του Δημήτρη Κουνιά - Εφημερίδα Παραπολιτικά

Σαράντα δύο χρόνια ζωής μετράει η ΟΝΝΕΔ, από το 1974, οπότε ιδρύθηκε ύστερα από απόφαση του τότε προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ο τότε γενικός διευθυντής της Ν.Δ., Τιμολέων Λούης, που με προσωπική εντολή του Κ. Καραμανλή είχε επωμιστεί τη σύσταση της οργάνωσης της Νεολαίας του κόμματος, όρισε το 1974 την πρώτη συντονιστική επιτροπή της. Την αποτελούσαν οι Αργύρης Καρράς, ως άτυπος επικεφαλής, Μάκης Καλλίγερος, Κορνήλιος Καραμητσάνης, Αγγελος Μοσχονάς και Βασίλης Τσιούνης. Ολοι προέρχονταν από την ΕΡΕΝ της προ της δικτατορίας περιόδου. Μάλιστα, για την υποβοήθηση του έργου της Νεολαίας και τον καλύτερο συντονισμό της με το κόμμα, συστήθηκε και ειδική κομματική επιτροπή από τους Δημήτρη Βουδούρη, Μιλτιάδη Εβερτ, Χάρη Καρατζά, Φίλιππο Μεσσηνέζη και Στρατή Στρατήγη.

Η πρώτη δημόσια συγκέντρωση της ΟΝΝΕΔ πραγματοποιήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 1974, στο θέατρο «Αλάμπρα», όπου συζητήθηκαν το οργανωτικό σχήμα που θα έπρεπε να λάβει, οι μορφές της πολιτικής της παρέμβασης, αλλά και η οριοθέτηση των σχέσεών της με το κόμμα. Οπως θυμούνται «γαλάζια» στελέχη της εποχής, σε σύσκεψη που είχε πραγματοποιηθεί τις ημέρες εκείνες στο δικηγορικό γραφείο του Χρήστου Φύσσα, είχε πέσει και η ιδέα για το όνομα «ΟΝΝΕΔ» από το στέλεχος του αντιδικτατορικού αγώνα Μάκη Καλλίγερου, η οποία και υιοθετήθηκε.

Μία από τις πρώτες αποφάσεις που έλαβε η συντονιστική επιτροπή της ΟΝΝΕΔ ήταν και η έκδοση εντύπου. Ετσι, τον Νοέμβριο του 1974 κυκλοφόρησε η πρώτη εφημερίδα της οργάνωσης, με την επωνυμία «Εδώ Νιάτα». Αργότερα, την εφημερίδα διαδέχθηκαν άλλα πολιτικά περιοδικά και εφημερίδες, όπως η «Δημοκρατική Πρωτοπορία» και ο «Σπουδαστής» το 1975, η «Πολιτική Ανανέωση» το 1982, η «Παρέμβαση» το 1984, η «Πολιτική Σκέψη» το 1989, η επανέκδοση της «Δημοκρατικής Πρωτοπορίας» το 1991 και το περιοδικό «Ομικρον» το 1993.

Η ΟΝΝΕΔ κλήθηκε να μετάσχει στις πρώτες μετά τη δικτατορία φοιτητικές εκλογές της 9ης Νοεμβρίου 1974, χωρίς υποδομή και με ελάχιστα οικονομικά μέσα. Χρειάστηκε να αντιμετωπίσει τις καλά οργανωμένες φοιτητικές παρατάξεις της Αριστεράς, οι οποίες είχαν υπέρ τους και το κλίμα του αριστερισμού, που επικρατούσε μετά τη μεταπολίτευση στα ΑΕΙ.

Σε αυτό το πλαίσιο, λόγω των ασφυκτικών χρονικών περιθωρίων, οι προσκείμενοι στη Νέα Δημοκρατία φοιτητές έλαβαν μέρος στις εκλογές, χωρίς ενιαία οργανωτική έκφραση, μέσω σχημάτων που είχαν συγκροτήσει εκ των ενόντων κατά σχολή. Παρ’ όλα αυτά, κατάφεραν να επιτύχουν ποσοστό 16,4% του συνόλου των ψηφισάντων και να πάρουν 3 έδρες στο πρώτο μετά τη δικτατορία αιρετό Κεντρικό Συμβούλιο της ΕΦΕΕ.

