Δυόμιση μήνες πριν αποχωρήσει από το δικαστικό σώμα λόγω συνταξιοδότησης, παραιτήθηκε ο αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου και πρόεδρος του Α1 Τμήματος, Χρήστος Τζανερίκος.

Η παραίτηση του κ. Τζανερίκου ήρθε ένα 24ωρο μετά τη δημόσια δήλωση του για την τροπολογία της Κυβέρνησης για το κόμμα Κασιδιάρη.

Η πρόεδρος του Αρείου Πάγου Μαρία Γεωργίου, που παρέλαβε την παραίτηση του αντιπροέδρου, εκ του νόμου έχει δικαίωμα να την ανακαλέσει.

Μετά τις εξελίξεις αυτές, την προεδρία του Α1 Τμήματος θα αναλάβει η αρχαιότερη αρεοπαγίτης, η κ. Ευδοξία Κιουπτσίδου, η οποία και θα προεδρεύσει της σύνθεσης των δικαστών που θα κρίνουν για τη νομιμότητα της συμμετοχής των κομμάτων στις προσεχείς εκλογές και πρωτίστως για την εκλογική τύχη του κόμματος Κασιδιάρη.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η παραίτηση του κ. Τζανερίκου υποβλήθηκε για λόγους προσωπικής αξιοπρέπειας και επαγγελματικής συνείδησης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η παραίτηση του Χρήστου Τζανερίκου ήρθε μετά την ομοβροντία κορυφαίων συνταγματολόγων εναντίον του, που έκαναν λόγο για απαράδεκτες δηλώσεις.


Χρυσόγονος: «Πρωτόγνωρο δικαστής που έχει να δικάσει μια υπόθεση να κάνει δημόσιες ανακοινώσεις»

«Πρωτόγνωρο δικαστής που έχει να δικάσει μια υπόθεση να κάνει δημόσιες δηλώσεις και ανακοινώσεις», δήλωσε στα Παραπολιτικά 90,1 και στην εκπομπή «Μπρα ντε φερ» με τον Δημήτρη Τάκη και την Χριστίνα Κοραή ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Κωνσταντίνος Χρυσόγονος.

«Είναι τελείως πρωτόγνωρο δικαστής που έχει να δικάσει μια υπόθεση να κάνει δημόσιες δηλώσεις και ανακοινώσεις σχετικές με την υπόθεση αυτή εκ των προτέρων. Είναι κάτι το πρωτοφανές και νομίζω ότι είναι και αντιδεοντολογικό. Ο κ.Τζανερίκος ότι είχε να πει θα έπρεπε να το πει στη διάσκεψη και με την ψήφο του, το να κάνει δημόσιες δηλώσεις για μένα είναι δυσνόητο. Είναι πρωτόγνωρο δεν συνηθίζεται αυτό και είναι και αντιδεοντολογικό, θα έπρεπε ο κ. Τζανερίκος τις απόψεις του να τις κρατήσει και να τις εκφράσει στη διάσκεψη του τμήματος του Αρείου Πάγου», ανέφερε μεταξύ άλλων και ερωτηθείς αν πιστεύει ότι θα πρέπει ο κ. Τζανερίκος να απέχει από τη διαδικασία απάντησε: «Αυτό ας το κρίνει ο ίδιος, μπορεί να υποβληθεί και αίτηση εξαιρέσεως αν νομίζει η κυβέρνηση ότι υπάρχει τέτοιο ζήτημα αλλά η ανακοίνωση του κ.Τζανερίκου προσθέτει προβλήματα σε μια διαδικασία η οποία ούτως ή άλλως είναι προβληματική εν τη γενέσει της και δυστυχώς ένα τόσο σοβαρό ζήτημα από καμία πλευρά ούτε από τα κόμματα ούτε από την κυβέρνηση ούτε από τους δικαστές δεν αντιμετωπίζεται με τη σοβαρότητα την οποία θα έπρεπε να επιδεικνύουμε όλοι»

