Σοκαριστική αποκάλυψη από Guardian: Το 83% των νεκρών στη Γάζα είναι άμαχοι, σύμφωνα με ισραηλινά στοιχεία
Σοκαριστικά στοιχεία για τη Γάζα
Πολυάριθμοι ειδικοί, νομικοί και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων ισραηλινών ακαδημαϊκών και οργανώσεων, κατηγορούν το Ισραήλ για γενοκτονία στη Γάζα

Σοκαριστικά στοιχεία από απόρρητη βάση δεδομένων της ισραηλινής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών αποκαλύπτουν ότι το 83% των Παλαιστινίων που έχασαν τη ζωή τους στη Γάζα είναι άμαχοι. Η έρευνα του Guardian, σε συνεργασία με το +972 Magazine και το Local Call, φέρνει στο φως ένα εξαιρετικά υψηλό ποσοστό θυμάτων που σπάνια έχει καταγραφεί σε σύγχρονες ένοπλες συγκρούσεις.
Διαβάστε: Το Ισραήλ απειλεί με ''ισοπέδωση'' τη Γάζα: Αν η Χαμάς απορρίψει τους όρους, η πόλη θα γίνει Ράφα ή Μπέιτ Χανούν
Δεκαεννέα μήνες μετά την έναρξη των εχθροπραξιών, Ιραηλινοί αξιωματούχοι πληροφοριών είχαν καταγράψει 8.900 επώνυμους μαχητές της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ ως νεκρούς ή «πιθανώς νεκρούς» τον Μάιο. Την ίδια χρονική περίοδο, οι Αρχές Υγείας της Γάζα ανέφεραν 53.000 Παλαιστίνιους νεκρούς από ισραηλινές επιθέσεις.
Οι επιβεβαιωμένοι μαχητές που περιλαμβάνονται στη στρατιωτική βάση δεδομένων αντιστοιχούν σε μόλις 17% του συνολικού αριθμού θυμάτων. Αυτό σημαίνει ότι οι άμαχοι αποτελούν το συντριπτικό 83% των νεκρών στη Γάζα, σύμφωνα με τα ίδια τα ισραηλινά στοιχεία.
Το ποσοστό των αμάχων θυμάτων στη Γάζα χαρακτηρίζεται εξαιρετικά υψηλό, ακόμα και για σύγχρονες συγκρούσεις, που διακρίνονται από ανεξέλεγκτη βία, όπως οι εμφύλιοι πόλεμοι στη Συρία και το Σουδάν.
Η Therése Pettersson από το Uppsala Conflict Data Program, που παρακολουθεί παγκοσμίως τους θανάτους αμάχων, τόνισε: «Αυτό το ποσοστό αμάχων μεταξύ των θυμάτων θα ήταν ασυνήθιστα υψηλό, ιδιαίτερα καθώς διαρκεί τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Σε άλλες συγκρούσεις μπορεί να εντοπίσεις παρόμοια ποσοστά σε συγκεκριμένες πόλεις ή μάχες, αλλά σπάνια συνολικά».
Από το 1989, στις παγκόσμιες συγκρούσεις που παρακολουθεί το UCDP, μεγαλύτερο ποσοστό αμάχων καταγράφηκε μόνο στη Σρεμπρένιτσα, στη γενοκτονία της Ρουάντα και κατά την πολιορκία της Μαριούπολης από τη Ρωσία το 2022.
Πολυάριθμοι ειδικοί, νομικοί και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων ισραηλινών ακαδημαϊκών και οργανώσεων, κατηγορούν το Ισραήλ για γενοκτονία στη Γάζα. Οι κατηγορίες βασίζονται στη μαζική δολοφονία αμάχων και τον «σκόπιμο» λιμό, όπως τον έχουν χαρακτηρίσει διεθνείς οργανώσεις.
Όταν ο Guardian ζήτησε σχόλιο για τα στοιχεία, εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού δήλωσε ότι αποφάσισαν να «αναδιατυπώσουν» την απάντησή τους. Η σύντομη δήλωση προς τον Guardian ανέφερε ότι «τα στοιχεία που παρουσιάζονται είναι λανθασμένα», χωρίς να διευκρινίζει ποια δεδομένα αμφισβητεί.
