Την απουσία του κρατικού μηχανισμού τις πρώτες ώρες μετά το ξέσπασμα της φωτιάς και αργότερα τη δυσλειτουργία του επιχείρησαν να αναπληρώσουν οι εκατοντάδες εθελοντές που έφτασαν από την πρώτη στιγμή στο σημείο και βοήθησαν με κάθε τρόπο. Ψαράδες συνέβαλαν στη συλλογή των ανθρώπων από τη θάλασσα, δήμοι, επιχειρήσεις, φορείς, αλλά και μεμονωμένοι συμπολίτες έφταναν με κάθε τρόπο στη Ραφήνα και πήγαιναν ρούχα, νερά, φαγητά.

Μέσα σε λίγη ώρα δημιουργήθηκε ένα πρόχειρο δίκτυο αυτοοργάνωσης από διασώστες και εθελοντές, που τα ΜΜΕ και οι πληγέντες αποκαλούσαν ήρωες. Οι πρώτοι που έφτασαν στο σημείο της τραγωδίας ήταν όσοι είχαν κάποιο σκάφος, κι αυτό γιατί το Λιμενικό τους κάλεσε να βοηθήσουν.

Ο Αλέξης Αστέρης, δάσκαλος ταχύπλοου σκάφους, ήταν ένας από αυτούς και δήλωσε στα «Π» πως «από τις 18:30 μέχρι το άλλο πρωί ήμασταν στη θάλασσα» και συνέχισε τονίζοντας πως «μείναμε στο νερό όσο αντέχαμε. Γέμιζε το σκάφος κόσμο, από παιδιά και γυναίκες κυρίως από το Μάτι, και τους πηγαίναμε μετά στη Ραφήνα. Είδαμε τον κόσμο να πηδάει στο νερό από τα βράχια για να σωθεί, ζήσαμε την Κόλαση του Δάντη», ανέφερε, ενώ, όταν τον ρωτήσαμε τι του άφησε αυτή η βραδιά, μας απάντησε: «Μόνο θλίψη για όλους αυτούς που ευθύνονται γι’ αυτό».

«ΕΤΡΕΜΕ Ο ΚΟΣΜΟΣ»  

Ενας ακόμα ψαράς που βοήθησε τη βραδιά της μεγάλης φωτιάς ήταν ο Αιγύπτιος Χαλίλ Ταφίρ. Μας υποδέχτηκε στο καΐκι του τη στιγμή που ετοιμαζόταν να πάει για ψάρεμα. «Δεν ξέρω πόση ώρα κάτσαμε και πόσους μεταφέραμε», μας είπε και συνέχισε: «Στο καΐκιεκείνο το βράδυ ήμασταν 6 άτομα. Ολοι φοβόμασταν, μα δεν κάναμε πίσω. Πνιγόταν κόσμος και έπρεπε να κάνουμε το χρέος μας στους συνανθρώπους.

Στην αρχή φοβόμασταν να πλησιάσουμε. Δεν βλέπαμε από την κάπνα. Σε ένα σημείο μάλιστα πήρε φωτιά και η πλώρη. Ο κόσμος ήταν τρομαγμένος. Ετρεμε από το κρύο και τον φόβο. Αποβιβάζαμε τον κόσμο, μας ευχαριστούσε και συνεχίζαμε να πάρουμε τους επόμενους». Οταν τον ρωτήσαμε ποια ήταν η πιο τρομακτική σκηνή της βραδιάς, μας είπε: «Ηταν μια γυναίκα περίπου 70 ετών και ήταν καμένη παντού. Τα χέρια της, τα πόδια της ήταν καμένα παντού, δεν μπορούσαμε να την πιάσουμε.

Τελικά, πηδήξαμε μέσα και τη σηκώσαμε, δεν την τραβήξαμε για να ανέβει. Αυτό θα το θυμάμαι μια ζωή». Ο ίδιος δεν θεωρεί τον εαυτό του ήρωα. «Ολοι άνθρωποι είμαστε και πρέπει να βοηθάμε ο ένας τον άλλον. Δεν έχει σημασία το χρώμα ή η θρησκεία μας, σημασία έχει να είμαστε καλά παραδείγματα για τα παιδιά μας και για την κοινωνία. Δεν έκανα τίποτα για να με λένε ήρωα» εξήγησε.

 

«Ολα ήταν ανοργάνωτα, δεν υπήρχε κανείς»

Οσοι έφταναν και δεν είχαν πού να πάνε για να αλλάξουν ένα ρούχο και να κοιμηθούν, πήγαιναν στο κλειστό γυμναστήριο της Ραφήνας. Εκεί συγκεντρώνονταν ρούχα, φαγητά, νερά, που τα πήγαιναν εθελοντές, ενώ είχε και κρεβάτια για να ξεκουραστούν. Ο υπεύθυνος του κλειστού γυμναστηρίου, Ράφι Ζερουνιάν, ανέφερε: «Ανοίξαμε από νωρίς, μήπως θέλει κάποιος από τους εθελοντές να αλλάξει, να κάνει κάνα μπάνιο, όμως γρήγορα άρχισε να έρχεται κόσμος, που αποβίβαζε το Λιμενικό. Ακόμα θυμάμαι πως το πρώτο βανάκι που ήρθε έφερε Γερμανούς τουρίστες.

