Του Σωτήρη Ξενάκη-Εφημερίδα Παραπολιτικά 

Σε κλοιό ασφυκτικών πιέσεων έως και άγριας τρομοκρατίας από φανατικούς ισλαμιστές κάθε μορφής βρίσκονται τα τέσσερα ελληνορθόδοξα πατριαρχεία, που με νύχια και με δόντια αγωνίζονται να κρατήσουν αναμμένη τη φλόγα της ορθοδοξίας μέσα σε φωλιές ακραίων φονταμενταλιστικών στοιχείων. Στην Κωνσταντινούπολη, στην Αλεξάνδρεια, στην Αντιόχεια, στα Ιεροσόλυμα αλλά και στα Τίρανα, φωτισμένοι ιεράρχες παλεύουν καθημερινά έχοντας απέναντί τους από εξτρεμιστές και «μεγαλοϊδεάτες» Τούρκους, «Αδελφούς Μουσουλμάνους» και το Ισλαμικό Κράτος των τζιχαντιστών μέχρι τις κατά καιρούς αυθαιρεσίες των ισραηλινών Αρχών και το εχθρικό στον ελληνισμό και την ορθοδοξία αλβανικό κράτος. Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» κατέγραψαν την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Πόλης, τα τρία ελληνορθόδοξα πατριαρχεία στην Αίγυπτο, στη Συρία και στο Ισραήλ αλλά και η Αρχιεπισκοπή στα Τίρανα.

ΦΟΒΟΣ ΚΑΙ ΤΡΟΜΟΣ

Το Πατριαρχείο Αντιοχείας με έδρα τη Δαμασκό της Συρίας βρίσκεται περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο αυτή την περίοδο στο μάτι του φονταμενταλιστικού ισλαμικού κυκλώνα. Η δράση των τζιχαντιστών του ISIS, που σφάζουν αδιακρίτως ακόμα και ομοθρήσκους τους που δεν συμφωνούν με τις ακραίες θέσεις τους, αποτελεί μεγάλη απειλή για τον χριστιανισμό της περιοχής.
Ο πατριάρχης Αντιοχείας πριν από λίγους μήνες είχε δηλώσει ότι οι τζιχαντιστές αποτελούν «ξένο σώμα», θέλοντας να τους διαχωρίσει από τους υπόλοιπους μουσουλμάνους, καθώς στη Συρία ζουν περίπου 1,5 εκατομμύριο χριστιανοί σε διαφορετικές πόλεις και πριν αρχίσει η δράση του ISIS δεν υπήρχαν τα φαινόμενα των τελευταίων δύο ετών. Δηλαδή να γκρεμίζονται εκκλησίες αλλά και τζαμιά, να καίγονται ορθόδοξα μοναστήρια και να δολοφονούνται κατά χιλιάδες όχι μόνο άνδρες που τους πολεμούν, αλλά ακόμα και γυναικόπαιδα. Το Πατριαρχείο της Μεγάλης Θεουπόλεως Αντιοχείας, Συρίας, Αραβίας, Κιλικίας, Ιβηρίας και Μεσοποταμίας και πάσης Ανατολής, όπως είναι το πλήρες όνομά του, βρίσκεται σε εξαιρετικά δυσχερή θέση, και μάλιστα ο κ. Ιωάννης έχει ζητήσει επανειλημμένως διεθνή κινητοποίηση αλλά και την απελευθέρωση των δύο επισκόπων από την περιοχή Χαλέπι που απήχθησαν από τζιχαντιστές στα σύνορα με την Τουρκία. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι απαγωγές που έχουν γίνει στη Συρία από μαχητές του λεγόμενου Ισλαμικού Κράτους ξεπερνούν τις 200, και αυτές είναι οι επισήμως επιβεβαιωμένες. Η τύχη πολλών από αυτούς τους ανθρώπους είναι ο δημόσιος αποκεφαλισμός ή η εν ψυχρώ εκτέλεση με όπλα ακόμα και από μικρά παιδιά.
Το Πατριαρχείο Αντιοχείας, όμως, έχει ποίμνιο και στον Λίβανο και στο γειτονικό Ιράκ, όπου τον προηγούμενο χρόνο έγινε μια μαζική «εθνοκάθαρση» χριστιανών από τζιχαντιστές. Είναι ενδεικτικό ότι σε μόνο μία συνοικία της Βαγδάτης οι χριστιανοί από 150.000 που ήταν μέχρι το 2003 σήμερα, μετά τους σταδιακούς διωγμούς μετά βίας, φτάνουν τους 1.500. Η συντριπτική πλειονότητα εγκατέλειψε τη Βαγδάτη τα τελευταία δυο-τρία χρόνια. Ο συνδυασμός δράσης της Αλ Κάιντα, του Ισλαμικού Κράτους και άλλων φονταμενταλιστικών μικρότερων οργανώσεων αποτελεί έναν εφιάλτη για το πατριαρχείο.