Και οι δύο βάσεις δεδομένων ενδέχεται να υποτιμούν τους πραγματικούς αριθμούς θυμάτων στη Γάζα, καθώς:
• Το υπουργείο Υγείας της Γάζας καταγράφει αποκλειστικά τα άτομα που έχουν ανασυρθεί, όχι τις χιλιάδες που παραμένουν θαμμένες κάτω από συντρίμμια
• Οι ισραηλινές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών δεν γνωρίζουν όλους τους θανάτους μαχητών ή νέων στρατολογηθέντων
• Η νοτιοϊσραηλινή διοίκηση επέτρεπε στους στρατιώτες να καταγράφουν θύματα ως μαχητές χωρίς ταυτοποίηση
Ισραηλινοί πολιτικοί και στρατηγοί έχουν παρουσιάσει διαφορετικούς αριθμούς για τους νεκρούς μαχητές, φτάνοντας έως και τις 20.000, ή ισχυρίστηκαν ότι η αναλογία αμάχων προς μαχητές ήταν 1 προς 1. Οι υψηλότεροι αριθμοί πιθανώς περιλαμβάνουν αμάχους με συνδέσεις στη Χαμάς, όπως κρατικούς υπαλλήλους και αστυνομικούς, παρόλο που το διεθνές δίκαιο απαγορεύει τη στοχοποίηση μη εμπλεκομένων σε μάχη ατόμων.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε πηγή πληροφοριών που συνόδευε δυνάμεις στο πεδίο: «Προάγονται στον βαθμό του τρομοκράτη μετά τον θάνατό τους. Αν άκουγα την ταξιαρχία, θα έλεγα ότι είχαμε σκοτώσει 200% των μαχητών της Χαμάς στην περιοχή».
Ο Itzhak Brik, απόστρατος στρατηγός, δήλωσε ότι οι ενεργοί στρατιώτες γνώριζαν πως οι πολιτικοί υπερβάλλουν, όταν αναφέρονται στον αριθμό των μαχητών. «Δεν υπάρχει καμία σύνδεση μεταξύ των ανακοινωθέντων αριθμών και της πραγματικότητας. Είναι απλά μια μεγάλη μπλόφα».
Ακόμη και αν μεγάλο μέρος της Γάζας έχει καταστραφεί και δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί, η απόρρητη βάση αναφέρει σχεδόν 40.000 άτομα που θεωρούνται μαχητές και ζωντανοί.
Ταυτόχρονα, εκτιμήσεις από μέλη της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ δείχνουν ότι οι Ισραηλινοί υπερβάλλουν όταν μιλούν για τον αριθμό των μαχητών στις δημόσιες δηλώσεις.
Συγκρίσιμο επίπεδο απωλειών με Σουδάν, Υεμένη, Ουγκάντα και Συρία
Η αναλογία θανάτων αμάχων πιθανώς αυξήθηκε περαιτέρω μετά τον Μάιο, όταν το Ισραήλ προσπάθησε να αντικαταστήσει ΟΗΕ και ανθρωπιστικές οργανώσεις που τροφοδοτούσαν τους Παλαιστίνιους καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου.
Τώρα οι πεινασμένοι επιζώντες, περιορισμένοι σε μόλις το 20% της περιοχής, διατάχθηκαν να εγκαταλείψουν το βόρειο τμήμα καθώς το Ισραήλ ετοιμάζεται για νέα χερσαία επιχείρηση, που πιθανόν θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τους αμάχους.
Η κλίμακα της σφαγής αποδίδεται εν μέρει στη φύση της σύγκρουσης, σύμφωνα με τη Mary Kaldor, καθηγήτρια στο LSE και διευθύντρια του Conflict Research Programme.
Το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο αναπτύχθηκε για να προστατεύει τους αμάχους σε παραδοσιακούς πολέμους, όπου κράτη συγκρούονται στρατιωτικά. Στη Γάζα, το Ισραήλ αντιμετωπίζει μαχητές της Χαμάς σε πυκνοκατοικημένες πόλεις και εφαρμόζει κανόνες εμπλοκής που επιτρέπουν μαζικούς θανάτους αμάχων ακόμη και με επιθέσεις σε χαμηλόβαθμους μαχητές.