Από το 1974 έως το 1987 οι πρόεδροι και οι διοικούσες επιτροπές ή εκτελεστικές επιτροπές ή εκτελεστικά γραφεία, όπως ονομάζονται σήμερα, ορίζονταν από τον εκάστοτε πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας. Ετσι, στον πρώτο κύκλο ζωής της ΟΝΝΕΔ ως πρόεδροί της ορίστηκαν από τον Κ. Καραμανλή οι Αναστάσιος Παπαληγούρας (1974-1978) και Δημήτρης Τσιγκούνης (1978-1981), από τον Ευ. Αβέρωφ ο Βασίλης Μιχαλολιάκος (1982-1984) και από τον Κων. Μητσοτάκη ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης (1984-1987). Το 1987 καθιερώθηκε να διενεργείται κάθε τρία χρόνια το συνέδριο της οργάνωσης, με εκλεγμένους συνέδρους από όλη την Ελλάδα. Από το 1987 έως το 1998 το συνέδριο εξέλεγε την Κεντρική Επιτροπή, αποτελούμενη από 150 μέλη. Η Κεντρική Επιτροπή, με τη σειρά της, εξέλεγε τον πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ, ο οποίος όριζε στη συνέχεια το Εκτελεστικό Γραφείο, με απόφαση του προέδρου της Ν.Δ. Από το 1998, ωστόσο, ο πρόεδρος της οργάνωσης εκλέγεται απευθείας από τα μέλη του συνεδρίου, όπως και η Κεντρική Επιτροπή. Το 2005 δημιουργήθηκε από τον πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ και η θέση γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής, ενώ από το 2010 οι πρόεδροι της οργάνωσης εκλέγονται από τη βάση, με ανοικτές διαδικασίες.

Τα 10 συνέδρια της «γαλάζιας» οργάνωσης

1Το Α’ Συνέδριο της ΟΝΝΕΔ διεξήχθη τον Μάρτιο του 1987 στο ξενοδοχείο «Κάραβελ» στην Αθήνα, με υποψήφιους προέδρους τον Γιώργο Βουλγαράκη, τον Απόστολο Σιαμπάνη και τον Ηλία Αδαμόπουλο, ενώ παραιτήθηκε από την υποψηφιότητά του ο Χάρης Τομπούλογλου. Οι τρεις διεκδικητές της προεδρίας της οργάνωσης εξέφραζαν ευρύτερες εσωκομματικές τάσεις. Ο Γ. Βουλγαράκης, που εξελέγη πρόεδρος, τη φιλελεύθερη τάση, ο Απ. Σιαμπάνης την παραδοσιακή και, τέλος, ο Ηλ. Αδαμόπουλος την ανανεωτική. Πάντως, το συνέδριο αυτό χαρακτηρίστηκε από το οξύ κλίμα που επικράτησε κατά τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας και την έκδοση των αποτελεσμάτων για την ανάδειξη της νέας Κ.Ε. Στις εκλογές του 1989 ο Γ. Βουλγαράκης εξελέγη βουλευτής και η Κ.Ε. της ΟΝΝΕΔ ανέδειξε νέο πρόεδρο τον Σταμάτη Μαύρο.

2Το Β’ Συνέδριο πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, τον Ιανουάριο του 1992. Εκεί εξελέγη νέα εκατονταμελής Κ.Ε., η οποία ανέδειξε ως πρόεδρο τον Γιάννη Κουλιζάκο. Τον Ιούνιο του 1992, το Εκτελεστικό Γραφείο της οργάνωσης ανασχηματίστηκε και πρόεδρος ανέλαβε ο Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην προβολή των φιλελεύθερων ιδεών της παράταξης και στήριξε το έργο της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Στην κατεύθυνση αυτή πραγματοποίησε διάφορα ιδεολογικά σεμινάρια ανά την Ελλάδα και άρχισε να εκδίδει από τον Μάρτιο του 1993 το περιοδικό «Ομικρον», σε αντικατάσταση της «Δημοκρατικής Πρωτοπορίας», με διευθυντή τον Ι. Χαλκίδη. Στις ευρωεκλογές του 1994 ο πρόεδρος της Ν.Δ., Μιλτιάδης Εβερτ, τιμώντας την ΟΝΝΕΔ, τον τοποθέτησε στο ψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας και έτσι εξελέγη ευρωβουλευτής. Στη συνέχεια η Κ.Ε. ανέδειξε νέο πρόεδρο τον Ευριπίδη Στυλιανίδη, ο οποίος επικράτησε του Χρήστου Ροϊλού.

3Στις 19 Μαΐου 1995 ξεκίνησαν στο Λουτράκι οι εργασίες του Γ’ Συνεδρίου της ΟΝΝΕΔ, όπου την προεδρία διεκδικούσαν οι Θ. Καφέζας, Χρ. Ροϊλός και Π. Σιδέρης, που είχε τη διακριτική στήριξη του προέδρου της Ν.Δ., Μ. Εβερτ. Κατά την εκλογή της εκατονταμελούς Κ.Ε., οι υποστηρικτές της υποψηφιότητας του Π. Σιδέρη πέτυχαν σαφή πλειοψηφία και έτσι εξελέγη νέος πρόεδρος της Νεολαίας. Στις 29 Ιουνίου 1997, όμως, παραιτήθηκε και η Κ.Ε. εξέλεξε πρόεδρο τον μετέπειτα δήμαρχο Χαϊδαρίου, Δ. Μαραβέλια.

