Σειρά επετειακών-εορταστικών εκδηλώσεων πρόκειται να πραγματοποιηθούν στην ακριτική αλλά πανέμορφη Λήμνο, με την ευκαιρία της συμπληρώσεως 100 ετών από τη λήξη του A’ Παγκοσμίου Πολέμου, και ειδικότερα από την υπογραφή της «Συνθήκης του Μούδρου».

Στο πλαίσιο λοιπόν των επετειακών αυτών εκδηλώσεων θα διεξαχθεί Διεθνές επιστημονικό Συνέδριο, που θα πραγματοποιηθεί στη Λήμνο το διάστημα 25-28 Μαΐου 2018, με τίτλο “Lemnos Island, Armistice of Mudros and the End of WW1: History and Legacies” («Νήσος Λήμνος. Η Ανακωχή του Μούδρου και το τέλος του Α’ΠΠ. Ιστορία και Κληρονομιά»).

Το προαναφερθέν συνέδριο τελεί υπό την αιγίδα των Υπουργείων Εθνικής Αμύνης και Ναυτιλίας, καθώς και του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ), ενώ συνδιοργανωτές του είναι η Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού (ΓΕΣ/ΔΙΣ), η περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, ο Δήμος Λήμνου, και ο Σύλλογος «Φίλοι των ΑΝΖΑΚ από την Λήμνο».

Για την σημασία του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε ειδική προαναγγελτική εκδήλωση στη Λέσχη Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΛΑΕΔ), στην πλατεία Ρηγίλλης, όπου έγινε η παρουσίαση του, με ομιλητές τον Πρόεδρος της «Επιτροπής Φίλων ΑNΖAK Λήμνου» Στέλιο Μάντζαρη, τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Βλάση Βλασίδη, τον Διευθυντή της ΓΕΣ/ΔΙΣ Ταξίαρχος Νίκος Δελατόλας, την αντιπρόεδρο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου Ζωζώ Λιδωρίκη και τον πρόεδρο του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλ. Βασιλικό.

Στην εκδήλωση παρέστησαν οι βουλευτές Γιώργος Πάλλης και Χαράλαμπος Αθανασίου, ο Υπαρχηγός ΓΓΕΘΑ Αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Φλώρος, ο Διευθυντής του Στρατιωτικού Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας Αντιπτέραρχος (Ι) Γρηγόριος Πρεζεράκος, η Πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Ισμήνη Α. Κριάρη, ο Πρόεδρος του ΔΣ του Πολεμικού Μουσείου Αντιναύαρχος Αθανάσιος Παναγόπουλος, πανεπιστημιακοί, εκπρόσωποι φορέων της Λήμνου και άλλοι.

Συμφώνως με τους διοργανωτές, στο συνέδριο μια μεγάλη ομάδα από ομιλητές, ιστορικούς, ακαδημαϊκούς, ερευνητές, ειδικούς αναλυτές καθώς και επιχειρηματίες θα αναπτύξουν το θέμα την αναδείξεως της γεωστρατηγικής σημασίας της υπογραφής της Συνθήκης του Μούδρου, καθώς και για τη χρήση της ιστορικής κληρονομιάς ως παράγοντα για την ανάπτυξη ενός τόπου, ενώ έχουν προσκληθεί επισήμως τόσο ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπιος Παυλόπουλος, όσο και ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.

Η εμπλοκή της Λήμνου στον Α’ΠΠ είναι μεγάλη και πολύ σημαντική.

Στις αρχές του 1915, ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδος Ελευθέριος Βενιζέλος, έδωσε την άδεια στη Μεγάλη Βρετανία για να χρησιμοποιήσει τη Λήμνο ως προωθημένη ναυτική της βάση, ελπίζοντας έτσι ότι η κατάληψη των Δαρδανελλίων από τους Συμμάχους της «Εγκαρδίου Συνεννοήσεως « (“Entente”) θα είχε ως αποτέλεσμα τη διεκδίκηση της Κωνσταντινουπόλεως από την Ελλάδα.