Η αναλογία αμάχων μεταξύ των νεκρών στη Γάζα συγκρίνεται με πολέμους στο Σουδάν, την Υεμένη, την Ουγκάντα και τη Συρία, όπου η βία στρεφόταν κυρίως κατά των αμάχων. «Πρόκειται για πολέμους όπου οι ένοπλες ομάδες αποφεύγουν τη μάχη και σκοτώνουν άμαχους για τον έλεγχο εδάφους», σημειώνει η Kaldor.
Η ισραηλινή κυβέρνηση υποστηρίζει ότι ο πόλεμος αποτελεί αυτοάμυνα μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, που σκότωσαν 1.200 άτομα.
Ωστόσο, πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες χρησιμοποιούν συχνά ρητορική γενοκτονίας, αναφέρει ο Guardian. Ο στρατηγός που ηγήθηκε των στρατιωτικών πληροφοριών όταν ξεκίνησε ο πόλεμος δήλωσε ότι 50 Παλαιστίνιοι πρέπει να πεθάνουν για κάθε άνθρωπο που σκοτώθηκε εκείνη την ημέρα, προσθέτοντας ότι «τώρα δεν έχει σημασία αν είναι παιδιά».
Πολλοί Ισραηλινοί στρατιώτες έχουν καταθέσει ότι όλοι οι Παλαιστίνιοι θεωρούνται στόχοι στη Γάζα, με αναφορές για πυροβολισμούς ακόμη και κατά παιδιών.
Η Neta Crawford, καθηγήτρια διεθνών σχέσεων στο Oxford και συνιδρύτρια του Costs of War project, δήλωσε ότι οι τακτικές του Ισραήλ δείχνουν ανησυχητική εγκατάλειψη δεκαετιών πρακτικών προστασίας αμάχων.
«Ισχυρίζονται ότι χρησιμοποιούν τις ίδιες διαδικασίες εκτίμησης και μετριασμού θυμάτων όπως κράτη σαν τις ΗΠΑ. Αλλά αν κοιτάξει κανείς τα ποσοστά θανάτων και τις καταστροφές υποδομών, είναι σαφές ότι δεν το κάνουν», είπε.
Διαβάστε: Το Ισραήλ απειλεί με ''ισοπέδωση'' τη Γάζα: Αν η Χαμάς απορρίψει τους όρους, η πόλη θα γίνει Ράφα ή Μπέιτ Χανούν
Τα στοιχεία που σοκάρουν για τη Γάζα
Δεκαεννέα μήνες μετά την έναρξη των εχθροπραξιών, Ιραηλινοί αξιωματούχοι πληροφοριών είχαν καταγράψει 8.900 επώνυμους μαχητές της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ ως νεκρούς ή «πιθανώς νεκρούς» τον Μάιο. Την ίδια χρονική περίοδο, οι Αρχές Υγείας της Γάζα ανέφεραν 53.000 Παλαιστίνιους νεκρούς από ισραηλινές επιθέσεις.Οι επιβεβαιωμένοι μαχητές που περιλαμβάνονται στη στρατιωτική βάση δεδομένων αντιστοιχούν σε μόλις 17% του συνολικού αριθμού θυμάτων. Αυτό σημαίνει ότι οι άμαχοι αποτελούν το συντριπτικό 83% των νεκρών στη Γάζα, σύμφωνα με τα ίδια τα ισραηλινά στοιχεία.
Ασυνήθιστα υψηλό ποσοστό αμάχων θυμάτων
Το ποσοστό των αμάχων θυμάτων στη Γάζα χαρακτηρίζεται εξαιρετικά υψηλό, ακόμα και για σύγχρονες συγκρούσεις, που διακρίνονται από ανεξέλεγκτη βία, όπως οι εμφύλιοι πόλεμοι στη Συρία και το Σουδάν.Η Therése Pettersson από το Uppsala Conflict Data Program, που παρακολουθεί παγκοσμίως τους θανάτους αμάχων, τόνισε: «Αυτό το ποσοστό αμάχων μεταξύ των θυμάτων θα ήταν ασυνήθιστα υψηλό, ιδιαίτερα καθώς διαρκεί τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Σε άλλες συγκρούσεις μπορεί να εντοπίσεις παρόμοια ποσοστά σε συγκεκριμένες πόλεις ή μάχες, αλλά σπάνια συνολικά».