ΑΠΕΙΛΟΥΝ

Θύματα της λεγόμενης Αραβικής Ανοιξης υπήρξαν και συνεχίζουν σε μεγάλο βαθμό να είναι περίπου 15-20 εκατομμύρια χριστιανοί (κυρίως Κόπτες και λιγοστοί ελληνορθόδοξοι) στην ευρύτερη περιοχή του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, με τον επικεφαλής του, πατριάρχη Θεόδωρο Β’, να κινείται προς όλες τις κατευθύνσεις προκειμένου να προστατευτεί το ποίμνιό του. Τα τελευταία χρόνια τόσο στην Αίγυπτο, όπου ζουν μόνιμα περίπου 3.000 Ελληνες, όσο και σε πολλές χώρες της μαύρης ηπείρου η άνοδος των «Αδελφών Μουσουλμάνων», αλλά και συγγενικών τους οργανώσεων, με πιο ακραίο χαρακτήρα, έφερε βία με θύματα τον χριστιανικό πληθυσμό. Εκκλησίες έγιναν στάχτη από τις φωτιές που έβαλαν ένοπλα τμήματα των «Αδελφών Μουσουλμάνων», ενώ αρκετοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Ειδικά την περίοδο που επικράτησαν και πολιτικά στην Αίγυπτο, οι Κόπτες της χώρας βρέθηκαν υπό διωγμόν και το πατριαρχείο προσπάθησε να αγκαλιάσει τις ελληνικές κοινότητες, έτσι ώστε να νιώσουν ασφάλεια. Ομως, οι διωγμοί εναντίον του ποιμνίου του συγκεκριμένου πατριαρχείου δεν αφορούν μόνο στην Αίγυπτο, αλλά και σε χώρες όπως η Νιγηρία αλλά και η Κένυα, όπου πρόσφατα 147 φοιτητές σφαγιάστηκαν την ώρα της προσευχής τους από φανατικούς ισλαμιστές, προκαλώντας παγκόσμια οργή και συγκίνηση. Το πατριαρχείο παρενέβη και σε αυτό το λουτρό αίματος και καταδίκασε απερίφραστα την τρομοκρατική επίθεση με ανακοίνωσή του.
Ο πάπας και πατριάρχης Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής, Θεόδωρος Β’, που χειροτονήθηκε το 2004 και είναι κρητικής καταγωγής, δίνει πραγματικό αγώνα προκειμένου να εξασφαλίσει πως το πατριαρχείο, που είναι το δεύτερο τη τάξει, έπειτα από εκείνο της Κωνσταντινουπόλεως, θα παραμείνει ζωντανό και οι χριστιανοί, που είναι μια μειοψηφία στην Αφρική, θα προστατευτούν όσο γίνεται περισσότερο. Πολύ πρόσφατα είχε συναντήσεις τόσο με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν (όταν εκείνος βρέθηκε στην Αίγυπτο) όσο και με τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Σίσι, ενώ δημοσίως δεν σταματά να διατρανώνει πως το πατριαρχείο είναι πυλώνας ασφάλειας για τους ομοδόξους του και όχι μόνο.
Ο δημόσιος λόγος του στην Αίγυπτο, ειδικά μετά την εκδίωξη των «Αδελφών Μουσουλμάνων» από την εξουσία, είναι τέτοιος που ακούγεται το ίδιο καλά τόσο στον χριστιανικό όσο και στον πολυπληθέστερο μουσουλμανικό πληθυσμό. «Η πλειονότητα του αιγυπτιακού λαού αποστρέφεται τον φανατισμό και τη βία στο όνομα του Ισλάμ», συνηθίζει να λέει. Ταυτόχρονα, βέβαια, επισημαίνει πως ο ισλαμικός φονταμενταλισμός, ως αντίληψη και πράξη θρησκευτικής ανωτερότητας που υπονομεύει την ανοχή στη διαφορετικότητα, είναι απολύτως καταδικαστέος.