Στόχος τότε των συμμαχικών δυνάμεων ήταν να χρησιμοποιήσουν τη Λήμνο ως ορμητήριο για την επιχείρηση στην χερσόνησο της Καλλιπόλεως, που είχε συλλάβει ο νους του τότε Πρώτου Λόρδου του Βρετανικού Ναυαρχείου Ουίνστων Τσώρτσιλ, και ως βάση για την εκπαίδευση και την ιατρική περίθαλψη των στρατιωτών, οι οποίοι θα πολεμούσαν και θα τραυματίζονταν μερικά μίλια πιο πέρα. Η εκστρατεία της Καλλιπόλεως ήταν η παρθενική παρουσία του τότε νεοσύστατου εκστρατευτικού Σώματος των ΑNZAC, δηλαδή των Αυστραλών και Νεοζηλανδών (Australian and New Zealand Army Corps- ANZAC), που «συνεισέφερε» στην επιχείρηση με χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες, οι πρώτοι από τους οποίους είναι θαμμένοι σε στρατιωτικά νεκροταφεία, στη χερσόνησο της Καλλιπόλεως. Οι τραυματίες νοσηλεύονταν στη Λήμνο, σε νοσοκομείο εκστρατείας που είχε στηθεί στο χωριό Σαρπί, καθώς και σε νοσοκομειακά πλοία, που ναυλοχούσαν στους υπήνεμους κόλπους του νησιού. Περίπου 4.000 Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί στρατιώτες νοσηλεύθηκαν στη Λήμνο με τη συνδρομή 96 γυναικών νοσοκόμων από την Αυστραλία. Όμως, πολλοί από αυτούς δυστυχώς κατέληξαν και θάφτηκαν σε δύο συμμαχικά στρατιωτικά νεκροταφεία στη Λήμνο, στο Πορτιανού και στο Μούδρο. Συνολικώς, στη Λήμνο είναι θαμμένοι 148 Αυστραλοί και 76 Νεοζηλανδοί στρατιώτες.

Περίπου δύο χρόνια αργότερα, το φθινόπωρο του 1918, η Υψηλή Πύλη με τον Ιζέτ Πασά αποφασίζει, αφενός τη διακοπή των σχέσεων με την Γερμανία και, αφετέρου όχι μόνο να ελευθερώσει τον Άγγλο αιχμάλωτο στρατηγό Τσαρλς Τάουνσεντ, ο οποίος εκρατείτο από την πολιορκία της Κουτ κοντά στη Βαγδάτη, όπου είχε συλληφθεί αιχμάλωτος, αλλά και να τον ορίσει, όλως παραδόξως, πληρεξούσιο της Υψηλής Πύλης και αρχηγό της αντιπροσωπείας στην οποία συμμετείχε επίσημα ο πρώην υποναύαρχος και υπουργός των Ναυτικών Χουσεΐν Ραούφμπεης, για τη διαπραγμάτευση της συνθήκης ανακωχής μεταξύ των εμπολέμων, για την οποία και μετέβησαν στο Μούδρο το διάστημα 7/20 Οκτωβρίου (παλαιό/νέο ημερολόγιο). Λίγες ημέρες πρωτύτερα, είχε καταπλεύσει εκεί, προερχόμενη από Μάλτα, και η μεγάλη μοίρα του Βρετανικού Στόλου της Μεσογείου, υπό τον ναύαρχο Κάλθορπ, ο οποίος και διαδέχθηκε το μέχρι τότε ναυτικό διοικητή Αιγαίου των Συμμαχικών δυνάμεων, Γάλλο ναύαρχο Αμέ, και υπόγραψε την περίφημη «Ανακωχή του Μούδρου» από πλευράς Συμμάχων η οποία υπογράφτηκε στις 17/30 Οκτωβρίου 2018, με την Οθωμανική Τουρκία, που σηματοδότησε ουσιαστικώς και το τέλος των πολεμικών επιχειρήσεων του Α’ΠΠ.