Από το 1989, στις παγκόσμιες συγκρούσεις που παρακολουθεί το UCDP, μεγαλύτερο ποσοστό αμάχων καταγράφηκε μόνο στη Σρεμπρένιτσα, στη γενοκτονία της Ρουάντα και κατά την πολιορκία της Μαριούπολης από τη Ρωσία το 2022.
Κατηγορίες για γενοκτονία και η απάντηση του Ισραήλ
Πολυάριθμοι ειδικοί, νομικοί και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων ισραηλινών ακαδημαϊκών και οργανώσεων, κατηγορούν το Ισραήλ για γενοκτονία στη Γάζα. Οι κατηγορίες βασίζονται στη μαζική δολοφονία αμάχων και τον «σκόπιμο» λιμό, όπως τον έχουν χαρακτηρίσει διεθνείς οργανώσεις.Όταν ο Guardian ζήτησε σχόλιο για τα στοιχεία, εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού δήλωσε ότι αποφάσισαν να «αναδιατυπώσουν» την απάντησή τους. Η σύντομη δήλωση προς τον Guardian ανέφερε ότι «τα στοιχεία που παρουσιάζονται είναι λανθασμένα», χωρίς να διευκρινίζει ποια δεδομένα αμφισβητεί.
Πιθανή υποεκτίμηση του πραγματικού αριθμού νεκρών
Και οι δύο βάσεις δεδομένων ενδέχεται να υποτιμούν τους πραγματικούς αριθμούς θυμάτων στη Γάζα, καθώς:• Το υπουργείο Υγείας της Γάζας καταγράφει αποκλειστικά τα άτομα που έχουν ανασυρθεί, όχι τις χιλιάδες που παραμένουν θαμμένες κάτω από συντρίμμια
• Οι ισραηλινές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών δεν γνωρίζουν όλους τους θανάτους μαχητών ή νέων στρατολογηθέντων
• Η νοτιοϊσραηλινή διοίκηση επέτρεπε στους στρατιώτες να καταγράφουν θύματα ως μαχητές χωρίς ταυτοποίηση
Ισραηλινοί πολιτικοί και στρατηγοί έχουν παρουσιάσει διαφορετικούς αριθμούς για τους νεκρούς μαχητές, φτάνοντας έως και τις 20.000, ή ισχυρίστηκαν ότι η αναλογία αμάχων προς μαχητές ήταν 1 προς 1. Οι υψηλότεροι αριθμοί πιθανώς περιλαμβάνουν αμάχους με συνδέσεις στη Χαμάς, όπως κρατικούς υπαλλήλους και αστυνομικούς, παρόλο που το διεθνές δίκαιο απαγορεύει τη στοχοποίηση μη εμπλεκομένων σε μάχη ατόμων.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε πηγή πληροφοριών που συνόδευε δυνάμεις στο πεδίο: «Προάγονται στον βαθμό του τρομοκράτη μετά τον θάνατό τους. Αν άκουγα την ταξιαρχία, θα έλεγα ότι είχαμε σκοτώσει 200% των μαχητών της Χαμάς στην περιοχή».
"Μεγάλη μπλόφα" οι αριθμοί
Ο Itzhak Brik, απόστρατος στρατηγός, δήλωσε ότι οι ενεργοί στρατιώτες γνώριζαν πως οι πολιτικοί υπερβάλλουν, όταν αναφέρονται στον αριθμό των μαχητών. «Δεν υπάρχει καμία σύνδεση μεταξύ των ανακοινωθέντων αριθμών και της πραγματικότητας. Είναι απλά μια μεγάλη μπλόφα».Ακόμη και αν μεγάλο μέρος της Γάζας έχει καταστραφεί και δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί, η απόρρητη βάση αναφέρει σχεδόν 40.000 άτομα που θεωρούνται μαχητές και ζωντανοί.
