Η σκιά του πολέµου απλώνεται στην Ευρώπη - Το σχέδιο της Ρωσίας για τη νότια Ουκρανία και ο φόβος εξάπλωσης της σύρραξης στην Υπερδνειστερία
Κοµβικής σηµασίας θεωρείται η συνάντηση εκπροσώπων από 40 χώρες στο Ραµστάιν, µε θέµα τη στρατιωτική ενίσχυση του Κιέβου
Σε νέα φάση εισέρχεται ο πόλεµος στην Ουκρανία, δύο και πλέον µήνες µετά την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», όπως βάφτισε η Ρωσία την εισβολή της στη γειτονική χώρα. Eχοντας µάθει από τα λάθη της πρώτης φάσης, η Μόσχα ανασυντάσσεται για έναν µακρύ πόλεµο, που όλα δείχνουν ότι θα συµπαρασύρει τη Μολδαβία, ενώ επιστρατεύει το βασικό όπλο στη φαρέτρα της, που δεν είναι άλλο από το φυσικό αέριο.
Η απόφασή της στις αρχές της εβδοµάδας να διακόψει τη ροή προς Βουλγαρία και Πολωνία µετά την άρνηση των δύο χωρών να πληρώσουν σε ρούβλια ισοδυναµεί για την Ε.Ε. µε κίνηση «άδικη και εκβιαστική», όπως διεµήνυσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και θα προκαλέσει συντονισµένη απάντηση από τους «27».
Με φόντο τις νέες εξελίξεις, η ∆ύση συντονίζει τη δράση της και ισχυροποιεί την άµυνα της Ουκρανίας. Ενδεικτική της νέας εποχής, η στάση του Βερολίνου, που πραγµατοποίησε µεγάλη στροφή στη µέχρι τώρα πολιτική του, αποφασίζοντας να στείλει βαρύ οπλισµό στο Κίεβο και να εκπαιδεύσει Ουκρανούς στρατιώτες.
Ο Γερµανός καγκελάριος υπέκυψε τελικά στις έντονες πιέσεις εντός και εκτός Κιέβου, εγκρίνοντας την αποστολή περίπου 50 τανκς µε αντιαεροπορικά βλήµατα στην Ουκρανία. Είναι η πρώτη φορά που η Γερµανία εγκρίνει την αποστολή βαρέος οπλισµού στις ουκρανικές Ενοπλες ∆υνάµεις και από τις πρώτες γνωστοποιηµένες περιπτώσεις αποστολής βαρέων όπλων δυτικής κατασκευής προς την ουκρανική πλευρά.
Η σχετική ανακοίνωση ήρθε κατά τη συνάντηση εκπροσώπων 40 χωρών στην αµερικανική στρατιωτική βάση Ραµστάιν, στη Γερµανία, µε σκοπό την επιτάχυνση και τον συγχρονισµό της αποστολής όπλων στην Ουκρανία. Παράλληλα, η Μόσχα σκοπεύει να θέσει υπό πλήρη έλεγχο την περιοχή του Ντονµπάς και τη Νότια Ουκρανία.
Εάν τα καταφέρει, θα κατέχει περίπου το ένα τρίτο της Ουκρανίας, αποκόπτοντας τη χώρα από τα λιµάνια της Μαύρης Θάλασσας, ανάµεσά τους και τη στρατηγικής σηµασίας Οδησσό.
Και κάπου εδώ µπαίνει στην εξίσωση η Υπερδνειστερία, µια περιοχή στη Μολδαβία, που, σύµφωνα µε αναλυτές, θα µπορούσε να διαδραµατίσει καίριο ρόλο στην εξέλιξη του πολέµου. Οι φόβοι ότι η µικροσκοπική πρώην σοβιετική ∆ηµοκρατία της Μολδαβίας θα µπορούσε να εµπλακεί στη σύγκρουση στη γειτονική Ουκρανία εντάθηκαν έπειτα από αρκετές εκρήξεις στην αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας, που υποστηρίζεται από τη Μόσχα.
Οι µυστηριώδεις εκρήξεις µε στόχο το υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας, έναν πύργο ραδιοφώνου και µία στρατιωτική µονάδα, συνέβησαν κάποιες ηµέρες αφότου υψηλόβαθµος Ρώσος διοικητής ισχυρίστηκε ότι οι ρωσόφωνοι στη Μολδαβία καταπιέζονται - το ίδιο επιχείρηµα που χρησιµοποίησε η Ρωσία για να δικαιολογήσει την εισβολή της στην Ουκρανία.
