Του Χρήστου Ζαμπούνη-εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ 

Οι περισσότεροι τον γνωρίσαμε ως εκτελεστικό διευθυντή του Ιδρύματος Νιάρχου, αλλά είναι με την καινούργια του ιδιότητα που του ζήτησα να παραχωρήσει συνέντευξη στη στήλη. Από τον Ιανουάριο ο Επαμεινώνδας Φαρμάκης διευθύνει την «Αλληλεγγύη - Solidarity Now», ένα νέο δίκτυο ανθρώπων και οργανισμών, που οραματίσθηκε ο Τζορτζ Σόρος, αλλά σε αυτό συμμετέχουν επίσης η κυβέρνηση της Νορβηγίας και άλλοι δωρητές.

«Η οικογένειά του ήταν μετανάστες από την Ουγγαρία, γι’ αυτό έχει ευαισθησία στο θέμα», απαντά στο σχετικό ερώτημα. Ο τόπος της συναντήσεώς μας είναι το δημοφιλές «Colibri» της οδού Εμπεδοκλέους, πίσω από το Καλλιμάρμαρο. Παρ’ ότι το εστιατόριο είναι φημισμένο για τα burgers του, παραγγέλνουμε μια σαλάτα με ντοματίνια, μοτσαρέλα ντι μπούφαλα, μια πράσινη σαλάτα με μαρούλι, άισμπεργκ, λόλα, ρόκα, άνηθο, ντοματίνια και αγγούρι, σπαγγέτι ναπολιτέν και μία πίτσα μαργαρίτα. Εκείνος συνοδεύει το γεύμα του με Green Cola, ενώ εγώ δοκιμάζω ένα ποτήρι κόκκινο κρασί «Νεμέα» του Λαφαζάνη.

Ο συνομιλητής μου σπεύδει να διευκρινίσει ότι τα Κέντρα Αλληλεγγύης, που δημιούργησε ο οργανισμός του στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, απευθύνονται σε όλους όσοι πλήττονται από την κρίση, αν και στην πράξη κατακλύζονται κυρίως από πρόσφυγες, όπως τους χαρακτηρίζει. «Υπάρχει μια διάκριση ανάμεσα στον μετανάστη και τον πρόσφυγα. Ο πρόσφυγας είναι θύμα πολεμικών συγκρούσεων, όπως συμβαίνει τώρα στη Συρία, το Ιράκ και τη Λιβύη». Ζητώ να μου περιγράψει από τη δική του σκοπιά την κατάσταση των πραγμάτων γύρω από το Μεταναστευτικό, που απορροφά το 80% των πόρων του «Solidarity Now».

«Τους πρώτους τρεις μήνες του 2015, ήλθαν στην Ελλάδα 30.000 μετανάστες, τρεις φορές περισσότεροι από την ίδια περίοδο πέρυσι. Με έναν πρόχειρο υπολογισμό, ο καθένας έχει δαπανήσει κατά μέσο όρο 5.000 ευρώ για να φθάσει έως εδώ. Πολλαπλασιάζοντάς τα, έχουμε 150.000.000 ευρώ. Στη συνέχεια, για να καταλήξουν στον επιθυμητό προορισμό, που είναι κυρίως τρεις χώρες, δηλαδή η Γερμανία, η Σουηδία και η Νορβηγία, πληρώνουν περίπου 10.000 ευρώ έκαστος. Ο τζίρος της λαθρομετανάστευσης στην Ευρώπη, σύμφωνα με τους διεθνείς οργανισμούς, αγγίζει ετησίως τα 16.000.000.000 ευρώ και, παρά τα μέτρα, αυξάνεται».

Τον ρωτώ γιατί δεν είναι αποτελεσματικά τα μέτρα που λαμβάνει η Ευρωπαϊκή Ενωση και γίνονται αυστηρότερα από σύνοδο σε σύνοδο. «Νομίζω ότι το κίνητρο του κέρδους είναι ανίκητο. Δεν αναφέρομαι μόνο στους διακινητές, αλλά και στις Αρχές των διαφόρων χωρών από όπου περνάνε. Η διαδρομή είναι γνωστή: Αθήνα-Θεσσαλονίκη με το τρένο, Θεσσαλονίκη-Ειδομένη και μετά στα Σκόπια, τη Σερβία, την Ουγγαρία ή την Αυστρία. Οπως γίνεται αντιληπτό, ορισμένοι κρατικοί υπάλληλοι των ανωτέρω χωρών, που υπηρετούν σε κομβικές θέσεις, χρηματίζονται για να κάνουν τα στραβά μάτια». Το επόμενο ερώτημα έχει σχέση με τον φράκτη του Εβρου. «Ο φράκτης δούλεψε, αλλά όσο δημιουργούνται δυσκολίες στην πρόσβαση τόσο αυξάνονται οι τιμές της μαύρης αγοράς διαχείρισης ανθρώπων. Η μόνη λύση είναι να καταπολεμηθεί το πρόβλημα στην πηγή, δηλαδή στο κέρδος του διακινητή. Επίσης, καλό θα ήταν να δημιουργηθούν ποσοστώσεις μεταξύ των χωρών εισαγωγής και των χωρών αφίξεως».

Ζητώ τη γνώμη του για τη μεταναστευτική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ. «Θεωρητικά και ιδεολογικά, τα μέτρα της νέας κυβερνήσεως είναι σωστά. Ομως, στην πράξη το να ανοίγεις τα κέντρα κρατήσεως, όπως της Αμυγδαλέζας, και να αφήνεις ελεύθερους ανθρώπους που έμεναν εκεί έως και 24 μήνες, χωρίς να έχεις προβλέψει πού θα πάνε και πώς θα επιζήσουν χωρίς χρήματα, ενέχει κινδύνους. Εμείς προσφέρουμε στα δύο κέντρα μας, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, νομικές συμβουλές, ψυχολογική και κοινωνική στήριξη σε οικογένειες και παιδιά και τούτο, επαναλαμβάνω, όχι μόνο σε ξένους, αλλά και σε Ελληνες. Μέχρι στιγμής έχουμε εξυπηρετήσει πάνω από 20.000 ανθρώπους».

Την ώρα του καφέ, η συζήτηση μεταφέρεται στην πολιτική και οικονομική κατάσταση της χώρας. «Χάθηκε πολύς χρόνος τους τελευταίους τέσσερις μήνες, με αποτέλεσμα να επιδεινωθεί η κατάσταση στις ευάλωτες ομάδες με τις οποίες ασχολούμαστε. Εχει προκληθεί μεγαλύτερη ύφεση και το καλύτερο σενάριο, κατά τη γνώμη μου, θα ήταν να γίνει μια μικρή συμφωνία μέχρι να βγει το καλοκαίρι και στη συνέχεια να κοιτάξουμε για τη μεγάλη συμφωνία».

«Colibri»: Εμπεδοκλέους 9-13, Καλλιμάρμαρο, τηλ. 210-7011011