Ταυτόχρονα, εκτιμήσεις από μέλη της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ δείχνουν ότι οι Ισραηλινοί υπερβάλλουν όταν μιλούν για τον αριθμό των μαχητών στις δημόσιες δηλώσεις.
Συγκρίσιμο επίπεδο απωλειών με Σουδάν, Υεμένη, Ουγκάντα και Συρία
Η αναλογία θανάτων αμάχων πιθανώς αυξήθηκε περαιτέρω μετά τον Μάιο, όταν το Ισραήλ προσπάθησε να αντικαταστήσει ΟΗΕ και ανθρωπιστικές οργανώσεις που τροφοδοτούσαν τους Παλαιστίνιους καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου.
Τώρα οι πεινασμένοι επιζώντες, περιορισμένοι σε μόλις το 20% της περιοχής, διατάχθηκαν να εγκαταλείψουν το βόρειο τμήμα καθώς το Ισραήλ ετοιμάζεται για νέα χερσαία επιχείρηση, που πιθανόν θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τους αμάχους.
Η κλίμακα της σφαγής αποδίδεται εν μέρει στη φύση της σύγκρουσης, σύμφωνα με τη Mary Kaldor, καθηγήτρια στο LSE και διευθύντρια του Conflict Research Programme.
Το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο αναπτύχθηκε για να προστατεύει τους αμάχους σε παραδοσιακούς πολέμους, όπου κράτη συγκρούονται στρατιωτικά. Στη Γάζα, το Ισραήλ αντιμετωπίζει μαχητές της Χαμάς σε πυκνοκατοικημένες πόλεις και εφαρμόζει κανόνες εμπλοκής που επιτρέπουν μαζικούς θανάτους αμάχων ακόμη και με επιθέσεις σε χαμηλόβαθμους μαχητές.
Η αναλογία αμάχων μεταξύ των νεκρών στη Γάζα συγκρίνεται με πολέμους στο Σουδάν, την Υεμένη, την Ουγκάντα και τη Συρία, όπου η βία στρεφόταν κυρίως κατά των αμάχων. «Πρόκειται για πολέμους όπου οι ένοπλες ομάδες αποφεύγουν τη μάχη και σκοτώνουν άμαχους για τον έλεγχο εδάφους», σημειώνει η Kaldor.
Η ισραηλινή κυβέρνηση υποστηρίζει ότι ο πόλεμος αποτελεί αυτοάμυνα μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, που σκότωσαν 1.200 άτομα.
Ωστόσο, πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες χρησιμοποιούν συχνά ρητορική γενοκτονίας, αναφέρει ο Guardian. Ο στρατηγός που ηγήθηκε των στρατιωτικών πληροφοριών όταν ξεκίνησε ο πόλεμος δήλωσε ότι 50 Παλαιστίνιοι πρέπει να πεθάνουν για κάθε άνθρωπο που σκοτώθηκε εκείνη την ημέρα, προσθέτοντας ότι «τώρα δεν έχει σημασία αν είναι παιδιά».
Πολλοί Ισραηλινοί στρατιώτες έχουν καταθέσει ότι όλοι οι Παλαιστίνιοι θεωρούνται στόχοι στη Γάζα, με αναφορές για πυροβολισμούς ακόμη και κατά παιδιών.
Η Neta Crawford, καθηγήτρια διεθνών σχέσεων στο Oxford και συνιδρύτρια του Costs of War project, δήλωσε ότι οι τακτικές του Ισραήλ δείχνουν ανησυχητική εγκατάλειψη δεκαετιών πρακτικών προστασίας αμάχων.
«Ισχυρίζονται ότι χρησιμοποιούν τις ίδιες διαδικασίες εκτίμησης και μετριασμού θυμάτων όπως κράτη σαν τις ΗΠΑ. Αλλά αν κοιτάξει κανείς τα ποσοστά θανάτων και τις καταστροφές υποδομών, είναι σαφές ότι δεν το κάνουν», είπε.