Η 60η επέτειος της ενάρξεως του απελευθερωτικού αγώνος των Κυπρίων εναντίον της Βρετανικής αποικιοκρατίας και της ιδρύσεως της Εθνικής Οργανώσεως Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ), με μοναδικό τους αίτημα την ένωση με την Μητέρα-Πατρίδα, γιορτάστηκε σήμερα σε Κύπρο και Ελλάδα με κάθε επισημότητα.

Η δημιουργία της συγκροτήσεως της ΕΟΚΑ, από μερικούς φλογισμένους Κύπριους πατριώτες, αποτέλεσε την κορύφωση του αγώνα του Ελληνισμού της Κύπρου, ο οποίος είχε ξεκινήσει μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου πολέμου, και τα ανεκπλήρωτα όνειρα των Ελλήνων και των Κυπρίων και είχε φουντώσει ήδη στην δεκαετία του 1950, όπου μεταξύ των άλλων είχε σημειωθεί το δημοψήφισμα στις 15 Ιανουαρίου 1950, όπου το 95,7% των ψηφισάντων κατοίκων του νησιού (Ελλήνων και Τούρκων) είχαν ψηφίσει υπέρ της Ενώσεως, η εκλογή ως Αρχιεπισκόπου (και Εθνάρχου στην Κύπρο) του Μακαρίου Γ’, ο διπλωματικός αγώνας της Ελλάδος στον ΟΗΕ κλπ.

Ο αγώνας της ΕΟΚΑ ήταν μαζικός και πολυεπιπέδος, περιλαμβάνοντας τη συμμετοχή του πληθυσμού σε μαζικές εκδηλώσεις όπως απεργίες, συλλαλητήρια, δίκτυο πληροφοριών, ένοπλες αντάρτικες ομάδες, δημιουργία πολιτικής επιτροπής Κυπριακού Αγώνα (ΠΕΚΑ), οργανώσεως νεολαίας (Άλκιμος Νεολαία ΕΟΚΑ), έκδοση περιοδικών για τα παιδιά του Δημοτικού σχολείου και για την Μέση εκπαίδευση κλπ). Η ΕΟΚΑ με τις ενέργειές της αυτές ενίσχυε καθοριστικώς το ηθικό και το εθνικό φρόνημα του Ελληνοκυπριακού λαού, κατορθώνοντας να συσπειρώσει στις τάξεις της την συντριπτική πλειοψηφία του Κυπριακού Ελληνισμού.

Ιδρυτής της ΕΟΚΑ και στρατιωτικός αρχηγός της ήταν ο Κυπριακής καταγωγής αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού Συνταγματάρχης Γεώργιος Γρίβας, με το ψευδώνυμο «Διγενής», ο οποίος στη διάρκεια της κατοχής ήταν αρχηγός της οργανώσεως «Χ», που έδρασε κατά των κατακτητών στην περιοχή των Αθηνών και γενικότερα της Αττικής. Ο Συνταγματάρχης Γρίβας και η ΕΟΚΑ είχαν την πολιτική στήριξη και του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ', ενώ μέλη της με σημαντικότατο ρόλο υπήρξαν οι μετέπειτα πολιτικοί της Κυπριακής Δημοκρατίας Τάσσος Παπαδόπουλος και Βάσος Λυσσαρίδης αλλά και ο πραξικοπηματίας «πρόεδρος» Νικόλαος Σαμψών. Από τις τάξεις της αναδείχθηκαν ΗΡΩΕΣ και ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΕΣ του Κυπριακού Ελληνισμού, μεταξύ των οποίων οι Μιχαλάκης Καραολής, Ανδρέας Δημητρίου, Γρηγόριος Αυξεντίου, Μάρκος Δράκος, Πατάτσος, Ζάκος και Ευαγόρας Παλληκαρίδης και τόσοι άλλοι αθάνατοι ήρωες μαχητές.

Ο αγώνας της ΕΟΚΑ ξέσπασε στις 00:30 τα ξημερώματα της 1ης Απριλίου 1955, ξημερώματα Παρασκευής, όταν ολόκληρη η Κύπρος μετατράπηκε σε ηφαίστειο και οι Βρετανοί αιφνιδιασμένοι δεν ήξεραν που να σταθούν με ασφάλεια. Το βράδυ αυτό, το πρώτο του αγώνος, χτύπησε ο Γρηγόρης Αυξεντίου με την ομάδα των Αμμοχωστιανών του στη μεγάλη Βρετανική βάση της Δεκέλειας, με αποστολή να προκαλέσουν διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος και συσκότιση σε όλο το νησί.

Ο Μάρκος Δράκος με την ομάδα «Αστραπή» ανατίναξαν το Ραδιοφωνικό σταθμό, ενώ άλλες ομάδες ανάλαβαν αποστολές σε προκαθορισμένα σημεία σε διάφορες περιοχές. Το πρώτο εκείνο βράδυ, την πρώτη εκείνη δράση είχαμε και τον πρώτο νεκρό. Το Μόδεστο Παντελή. Ο ήρωας πέθανε από ηλεκτροπληξία ενώ επιχειρούσε να καταστρέψει τα ηλεκτροφόρα καλώδια. Χρησιμοποίησε σχοινί που είχε υγρανθεί από τη νυχτερινή ανοιξιάτικη νοτιά.

Αν και στρατιωτικώς η κραταιά Βρετανική Αυτοκρατορία δεν μπόρεσε να νικήσει την ΕΟΚΑ, ο στόχος για Ένωση με την Ελλάδα δεν επιτεύχθηκε. Αντί αυτής όμως, με τις συμφωνίες του Λονδίνου και της Ζυρίχης, η Κύπρος την 1η Οκτωβρίου 1960 ανακηρύχτηκε ανεξάρτητο κράτος, για να ακολουθήσουν στη συνέχεια τα όσα θλιβερά ακολούθησαν, με κορύφωση του δράματος και με αφορμή το προδοτικό πραξικόπημα που οργάνωσε η Ελληνική χούντα του Ιωαννίδη, τον Ιούλιο του 1974, οδήγησε στην τουρκική εισβολή και κατοχή του περίπου 37 % του εδάφους της από τουρκικές δυνάμεις κατοχής.

Λ.Σ.Μ.