Του Δ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
dgiankop@yahoo.gr

Τρία στα δέκα Ελληνόπουλα έχουν δεχθεί επιθέσεις εκφοβισμού στο σχολικό τους περιβάλλον. Το 36,3% αυτών δέχονται πειράγματα λόγω εμφάνισης, στο 60,6% τους έχουν βγει «παρατσούκλια» από τους συμμαθητές τους και το 45,3% σπρώχτηκαν ή χτυπήθηκαν στο σχολείο. Άραγε, η βίαιη συμπεριφορά λόγω του αυθορμητισμού των ανηλίκων και των εφήβων στα πρώτα στάδια της ενηλικίωσής τους συνιστά bullying;

Ο διευθυντής της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, Μανώλης Σφακιανάκης, με δηλώσεις του στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» σημειώνει ότι η κατάσταση πόρρω απέχει, ιδίως στο διαδικτυακό bullying, από την εικόνα που παρουσιάζεται σήμερα και προτρέπει γονείς και μαθητές να μάθουν να διακρίνουν το bullying. Πριν καλά-καλά στεγνώσει το μελάνι των δημοσιευμάτων για την τραγική εξέλιξη της υπόθεσης του 20χρονου σπουδαστή Βαγγέλη Γιακουμάκη, ο οποίος αποδεδειγμένα υφίστατο επί μακρόν μύρια όσα βάσανα και κακοποιήσεις στη Γαλακτοκομική Σχολή Ιωαννίνων, το bullying έλαβε επιδημικές διαστάσεις στον δημόσιο λόγο. Το γεγονός αυτό οδήγησε τον υπουργό Δικαιοσύνης, Νίκο Παρασκευόπουλο, στην απόφαση να συμπεριλάβει σε τρέχον νομοσχέδιο ειδική διάταξη για την ποινικοποίηση του φαινομένου, αφού έως σήμερα υπήρχε θεσμικό κενό.

H Αστυνομία σημειώνει ότι ναι μεν το bullying εμφανίζει έξαρση στα χρόνια γιγάντωσης της οικονομικής κρίσης, αλλά κρατά αποστάσεις από τις γενικεύσεις, αναφέροντας ότι στην Ελλάδα η κατάσταση «είναι αρκετά ελεγχόμενη» σε σχέση με άλλα κράτη. Άλλωστε, ο τραγικός θάνατος του Β. Γιακουμάκη είναι ο πρώτος που καταγράφεται από bullying σε υπερμεγέθη βαθμό και σε αυτό, φυσικά, ηθικοί αυτουργοί δεν είναι μόνο συμφοιτητές του, αλλά και οι Αρχές (Διεύθυνση Σχολής, Αστυνομία, Περιφέρεια Ιωαννίνων, δήμος, ενδεχομένως πολιτικοί παράγοντες κ.τ.λ.), που, ενώ γνώριζαν, αποσιωπούσαν το γεγονός αυτό. Περαιτέρω, η ΕΛ.ΑΣ. συνιστά σύνεση προς το οικογενειακό περιβάλλον, ιδίως των ανηλίκων, θεωρώντας πολλές φορές υπερβολικές τις αντιδράσεις των γονέων. Η Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του «Χαμόγελου του Παιδιού» σε 6 χώρες, έρχεται τέταρτη σε ποσοστά σχολικού εκφοβισμού, όταν, για παράδειγμα, στη Λιθουανία και την Εσθονία 1 στα 2 παιδιά έχει πέσει θύμα πραγματικής βίας.



ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ.

Η διάταξη για την αντιμετώπιση του bullying προβλέπει φυλάκιση 6 μηνών και για ανήλικους και για ενήλικους, ωστόσο είναι πολλές οι ερμηνείες και οι δυνητικές παρενέργειες -ανάλογες με εκείνες που είχαν ακολουθήσει την ψήφιση του νόμου για τη σεξουαλική παρενόχληση το 2006. Τότε, χιλιάδες εργαζόμενοι (σ.σ.: κυρίως εργαζόμενες), με την επίκληση του Νόμου 3488/2006, προσέφευγαν στη Δικαιοσύνη αξιώνοντας από τους εργοδότες τους μυθώδεις αποζημιώσεις για σεξουαλική κακοποίηση. Συνεπεία αυτού ήταν να αντιμετωπίζεται φοβικά από τους εργοδότες ένα μεγάλο ποσοστό παραγωγικών εργαζομένων και η ανεργία να καταγράψει τεράστια άνοδο στον γυναικείο πληθυσμό, ιδίως των νεαρότερων ηλικιών.