Ερωτηθείς ο κ. Χρυσόγονος τι θα έπρεπε να γίνει με το κόμμα Κασιδιάρη απάντησε ότι «έχουμε μια εγκληματική οργάνωση η οποία εμφανίζεται με τον μανδύα πολιτικού κόμματος, αυτό το ζήτημα θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί σε επίπεδο συντάγματος. Υπήρχε η ευκαιρία της συνταγματικής αναθεώρησης του 2019 έπρεπε εκεί είτε η ΝΔ είτε ο ΣΥΡΙΖΑ, τα δύο κόμματα που διέθεταν τον απαιτούμενο αριθμό των 50 βουλευτών, να φέρουν πρόταση αναθεώρησης του άρθρου 29 του συντάγματος το οποίο δεν προβλέπει το θεσμό της απαγόρευσης του πολιτικού κόμματος, θα φέρουν πρόταση, να θεσπίσουν τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να απαγορευτεί ένα κόμμα και τη διαδικασία. Θα έπρεπε να προσανατολιστούμε στα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών κρατών τα οποία έχουν τέτοιες ρυθμίσεις όπως το γερμανικό σύνταγμα που προβλέπει τη διαδικασία απαγόρευσης πολιτικού κόμματος με απόφαση του γερμανικού συνταγματικού δικαστηρίου. Επειδή συνταγματικό δικαστήριο στην ελληνική έννομη τάξη δεν έχουμε θα έπρεπε να πάμε στο κοντινότερο όργανο το οποίο είναι το ανώτατο ειδικό δικαστήριο και μάλιστα στην διευρυμένη του σύνθεση με μέλη του Αρείου Πάγου, του Συμβουλίου Επικρατείας, του Ελεγκτικού Συνεδρίου και καθηγητές Νομικής που θα ήταν οι πιο αντιπροσωπευτικοί οι πιο αμερόληπτοι. Δεν το κάναμε τότε γιατί νόμιζαν ότι το φαινόμενο έχει παρέλθει, κακώς το νόμιζαν. Το 2021 η κυβέρνηση έφερε και ψήφισε διάταξη νόμου χωρίς να υπάρχει συνταγματικό θεμέλιο και τώρα μέσα στο ‘23 έχουμε άλλες δύο τροποποιήσεις, τελευταία στιγμή, όλα αυτά προδίδουν μια προχειρότητα και είναι λύσεις εμβαλωματικές οι οποίες θα δούμε που θα μας οδηγήσουν. Προς το παρόν είναι ένα τοπίο στην ομίχλη κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς θα βγει απ’ όλη αυτή τη διαδικασία».  

Ερωτηθείς αν στις δεύτερες εκλογές μπορεί να κατεβεί ο κ. Κανελλόπουλος με το δικό του κόμμα και έχει υποψήφιο βουλευτή τον κ.Κασιδιάρη ο κ. Χρυσόγονος σημείωσε πως «ο Άρειος Πάγος ο οποίος είναι αστικό δικαστήριο, δεν έχει καμία δουλειά να αποφαίνεται πάνω σε ζητήματα συνταγματικού δικαίου και μάλιστα προκαταβολικώς στις εκλογές. Του είχε ανατεθεί η αρμοδιότητα να ανακηρύσσει τους συνδυασμούς όταν η αρμοδιότητα αυτή ήταν τελείως τυπική και ανώδυνη. Τώρα το να παραμένει στον Άρειο Πάγου που είναι ένα δικαστήριο που δικάζει μισθωτικά, δικάζει εμπορικά κλπ είναι ελληνική πατέντα. Εν πάση περιπτώσει ο Άρειος Πάγος θα βάλει ένα σκεπτικό εάν το σκεπτικό αυτό λεει ότι απορρίπτω το κόμμα Κανελλόπουλου –Κασιδιάρη για τους εξής λόγους α-β-γ οι Κανελλόπουλος –Κασιδιάρης φυσικά στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση όποτε γίνει αυτή μπορούν αυτά τα α-β-γ να επιχειρήσουνε να τα διορθώσουνε και να φέρουν άλλη δήλωση συνδυασμών και ενδεχομένως να μην καταφέρουν να συμμετάσχουν στην πρώτη αλλά να συμμετάσχουν στη δεύτερη. Κανείς δεν μπορεί να το αποκλείσει αυτό».  