Μετά ήρθε ένα αστικό λεωφορείο και βγήκαν καμιά 25αριά άτομα και ξαφνικά άρχισε να έρχεται κι άλλος κόσμος που δεν είχε πού να κοιμηθεί. Οι ηλικιωμένοι ξάπλωσαν, γιατί στην αρχή είχαμε μόνο 13 κρεβάτια, οι υπόλοιποι όχι». Σε ερώτησή μας για το τι επικράτησε το πρώτο βράδυ εκεί, ο κ. Ζερουνιάν μας είπε πως «όλα ήταν ανοργάνωτα. Ο κόσμος αυτοοργανώθηκε από μόνος του. Εδώ είχαμε 55 άτομα. Ηθελε κάποιος μία νοσηλεύτρια, ήξερα εγώ μία, την έπαιρνα τηλέφωνο, ερχόταν. Ηθελε ο άλλος φάρμακα, ψάχναμε, βρίσκαμε.

Κάπως έτσι κύλησε η βραδιά. Δεν υπήρχε κάποιος να μας οργανώσει, να μας πει τι κάνουν σε αυτές τις καταστάσεις». Η Δωροθέα Πούλιου, νοσηλεύτρια στο επάγγελμα, χρειάστηκε πολλές φορές να επέμβει. Μαζί της επιχειρήσαμε και εμείς μπαίνοντας σε ένα καμένο σπίτι που ήταν πάνω στον όρμο που βρίσκεται το Κόκκινο Λιμανάκι. Ηταν το πρώτο σπίτι το οποίο ουσιαστικά έχει άμεση πρόσβαση στον γκρεμό, στο τέλος του οποίου υπήρχαν βράχια. Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, που ευτυχώς δεν υπήρχε κάποιο θύμα, μας είπε πως «έχουμε παράσχει βοήθεια σε βαρέως πάσχοντες και έχουμε βρει πτώματα σε σπίτια, σε παραλίες, σε χαράδρες». «Σώσαμε κόσμο όλων των ηλικιών, που διακομίστηκε με σωστικές λέμβους του Λιμενικού στη Ραφήνα. Χτες ήμασταν όλο το βράδυ μαζί με την ΕΜΑΚ. Κοιμηθήκαμε δύο ώρες και συνεχίζουμε. Θέλουμε κόσμο, χρειαζόμαστε και εμείς ψυχολογική υποστήριξη και έχουμε ανάγκη από φάρμακα» πρόσθεσε η ίδια. Η ατμόσφαιρα όλες αυτές τις ημέρες στο Μάτι και στη γύρω περιοχή ήταν αποπνικτική.

Οι στάχτες που εισέπνεαν όλοι όσοι εργάστηκαν σε αυτό το σημείο θύμιζαν τον θάνατο αλλά και το μέγεθος της ασύλληπτης αυτής τραγωδίας σε κάθε αναπνοή, ενώ, παράλληλα, από την αχλή που υπήρχε στην ατμόσφαιρα ξεραινόταν ο βολβός του ματιού. Εθελοντικές οργανώσεις μοίραζαν διαρκώς κολλύρια και μάσκες, ενώ αξίζει να αναφέρουμε πως και ο Ερυθρός Σταυρός συνέδραμε τα μέγιστα ώστε να οργανωθεί ένα δίκτυο εθελοντών και να το κατευθύνει και, όπως μας είπε και ο επικεφαλής της αποστολής το πρώτο βράδυ, Αγγελος Χασιώτης, «από την πρώτη στιγμή είμαστε εδώ».

«Στην αρχή σπάσαμε τις δυνάμεις μας στα δύο, εδώ και στη Νέα Μάκρη, και στη συνέχεια ήρθαμε εδώ στη Ραφήνα και στήσαμε ένα πρόχειρο ιατρείο και βοηθήσαμε μαζί με την ΕΜΑΚ στον απεγκλωβισμό των κατοίκων από το Μάτι», πρόσθεσε. Ο κ. Χασιώτης μάλιστα μας είπε πως «κλιμάκιο από την Πάτρα, οι επονομαζόμενοι Σαμαρείτες, τη στιγμή που έκαναν επιχείρηση έρευνας και διάσωσης μέσα στο Μάτι, βρήκαν τους 26 νεκρούς».  

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, Σάββατο 28 Ιουλίου, 2018