του Σταύρου Παπαντωνίου 

Ένα χρονίζον θέμα , που αφορά στην αξιοποίηση του κτήματος Τατοίου, αποφάσισε να ανοίξει το αρμόδιο υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Με σχετική ανακοίνωση στο opengov, ο αρμόδιος υπουργός κ. Γιάννης Τσιρώνης, καλεί όλους τους πολίτες, και τους κοινωνικούς φορείς, να καταθέσουν τις απόψεις τους, μέχρι τις 7 Ιουνίου και ώρα 24.00 , ώστε να συμβάλλουν με την γνώμη τους στο πως θα αξιοποιηθεί, αυτή η ανεκτίμητη δημόσια περιουσία, που είναι άμεσα συνυφασμένη με την πρόσφατη ελληνική ιστορία.

 Αναψυκτήρια και ποδηλατόδρομοι

 Η δημόσια διαβούλευση όπως την σχεδιάζει το υπουργείο περιλαμβάνει συνολικά 6 άρθρα τα οποία χωρίζονται επιμέρους σε ζώνες. Χαρακτηριστική των προθέσεων του υπουργείου, είναι η ζώνη Δ1 που προκαλεί και τις μεγαλύτερες αντιδράσεις , η οποία περιλαμβάνει την περιοχή αναψυχής και τις υπαίθριες αθλητικές δραστηριότητες , που σχεδιάζονται για το πρώην βασιλικό κτήμα.

«Επιτρέπονται έργα και κατασκευές υπαίθριας δασικής αναψυχής, για διευκόλυνση των επισκεπτών – χρηστών των χώρων, όπως αυτά προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία. Επιτρέπεται η εγκατάσταση και λειτουργία περιπτέρων πληροφόρησης, υγιεινής, ενοικίασης ποδηλάτων, αναψυκτηρίων, περιβαλλοντικής και ιστορικής ενημέρωσης, όπως ειδικότερα ορίζεται στα άρθρα 4 και 5 της παρούσης» αναφέρει η εν λόγω παράγραφος.

 Στο πλαίσιο της μελέτης που έχει συνταχθεί από το αρμόδιο υπουργείο, θα επιχειρηθεί η ανάδειξη και η προστασία 23.550 στρεμμάτων από τα 42.000 συνολικά στρέμματα του κτήματος, καθώς όλα τα υπόλοιπα ανήκουν στην ζώνη Προστασίας του Εθνικού Δρυμού της Πάρνηθας. Η επιστημονική ομάδα έχει στόχο να καταστήσει το Τατόι έναν ελκυστικό προορισμό, με χρήσεις για το κοινό, όπου θα φέρει και τα ανάλογα έσοδα στο κρατικά ταμεία. Στο πλαίσιο αυτό έχει προβλεφθεί και η αξιοποίηση των 49 συνολικά ιστορικών κτηρίων του κτήματος,  που μπορεί να δώσει τεράστια δυναμική.

Οι αντιδράσεις

 Η πρώτη αντίδραση για την υλοποίηση του φιλόδοξου σχεδίου, ήρθε από τον «Σύλλογο Φίλων κτήματος Τατοίου» και τον πρόεδρο του Βασίλη Κουτσαυλή, ο οποίος γνωρίζει όσο λίγοι το ιστορικό κτήμα και τις δυνατότητες του. Ο κύριος Κουτσαυλής , μιλώντας στα Παραπολιτικά , λέει πως ο σχεδιασμός του υπουργείου περιέχει πολλά λάθη, καθώς «καθιστά ουσιαστικά πολλά ιστορικά κτήρια ταβέρνες και καφετέριες». Ο Σύλλογος δεν είναι εξ ολοκλήρου αντίθετος με το προσχέδιο, όπως ωστόσο αναφέρει δεν λαμβάνει υπ όψιν του, μία βασική παράμετρο. Την ιστορικότητα του χώρου. Σε ανακοίνωση του ο Σύλλογος αναφέρει πως:

«Το βασικότερο μειονέκτημα του ισχύοντος νομικού πλαισίου εντοπίζουμε στην διάσπαση του ιστορικού πυρήνα του κτήματος (κηρυγμένος ιστορικός τόπος και τα κτίρια νεώτερα μνημεία) σε δύο ζώνες Δ2 και Δ3 με περιορισμούς στις νέες χρήσεις των ιστορικών κτιρίων” και προσθέτει πως