Για μία πρωτοφανή παρέμβαση, εξαιτίας της οποίας θα πρέπει να απέχει από τις αρμοδιότητές του, έκαναν λόγο χθες κι άλλοι συνταγματολόγοι, αναφορικά με την τοποθέτηση του Χρήστου Τζανερίκου για την τροπολογία που φέρνει προς ψήφιση η κυβέρνηση, ώστε να μπλοκάρει τη συμμετοχή του κόμματος Κασιδιάρη στις εκλογές.

Με δηλώσεις τους στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ, οι καθηγητές τονίζουν το θέμα αυτοεξαίρεσης του κ. Τζανερίκου από τις διαδικασίες του Α1 τμήματος του Αρείου Πάγου όταν θα κληθεί να αποφασίσει για το κόμμα Κασιδιάρη.  Πιο συγκεκριμένα, ο καθηγητής Δημοσίου Δικαίου Χαράλαμπος Ανθόπουλος δήλωσε ότι μένει έκπληκτος με το επιθετικό ύφος και το απροσδόκητο ύφος λόγου για ανώτατο δικαστή. «Το επιχείρημα ότι αυτό δεν έχει ξαναγίνει δεν είναι εύλογο καθώς ούτε μια τέτοια υπόθεση είχε ξαναγίνει. Η ρύθμιση είναι δικαιολογημένη λόγω της κρισιμότητας του θέματος και μου φαίνεται αδικαιολόγητη η παρέμβαση του κ. Τζανερίκου» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Ο καθηγητής Διοικητικού Δικαίου της Νομικής Σχολής Αθηνών κ. Πάνος Λαζαράτος δήλωσε από την πλευρά του ότι «θεωρεί θεσμικά απαράδεκτο να διεξάγονται τέτοιες συζητήσεις αυτή τη στιγμή».

Αναφερόμενος δε στην πρωτοβουλία του κ. Τζανερίκου είπε ότι «η ενέργειά του τον οδηγεί σε αυτοεξαίρεση από τη διαδικασία που έρχεται σε λίγες ημέρες στο Άρειο Πάγο».

«Μίλησε για φωτογραφική αντιμετώπιση ως προς το πρόσωπό του. Αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση» σημείωσε επίσης ο κ. Λαζαράτος και τόνισε ότι «είναι μια γενική και αφηρημένη ρύθμιση που εξοπλίζει με πολύ περισσότερες εγγυήσεις την απόφαση που θα λάβει ο Άρειος Πάγος».

Ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ Αντώνης Μανιτάκης σημείωσε ότι ο ίδιος δεν βλέπει εκ πρώτης όψεως ανεπίτρεπτη συνταγματικά παρέμβαση, ούτε στο έργο, ούτε στην οργάνωση, ούτε στη λειτουργία του δικαστηρίου. «Η αύξηση αυτή που αποφασίζεται πιστεύω ότι παρέχει μεγαλύτερα εχέγγυα και αντικειμενικότητας και απρόσωπης και ορθής κρίσης αφού θα αποφασίζει ένας διπλάσιος αριθμός δικαστών» τόνισε.

Ο Συνταγματολόγος Κώστας Μποτόπουλος ανέφερε: «Το ότι αυτό δεν έχει ξαναγίνει δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι είναι παράνομο. Πάντως πράγματι αυτό είναι ένα ζήτημα που αποτελεί interna corporis. Δηλαδή θα μπορούσε να αφεθεί στο Δικαστήριο. Όμως ξαναλέω ότι από μόνη της αυτή η νομοθετική ρύθμιση όσο και αν έχει τα προβλήματα που είπαμε (ότι δεν είναι αναγκαία και συνιστά κακή νομοθέτηση) δεν νομίζω ότι είναι παράνομη».

