Τα τρία ''πρόσωπα-κλειδιά'' της Αμφίπολης

Των Σταύρου Παπαντωνίου και Ανθής Βούλγαρη, εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Η ανασκαφή στην Αμφίπολη φαίνεται ότι είναι γυναικεία υπόθεση. Σαν σύγχρονες Καρυάτιδες, οι τρεις κυρίες της ανασκαφής Κατερίνα Περιστέρη, Λίνα Μενδώνη και Αννα Παναγιωταρέα κρατάνε το στόμα τους ερμητικά κλειστό, φυλάσσοντας το μεγάλο μυστικό που κρύβεται εδώ και αιώνες στον λόφο Καστά. Ποιες είναι, όμως, οι τρεις κυρίες του τύμβου της Αμφίπολης και ποια η μεταξύ τους σχέση; Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή και ας γνωρίσουμε βήμα-βήμα τον ρόλο της καθεμίας.


Η ΕΜΠΕΙΡΗ. Η Κατερίνα Περιστέρη μπορεί να είναι ιδιαιτέρως φειδωλή στις δηλώσεις της και να έχει δώσει την εντύπωση της αυστηρής αρχαιολόγου, σύμφωνα όμως με το ρεπορτάζ είναι μία γλυκιά και ευγενική κυρία. «Την βλέπουμε καθημερινά. Πάντα χαμογελαστή και ήπιων τόνων», λέει μία από τις γειτόνισσές της στη συνοικία της Παναγίτσας Σερρών, όπου ζει τα τελευταία τρία χρόνια.
Οσοι τη γνωρίζουν κάνουν λόγο για μία έμπειρη αρχαιολόγο, πιστή στην επιστήμη της από την εποχή των φοιτητικών χρόνων της. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καβάλα. Το όνειρό της ήταν να ασχοληθεί με την αρχαιολογία και κατάφερε να αποφοιτήσει από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ενώ συνέχισε το μεταπτυχιακό της στη Γαλλία. Εχει παρακολουθήσει πλήθος αρχαιολογικών ανασκαφών σε όλη την Ελλάδα. Το 2009, όταν ανέλαβε προϊσταμένη της ΚΗ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στην Αμφίπολη, ίσως ούτε η ίδια περίμενε ότι θα βρισκόταν μπροστά σε μία τόσο μεγάλη ανακάλυψη, αν και η επιμονή της φανερώνει την πεποίθησή της ότι κάτι πολύ σπουδαίο υπήρχε κάτω από τα μακεδονικά χώματα. Στο παρελθόν είχε συνεργαστεί ως επιστημονική συνεργάτιδα με τον αρχαιολόγο Δημήτρη Λαζαρίδη, ο οποίος ξεκίνησε την πρώτη ανασκαφή στον λόφο Καστά το 1965. Οσον αφορά στην προσωπική της ζωή, ήταν παντρεμένη με τον φιλόλογο Δημήτρη Οτατζή, όμως χήρεψε νωρίς. Από τον γάμο της απέκτησε μία κόρη, την οποία πάντρεψε πέρυσι το καλοκαίρι στην Καβάλα και, σύμφωνα με πληροφορίες, ο γαμπρός της, ο οποίος κατάγεται από τη Γαλλία, έχει αναλάβει τη γραμματειακή υποστήριξή της και βρίσκεται πάντα δίπλα της.

Πιστή στους ανθρώπους που τη βοήθησαν, έχει αναπτύξει στενή φιλία με τον περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολο Τζιτζικώστα, ο οποίος ήταν ο πρώτος που τη στήριξε, καθώς είχε πιστέψει στη σημαντικότητα του ευρήματος. Οι δυο τους έχουν ακόμα επαφή. Εκτός, όμως, από τον περιφερειάρχη, η κ. Περιστέρη φαίνεται ότι διατηρεί αρκετά καλές σχέσεις και με τη σύζυγο του πρωθυπουργού, Γεωργία Σαμαρά. Οι δύο κυρίες είχαν γνωριστεί σε μια εκδήλωση και έκτοτε κράτησαν επαφή. Μάλιστα, λέγεται ότι, όταν βρέθηκε μπροστά στη θέα της εισόδου του τάφου, η κ. Περιστέρη έστειλε μήνυμα στην κ. Σαμαρά ότι πρόκειται για κάτι ιδιαιτέρως σημαντικό.

Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΕΡΗ Γ.Γ. Η χαμηλών τόνων Λίνα Μενδώνη είναι η «σιδηρά κυρία» του υπουργείου Πολιτισμού, με το κλασικό καρέ κούρεμα, τη στέκα και τις αυστηρές στυλιστικές επιλογές. Βρίσκεται διαρκώς στην ανασκαφή, προκειμένου να επιβλέπει τις εργασίες. Ως διδάκτωρ αρχαιολογίας, γνωρίζει πολύ καλά από έρευνες, ενώ, όπως φαίνεται, έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη των ανωτέρων της. Από το 1999 έως το 2004, η κ. Μενδώνη υπηρέτησε στο υπουργείο Πολιτισμού και με μια παύση μερικών χρόνων βρέθηκε στην ίδια θέση ξανά το 2010, όπου και παραμένει μέχρι σήμερα. Είναι παντρεμένη με τον Παναγιώτη Δουκέλλη και έχει έναν γιο. Κατάγεται από τη Χίο, αλλά γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Κατέχει πτυχίο από το Κλασικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και από το Ιστορικό - Αρχαιολογικό Τμήμα του ίδιου πανεπιστημίου.

Το 1988 αναγορεύτηκε διδάκτωρ του πανεπιστημίου, από όπου και αποφοίτησε, ενώ εργάστηκε ως επιστημονική συνεργάτιδα στο Κέντρο Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητος του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Από το 1987 είναι επικεφαλής διεπιστημονικής ομάδας για την αρχαιολογική έρευνα της Κέας και τον Ιούνιο του 1989 εντάχθηκε στο ερευνητικό δυναμικό του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Στο πλούσιο βιογραφικό της υπάρχουν περγαμηνές από διεθνώς αναγνωρισμένα προγράμματα, έρευνες και ινστιτούτα και το όνομά της είναι ιδιαιτέρως γνωστό στους επιστημονικούς κύκλους. Αξίζει να σημειωθεί ότι έχει τιμηθεί με το παράσημο Commendatore (II Classe), Ordine della Stella della Solidarieta Italiana της Ιταλικής Δημοκρατίας.

Μια εθελόντρια στις ανασκαφές

Γνωστή από τη δημοσιογραφική πορεία της, η Αννα Παναγιωταρέα βρίσκεται από τον Αύγουστο στο πλευρό της Λίνας Μενδώνη παρακολουθώντας την πορεία των ανασκαφών. Οι φωτογραφίες μέσα από τον τάφο, τις οποίες ανέβασε στον προσωπικό της λογαριασμό στο facebook, προκάλεσαν αντιδράσεις στους εκπροσώπους των ΜΜΕ, ωστόσο, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η κ. Παναγιωταρέα ήταν προσωπική επιλογή του Αντώνη Σαμαρά, προκειμένου να διοχετεύει τις πληροφορίες στον Τύπο. Η επιλογή της έγινε με γνώμονα την έμφαση που ήθελε να προσδώσει ο πρωθυπουργός, δεδομένης της ιδιότητας της κ. Παναγιωταρέα ως καθηγήτριας του τμήματος Δημοσιογραφίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κάτι που επικοινωνιακά βοηθούσε στη δημιουργία μιας ουδέτερης ζώνης ενημέρωσης. Βέβαια, η επιλογή της κ. Παναγιωταρέα προέκυψε και λόγω της στενής φιλικής σχέσης της με τη Λίνα Μενδώνη. Τις δύο κυρίες ένωσε η αγάπη τους για τον αρχαίο πολιτισμό, την ιστορία και τη γλώσσα. Η γνωστή δημοσιογράφος έχει εργαστεί ως εθελόντρια σε αρκετές δράσεις του υπουργείου Πολιτισμού, ενώ παρακολουθεί στενά οτιδήποτε σχετίζεται με την αρχαία ελληνική κουλτούρα. Οι δύο κυρίες, μάλιστα, έχουν φωτογραφηθεί στο παρελθόν σε κοινές εξόδους τους και, χάρη στην καλή μεταξύ τους χημεία, συνθέτουν ένα πολύ καλό δίδυμο όσον αφορά στη διαχείριση του Τύπου ως προς το θέμα της Αμφίπολης. Η κ. Παναγιωταρέα εργάζεται εθελοντικά στην ανασκαφή του λόφου Καστά, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, πληρώνει η ίδια τα έξοδά της. Οσον αφορά στις σχέσεις της με την κ. Περιστέρη, είναι μάλλον τυπικές, αφού περιορίζονται στον χώρο της ανασκαφής.