4Τον Ιούνιο του 1998 πραγματοποιήθηκε στην Πάτρα το Δ’ Συνέδριο της ΟΝΝΕΔ, που «άνοιξε» με ομιλία του Κ. Καραμανλή, ο οποίος άσκησε δριμύτατη κριτική στην πολιτική της κυβέρνησης Σημίτη. Τότε για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκαν οι εκλογές για την απευθείας ανάδειξη του προέδρου της οργάνωσης από το συνέδριο. Πρόεδρος με 557 ψήφους εκλέχθηκε ο Γ. Οικονόμου.

5Τον Μάρτιο του 2001 πραγματοποιήθηκε στην Καλαμάτα το Ε’ Συνέδριο της ΟΝΝΕΔ, με κεντρικό σύνθημα «Οι ιδέες μας είναι η δύναμή μας». Πρόεδρος της οργάνωσης, με 750 ψήφους, επί 771 ψηφισάντων, εκλέχθηκε ο Χρήστος Κουρούσης. Την αντιπροσώπευσή τους σε αυτή πέτυχαν και οι τάσεις του Διομήδη Νταούλα και του Νίκου Κωστόπουλου, οι οποίοι τελικά δεν έθεσαν υποψηφιότητα.

6Το Στ’ Συνέδριο της ΟΝΝΕΔ πραγματοποιήθηκε στη Χαλκίδα τον Ιούνιο του 2004, λίγους μήνες μετά τη νίκη της Νέας Δημοκρατίας στις εθνικές εκλογές. Το κλίμα ήταν πανηγυρικό και ενωτικό. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο πρώην πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ Θεσσαλονίκης, Νίκος Λιακόπουλος, απέσυρε την υποψηφιότητά του και νέος πρόεδρος εκλέχθηκε ο Γιώργος Παπανικολάου. Ο τελευταίος υπήρξε ο μακροβιότερος επικεφαλής της οργάνωσης, ενισχύοντας το στίγμα της στην κοινωνία με πολλές εκδηλώσεις και πρωτοβουλίες.

7Το Ζ’ συνέδριο της ΟΝΝΕΔ, τον Ιούνιο του 2007, είχε κεντρικό σύνθημα το «Χαμογελάμε στο Αύριο», ενώ το «παρών» έδωσαν όλοι οι προηγούμενοι πρόεδροι της οργάνωσης, ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής και πολλά στελέχη της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Τότε η Κεντρική Επιτροπή διευρύνθηκε στα 180 μέλη.

8,9Στις 18 Απριλίου 2010, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά ανοιχτή διαδικασία εκλογής προέδρου της ΟΝΝΕΔ από τη βάση, με συμμετοχή 43.000 νέων, που έδωσαν την πλειοψηφία στον Ανδρέα Παπαμιμίκο. Με το σύνθημα «Ολοι από την Αρχή» διεξήχθη το Η’ Συνέδριο στη Φωκίδα, όπου προωθήθηκαν σημαντικές αλλαγές του Κανονισμού Λειτουργίας της οργάνωσης, όπως η θέσπιση ορίου στη θητεία του προέδρου. Λίγα χρόνια μετά, στις 26 Μαΐου 2013, με τη συμμετοχή 29.194 νέων σε όλη τη χώρα, ολοκληρώθηκε με απόλυτη επιτυχία η εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη του νέου προέδρου της ΟΝΝΕΔ, με την εκλογή του Σάκη Ιωαννίδη, ο οποίος τον Ιούνιο του 2013 διοργάνωσε το Θ’ Συνέδριο, στη Δάφνη Αττικής, με παρόντα τον τότε πρωθυπουργό και πρόεδρο της Ν.Δ., Αντώνη Σαμαρά. Επί των ημερών του ενισχύθηκε ο ρόλος της ΟΝΝΕΔ στο εσωτερικό της Ν.Δ., ενώ δρομολογήθηκαν κινήσεις εξωστρέφειας.

10Το Ι’ Τακτικό Συνέδριο της ΟΝΝΕΔ ξεκίνησε στις 15 Απριλίου στο Κλειστό Δημοτικό Γυμναστήριο Ευόσμου Θεσσαλονίκης, αλλά δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, καθώς οι εκλογικές διαδικασίες για την ανάδειξη νέας Κεντρικής Επιτροπής δεν πραγματοποιήθηκαν, ενώ οι εργασίες του έκλεισαν άδοξα, με τον πρόεδρο του κόμματος, Κυριάκο Μητσοτάκη, να ανακοινώνει τη διαγραφή του προέδρου της οργάνωσης, Βασίλη Γεωργιάδη, που εξελέγη μόλις τον Φεβρουάριο.