Ο Ρουστάµ Μινεκάγιεφ, αναπληρωτής διοικητής της κεντρικής στρατιωτικής περιφέρειας της Ρωσίας, είπε ότι η απόκτηση του ελέγχου στη Νότια Ουκρανία θα βοηθούσε τη Ρωσία να συνδεθεί µε την Υπερδνειστερία, η οποία βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το λιµάνι της Οδησσού στη Μαύρη Θάλασσα.
Η κυρίως ρωσόφωνη περιοχή, «σφηνωµένη» µεταξύ του ποταµού ∆νείστερου και των συνόρων µε την Ουκρανία, αποσχίστηκε από τη Μολδαβία µετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης.
Το 1992, οι αυτονοµιστές πολέµησαν µε τη φιλοδυτική κυβέρνηση της Μολδαβίας, µια σύγκρουση που προκάλεσε εκατοντάδες νεκρούς και την επέµβαση του ρωσικού Στρατού, που έσπευσε στο πλευρό των ανταρτών.
Σε ένα δηµοψήφισµα του 2006, που δεν αναγνωρίστηκε από τη διεθνή κοινότητα, το 97,1% των ψηφοφόρων υποστήριξε την ένταξη στη Ρωσία, καταφέροντας πλήγµα στις ελπίδες της Μολδαβίας να ακολουθήσει τη Ρουµανία και άλλα πρώην κοµµουνιστικά κράτη της Ανατολικής Ευρώπης στην Ε.Ε.
Εξακολουθεί να χρησιµοποιεί το κυριλλικό αλφάβητο και έχει δικό της νόµισµα, το ρούβλι της Υπερδνειστερίας, δυνάµεις ασφαλείας και διαβατήριο, αν και οι περισσότεροι από τους 465.000 κατοίκους της έχουν διπλή ή τριπλή υπηκοότητα, µολδαβική, ρωσική ή ουκρανική.
Η Μόσχα υποστηρίζει την οικονοµία της Υπερδνειστερίας, παρέχοντας δωρεάν φυσικό αέριο και διατηρώντας στρατεύµατα σταθµευµένα εκεί, δηµιουργώντας ουσιαστικά έναν ρωσικό δορυφόρο στα σύνορα της Ε.Ε.
Σύµφωνα µε την εφηµερίδα «Guardian», όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι «αποµακρύνονται για πρώτη φορά οι δικλίδες ασφαλείας που µέχρι στιγµής εµπόδιζαν το ΝΑΤΟ και τη Ρωσία να έρθουν σε άµεση αντιπαράθεση κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέµου και µετά. Και αν οι δυσοίωνες εκρήξεις στην Υπερδνειστερία αποτελούν προάγγελο µιας νέας φάσης, η Μολδαβία θα µπορούσε να γίνει το επόµενο πεδίο δοκιµών όπου θα γίνει πραγµατικότητα ο νέος, επικίνδυνος νέος κόσµος».
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά στις 30 Απριλίου 2022
Η απόφασή της στις αρχές της εβδοµάδας να διακόψει τη ροή προς Βουλγαρία και Πολωνία µετά την άρνηση των δύο χωρών να πληρώσουν σε ρούβλια ισοδυναµεί για την Ε.Ε. µε κίνηση «άδικη και εκβιαστική», όπως διεµήνυσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και θα προκαλέσει συντονισµένη απάντηση από τους «27».
Με φόντο τις νέες εξελίξεις, η ∆ύση συντονίζει τη δράση της και ισχυροποιεί την άµυνα της Ουκρανίας. Ενδεικτική της νέας εποχής, η στάση του Βερολίνου, που πραγµατοποίησε µεγάλη στροφή στη µέχρι τώρα πολιτική του, αποφασίζοντας να στείλει βαρύ οπλισµό στο Κίεβο και να εκπαιδεύσει Ουκρανούς στρατιώτες.
Ο Γερµανός καγκελάριος υπέκυψε τελικά στις έντονες πιέσεις εντός και εκτός Κιέβου, εγκρίνοντας την αποστολή περίπου 50 τανκς µε αντιαεροπορικά βλήµατα στην Ουκρανία. Είναι η πρώτη φορά που η Γερµανία εγκρίνει την αποστολή βαρέος οπλισµού στις ουκρανικές Ενοπλες ∆υνάµεις και από τις πρώτες γνωστοποιηµένες περιπτώσεις αποστολής βαρέων όπλων δυτικής κατασκευής προς την ουκρανική πλευρά.
Η σχετική ανακοίνωση ήρθε κατά τη συνάντηση εκπροσώπων 40 χωρών στην αµερικανική στρατιωτική βάση Ραµστάιν, στη Γερµανία, µε σκοπό την επιτάχυνση και τον συγχρονισµό της αποστολής όπλων στην Ουκρανία. Παράλληλα, η Μόσχα σκοπεύει να θέσει υπό πλήρη έλεγχο την περιοχή του Ντονµπάς και τη Νότια Ουκρανία.