Παγίδες και χειροβομβίδες στο Φανάρι

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως δέχεται ασταμάτητα πυρά από το τουρκικό κράτος με συνεχείς προκλήσεις και με μεγάλα εμπόδια να μπαίνουν στη λειτουργία του από το καθεστώς Ερντογάν, που, ειδικά τα τελευταία χρόνια, έχει σκληρύνει πολύ τη στάση του απέναντι στο Φανάρι. Στις όχθες του Κεράτιου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος δίνει μάχη με νύχια και με δόντια για να μείνει ζωντανή η καρδιά της ορθοδοξίας και να μην εξαφανιστεί το απειροελάχιστο ελληνορθόδοξο ποίμνιο που έχει απομείνει στην Κωνσταντινούπολη από τους ατέλειωτους διωγμούς. Η ακτινοβολία του Πατριαρχείου, παρά τις επιθέσεις και τις πιέσεις, παραμένει παγκόσμια, ενώ ο κ. Βαρθολομαίος, ένας ιεράρχης εξωστρεφής και δυναμικός, έχει καταφέρει να αναδείξει την οικουμενικότητα του Πατριαρχείου με επισκέψεις ανά τον κόσμο αλλά και με παρεμβάσεις πολύ σημαντικές για διάφορα ζητήματα. Σε καιρούς εξαιρετικά δύσκολους, διεκδίκησε δικαιώματα της ορθοδοξίας, των ευαγών ιδρυμάτων της Ομογένειας και της ελληνικής μειονότητας, όπως στην περίπτωση της προσφυγής που έκανε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για το Ορφανοτροφείο Πριγκήπου, η οποία είχε θετική κατάληξη για το Πατριαρχείο. Οι επιθέσεις που κατά καιρούς δέχθηκε -ακόμα και με χειροβομβίδες- το κτίριο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, σε μια γειτονιά που ονομάζεται «Τεχεράνη της Πόλης», λόγω των πολυάριθμων φανατικών ισλαμιστών που κατοικούν εκεί, το τελευταίο διάστημα έχουν μειωθεί σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό. Ωστόσο, η Τουρκία στήνει άλλες παγίδες, όπως η διαδικασία εκλογής πατριάρχη, όπου επιχειρεί να μείνει ασαφής η εκλογική διαδικασία, δίνοντας «δώρο» την τουρκική υπηκοότητα σε μητροπολίτες αλλοδαπούς, ώστε να συμμετέχουν όταν και εφόσον υπάρξει τέτοια ανάγκη. «Ηταν μια παγίδα χωρίς αντίκρισμα», λένε χαρακτηριστικά όσοι ξέρουν. Ταυτόχρονα, η Τουρκία, παρά την έκφραση καλών προθέσεων, αρνείται να επανεκκινήσει τη λειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, ενώ συχνά-πυκνά Τούρκοι υψηλοί αξιωματούχοι θέτουν ζήτημα μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.


«Διπλή» η επίθεση στα Ιεροσόλυμα

Σε εξαιρετικά δυσχερή θέση βρίσκεται και το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, καθώς οι πιέσεις που δέχεται τα τελευταία χρόνια προέρχονται τόσο από την πλευρά των Ισραηλινών όσο και από εκείνη των Αράβων. Ταυτόχρονα υπάρχει και μια εσωτερική διχόνοια που κρατά από την εποχή του «φυλακισμένου» Ειρηναίου, ο οποίος καθαιρέθηκε από Πανορθόδοξη Σύνοδο και υποβαθμίστηκε σε απλό μοναχό. Πριν από λίγους μήνες, εκκλησίες στην Ιορδανία και τη Συρία έπαυσαν να μνημονεύουν τον πατριάρχη Θεόφιλο, επιθυμώντας την καθαίρεσή του. Λίγο καιρό νωρίτερα, ο κ. Θεόφιλος είχε εκφράσει δημοσίως τη δυσαρέσκειά του για νόμο της κυβέρνησης του Ισραήλ που διαχωρίζει την παλαιστινιακή μειονότητα της χώρας σε μουσουλμανική και χριστιανική, χαρακτηρίζοντας, όμως, τη δεύτερη ως «αραμαϊκή». Επίσης, το πατριαρχείο δεν συμφώνησε με τη νομοθετική ρύθμιση που προβλέπει ότι οι χριστιανοί του Ισραήλ θα υπηρετούν στις ένοπλες δυνάμεις, εκτιμώντας πως στόχος της διάταξης είναι ο εσωτερικός διχασμός των Παλαιστινίων. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον περασμένο Φεβρουάριο αστυνομικές δυνάμεις έκλεισαν για λίγες ώρες την είσοδο του Πανάγιου Τάφου, απαγορεύοντας την είσοδο σε πολλούς επισκέπτες που τον κατακλύζουν καθημερινά, με την αιτιολογία ότι υπάρχει πρόβλημα... στατικής. Κάτι τέτοιο, βέβαια, δεν ισχύει και, έτσι, το «μπλόκο» σταμάτησε έπειτα από λίγες ώρες. Σοβαρά προβλήματα, όμως, υπάρχουν και από τους Αραβες, ορθόδοξους και φανατικούς ισλαμιστές, για διαφορετικούς λόγους από κάθε πλευρά. Οι κίνδυνοι είναι σαφώς μεγαλύτεροι από τους φονταμενταλιστές του Ισλάμ, που δρουν στην ευρύτερη περιοχή.