avatar

Τα ωραία του Ανδρέα
Ανδρέας Μαζαράκης

Εκλογή Προέδρου: Οι ψηφοφορίες- θρίλερ που έμειναν στην ιστορία

Πως εξελέγησαν Πρόεδροι της Δημοκρατίας ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Χρήστος Σαρτζετάκης

mediadefaultimagesnew_peni_23122014172722

Έξι Προέδρους της Δημοκρατίας μετρά η Ελλάδα από το 1974, χρονιά κατά την οποία η χώρα ξεκίνησε την προσπάθεια να «ξαναγεννηθεί» από τις στάχτες της… Όλα αυτά τα χρόνια υπήρξαν ίντριγκες, κομματικά πάθη, «συμφωνίες» και ένα πλούσιο παρασκήνιο που στάθηκε ικανό να οδηγήσει σε ντέρμπι, «σιγουράκια», προσωρινούς Πρόεδρους και δυνατά χαρτιά.

Από το 1974 η ελληνική Βουλή έχει εκλέξει στο προεδρικό αξίωμα τους Μιχαήλ Στασινόπουλο, Κωνσταντίνο Τσάτσο, Κωνσταντίνο Καραμανλή, Χρήστο Σαρτζετάκη, Κωστή Στεφανόπουλο και Κάρολο Παπούλια φθάνοντας στο σήμερα και τις – άκαρπες απ’ ότι φαίνεται προσπάθειες – να εκλέξει την επιλογή του πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά, τον Σταύρο Δήμα.

Ο σημερινός πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, με τον υποψήφιο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Σταύρο Δήμα

Αναλυτικότερα οι ημερομηνίες που σηματοδότησαν  την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας είναι οι εξής:

  • 18 Δεκεμβρίου 1974, εκλέγοντας ως προσωρινό Πρόεδρο τον Μιχαήλ Στασινόπουλο
  • 19 Ιουνίου 1975, εκλέγοντας τον Κωνσταντίνο Τσάτσο
  • 23 & 29 Απριλίου & 5 Μαΐου 1980, εκλέγοντας τον Κωνσταντίνο Καραμανλή
  • 17, 23 & 29 Μαρτίου 1985, εκλέγοντας τον Χρήστο Σαρτζετάκη
  • 19 & 25 Φεβρουαρίου, 3 Μαρτίου, 30 Απριλίου & 4 Μαΐου 1990, εκλέγοντας και πάλι τον Κωνσταντίνο Καραμανλή
  • 24 Φεβρουαρίου, 2 & 8 Μαρτίου 1995, εκλέγοντας τον Κωστή Στεφανόπουλο
  • 8 Φεβρουαρίου 2000, εκλέγοντας και πάλι τον Κωστή Στεφανόπουλο
  • 8 Φεβρουαρίου 2005, εκλέγοντας τον Κάρολο Παπούλια
  • 3 Φεβρουαρίου 2010, εκλέγοντας ξανά τον Κάρολο Παπούλια

Ποιες είναι όμως εκείνες οι ψηφοφορίες, τα ονόματα, οι επιλογές ή τα ντέρμπι που… άφησαν ιστορία; Ποιοι ήταν οι λόγοι που οδήγησαν στο όποιο αποτέλεσμα είχαν; Ποιες οι κινήσεις που έφεραν την πολυπόθητη νίκη;

ΑΝΟΙΞΗ 1980

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προετοίμαζε την εκλογή του στην Προεδρία της Δημοκρατίας πολλά χρόνια νωρίτερα, φθάνοντας στην ημέρα όπου παραιτείται από πρωθυπουργός της χώρας και το όνομά του «ποζάρει» ως υποψηφιότητα για το Αξίωμα του Ανώτατου ’ρχοντα της Ελλάδας. Παρόλα αυτά όλα έδειχναν πως δεν ήταν εφικτό να συγκεντρώσει τους 180 βουλευτές που χρειάζονταν ώστε να εκλεγεί.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη την περίοδο του... ανοίγματος

Έτσι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αναζήτησε τις ψήφους που έλειπαν από το «φασούλι» από:

  • Το κόμμα των Νεοφιλελεύθερων του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, αφήνοντας στην ιστορία την κίνηση αυτή ως το γνωστό «άνοιγμα Καραμανλή».  
  • Τους βουλευτές του κόμματος της Ένωσης Δημοκρατικού Κέντρου
  • Αλλά και από το κόμμα της Φιλομοναρχικής Εθνικής Παράταξης
«Μίζερη διαδικασία» είχε χαρακτηρίσει την πρώτη εκλογή του ο Κωνσταντίνος Καραμανλής

ΜΑΡΤΙΟΣ 1985

Ακόμη μία κρίσιμη ψηφοφορία για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας ήταν εκείνη που ανέδειξε νικητή τον Χρήστο Σαρτζετάκη. Έμεινε στην ιστορία με τα περίφημα έγχρωμα ψηφοδέλτια του ΠΑΣΟΚ και όχι μόνο, αφού ξύπνησε πολιτικές έχθρες και προσωπικές αντιπαλότητες χρόνων.

Φωτογραφία από τη διαδικασία ψηφοφορίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας με το βουλευτή Ιωαννίνων, Ελευθέριο Καλογιάννη, με την κάλπη στον ώμο. Από αυτό το στιγμιότυπο του βγήκε το... παρατσούκλι "Καλπογιάννης".

Αν και μέχρι την παραμονή της ανακοίνωσης του ονόματος του υποψηφίου όλα έδειχναν πως η επανεκλογή του Κωνσταντίνου Καραμανλή ήταν κοντά, ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου κάνει την έκπληξη και προτείνει τον Αρεοπαγίτη, Χρήστο Σαρτζετάκη.

Σίγουρα μία από τις πιο δύσκολες μέρες του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Στη συνάντηση ο πρωθυπουργός, Ανδρέας Παπανδρέου, του λέει πως θα τον προτείνει για Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Την επόμενη μέρα ανακοινώνει τον Χρήστο Σαρτζετάκη

Ο Καραμανλής δεν αποδέχεται την κίνηση αυτή, δηλώνοντας παραίτηση και αποχωρώντας από το Προεδρικό Μέγαρο. Έτσι, ο Γιάννης Αλευράς παίρνει στα χέρια του, προσωρινά, την Προεδρία μέχρι να εκλεγεί ο επόμενος.

Τελικά η ψήφος του βουλευτή – και προσωρινού Προέδρου της Δημοκρατίας – Γιάννη Αλευρά ήταν η 180η και εκείνη που θα εκλέξει τον Χρήστο Σαρτζετάκη Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Αξίζει φυσικά να σημειωθεί πως οι 13 βουλευτές του ΚΚΕ - για πρώτη και τελευταία φορά μέχρι και σήμερα – ψήφισαν για Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Για την ιστορία, αυτό έμελε να είναι το δεύτερο «χτύπημα» στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, αφού ο Χρήστος Σαρτζετάκης ήταν ο ανακριτής που 22 χρόνια πριν είχε αναλάβει την πολύκροτη δίκη της δολοφονίας Λαμπράκη και η οποία οδήγησε την τότε κυβέρνηση  Καραμανλή σε παραίτηση ανοίγοντας παράλληλα τον δρόμο στην ανοδική πορεία της Ένωσης Κέντρου.

Πέννυ Κουλιζάκου