Εάν τα καταφέρει, θα κατέχει περίπου το ένα τρίτο της Ουκρανίας, αποκόπτοντας τη χώρα από τα λιµάνια της Μαύρης Θάλασσας, ανάµεσά τους και τη στρατηγικής σηµασίας Οδησσό.
Και κάπου εδώ µπαίνει στην εξίσωση η Υπερδνειστερία, µια περιοχή στη Μολδαβία, που, σύµφωνα µε αναλυτές, θα µπορούσε να διαδραµατίσει καίριο ρόλο στην εξέλιξη του πολέµου. Οι φόβοι ότι η µικροσκοπική πρώην σοβιετική ∆ηµοκρατία της Μολδαβίας θα µπορούσε να εµπλακεί στη σύγκρουση στη γειτονική Ουκρανία εντάθηκαν έπειτα από αρκετές εκρήξεις στην αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας, που υποστηρίζεται από τη Μόσχα.
Οι µυστηριώδεις εκρήξεις µε στόχο το υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας, έναν πύργο ραδιοφώνου και µία στρατιωτική µονάδα, συνέβησαν κάποιες ηµέρες αφότου υψηλόβαθµος Ρώσος διοικητής ισχυρίστηκε ότι οι ρωσόφωνοι στη Μολδαβία καταπιέζονται - το ίδιο επιχείρηµα που χρησιµοποίησε η Ρωσία για να δικαιολογήσει την εισβολή της στην Ουκρανία.
Ο Ρουστάµ Μινεκάγιεφ, αναπληρωτής διοικητής της κεντρικής στρατιωτικής περιφέρειας της Ρωσίας, είπε ότι η απόκτηση του ελέγχου στη Νότια Ουκρανία θα βοηθούσε τη Ρωσία να συνδεθεί µε την Υπερδνειστερία, η οποία βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το λιµάνι της Οδησσού στη Μαύρη Θάλασσα.
Η κυρίως ρωσόφωνη περιοχή, «σφηνωµένη» µεταξύ του ποταµού ∆νείστερου και των συνόρων µε την Ουκρανία, αποσχίστηκε από τη Μολδαβία µετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης.
Το 1992, οι αυτονοµιστές πολέµησαν µε τη φιλοδυτική κυβέρνηση της Μολδαβίας, µια σύγκρουση που προκάλεσε εκατοντάδες νεκρούς και την επέµβαση του ρωσικού Στρατού, που έσπευσε στο πλευρό των ανταρτών.
Σε ένα δηµοψήφισµα του 2006, που δεν αναγνωρίστηκε από τη διεθνή κοινότητα, το 97,1% των ψηφοφόρων υποστήριξε την ένταξη στη Ρωσία, καταφέροντας πλήγµα στις ελπίδες της Μολδαβίας να ακολουθήσει τη Ρουµανία και άλλα πρώην κοµµουνιστικά κράτη της Ανατολικής Ευρώπης στην Ε.Ε.
Αυτονομιστές
Η Υπερδνειστερία ελέγχεται από φιλορώσους αυτονοµιστές και φιλοξενεί µόνιµα 1.500 Ρώσους στρατιώτες, καθώς και µια µεγάλη αποθήκη όπλων.Εξακολουθεί να χρησιµοποιεί το κυριλλικό αλφάβητο και έχει δικό της νόµισµα, το ρούβλι της Υπερδνειστερίας, δυνάµεις ασφαλείας και διαβατήριο, αν και οι περισσότεροι από τους 465.000 κατοίκους της έχουν διπλή ή τριπλή υπηκοότητα, µολδαβική, ρωσική ή ουκρανική.
Η Μόσχα υποστηρίζει την οικονοµία της Υπερδνειστερίας, παρέχοντας δωρεάν φυσικό αέριο και διατηρώντας στρατεύµατα σταθµευµένα εκεί, δηµιουργώντας ουσιαστικά έναν ρωσικό δορυφόρο στα σύνορα της Ε.Ε.
Σύµφωνα µε την εφηµερίδα «Guardian», όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι «αποµακρύνονται για πρώτη φορά οι δικλίδες ασφαλείας που µέχρι στιγµής εµπόδιζαν το ΝΑΤΟ και τη Ρωσία να έρθουν σε άµεση αντιπαράθεση κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέµου και µετά. Και αν οι δυσοίωνες εκρήξεις στην Υπερδνειστερία αποτελούν προάγγελο µιας νέας φάσης, η Μολδαβία θα µπορούσε να γίνει το επόµενο πεδίο δοκιµών όπου θα γίνει πραγµατικότητα ο νέος, επικίνδυνος νέος κόσµος».
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά στις 30 Απριλίου 2022