«Οι εν λόγω περιορισμοί φτάνουν, μάλιστα, σε σημείο να αλλοιώνουν την ιστορική φυσιογνωμία των κτιρίων, να αποκόπτουν το κτήμα από την ιστορία του και την παράδοσή του, να προτείνουν χρήσεις που θέτουν την βιωσιμότητα της αυτόνομης λειτουργίας του κτήματος με έσοδα από τις χρήσεις υπό σοβαρή αμφισβήτηση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι στην ζώνη Δ3 (χωριό-γεωκτηνοτροφική ενότητα) ο νομοθέτης δεν προβλέπει την δημιουργία μικρής μονάδας ήπιας φιλοξενίας με αποτέλεσμα να μην μπορεί να λειτουργήσει το Ξενοδοχείο Τατόιον.

 Προτάσεις του Συλλόγου Φίλων Κτήματος Τατοΐου για τις νέες χρήσεις των ιστορικών κτιρίων του πρώην Βασιλικού Κτήματος: 

Εγκατάλειψη ενός ιστορικού τόπου

«Βίος και πολιτεία» είναι η ιστορία των τέως βασιλικών κτημάτων, που στους χώρους του γράφτηκε ένα μεγάλο κομμάτι της νεοελληνικής ιστορίας του 20 ου αιώνα.

Η αγορά του κτήματος Τατοΐου έγινε από τον Βασιλιά Γεωργίο τον Α' και την παραχώρηση προς τον τότε «Βασιλέα των Ελλήνων» από το ελληνικό δημόσιο έκτασης 15.000 στρεμάτων του Εθνικού κτήματος Μπάφι. Η πρώτη αγορά έγινε το 1871. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, η συνολική έκταση του κτήματος Τατοΐου ανήλθε στα 45.000 στρέμματα. Το ιστορικό κτήμα απαλλοτροιώθηκε το 1994 και επανήλθε στο ελληνικό Δημόσιο. Η υπόθεση έπειτα από προσφυγές, έληξε οριστικά το 2002, μετά από σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Με βάση την απόφαση αυτή καταβλήθηκε το τίμημα στους τέως βασιλείς για το σύνολο της περιουσίας τους στην Ελλάδα που ανερχόταν στα 4.000.000.000 δραχμές. Έκτοτε το Τατόι έγινε οριστικά κτήμα του Δημοσίου.

Όταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ορκίστηκε στο Τατόι

 

Η επιμονή φορέων που αναφέρονται στην ιστορική διάσταση του κτήματος Τατοίου, με μία ματιά στο παρελθόν αποκτά σάρκα και οστά. Χαρακτηριστικό είναι πως τρεις ελληνικές κυβερνήσεις ορκίσθηκαν στο Τατόι: του Ελευθερίου Βενιζέλου, τον Αύγουστο του 1915, του Δημητρίου Ράλλη, τον Νοέμβριο του 1920, και του Γεωργίου Παπανδρέου, τον Φεβρουάριο του 1964, στην οποία συμμετείχε και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Στον χώρο αυτόν γράφτηκαν πολλές ακόμα επίσημες ή ανεπίσημες σελίδες της ιστορίας του 20ου αιώνα.  Προσωπικότητες της εποχής, όπως ο τσάρος Νικόλαος Β' της Ρωσίας, η Ελισάβετ της Αυστροουγγαρίας, οι βασιλείς του Ηνωμένου Βασιλείου Εδουάρδος Ζ΄ και Αλεξάνδρα ή, τα τελευταία χρόνια, η βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου, η Τζάκυ Κέννεντυ και άλλοι το επισκέφθηκαν ή φιλοξενήθηκαν σ' αυτό. Στο Τατόι έλαβε ακόμα χώρα η έξωση του Κωνσταντίνου, το 1917, η αγωνία και ο θάνατος του Βασιλιά Αλέξανδρου, ο θάνατος του Βασιλιά Παύλου, ενώ εκεί έγιναν οι συσκέψεις το καλοκαίρι του 1915, εν μέσω Εθνικού Διχασμού, καθώς και οι συσκέψεις εν όψει της γερμανικής επιθέσης τον χειμώνα του 1941. 

ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ: