Η Σαρδηνία, ένα από τα πιο γραφικά νησιά της Μεσογείου, αντιμετωπίζει σοβαρό δημογραφικό πρόβλημα. Οι κάτοικοι μειώνονται δραματικά, μικρά χωριά αδειάζουν και σε ορισμένα σχολεία δεν έχει γεννηθεί παιδί για πάνω από δέκα χρόνια. Η περιφέρεια αποφάσισε να αντιστρέψει την τάση με ένα τολμηρό πρόγραμμα: να πληρώνει τους ανθρώπους για να μετακομίσουν εκεί.

Το πρόγραμμα προσφέρει έως 15.000 ευρώ για αγορά ή ανακαίνιση κατοικίας σε ζευγάρια που εγκαθίστανται σε χωριά κάτω των 3.000 κατοίκων. Το ζήτημα όμως είναι ακριβώς αυτό. Πρόκειται για περιοχές που είναι εγκαταλελειμμένες και όχι τόσο διάσημες για τις ακτές, την άμμο και τον τουρισμό του νησιού. Παράλληλα, όσοι θέλουν να δημιουργήσουν επιχείρηση που θα στηρίζει τοπικές θέσεις εργασίας μπορούν να λάβουν έως 20.000 ευρώ. Επιπλέον, νέες οικογένειες δικαιούνται 600 ευρώ μηνιαίως για το πρώτο παιδί και 400 ευρώ για κάθε επόμενο, μέχρι τα πέντε χρόνια του παιδιού.

Χωριά που παλεύουν να επιβιώσουν

Στο μικροσκοπικό Μπαραντίλι, το μικρότερο χωριό της Σαρδηνίας με μόλις 76 κατοίκους, η δήμαρχος Μαρία Άννα Καμέντα τονίζει: «Το τελευταίο παιδί γεννήθηκε πριν από δέκα χρόνια». Το χωριό προσφέρει επιπλέον επιχορήγηση 10.000 ευρώ, αλλά και γήπεδα, πισίνα και χώρους αναψυχής για να προσελκύσει νέους κατοίκους.

Στο Ολλολάι, οι αρχές πωλούν σπίτια ακόμη και με 1 ευρώ, στοχεύοντας να ζωντανέψουν τα ερειπωμένα σπίτια των παλιών κατοίκων. Η πρωτοβουλία αυτή έχει ήδη προσελκύσει το ενδιαφέρον νέων από όλο τον κόσμο.

Οι πρώτοι «νέοι Σαρδηνοί»

Ορισμένοι τολμούν ήδη να κάνουν το βήμα. Ο Ισπανός φωτογράφος Ίβο Ροβίρα αγόρασε ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι σε χωριό 400 κατοίκων, το ανακαίνισε και το μετέτρεψε σε μικρό εστιατόριο. Η Αυστραλή Μπιάνκα Φοντάνα μετακόμισε στο Νούλβι, άνοιξε κανάλι στο YouTube και μοιράζεται την εμπειρία της ζωής σε ένα σαρδηνιακό χωριό. Άλλοι, όπως ο Μαρτσέλο Κόντου, επέστρεψαν στο νησί για να δημιουργήσουν μικρές επιχειρήσεις, ακόμη και βίγκαν τυροκομεία.

Παρά τα οικονομικά κίνητρα, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι τα μέτρα από μόνα τους μπορεί να μην αρκούν. Ωστόσο, οι τοπικές κοινωνίες συνεχίζουν την προσπάθεια για την αναβίωση των χωριών.

Η ομορφιά που δεν πεθαίνει

Όπως λέει ο δήμαρχος του Ολλολάι, Φραντσέσκο Κολούμπου:

 «Τα χωριά της Σαρδηνίας πέρασαν πανούκλες και κρίσεις, αλλά επέζησαν. Έχουμε καλύτερη ζωή εδώ — και είμαστε μόλις μία ώρα από τις ομορφότερες παραλίες του κόσμου. Τα όμορφα πράγματα δεν πεθαίνουν ποτέ».

Με τα γενναιόδωρα προγράμματα και την ομορφιά του νησιού, η Σαρδηνία προσπαθεί να μετατρέψει την πρόκληση της ερημοποίησης σε ευκαιρία για νέο ξεκίνημα και βιώσιμη ζωή στα παραδοσιακά της χωριά.