Παρέμβαση Βενιζέλου

Θέση στην αντιπαράθεση μεταξύ του αντιπροέδρου του Αρείου Πάγου και του υπουργείου Εσωτερικών για τη ρύθμιση κατά του κομματος του Κασιδιάρη, παίρνει ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Όπως λέει σε δήλωση του είναι αναγκαίο να γίνουν άμεσες κινήσεις που δεν θα επιτρέπουν σε κανέναν να θέσει, σε οποιοδήποτε επίπεδο, ζητήματα σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα στον νόμιμο δικαστή, τη δικαστική προστασία και ακρόαση και τη νόμιμη δίκη.

Επιπλέον, προτείνει να οριστεί νομοθετικά ως αρμόδιος ο υφιστάμενος μείζων σχηματισμός του Αρείου Πάγου, η Ολομέλεια του, κατά τις ισχύουσες ως προς αυτήν ρυθμίσεις. Και τέλος, δηλώνει πως θεωρεί αυτονόητο ο αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου θα προβεί σε δήλωση αποχής από οποιαδήποτε σχετική διαδικασία.

Ολόκληρη η δήλωση του Ευάγγελου Βενιζέλου

«Η δημόσια αντίδραση του Αντιπρόεδρου του Αρείου Πάγου - Προέδρου του Α1 Τμήματος για τη νομοθετική πρωτοβουλία της Κυβέρνησης με την οποία καθορίζεται ο δικαστικός σχηματισμός που θα κρίνει τη συνδρομή των προϋποθέσεων του άρθρου 32 της εκλογικής νομοθεσίας (ΠΔ 26/2012, όπως ισχύει) και ο αδιανόητος θεσμικά δημόσιος διάλογός του με τον Υπουργό Εσωτερικών, καθιστούν αναγκαίες άμεσες κινήσεις που δεν θα επιτρέπουν σε κανέναν να θέσει, σε οποιοδήποτε επίπεδο, ζητήματα σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα στον νόμιμο δικαστή, τη δικαστική προστασία και ακρόαση και τη νόμιμη δίκη (άρθρα 8 και 20 παρ.1 Συντ., άρθρο 6 παρ.1 ΕΣΔΑ).

Προτείνω να οριστεί νομοθετικά ως αρμόδιος ο υφιστάμενος μείζων σχηματισμός του Αρείου Πάγου, η Ολομέλεια του, κατά τις ισχύουσες ως προς αυτήν ρυθμίσεις.

Θεωρώ αυτονόητο ότι ο κ. Αντιπρόεδρος του ΑΠ θα προβεί σε δήλωση αποχής από οποιαδήποτε σχετική διαδικασία».

Νωρίτερα, ο αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου και πρόεδρος του Α1 Τμήματος Χρήστος Τζανερίκος κατήγγειλε ότι με την τροπολογία «εισάγεται πρωτοφανής για τα δικαστικά χρονικά ρύθμιση, καθόσον αποτελεί ευθεία παρέμβαση στη λειτουργία του Αρείου Πάγου». Ακόμη, προσέθεσε ότι η επίμαχη τροπολογία «αποτυπώνει, φωτογραφικά, τη δυσπιστία και την έλλειψη εμπιστοσύνης στο πρόσωπό μου, εκ μέρους της Κυβέρνησης».

Οι δηλώσεις του όπως ήταν φυσικό προκάλεσαν την έντομνη αντίδραση του υπουργού Εσωτερικών κ. Μάκη Βορίδη ο οποίος υπογράμμισε ότι «σε δημοκρατικά πολιτεύματα η νομοθέτηση ανήκει στην αρμοδιότητα της Βουλής και όχι στην επιλογή του κάθε δικαστή».