Έτσι και τώρα ελλοχεύει κίνδυνος μαζικών προσφυγών στη Δικαιοσύνη από γονείς ανηλίκων για… ψύλλου πήδημα, κάτι που θα σημάνει -αν μη τι άλλο- τη διάρρηξη των σχέσεων μεταξύ των παιδιών στο σχολικό περιβάλλον.

Σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση, τιμωρείται «η πρόκληση βλάβης με συνεχή σκληρή συμπεριφορά, αν δεν συντρέχει περίπτωση βαρύτερης αξιόποινης πράξης». Επίσης, αν το θύμα δεν συμπλήρωσε ακόμη το 18ο έτος της ηλικίας του ή δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του και ο δράστης το έχει στην επιμέλεια ή στην προστασία του ή ανήκει στο σπίτι του δράστη ή έχει μαζί του σχέση εργασίας ή υπηρεσίας ή του το έχει αφήσει στην εξουσία του ο υπόχρεος για την επιμέλειά του, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών. «Με την ίδια ποινή» ορίζεται ότι «τιμωρείται όποιος με κακόβουλη παραμέληση των υποχρεώσεών του προς τα προαναφερόμενα πρόσωπα γίνεται αιτία να πάθουν σωματική κάκωση ή βλάβη της σωματικής ή ψυχικής τους υγείας».


«Δεν πρόκειται να ποινικοποιήσω το χαμόγελο»

Την πεποίθησή του ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν έντονα φαινόμενα bullying, τουλάχιστον διαδικτυακού, εκφράζει ο διευθυντής της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της ΕΛ.ΑΣ., υποστράτηγος Μανώλης Σφακιανάκης. Όπως δηλώνει στα «Π»: «Η Αστυνομία δεν πρόκειται να ποινικοποιήσει το χαμόγελο.

Άλλο η διένεξη και άλλο το bullying. Όσοι επιχειρούν να εμφανίσουν τη χώρα μας ως εστία ανάπτυξης του bullying εξυπηρετούν άλλους σκοπούς. Η Αστυνομία οφείλει να παρεμβαίνει και παρεμβαίνει όταν η διένεξη προκαλεί στο θύμα απειλή, φόβο και ταραχή». Σύμφωνα με τον κ. Σφακιανάκη καταγγέλθηκαν και αντιμετωπίστηκαν μόνον 11 περιπτώσεις διαδικτυακής κακοποίησης που αφορούν ανήλικους ή ενήλικους. Μία εξ αυτών συνέβη σε λύκειο της Αθήνας, όταν 16χρονη είδε τη φωτογραφία της σε «ροζ» ιστοσελίδα και αποκαλύφθηκε ότι συμμαθητής της είχε κινηθεί βλαπτικά εναντίον της με σκοπό τον διασυρμό της, ώστε να λάβει εκείνος το απουσιολόγιο της τάξης. Ενα δεύτερο περιστατικό αφορούσε μαθητές γυμνασίου, οι οποίοι είδαν να διασύρονται φραστικώς στο Διαδίκτυο από αγνώστους.

Η έρευνα της Αστυνομίας ανέδειξε ότι διασύρθηκαν από τρεις συμμαθήτριές τους. Τρίτο κρούσμα αφορά επώνυμη καταγγελία τριών μαθητριών, που προσήλθαν αυτοπροσώπως στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, επιδεικνύοντας φωτογραφίες τους με μαγιό που αναρτήθηκαν πολλές φορές στο Facebook. Αποδείχτηκε ότι υπαίτιοι ήταν συμμαθητές τους.

Τέλος, στο Πανεπιστήμιο Πειραιά φοιτητής αναρτούσε απειλές κατά της ζωής των καθηγητών του, οι οποίοι προσέφυγαν στις Αρχές και εντόπισαν τα ηλεκτρονικά του ίχνη. Ο φοιτητής παραδέχτηκε την ενοχή του αναφέροντας ότι το έκανε επειδή ήθελε τρομάζοντάς τους να περάσει τα μαθήματα της εξεταστικής. «Από το 2006 κάνουμε σεμινάρια για το cyber bullying στα σχολεία, ενώ μόνον το τελευταίο 4μηνο πραγματοποιήσαμε 5.300 τηλεδιασκέψεις με δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια. Δεν χρειάζεται να τρομοκρατούνται τα παιδιά και οι γονείς. Κυρίως οι γονείς πρέπει να έχουν πλήρη εικόνα για τις διαφορές της ενδοσχολικής βίας από το διαδικτυακό bullying», τονίζει στα «Π» ο κ. Σφακιανάκης.