Συναντήθηκαν για πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη και όλα δείχνουν πως οι σχέσεις των παλαίμαχων ηγετών, αλλά και της Τουρκίας με το Ισραήλ, οδεύουν προς μεγαλύτερη προσέγγιση. Ο λόγος για τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, που αντάλλασσαν άλλοτε σκληρές κουβέντες.

Προσέγγιση Τουρκίας - Ισραήλ: Εξετάζεται η από κοινού εξόρυξη υδρογονανθράκων

Ο Ερντογάν, σχολιάζοντας τη συνάντηση, αναφέρθηκε σε από κοινού εξόρυξη υδρογονανθράκων, μια προοπτική την οποία δεν επιβεβαίωσε το Ισραήλ και η οποία έρχεται -εφόσον υπάρξει- στο φόντο της ισραηλινοκυπριακής συνεργασίας, με απώτερο διακύβευμα τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.

Πάντως, το Bloomberg στις αρχές Σεπτεμβρίου μετέδιδε, κατόπιν τηλεφωνικής συνομιλίας του Τούρκου υπουργού Ενέργειας, Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, με τον Ισραηλινό ομόλογό του, Ισραελ Κατζ, πως συζητήθηκαν τότε οι δυνατότητες εξαγωγής από ισραηλινό κοίτασμα ανοιχτά της Λωρίδας της Γάζας.

Διαβάστε ακόμα: Ερντογάν: «Θα λειτουργήσουμε με το Ισραήλ ως ενεργειακά δίκτυα προς την Ευρώπη μέσω Τουρκίας»

Πέφτουν οι τόνοι

Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι τυχαίο ότι στη φετινή του ομιλία από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ο Τούρκος πρόεδρος έριξε τους τόνους όσον αφορά το Παλαιστινιακό. Ο ίδιος, που είχε προκαλέσει την αποχώρηση του Ισραηλινού απεσταλμένου το 2020, όταν είχε πει τότε ότι «το βρώμικο χέρι που φτάνει στην Ιερουσαλήμ, όπου συνυπάρχουν οι ιεροί τόποι των τριών μεγάλων θρησκειών, αυξάνει συνεχώς το θράσος του», τώρα δήλωσε πιο στεγνά: Χωρίς ένα παλαιστινιακό κράτος βασισμένο στα σύνορα του 1967, «είναι δύσκολο για το Ισραήλ να βρει την ειρήνη και την ασφάλεια που αναζητά σε αυτό το μέρος του κόσμου… Συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε τον παλαιστινιακό λαό και τον αγώνα του για νόμιμα δικαιώματα βάσει του Διεθνούς Δικαίου… Θα συνεχίσουμε να επιδιώκουμε τον σεβασμό για το ιστορικό καθεστώς της Ιερουσαλήμ».

Τι λένε τα τουρκικά ΜΜΕ

Τα ΜΜΕ -κυρίως τα τουρκικά- όλη την περασμένη εβδομάδα και μετά τα τεκταινόμενα στη Νέα Υόρκη μετέφεραν σειρά δηλώσεων του Ερντογάν σχετικά με την προαναγγελθείσα αύξηση των εκατέρωθεν επαφών. Συγκεκριμένα, δήλωσε πως η προγραμματισμένη επίσκεψη του Ισραηλινού πρωθυπουργού (που ήταν να γίνει τον Ιούλιο, αλλά αναβλήθηκε, καθώς ο τελευταίος χρειάστηκε να κάνει επέμβαση βηματοδότη) «θα γίνει γύρω στον Οκτώβρη-Νοέμβρη».

Σύμφωνα δε με το τηλεοπτικό δίκτυο Channel 12, ο Τούρκος πρόεδρος από δικής του πλευράς προετοιμάζει μια επίσκεψη στο Ισραήλ, προκειμένου να προσευχηθεί στο τέμενος Αλ Ακσά στην Ιερουσαλήμ για τα 100 χρόνια της Τουρκικής Δημοκρατίας, που εορτάζεται στη γείτονα στις 29 Οκτωβρίου.

Διαβάστε ακόμα: Ισραηλινά ΜΜΕ: Ο Νετανιάχου επιδιώκει συνάντηση με τον Ερντογάν - Η Τουρκία επιθυμεί ενεργειακή συνεργασία με το Ισραήλ

Τι άλλο έχουν συμφωνήσει Τουρκία - Ισραήλ

Σύμφωνα με τον Τούρκο πρόεδρο, εκτός από την έναρξη «ενεργειακής συνεργασίας με το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων των γεωτρήσεων», συμφώνησε με τον Νετανιάχου να αυξήσει τον όγκο των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ των δύο κρατών από 9,5 δισ. δολάρια τον χρόνο σε 15 δισ. δολάρια.

Κατά πληροφορίες, σε αυτές περιλαμβάνονται ο τουρισμός και οι νέες τεχνολογίες. Από το 2020 και μετά, η Τουρκία έχει «ζεστάνει» τις σχέσεις της με το Ισραήλ, θέλοντας να αντισταθμίσει τα οικονομικά προβλήματα και τη διπλωματική απομόνωσή της - και κάνοντας παρόμοια ανοίγματα προς την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία. Δεν είναι τυχαίο πως πριν από την τωρινή συνάντηση με τον Νετανιάχου στη Νέα Υόρκη ο Ερντογάν διεμήνυσε ότι στηρίζει τις προσπάθειες της αμερικανικής κυβέρνησης για μια συμφωνία Ισραήλ - Σαουδικής Αραβίας, προκειμένου να μειωθούν οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή.


Τι έχει συμβεί μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ

Τουρκία και Ισραήλ ανακοίνωσαν τον περασμένο Αύγουστο την πλήρη αποκατάσταση των διπλωματικών τους σχέσεων, που είχαν διαρραγεί το 2010, όταν οι ισραηλινές δυνάμεις είχαν επιτεθεί σε νηοπομπή του διεθνούς κινήματος «Free Gaza», στην οποία συμμετείχαν και Τούρκοι ακτιβιστές, σκοτώνοντας δέκα ακτιβιστές στο πλοίο «Μαβί Μαρμαρά» και τραυματίζοντας εξήντα ακόμη.

Εκτοτε, Νετανιάχου και Ερντογάν έλεγαν βαριές κουβέντες, μεταξύ αυτών και εκατέρωθεν κατηγορίες για «γενοκτονία», ενώ το 2014 ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε πως το κράτος του Ισραήλ «κρατά ζωντανό το πνεύμα του Χίτλερ». Το 2018, οι δύο χώρες απέσυραν τους πρέσβεις τους εξαιτίας των ταραχών στη Γάζα και στη συνέχεια της μεταφοράς της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ επί Ντόναλντ Τραμπ. Μέσα στη χρονιά που πέρασε, στο πλαίσιο της επαναπροσέγγισης, ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών, Ελι Κοέν, συναντήθηκε με τον Ερντογάν τον Φεβρουάριο, ο Ερντογάν υποδέχθηκε τον Ισραηλινό πρόεδρο, Ισαάκ Χέρτζογκ, στην Αγκυρα τον Μάρτιο (για πρώτη φορά από το 2008) και στο περιθώριο της περυσινής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ο Τούρκος πρόεδρος είχε συναντηθεί με τον τότε πρωθυπουργό του Ισραήλ, Γιαΐρ Λαπίντ.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά στις 30/9/2023