσεις προσπαθούν να βρουν τρόπους για να περιορίσουν το κόστος στους καταναλωτές, καθώς τα λιγοστά αποθέματα φυσικού αερίου φέρνουν στο προσκήνιο ένα ακόμη πιθανό πρόβλημα, εκθέτοντας την ήπειρο σε ακόμη περισσότερες αυξήσεις των τιμών και πιθανές ελλείψεις, σε περίπτωση που έχουμε έναν κρύο χειμώνα.

«Κύμα» αυξήσεων σε όλη την Ευρώπη

Όπως αναφέρει δημοσίευμα του «Associated Press», στο Ηνωμένο Βασίλειο, πολλοί άνθρωποι θα δουν τους λογαριασμούς τους φυσικού αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος να αυξάνονται τον επόμενο μήνα αφού η εθνική ρυθμιστική αρχή ενέργειας της χώρας ενέκρινε μια αύξηση των τιμών κατά 12% για όσους δεν έχουν συμβόλαια που «κλειδώνουν» τους συντελεστές.

Αξιωματούχοι στην Ιταλία έχουν προειδοποιήσει ότι οι τιμές θα αυξηθούν κατά 40% για το τρίμηνο που θα χρεωθεί τον Οκτώβριο.

Στη Γερμανία, οι τιμές λιανικής ηλεκτρικής ενέργειας έχουν ήδη φτάσει στο ρεκόρ των 30,4 σεντ ανά κιλοβατώρα, καταγράφοντας αύξηση 5,7% σε σχέση με πέρυσι, κάτι που σημαίνει ότι το ετήσιο κόστος για ένα τυπικό νοικοκυριό ανέρχεται σε 1.064 ευρώ.

Οι τιμές θα μπορούσαν να αυξηθούν κι άλλο, καθώς μπορεί να χρειαστούν μήνες για να αντικατοπτριστούν οι τιμές χονδρικής στους λογαριασμούς των σπιτιών.

Ποιες οι αιτίες

Υπάρχουν πολλές αιτίες που «ευθύνονται» για τις αυξήσεις των τιμών, σύμφωνα με τους αναλυτές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των περιορισμένων προμηθειών φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και του υψηλότερου κόστους για τις άδειες εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής «μάχης» κατά της κλιματικής αλλαγής.

Οι τιμές του φυσικού αερίου είναι χαμηλότερες στις ΗΠΑ, οι οποίες έχουν τη δική τους παραγωγή, ενώ η Ευρώπη πρέπει να βασίζεται στις εισαγωγές.

Οι κυβερνήσεις λαμβάνουν μέτρα

Για να μετριάσει τις αυξήσεις, η ισπανική κυβέρνηση κατάργησε έναν φόρο 7% για την παραγωγή ενέργειας που περνούσε στους καταναλωτές, μείωσε έναν Ειδικό Φόρο Ηλεκτρικής Ενέργειας, στο 0,5% από 5,1%, και επέβαλε έναν ξεχωριστό φόρο στις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας.

Η Ιταλία χρησιμοποιεί χρήματα από τις άδειες εκπομπών για να μειώσει τους λογαριασμούς. Η Γαλλία στέλνει έναν «ενεργειακό έλεγχο» αξίας 100 ευρώ σε όσους ήδη λαμβάνουν υποστήριξη πληρώνοντας τον λογαριασμό ρεύματός τους.

Αναλυτές της S&P Global Platts λένε ότι οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος έχουν αυξηθεί λόγω της μεγάλης ζήτησης από μέρη όπως κέντρα δεδομένων και ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αλλά κυρίως λόγω της αύξησης της τιμής του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται στις μονάδες παραγωγής.

Οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν «εκτοξευτεί» στο επίπεδο ρεκόρ άνω των 77 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό δείκτη αναφοράς TTF.

Τι θα γίνει με τον Nord Stream 2

Ερωτηματικό παραμένει, εν τω μεταξύ, τι θα γίνει με τον αγωγό Nord Stream 2 που θα έφερνε φυσικό αέριο από τη ρωσική Gazprom στη Δυτική Ευρώπη.
Οι ρυθμιστικές αρχές της Γερμανίας και της ΕΕ μπορεί να χρειαστούν μήνες για να ολοκληρώσουν την κανονιστική έγκριση. Αλλά «δεδομένης της στενότητας της αγοράς φυσικού αερίου της ΕΕ και των επικρατούντων υψηλών τιμών, αναμένουμε ότι οι αποφάσεις δεν θα πάρουν όλο τον χρόνο», εκτιμά ο Trevor Sikorski της UniCredit Bank.

Η «σφιχτή» αγορά φυσικού αερίου θα μπορούσε να «τσιμπήσει» ακόμη πιο έντονα εάν ο χειμώνας είναι ασυνήθιστα κρύος. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι διανομείς δεν ξαναγέμισαν τα αποθεματικά που εξαντλήθηκαν τον περασμένο χειμώνα, όπως συνήθως έκαναν τους καλοκαιρινούς μήνες.

Θα μπορούσε να εξαντληθεί το φυσικό αέριο;

Θα μπορούσε να εξαντληθεί το φυσικό αέριο στην Ευρώπη; «Η σύντομη απάντηση είναι, ναι, αυτός είναι ένας πραγματικός κίνδυνος», δήλωσε ο Τζέιμς Χάκστεπ της S&P Global Platts. «Τα αποθέματα αποθήκευσης βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ και δεν υπάρχει προς το παρόν καμία εφεδρική ικανότητα εφοδιασμού που να μπορεί να εξαχθεί οπουδήποτε στον κόσμο», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τον ίδιο, ωστόσο, η «ολοκληρωμένη απάντηση είναι ότι είναι δύσκολο να προβλέψουμε πώς θα εξελιχθεί», δεδομένου ότι η Ευρώπη δεν έχει ποτέ εξαντλήσει το φυσικό της αέριο εδώ και δύο δεκαετίες βάσει του τρέχοντος συστήματος διανομής.

Ακόμα κι αν τα πιο τρομερά σενάρια δεν γίνουν πραγματικότητα, η δραστική αύξηση των δαπανών ενέργειας θα βλάψει τα φτωχότερα νοικοκυριά. Η ενεργειακή φτώχεια - το ποσοστό των ανθρώπων που δηλώνουν ότι δεν έχουν την πολυτέλεια να διατηρήσουν το σπίτι τους επαρκώς ζεστό - είναι 30% στη Βουλγαρία, 18% στην Ελλάδα και 11% στην Ιταλία.